Dalšej 1,2 milionaj eurow za kulturu
Kulturny konwent kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska je wčera na swojim lětušim poslednim posedźenju w Zhorjelcu dalše spěchowanje za klětu we wobjimje wjace hač 1,2 milionow eurow wobzamknył.
Zhorjelc (SN/CoR). Centralnej dypkaj na wčerawšim dnjowym porjedźe konwenta stej spěchowanskej lisćinje za kulturne projekty a inwestiwne naprawy institucijow w lěće 2020.
Tak chcedźa sydom institucijam dohromady 530 000 eurow přewostajić. Najwjace pjenjez z tróšku wjace hač 300 000 eurami zaplanuja za centralnej magacinaj Serbskeho muzeja Budyšin a Kamjenskeho Muzeja zapadneje Łužicy. Twarjenje na Budyskej Lubijskej budźe jako skład za wobě instituciji wuhotowany. Serbski ludowy ansambl dóstanje za nowostrukturowanje a wutwar notoweho archiwa něhdźe 50 000 eurow.
Wustajeńca a forum wo nas w Zapadnym Berlinje
Druhi decemberski kónc tydźenja 1989 wotmě so třidnjowska mjezynarodna konferenca „Serbja – narodna mjeńšina w NDR“ w Ewangelskej akademiji Berlin-Wannsee. Atribut „mjezynarodna“ bě trochu přehnaty, dokelž běchu jeje wobdźělnicy přewažnje Serbja z Łužicy, z wuchodneho a Zapadneho Berlina a dalši hosćo.
Po tym zo njeběchu loni Literarne Nobelowe myto skandala dla ...
Tež w Žitawje napjatosć knježi
Žitawa/Drježdźany/Kamjenica (SN/at). Saksky kandidaća za titul „kulturna stolica Europy 2025“ hladaja z wosebitej kedźbnosću na přichodne koło wubědźowanja. Štwórtk chce Kulturna załožba krajow w Berlinje wozjewić, kotre z němskich požadarjow w tukrajnej konkurency na tak mjenowanu shortlist přińdźe. Tu ma potom předsyda konferency kulturnych ministrow zwjazkowych krajow wobkrućić.
W Němskej prócuje so wosom městow wo titl. Nimo sakskich kandidatow Žitawa, Drježdźany a Kamjenica su to wulkoměsta Gera (Durinska), Hannover, Hildesheim (Delnja Sakska), Magdeburg (Saksko-Anhaltska) kaž tež Nürnberg (Bayerska). Dźensa a jutře posudźuje europska jury jich zapodate požadanja, kaž Kulturna załožba krajow, zarjadowarka narodneho wurisanja, na swojej internetnej stronje připowědźa.
„Napjatosć hižo nětko začuwam“, rjekny Žitawski wyši měšćanosta Thomas Zenker (njestronjam) powěsćerni dpa.
Na zakładźe zajutřišim předstajeneje shortlist poruči jury klětu nazymu němsku „kulturnu stolicu Europy 2025“.
Jan Wornar
Kulojte blido republiki dźěłać započało
7. hodownika 1989 zahaji na iniciatiwu Zwjazka ewangelskich cyrkwjow NDR kulojte blido republiki w Berlinskim Dietricha Bonhoefferowym domje swoju jara wuznamnu skutkownosć. „Wažne za nas je, zo wšitke politiske mocy kraja móžnosć dóstanu, runoprawnje sobu dźěłać na zwoprawdźenju zakładnych prašenjow wobnowjenja towaršnosće. Čas chwata“, wuzběhny tehdy wyši cyrkwinski rada Martin Ziegler. Zhromadnje z ewangelskimi cyrkwjemi kraja běštej tež Berlinska biskopska konferenca romsko-katolskeje cyrkwje a Dźěłowe zjednoćenstwo křesćanskich cyrkwjow NDR na schadźowanje za kulojtym blidom přeprosyłoj. Kaž Martin Ziegler rjekny, ma mjeno schadźowanišća być symboliske za duch wuradźowanjow. Ewangelski farar a kěrlušer Dietrich Bonhoeffer zawjazuje, so politiskej a towaršnostnej zamołwitosći njewuwinyć.
Šulerjo knihu předpołoža
Budyšin (SN). Pod hesłom „Schadźowanka zwěrjatow“ předpołoža šulerjo Ralbičanskeje wyšeje šule prěnju swójsku knihu. We wobłuku projekta „Naša serbska kniha“ su šulerki a šulerjo 7. lětnika nowe serbske fabule we wučbje sami spisali a ilustrowali a pozdźišo cyły proces nastaća nowostki sobu přewodźeli. Nětko je wona w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła.
Kniha změje štwórtk w Konjecach premjeru a je w Serbskej wyšej šuli Ralbicy na předań.
„Statistika słuša do wědomostneje literatury“
Budyšin (SN/bn). Wosebita knižna premjera na njewšědnym městnje – tak hodźała so wčerawša prezentacija „Statistiki łužiskich Serbow“ Arnošta Muki w Muzeju Budyšin zjimać. „Wjeselu so, zo sće dźensa wšitcy přišli, zo bychmy zhromadnje 133 lět zapozdźenu premjeru swjećili a tak jednu z najbóle wusahowacych wosobinow łužiskeje wědomosće počesćili“, powita wudawaćel w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłeje publikacije dr. Robert Lorenc něhdźe dwaceći zajimcow. „Kniha Muki je centralne žórło za łužiske stawizny na proze industrializacije a słuša poprawom do wědomostneje literatury Němskeje. Dotal wšak to předewšěm tohodla móžno njebě, dokelž žaneje němskeje wersije njebě“, Lorenc mysl za swojim přełožkom rozłožujo podšmórny. Zo je so zhromadnje z LND za muzej jako zarjadnišćo rozsudźił, ma za njeho konkretnu přičinu: „Łužica je dwurěčna kónčina. Wěcy, městnosće a často tež wosoby maja tu dwě mjenje. Swět je takrjec w dualu. Zo bychmy sej to wuwědomili, pak dyrbimy hdys a hdys zwučene kruhi wopušćić.“
Žórło do přichoda
Wulke wočakowanja hišće přetrjechene
Budyšin (CRM/SN). Wupředate běše wčerawše zarjadowanje w Budyskej Röhrscheidtowej bašće, na kotrymž čitaše Gabriela Marija Šmajdźina basniske twórby před pjeć lětami njenadźicy zemrěteje Marje Krawcec. Tworićelski spis něhdyšeje delanskeje wučerki je dosć wobšěrny. Jeje basnistwo njeje wšak ludowe w prawym zmysle słowa, je pak wuraz ludu w našej dobje. Wona njekonstruowaše, ale wužiwaše njekomplikowany stil žiweje rěče, štož sčini jeje basnistwo popularne. Dźiwadźelnica Gabriela Marija Šmajdźina bě z njej spřećelena a přewza tuž rady čitanje wubranych tekstow. A běše přez cyły čas tež pytnyć, kak zamó, znajo wašnje myslenja spisowaćelki, je připosłucharstwu awtentisce posrědkować. Tak poskići so zdobom lekcija, kak hodźi so přistup k literaturje, předewšěm k lyrice, z połnym zanurjenjom do wosobiny docpěć. Předstajiła je Gabriela Šmajdźina wujimki z basniskich zběrkow „kraj před špihelom“, „bosy přez šćernišćo“ a „sudźeńca wosrjedź dwora“. Dale čitaše powědku „Husličkar pod třěchu“.
