Dyrbimy skónčnje hromadźe rěčeć!
„Hdyž tole skomdźimy, budźe kónc“! W zašłym wudaću „Nakromnych mysli“ Werner Měškank wuzna, kak šokowana serbska Delnja Łužica wuslědkow ewaluacije wučby serbšćiny w Braniborskej dla je. Wón doda, zo „njebě nichtó překwapjeny, chibazo je staw hišće hórši“. Zdobom kritizowaše njedosahace serbske zakonje a namołwi k tomu, hladać na mjeńšiny ze samsnymi starosćemi, kotrež pak su z swojej kulturnej awtonomiju „wuspěšniše hač my: na rěčne mjeńšiny we Waliziskej, Belgiskej, Tirolu a druhdźe w EU“.
Paternoster – podij za młodych pisacych
Wujimk z powědančka
Kóžde druhe lěto přewjedujetej Ludowe nakładnistwo Domowina a Załožba za serbski lud literarne wubědźowanje za serbski pisacy dorost. Najlěpše twórby wozjewja LND w rjedźe „Paternoster“. Jedyn z awtorow njedawno wušłeho wosmeho wudaća je Pětr Dźisławk z Chasowa. Z wujimkom z jeho powědančka „Anika“ chcemy zajim za knihu zbudźić.
Wjesny swjedźeń. Steju z kumplemi w kole, kóždy piwo w ruce. Nalada je dobra. Powědamy sej mjez sobu najhłupiše stawiznički a dyrbimy so nimale cyły čas smjeć. Tež direktnje pódla nas knježi po zdaću wulke wjeselo, „naše stare knjezy“ steja kołowokoło piwoweho woza a bjakaja, zo je po cyłej nawsy słyšeć, druhdy samo wótřišo hač šlagry, kotrež klinča z wulkich boksow w stanje. Wšě syre kaž motyka! Hladam na časnik. Je runje hakle dźewjećich. Steja tu hižo wot popołdnja a sej jedne piwo za druhim za kornar kidaja. Hdys a hdys spyta jedyn z nich spěw zakantorić. To pak kónči stajnje zaso w katastrofje za wuši přitomnych. Žałostnym muzikaliskim pospytam našich mokrych bratrow móžemy so jenož smjeć.
Studuje hudźbu w Americe
Swětoznate jako Music City a srjedźišćo countryjoweje hudźby so Nashville tež woprawdźe wopokazuje. Kóždy zajimc countryja je wosebje witany, sej raz dowol tu zaplanować. Njeměnju pak jenož tradicionalny country z banjom abo huslemi, kaž my to znajemy. Moderny, tak mjenowany „bro-country“ wučinja najwjetši dźěl hudźbneje industrije w Nashvillu a je po zwuku jara podobny našemu němskemu šlagrej. W kóždej barje, w kóždym kućiku města słyšiš countryjowu hudźbu.
Tež backpacker trjeba raz přestawku
fota: maria zahonec
L ovely, astonishing, overwhelming, stunning – tajke a podobne słowa wopisuja cyle derje krajinu a moje dožiwjenja w drje najchudšim kraju, w kotrymž dotal běch – Laos. Po tym zo běch so dosć słónca na kupach na juhu Thailandskeje nasrěbała, wjeselach so nětko na horiny, prózdnjeńcy a wodopady. Wšo to namakaš na sewjeru kraja. Tež rěka Mekong so přez kraj wije a na juhu wabi něhdźe tysac kupow, ja pak rozsudźich so za 30 dnjow bjez hektiki na sewjeru Laosa.
S woje pućowanje započach w stolicy Vientiane, kotraž přeswědča z francosko-kolonialnymi twarami, mnohimi kofejownjemi a měrnej atmosferu. Přilećiš-li z Bangkoka, kaž ja to činjach, zda so ći hłowne město Laosa skerje mjeńše być přirunajomne z Drježdźanami. Mekong twori tu přirodnu hranicu mjez Thailandskej a Laosom a je krasna kulisa za chowanje słónca, štož pak móžeš bjezdwěla tež we Vang Vieng wobkedźbować. Tam móžeš sej krasne chowanje słónca samo z balona nad horinami lubić dać. Jako backpacker pak rozsudźich so za tuńšu wariantu – z čerstwej sadowej brěčku při rěce.
Młodźinski kofej
Kajke bě to krasne wjedro? Termometer pokazowaše wjace hač 15 stopnjow. Jenož derje potajkim, zo smědźachmy runje tón dźeń w měrcu swój „młodźinski kofej“ zarjadować. Přeprosyli smy sej zastupjerjow najwšelakorišich młodźinskich cyłkow k nam do Radworja, zo bychmy sej z nimi mysle a nazhonjenja wuměnjeli. Běchmy jara wjeseli, zo su naše přeprošenje mjez druhim zastupjerjo młodźinskich klubow ze Serbskich Pazlic, ze Smječkec a z Chrósćic, ale tež serbskich skawtow, Pawka a Zwjazka serbskich studowacych sćěhowali. W małym kole diskutowachmy wo planowanych zarjadowanjach, ale tež wo tučasnych ćežach a starosćach.
Zjimajo da so rjec, zo bě popołdnjo jara zajimawe a wunošne. Dźakujemy so tuž našim hosćom a nadźijamy so bórzomneho zasowidźenja. tekst a foto: Tobias Wencl
Z Pawkom na festiwal
Serbske młodźinske towarstwo Pawk z. t. ma hromadźe z kulturnym towarstwom němsko-danskeje pomjezneje kónčiny Grænseforeningen Ungdom (GFU) wuměnu na festiwalu Roskilde planowane. A to najlěpše – zastup je darmotny!
Wjesel so na headlinerow, kaž su to Bob Dylan, The Cure abo Travis Scott, a na dalšich hudźbnikow z cyłeho swěta.
Za transport a aktiwity
na festiwalu zběramy wot kóždeho wobdźělenski popłatk, štož budźe wokoło 120 eurow. Přizjewić móžeš so hišće hač do srjedy, 10. apryla. Napisaj cyle jednorje mejlku na gv@graenseforeningen.dk, naši danscy přećeljo staraja so wo přizjewjenje.
Hdy? Wot 29. junija do 6. julija 2019
Chcemy pak hakle 30. junija startować a so hižo 5. julija zaso na dompuć nastajić. Tak móža maturanća po abibalu sobu jěć, a na folklorny festiwal, sobotu, 6. julija, w Chrósćicach budźemy zaso doma.
Hdźe? W Danskej, južnje Kopenhagena
Štó? Spytamy telko serbskeje młodźiny sobu wzać, kaž móžno.
Zastaranje? Festiwal je natwarjeny kaž město. To rěka, zo namakaš tam přeco něšto k rymzanju. Snědań je darmotna, budźe to skerje snobjed wot 11.30 do 13 hodź.
Serbscy młodostni na „hłownej“ Domowiny rěčeli
Pjatk, 5. apryla 2019
Minjenu sobotu wotmě so 19. hłowna zhromadźizna Domowiny w Chróšćanskej „Jednoće“. Mjez druhim dóstachu tež serbscy młodostni, wosebje pak čłonojo towarstwow móžnosć so předstajić, swoje problemy rysować, žadanja na Domowinu powšitkownje stajić, ale tež swójske ideje zapřijeć. Rěčeli su tam Katja Hrjehorjec (Serbscy skawća „Alojs Andricki“), Ławrjenc Handrik (Młodźinski klub Serbske Pazlicy), Jakub Wowčer (Serbske młodźinske towarstwo Pawk), Jan Brězan, Marian Budara Benjamin Greger (Młodźinski klub Smječkecy), Damian Dyrlich (Zwjazk serbskich studowacych) a Feliks Winar (Młodźinski klub Radwor). Wosebje Jakub Wowčer a Damian Dyrlich přeještaj sej wot Domowiny za přichod koordinatora, kiž młodźinu při wšěch prašenjach a problemach podpěruje. Za jasne narěče žnějachu młodostni wulki přiklesk. Tež předsyda Domowiny Dawid Statnik so rěčnikam dźakowaše a sej přeješe, zo słuša serbskim młodostnym pult na tutej zhromadźiznje bórze sam. Jurij Bjeńš
Na knižnej premjerje w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłeje ...
Na knižnej premjerje
w Ludowym nakładnistwje
Domowina wušłeje zběrki „Paternoster 8“ štwórtk,
11. apryla, chcedźa młodźi awtorojo
swoje při-
noški w Smo-
lerjec kniharni
předstajić.
P ředposledni kónc tydźenja w měrcupoda so naš Wudworski ...
P ředposledni kónc tydźenja w měrcu poda so naš Wudworski folklorny ansambl do treningoweho lěhwa w čěskich Jetřichovicach.
Wjace hač 60 sobuskutkowacych je so tam na předstejace wustupy přihotowało a nowe reje nazwučowało. Po přijězdźe do hotela a zhromadnej wječeri započachmy z prěnjej połdrahodźinskej probu, při čimž zakłady a znate reje ze swojeho repetoira wospjetowachmy. Tež za nowozestajenu reju ,,Słowjanska suita“ pilnje zwučowachmy, štož běchmy hižo dlěši čas na našich stajnych sobotnych probach w Chrósćicach činili. Skupinski dorost nazwučowa w Čěskej dwě nowej a wospjetowaše hižo znate reje. Wječoraj zakónčichmy ze zhromadnym spěwanjom. Na kónčnej probje napinaceho treningoweho lěhwa wšitko wospjetowachmy a dorost a wulka skupina sej nazwučowane kruchi mjez sobu předstajištej. Nětko so ćim bóle na přichodne wustupy w tu- a wukraju wjeselimy. Lawrencija Hawšec
„Přimaj so gratu“ znowa z młodej jury
Spočatk februara zetkachu so čłonojo a čłonki młodźinskeje přirady w Budyskim Serbskim domje, zo bychu lěto 2019 planowali. Prěnjorjadnje rěčachu tam wo temach a wužadanjach swojich cyłkow a formulowachu přeća a potrjeby. Zo by sej gremij přehlad wo aktualnych temach, planach a zajimach młodźinskich cyłkow a klubow tworił a jim zdobom přiležnosć skićił so mjezsobnje zeznać a sej mysle wuměnjeć, přeprosy přirada sobotu, 23. měrca, na „młodźinski kofej“ do Radworskeho młodźinskeho kluba (hlej 1.stronu). Nimo toho wobzamknychu, zo ma so tež lětsa zaso wubědźowanje „Přimaj so gratu“ přewjesć, kotrež Partnerstwa za demokratiju spěchuja. Tak móža młodostni swoje ideje za akcije hač dosrjedź měsaca hišće zapodać a sobotu, 27. apryla, jury – wobstejaca z čłonow młodźinskeje přirady – potom w Budyšinje wo dobyćerjach rozsudźi.
