Z wudaća: srjeda, 25 nowembera 2020

srjeda, 25 nowembera 2020 13:00

Krótkopowěsće (25.11.20)

Próstwu wo pomoc stajili

Budyšin. Budyski wo­krjes pomha Marje-Marćinemu bydlenskemu zhromadźenstwu w Pančicach-Kukowje a Budyskemu domej Słónčny dwór dohladowanje pod přiwótřenymi wuměnjenjemi korony zaručić a prócuje so k tomu wo podpěru zwjazkoweje wobory. Wčera bě we wokrjesu 142 nowoinfekcijow z koronawirusom, dwaj pacientaj staj zemrěłoj. Wot aktualnje 2 122 (-16) schorjenych lěkuja 127 (+7) w klinikach.

Ze zhromadnym předewzaćom

Choćebuz/Janšojce. Připrawa za energetiske zwužitkowanje zarunanskich paliwow ma w industrijnišću Janšojskeje milinarnje nastać. K tomu stej LEAG a firma Veolia zhromadne přede­wzaće EVA Jänschwalde GmbH & Co. wutworiłoj, kaž energijowy koncern wčera zdźěli. Na nowej zhromadnej towaršnosći ze sy­dłom w Choćebuzu staj wobaj partneraj po połsta procentach wobdźělenej.

Ćahi we wuběžku spěšniše

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Čehodla spominaja Rakecy wosrjedź wsy z kamjenjom na basnika a fararja Handrija Zejlerja? Dołho parowanu zjawnu wotmołwu skići nětko nowa informaciska tafla w němskej a serbskej rěči, kotruž bě tam Wojerowska firma Israel předwčerawšim stajiła. Rakečanski wjesnjanosta Swen Nowotny (CDU) je tam dźensa mróz z tafle wotstronił a so wo nětko dospołnym wopomnišću přeswědčił. Foto: SN/Hanka Šěnec

wozjewjene w: Łužica
srjeda, 25 nowembera 2020 13:00

Natwarja zaso mlokowu rampu(19)

Idejowe wubědźowanje Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ je we wosebitej kategoriji „Žiwa dwurěčnosć“ znowa tworićelskosć na dobro našeje maćeršćiny po­zbudźiło. Serbske Nowiny rjad drobnych a małych projektow w serialu přichodne tydźenje předstajeja.

W Kinajchće (Kühnicht), wjesnym dźělu města Wojerecy, ma prawje bórze zaso historiska mlokowa rampa nawjes pyšić. Za zwoprawdźenje projekta zasadźa so tamniše wjesne towarstwo.

Pjenjezy za swoje předewzaće přińdu ze Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“. Z nim zmóžnja swobodny stat wobydlerjam, towarstwam a socialnym nošerjam kaž tež komunam we łužiskim a srjedźoněmskim brunicowym rewěrje, kónca wudobywanja wuhla hač do lěta 2038 dla, trěbnu strukturnu změnu sobu wuhotować. „Wjesne towarstwo Kinajcht so aktiwnje na wuhotowanju přichoda našeje domizny wobdźěla“, potwjerdźa jeho čłon Thomas Balko. K zwoprawdźenju předewzaća „Znowanastajenje historiskeje mlokoweje rampy“ su so wo podpěru z Čiń sobu-fondsa prócowali a zamołwići přizwolichu jim w kategoriji „Łužica – žiwa dwurěčnosć“ 1 600 eurow.

wozjewjene w: Łužica
srjeda, 25 nowembera 2020 13:00

Pawšalu dyrbja wróćić

Budyšin (SN/JaW). Wobmjezowanje zjawneho žiwjenja koronapandemije dla staja mnohich před wulke wužadanja a zbudźa prašenja. Mjez druhim rozmysluja w Domowinskich župach a jim přisłušnych skupinach, kak lětsa z tak mjenowanej župnej pawšalu wobchadźeć, hdyž wšak wobmjezowanjow korony dla mnohe zarjadowanje přewjesć njemóžachu.

Ze zarjada Domowiny k tomu rěka, zo su srědki ze župneje pawšale zasadnje na lěto wjazane, za kotrež su přizwolene. Přiwšěm je tež třěšnemu zwjazkej wědome, „zo njebě lětsa ze znatych přičin móžno zarjadowanja kaž planowane přewjesć“, zwurazni na naprašowanje referent Domowiny za hospodarske a infrastrukturne naležnosće Pětr Brězan. „Zmóžnjamy tuž towarstwam, srědki za dalše rěč a kulturu spěchowace naprawy nałožić.“ To rěka, zo smědźa sej trěbny „material za serbske nałožki a podawki nakupować“. Srědki do přichodneho lěta přewzać pak prawniskich přičin dla móžno njeje. „Pjenjezy smědźa jenož za pěstowanje serbskeje rěče a kultury wudawać. Njeje-li wudawkow, dyrbja cyłki srědki zaso wróćić“, Brězan potwjerdźi.

wozjewjene w: Towarstwa
srjeda, 25 nowembera 2020 13:00

Ze susodnymaj komunomaj

Město Wojerecy chce so přichodnje ze susodnymaj komunomaj sylnišo splesć. To je nowy wyši měšćanosta Torsten Ruban-Zeh (SPD) wčera na posedźenju měšćanskeje rady podšmórnył, mějo so po swojim připowědźenju při zapokazanja do zastojnstwa.

Wojerecy (AK/SN). Z jednym wzdaćom hłosa je wjetšina měšćanskich radźićelow zaměrowemu dojednanju mjez městom Wojerecami a gmejnu Sprjewinym Dołom přihłosowała. Wobě komunje změjetej přichodnje zhromadneho społnomócnjeneho za daty. Wón nadawki spjelni, kotrež měšćanske kaž tež gmejnske zarjadnistwo runje tak potrjechi.

Gmejna Sprjewiny Doł bě so loni nastupajo tutu naležnosć naprašowała. Jej dźeše wo zhromadne dźěło mjez komunomaj a chcyše docpěć, zo Wojerowski społnomócnjeny za daty swoje nadawki zdobom za gmejnu Sprjewiny Doł spjelni. Temu su dobroćiwje a wotewrjene rozjimali. Město Wojerecy próstwje zasadnje přihłosowaše. Jako wuslědk jednanjow předleži nětko zaměrowe do­jednanje. Sobu zakótwjeny je zarjad ­za prawniski dohlad Budyskeho wo­krjesa.

wozjewjene w: Łužica
srjeda, 25 nowembera 2020 13:00

Předstaja wjace hač 60 twórbow

Hromadźe ze swojim mandźelskim wobhladuje sej Elke Burkhardt w Budyskej ­galeriji Budissin wuslědki lětnjeju akademijow 2019 a 2020 Budyskeho wuměłstwoweho towarstwa, na kotrymajž je so tež wona wobdźěliła. Wjace hač 60 wobrazow a pjeć skulpturow tule prezentuja. Nimo zwučenych technikow kaž rysowanja a molowanja z acrylowymi a akwarelowymi barbami su prěni raz tež fresko-molowanja zastupjene. Hač do pjatka su twórby hišće widźeć, potom chcedźa tradicionalnu ­hodownu wustajeńcu z dźěłami Budyskich wuměłcow přihotować.

Foto: SN/Hanka Šěnec

wozjewjene w: Kultura
srjeda, 25 nowembera 2020 13:00

Słuchoknihaza dźěći wušła

Budyšin (SN). Loni k hodam je kniha Dorotheje Šołćineje „Janka a Majka w njebjesach“ w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła, lětsa móža sej dźěći putacu stawiznu jako słuchoknihu naposkać. Tak dožiwja, kak so Jankej a Majce poradźi, na hodownych wikach bjez zastupneho lisćika z hoberskim kołom sobu jěć. Beno Škoda a Marta Měrćinkec staj Jankej a Majce swój hłós dałoj. Z režiserku ­Madleńku Šołćic a z dźiwadźelnikami ­Andreju Bulankowej, Marianom Bu­lankom, Měrkom Brankačkom a Juliju Jankowscynej běštaj wonaj w zwukowym studiju powědku za młodych słucharjow do mikrofona čitałoj a nahrawałoj.

wozjewjene w: Kultura
srjeda, 25 nowembera 2020 13:00

USA chcedźa swět nawjedować

Washington (dpa/SN). Woleny prezident USA Joe Biden a kandidataj rozsudnej za zastojnstwo wonkowneje a wěstotneje politiki su narok na wodźacu rólu USA w swěće potwjerdźili. „Smy mustwo, kotrež wobkruća, zo je Amerika wróćo, zo by swět nawjedowała, město toho zo so wróćo sćehnje“, rjekny Biden hladajo na dotalny kurs swojeho předchadnika Donalda Trumpa. Ze swojim nowym knježerstwom chcył so Biden „njepřećelam stajeć, město toho zo zwjazkarjow wotpokazujemy, kotrež nas podpěruja“.

Postaja termin wólbow 2021

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo chcyše dźensa termin přichodnych wólbow Zwjazkoweho sejma postajić. Nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) je po dorěčenju z krajemi a frakcijemi 26. september 2021 namjetował. Doskónčnje rozsudźi wo tym zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier. Za wólby zwjazkoweho sejma, kotrež wotměwaja so prawidłownje po štyrjoch lětach, eksistuje po wustawje kruty časowy ramik.

Žada sej pomoc rjemjeslnikam

wozjewjene w: Kraj a swět
Z azerbajdźanskimi chorhojemi a wobrazami swojeho prezidenta su ludźo w měsće Ganja witali, zo słuša tamniša kónčina wot dźensnišeho zaso Azerbajdźanej. Armenska bě teritorij we wobłuku měroweho zrěčenja wo Hórskim Karabachu Azerbajdźanej přewostajiła. Tam swjeća tole jako wulke dobyće, w Armenskej rěča wo „kapitulaciji“ a žadaja sej wotstup knježerstwa. Zrěčenje bě po posrědkowanju Ruskeje nastało. W kónčinje knježa hižo lětdźesatki etniske napjatosće. Foto: dpa/Alexej Kudenko

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 25 nowembera 2020 13:00

To a tamne (25.11.20)

Hajnikej třělbu wotewzał je jeleń w Čěskej. Skupina hajnikow bě w lěsu po puću, jako so jeleń psa nastróži. Na to so zwěrjo na jednoho z hajnikow měrješe. Z rohami šmórny so jeleń kabata muža a roztorha jemu rukawu. Při tym wosta třělba na rohach zwěrja wisajo. Hišće dwaj kilometraj dale wobrónjeneho ­jelenja wobkedźbowachu. Ludźo su namołwjeni, třělbu policiji wotedać, dyrbjał-li jón něchtó namakać.

Telewizijny wobraz kaminoweho wohenja je w sewjerorynsko-westfalskim Schwelmje wulkozasadźenje wohnjoweje wobory zawinował. Žona bě wobornikow wołała, po tym zo bě w bydlenju susoda woheń widźała. Jako wjace hač 40 wobornikow k městnu wohenja dojědźe, so wěc spěšnje jako wopačny alarm wukopa. Wobydler telewizor hasny a wobornicy zaso wotjědźechu.

wozjewjene w: To a tamne

nowostki LND