Z wudaća: štwórtk, 01 apryla 2021

Originelne projekty rodźa po wšěm zdaću originelne myslički, z kotrymiž spytaš ­wěste předewzaće zwoprawdźić. To płaći tež za dom kata, kiž su w Lišej Horje wot­twarili a kotryž chcedźa rekonstruowany při Chasowskim wětrniku zaso natwarić. Historiski dom na te wašnje zachować a jemu hódne městno dać žno je zajimawa ideja. Po puću ju zeskutkownić nětko dalše ideje rodźa, tak zo kóždy po swojich mocach pomha. Bóščanski hornčer zhotowja za to wosebite karančki z runje tak wosebitym kołkom. Darićelej ekskluziwne wodźenje po wětrniku a pozdźišo po natwarjenym domje kata poskićeć je runje tak rjana myslička, kaž za wěstu sumu modelowu hrjadu přewostajić. Za telko angažowanych sobuwojowarjow móžeš Njeswačanskemu towarstwu Přećeljo kultury a domizny jenož gratulować. Tajke ideje su dźensa znajmjeńša runje tak wažne kaž spěchowanske srědki, bjez kotrychž je tohorunja ćežko něšto zwoprawdźić. Marian Wjeńka

Berlin (dpa/SN). Akademije wědomosćow skupiny sydom najwjetšich industrijnych statow swěta (G7) namołwjeja swoje kraje k wjetšim napinanjam na polach klimoweje změny, mnohotnosće družin a strowotniskich datow. W hnydom třoch zhromadnych deklaracijach, kotrež su wčera wozjewili, akademije staty napominaja hladajo na wjeršk G7 w juniju w britiskim Cornwallu jednać. Za Němsku je Narodna akademija wědomosćow Leopoldina wobdźělena.

„Akademije měnja, zo dyrbjeli so kraje přez změnu klimy nastatym škoda wěnować, trěbne změny zahajić a naprawy přihotować a zwoprawdźić, zo móhli hač do lěta 2050 planowany zaměr docpěć, bjez wustorka škódnych maćiznow wuńć“, rěka w jednym z třoch dokumentow. W dalšim akademije warnuja, zo je mnohotnosć družin na swěće „chutnje wuhrožena“. Staty G7 měli tele negatiwne wuwiće hač do lěta 2030 skónčić a přewobroćić. W třećej deklaraciji žadaja sej wědomostnicy nimo toho lěpše zhromadne dźěło na polu strowotniskich datow, zo bychu kraje na „přichodne strowotniske rizika přihotowane byli“.

Rafaela Zahrodnikowa z Chrósćic po­dawa tule někotre mysle jako serbska hospoza, mać a mandźelska k martrownemu tydźenjej a k přihotam lětušich jutrownych swjatych dnjow:

Połna zaćišćow a wočakowanjow sym martrowny tydźeń zahajiła. Tójšto pilnych a přeswědčenych ludźi je Božu mšu na bołmončku wuhotowało a wobrubiło. Wšitkim wutrobny dźak, běše to woprawdźe dostojny zazběh do swjateho martrowneho tydźenja.

Lětsa je, kaž tež hižo loni, nadobo wšitko hinak. Što pak nětk budźe? Kelko kwěćelkow za konje mam přihotować, kelko tykanca abo kołbasy mam skazać? Ma to wšo scyła hišće zmysł? Sym wo tym přeswědčena, zo ma tež tele wužadanje pandemije dla wulki zmysł. Bóh tón Knjez chce nas pruwować, a sym sej wěsta, zo naš mały serbski lud tele pruwowanje derje wobsteji.

Ćichi pjatk, hornjoserbsce

11:00 ewangelske a katolske wobrjady ćichi/wulki pjatk

11:20 Rekwiem

12:00 Nabožne wusyłanje

(Krystof Rummel)

delnjoserbsce

12:30 Nabožne wusyłanje

(Till Wojto)

12:45 Wot lěta 1891 wuchadźa ewangelski časopis „Pomhaj Bóh“

13:40 Wo nastaću nabožinow: křesćanstwo

sobotu hornjoserbsce

20:00 Jutrowna nóc, live z Chrósćic

Jutrownička, hornjoserbsce

11:00 Łužica tutón tydźeń

11:20 Oratorij „Nalěćo“

12:00 Nabožne wusyłanje

(Jens Buliš)

po tym zbožopřeća

delnjoserbsce

12:30  Aktualny magacin, mjez druhim z reportažu wo debjenju jutrownych jejkow

13:00 Tematiske wusyłanje: Szczepańskojc mandźelskaj w Serbach

13:40 Nabožne wusyłanje

(Manfred Hermaš)

po tym zbožopřeća

Jutry póndźelu, hornjoserbsce

11:00 Jutrowne rozprawnistwo, mjez druhim z facitom křižerjow

11:40 Čórlichecy z Kulowa – portret swójby, kotraž hižo wjele lět Bože mšě sobu wuhotuje

12:00 Nabožne wusyłanje

(Thomas Haenchen)

20:00 Radijo Satkula

delnjoserbsce

12:30  10. smjertny dźeń fararja a literata Herberta Nowaka

13:00 Serbska jatrowna namša

13:40 Wo jutrownym spěwanju

po tym zbožopřeća

Wosebite pječwa słušeja k jutram kaž jejka a wot zaječka schowane dariki dźěćom. W Choćebuzu so Diana Lewandowski, wyša mišterka Łužiskeho zjednoćenstwa ­pjekarjow a konditorow, hižo 16 lět wo słódny poskitk stara. Foto: Michael Helbig

Štwórtk 1.4. 20:00 Serbski ludowy ansambl wobrubi Božu mšu k wopominanju poslednjeje wječerje w Chróšćanskej farskej cyrkwi

  20:00 Serbski ludowy ansambl wobrubi Božu mšu k wopominanju poslednjeje wječerje we Wotrowskej farskej cyrkwi

Pjatk 2.4. 15:00 Serbski ludowy ansambl předstaji Alojsa Hantušowy pasion po swj. Janu w Chróšćanskej farskej cyrkwi

Njedźelu 4.4. 5:00 Jutrowne spěwanje před Slepjanskej cyrkwju

  6:00 Jutrowne spěwanje we Wuježku

  7:00 Jutrowna nutrnosć na Rownjanskim kěrchowje

  9:00 Boža mša w livestreamje z Kulowa

  9:00 Boža mša w livestreamje z Chrósćic

  9:30 Jutrowne kemše z generalnym superintendentom na wuměnku Martinom Herchu w Slepom

Póndźelu 5.4. 8:30 Serbski ludowy ansambl wobrubi jutrownu Božu mšu w Ralbičanskej farskej cyrkwi

Wobšěrnje wěnuje so přichodne wusyłanje telewizijneho magacina Wuhladko předsydźe Domowiny Dawidej Statnikej, kiž je njedawno zdźělił, znowa za zastojnstwo kandidować. Portret chce pokazać, kotre nadawki ma předsyda wu­konjeć a kak jeho wšědny dźeń na čole třěšneho zwjazka Serbow wupada.

Dalši přinošk zaběra so ze stawizniskej temu. W lěće 1972 wujednaštej NDR a ZRN tak mjenowane transitne zrěčenje, zmóžnjace wobydlerjam zapadneje Němskeje, wopytać swojich přiwuznych na wuchodźe. Wuhladko přepytuje wuskutki toho na Łužicu. Tež reportaža „Serbscy šrubowarjo a jich drohoćinki-oldtimery“ ma historiski pozadk a zwisk k NDR. Wona wobswětla, kak entuziasća we wólnym času stare jězdźidła rekonstruuja a hladaja. Najwjetšu fascinaciju wuprudźeja za nich jězdźidła z dwutaktowym motorom, kaž na přikład Barkas. Clemens Šmit je so wo tymle wosebitym, častodosć drohim hobbyju wobhonił.

Wirtuelny hudźbny festiwal

Choćebuz. Předewzaćelska towaršnosć Scandale a zjednoćenstwo Pisane dwórnišćo, wobě z Choćebuza, přeprošatej jutře, 2. apryla, kaž tež zajutřišim na „Festiwal 360 stopnjow“. Mjez druhim wustupja tam łužiske resp. serbske hudźbne skupiny Randale Orchester, Disco Fatale & Scarlotte, Svperfvtvre a Hara Crash. Wosebitosć lětsa jeničce wirtuelnje přistupneho zarjadowanja je, zo móža přihladowarjo wuměłcow takrjec direktnje na jewišću a dźakowano wosebitym kameram ze wšěch móžnych perspektiwow wobkedźbować. Link k darmotnemu livestreamej nańdu zajimcy pod www.bunterbahnhof.de.

SLA Bože mšě hudźbnje wobrubi

Budyšin. Čłonojo orchestra a chóra Serbskeho ludoweho ansambla wobrubja ćichi/wulki pjatk kaž tež jutry wjacore serbske Bože mšě. Jutře, 2. apryla, předstaja spěwarki a spěwarjo w 15 hodź. we wobłuku liturgije pasion po swj. Janu, skomponowany wot Alojsa Hantuša. ­Jutrownu póndźelu hudźa a spěwaja ansamblowcy na kemšach w Radworju a Ralbicach.

Potuńšene poskitki z hnězda FCE

Pod hesłom #MY MAMY JEJA poskića FC Energija Choćebuz w swojim online­shopje zhromadnje z jutrownym zajacom potuńšene jutrowne jejka. W prěnim jejku je trikot z knihu, w druhim ­fanowej šawlej, w třećim kniha, kalender a awtogramowe karty a w štwórtym dźěćacy trikot a maskotka Lauzi.

Jutrowne jejka sej wotběhać

Sportowe towarstwo Natwar Němske Pazlicy přeproša swójby, sportowče a sportowcow na tradicionalne wotběhanje jutrownych jejkow za jutry póndźelu. Lětsa budźe sportowa akcija, kotraž je bjez wubědźowanskeho charaktera, znowa indiwidualna. Kaž hižo w decembrje při wotběhanju hodownych husycow změja tam znowa boksu z kołkom. Póstowy kašćik, do kotrehož smědźa wobdźělnicy mejlowy kontakt za připósłanje wopisma tyknyć, je tam tohorunja hižo připrawjeny.

Dalekubłanja nazwučowarjam

Wodorunje: 3 čas do jutrow, 5 pomocnik při wuwalenjach, 6 hojenska a słodowa rostlina, 7 Staub serbsce, 10 Jank a ..., 13 jězdźidło, 14 starobny pjenjez, 15 Gehirn serbsce

Padorunje: 1 warjaca so woda, 2 zdźělenka, 3 čěska stolica, 4 krótki spar, 8 wjes pola Běłeje Wody, 9 nic strowy, 11 roman ­Zole, 12 jězor w Aziji