Wustajeja zwobraznjene hesła
Ota Kleiber
Štož ličby praja
Składnostnje róčnicy zjednoćenja Němskeje je Zwjazkowy statistiski zarjad wosebitu dokumentaciju wo minjenych 30 lětach zestajił, w kotrejž wuwiće wuchodneje a zapadneje Němskeje přirunuja. SN su sej ju wobhladali.
Wiesbaden (SN/CoR). Něhdźe 4,8 milionow wobydlerjow měješe Sakska 1990, w lěće 2019 bě jich ze 4,1 milionom 14,5 procentow mjenje. W samsnym času zdoby Bayerska 14,6 procentow wjace ludźi. Najwjace ludźi je minjene 30 lět Sakska-Anhaltska zhubiła, z 23,6 procentami nimale štwórćinu, Braniborska z 2,2 procentomaj najmjenje. Mjeztym pak je pućowanje mjez wuchodom a zapadom powšitkownje wurunane.
Najmłódše wobydlerstwo Němskeje ma Hamburg, 42,1 lěto stari ludźo tam přerěznje su. W Sakskej leži přerězna staroba při 46,9 lětach. Wothladajo wot Berlina pak su Saksojo porno tamnym wobydlerjam wuchodneje Němskeje hišće ći najmłódši. Tež tu pak wobkedźbuja trend, zo so wuchod a zapad zaso zbližatej. Po najwjetšej diferency nastupajo podźěl 18lětnych wokoło 2008 wučinja podźěl tuteje starobneje skupiny na woběmaj bokomaj něhdźe 17 procentow, tróšku mjeńši je wón na wuchodźe.
Ćichi Michał
„Bě něšto?“ – „Wulkeho Słowjanow splaha najmjeńši narod smy my ...“
Aktualna, hišće hač do kónca nowembra přistupna wosebita ...
Hrody šěroko wotewrjene byli
Witana nowosć: Komornohudźbny swjedźeń Hornjeje Łužicy
„Loni w aprylu přińdźechmoj prěni raz do Hornjeje Łužicy, zo bychmoj w Barće na beneficnym koncerće na dobro nowych zwonow sobu skutkowałoj“, prajitaj Drježdźanskaj hudźbnikaj Ramón Jaffé a jeho dźowka Serafina. Tehdy zrodźištaj mysl, zo su wokolne hrody idealne městna za mały festiwal komorneje hudźby. Ze zahorjenja bu nošny projekt, za kotryž staj wonaj jako w Drježdźanach skutkowacaj rady wuměłski nawod přewzałoj. Tak je nětko prěni Komornohudźbny swjedźeń Hornjeje Łužicy, wotměwacy so wot 16. do 19. septembra, na šěsć městnach Budyskeho wokrjesa w šěsć koncertach, někak 600 připosłucharjam hłuboke hudźbne dožiwjenje posrědkował. Mjez wopytowarjemi běchu mnozy, kiž hewak na koncerty klasiskeje hudźby njechodźa a kotřiž nimaja tež hižo wuši poćah k něhdyšim knjejskim sydłam w swojej domiznje.
Jako profi do domizny so wróćiła
Zo ma Serbski institut wot 1. septembra nazhonitu referentku za zjawnostne dźěło, bě hižo něšto dnjow pozdźišo pytnyć, jako přińdźe jeje prěnja medijowa zdźělenka z wuslědkami a citatami wo zarjadowanju, kiž njeje so ani hišće započało – tak so to dźensa profesionalnje čini.
Swoju profesionalnosć je sej Madlen Domašcyna po maturje na Serbskim gymnaziju Budyšin a studiju slawistiki a medijowych wědomosćow w Drježdźanach, Praze, Lipsku a Halle nad Solawu na mnohich powołanskich stacijach přiswojiła – mjez druhim w Praskim Goethowym instituće, jako zastupowaca rěčnica durinskeho ministerstwa za ratarstwo, lěsnistwo, wobswět a přirodoškit, jako referentka w zjawnostnym dźěle w sakskej statnej kencliji, jako wědomostna sobudźěłaćerka we wobłuku industrijneho slědźerskeho projekta Kamjeničanskeje Techniskeje uniwersity pola Volkswagen AG we Wolfsburgu, jako rěčnica TU Hórniskeje akademije Freiberg a naposledk hač do awgusta 2020 jako rěčnica za Drježdźansku Wysoku rejwansku šulu Palucca.
Němska měła wjace za witansku kulturu činić
Budyšin (CS/SN). We wobłuku Interkulturneho tydźenja wotmě so minjenu wutoru w Budyskim Kamjentnym domje dialog w rjedźe „Žro pudla“. Na podiju diskutowachu nimo moderatorki Ireny Janiw wokrjesna społnomócnjena za wukrajnikow Anna Piętak-Malinowska, Hamida Taamiri ze Syriskeje a Vietnamjanka Dang Thi Ngoc Yen. Zaměr bě wuslědźić, kak so ludźo z migraciskim pozadkom w Budyšinje čuja a kajke problemy kaž tež přeća woni maja.
Anna Piętak-Malinowska bydli hižo 30 lět w Němskej, 15 z toho w sprjewinym měsće. Wona so wjeseli, zo móže mjeztym jako kruće přistajena społnomócnjena wokrjesa za nowopřichadźacych skutkować. Přiwšěm přeje sej wjace inwesticijow do witanskeje kultury. Wobdarjenosće kóždeho jednotliwca su potencial, kotryž so hišće přemało wužiwa. Idealne by było, indiwiduelne integraciske plany nastajić. To by so dołhodobnje wudaniło. „Njemóžemy sej dowolić witansku kulturu ignorować“, wona rjekny.
Štó je Anna Walentynowicz?
Na załoženje dźěłarnistwa Solidarność před 40 lětami w Pólskej dopominaše wčera Budyski ekumeniski tachantski wobchod z filmowym wječorom – zazběh to hibanja za swobodu w komunistiskich krajach.
Budyšin (SN/CoR). „Poprawom chcychmy so z lawreatom Měroweho Nobeloweho myta Lechom Wałęsu zetkać, podawši so składnostnje 25. róčnicy załoženja dźěłarnistwa Solidarność na jězbu do Gdańska. Tón pak bě wotprajił, a tak sym spontanje na Annu Walentynowicz wołał. Wona je naju z Benom Budarjom wutrobnje witała, namaj swoju stawiznu wo tehdyšich podawkach powědała a samo listy bamža Jana Pawoła II. pokazała“, rozprawješe wčera dr. Peter-Paul Straube nimale 20 zajimcam w Budyskim „Wjelbiku“. Wotmołwu na prašenje „Štó je Anna Walentynowicz?“ dóstachu woni na to w filmje ze samsnym titulom režiserki Sylki Rene Meyer z lěta 2002. Dokumentacija rysuje hinaši wobraz wo tehdyšich historiskich podawkach, w kotrychž centrumje steji mała žona z wulkej žedźbu za sprawnosću.
