Knižne wiki zaso stabilne

wutora, 06. awgusta 2019 spisane wot:

Stuttgart/Budyšin (SN/bn). Berlinska skupina předewzaćelow logistiki Zeitfracht je wot spočatka měsaca nowa wobsedźerka najwjetšeho wulkowikowarja knihow Němskeje Koch, Neff & Vol­ckmar twzr (KNV). Po zwěsćenju insolwency KNV w februaru (Serbske Nowiny rozprawjachu) pytaše postajeny zarjadnik Tobias Wahl za nowym inwestorom, kotryž dźěławosć wikowarja dale zaru­ča a něhdźe 1 600 dźěłowych městnow na třoch stejnišćach – w Stuttgartskej centrali kaž tež w logistiskimaj cen­trumomaj w Erfurće a Lipsku, hdźež bu KNV w lěće 1829 załoženy – zachowa. „Wšit­ke tele dypki Zeitfracht spjelnja. Smy idealneho inwestora a partnera našli­. Na knižnych wikach knježi nětko zaso měr, knižny kołoběh je zawěsćeny“, w zdźělence KNV rěka.

Zeitfracht je po swójskim podaću srjedźo­stawske, swójbne předewzaće z ně­hdźe 3 000 sobudźěłaćerjemi. Dotal je hłownje na polu transporta skutkowało a zaběra w tak mjenowanym syste­mo­wym wobchadźe „wodźacu rólu“. Knihi rozšěrjeć wobhladuje jako „nowe, naš poskitk wudospołnjace wužadanje“.

Před domom nětko ławka steji

wutora, 06. awgusta 2019 spisane wot:
Łaz (AK/SN). „Fantazije z drjewa“ rěka no­wa wustajeńca, kotruž su minjeny pjatk we Łazowskim Domje Zejlerja a Smolerja wotewrěli. W njej pokazuje Žuričanski rězbar Alojs Šołta skulptury, nastate zwjetša z korjenjow štomow. Nimo toho přepodachu wot njeho zhotowjenu ławku, do kotrejž je Žuričan słowa „Hołbik dwě běłej nóžce ma“ zadypał. Tak do­pominaja na Łazowski serbski ludowy spěw „Lu­bosć­ jenička“. Na te wašnje chcedźa to­horunja k porjeńšenju wjesneho torhošća přinošować. Załožba za serbski lud je projekt spěchowała.

Dr. Marja Grólmusec

wutora, 06. awgusta 2019 spisane wot:

Maćica Serbska wopomina dźensa 75. po­smjertniny swojeje čłonki, kotraž je serbske narodne hibanje wědomje sćěhowała. Žana biografija wo Mari Grólmusec njehódnoći dotal jeje nahlady wo samostatny serbski stat, kajkež je swojemu dźenikej dowěriła: „Wumolowach sej jónu hranične zawěry, jónu zakaz wupućowanja, přemyslowach wo naležnosćach waluty w nowym staće, wo přesydlenskim prawje zastojnikow atd., widźach před sobu opciju. A čim wjace rozmyslowach, ćim hrózbniša a hórša so mi wěc zdaše. Wěsty čas mějach serbski stat za hotowy fakt, a moja jenička nadźija bě, zo budźe móžnosć, wostać němska staćanka reicha a móc bydlić we Łužicy.“

W lěće 1922 bě Marja Grólmusec při­stupiła serbskemu wědomostnemu to­war­stwu, je tak stupiła do stopow swojeho nana­ a wuznała swoju zwjazanosć ze serbstwom. Samo z chłostarnje Waldheim wona na Radwor spominajo pisaše: „A štwór­ty dźeń jutrow chcych do Budyšina.“ To bě přeco termin lětneje hłowneje zhroma­dźi­zny Maćicy Serbskeje. Dźenik Marje Grólmusec z lěta 1919 do 1921, kotryž bu 1975 znaty, chowaja w Serbskim kulturnym archiwje w Budyšinje. Marka Cyžowa

Maćernorěčnikow interviewować

póndźela, 05. awgusta 2019 spisane wot:

Serbski dialekt we Wojerowskej kónčinje wobchować a žiwjensko-stawizniske interviewy z poslednimi maćernorěčnikami nahrawać rěka projekt, kotryž chce medijowa dźěłarnička Wojerowskeje Kulturneje fabriki přewjesć.

Wojerecy/Budyšin (SN/CoR). Wobsahowje schwaliła je projektowa přirada Załožby za serbski lud hižo próstwu, kotruž bě Wojerowska režiserka Angela Schusterowa za Kulturnu fabriku zapodała. Poprawom chcyše wona hižo w juliju započeć, pruwowanska faza załožboweho zarjada pak so tróšku dliji. „Tak mó­žu hišće wotewrjene žadanje spjelnić, sym z wjacorymi serbskimi institucijemi rěčała“, Angela Schusterowa praji.

Dźiwadłowy festiwal zahajeny

póndźela, 05. awgusta 2019 spisane wot:

Zły Komorow (SN/at). Jedyn z wjerškow 11. dźiwadłowych dnjow wuchod, kotrež so tuchwilu w Złym Komorowje wot­měwaja, je „Spektakl 2019: Fontane při ćahu“ abo „Suweněr 1870“. 200. narodninam Theodora Fontany wěnowany kruch hraje we wosebje za to wuhotowanym ćahu a je sobotu swoju premjeru jako­ zazběh festiwala na tamnišim nakładnym dwórnišću dožiwił. Jednanje zepěra so na Fontanowe rozprawy wo swojej jatbje w němsko-francoskej wójnje.

Kaž braniborska kulturna ministerka Martina Münch (SPD) na zahajenju fe­stiwala wuzběhny, „je Zły Komorow hosćićel festiwala, kotryž ze zhromadnej produkciju wjacorych dźiwadłow přicho­dne tydźenje cyły region docpěwa“. Po słowach ministerki Münch je so z wobšěrnym programom składnostnje Fontanowych narodnin „wobraz wo spisowaćelu rozšěrił. W srjedźišću njesteji jeničce romancier Fontane, ale tež jako žurnalist abo kritikar a napjate prašenje, kak je k swojim maći­znam přišoł.“

We Łužicy je kruch hišće hač do njedźele w Złym Komorowje, 13. a 14. awgusta potom w Choćebuzu widźeć.

Prěnje sceny filma nahrawali

póndźela, 05. awgusta 2019 spisane wot:
W Zhorjelcu su tele dny dźěła za nowy hrajny film režisera Dominika Grafa „Fabian – Der Gang vor die Hunde“ zahajili a prěnje sceny nawjerćeli. Rólu Fabiana hraje Tom Schilling. Pask po knize Ericha Kästnera rysuje žiwjenje młodeho muža kónc 20tych lět minjeneho lěstotka, jako towaršnosć přiběrajcy rozpadowaše a nacio­nalsocialisća so na přewzaće mocy hotowachu. Režiser ma hladajo na tuchwilnu politi­sku radikalizaciju němskeje towaršnosće tematiku za wulce aktualnu. Dźěle filma chcedźa tež w Małym Wjelkowje nahrawać, dokelž su tamniše sotrownje Ochranowskeje wosady starym Drježdźanam podobne. Foto: Matthias Wehnert

Nětko kino pod hołym njebjom

pjatk, 02. awgusta 2019 spisane wot:
Jednaćel Krabatoweho młyna Tobias Čižik je wčera wječor startowe znamjo za filmowy rjad před kulisu Krabatoweho młyna dał. K zazběhej pokazachu tam pask „Gunder­mann“ wo znatym spěwytwórcu Gerhardźe Gundermannje. Po přestawce někotrych lět su nětko w Čornochołmčanskim Krabatowym młynje filmowe nocy wo­zrodźili. „Kino pod hołym njebjom“ wuhotuja zhromadnje z organizatorami Drjež­dźan­skich filmowych nocow při Łobju. Dźensa w 21 hodź. móža sej zajimcy „Aladdina“ wobhladać. Dohromady chcedźa w Čornym Chołmcu hač do 1. septembra 17 filmow pokazać. Foto: Gernot Menzel

Serbski podźěl festiwala rozšěrili

pjatk, 02. awgusta 2019 spisane wot:

Strawałd (SN/bn). Spěchowanske towarstwo Přińć a woteńć wuhotuje přichodnje druhi raz po nim pomjenowany fe­stiwal šesćiměstow. Wot 10. awgusta je w regionje historiskeho zwjazka dohromady 13 přewažnje hudźbnych zarjadowanjow planowanych.

Zazběh festiwala twori „wobchodźomna multimedialna instalacija ‚Pohlady dife­rency‘, kotraž wopřijima swětłowe, laserowe a widejowe projekcije, zwukowe kolaže regionalnych časowych dokumentow a atmosfery wšědneho dnja kaž tež štwórć hodźiny trajacu, na motiwiku serbskeho ludoweho spěwa ‚Schyliła jo se jarobinka‘ złožowacu so kompoziciju“, w oficialnym wopisanju rěka. „Pohlady diferency“ je projekt serbskeho wuměłca Jana Bělka, kiž jón 10. awgusta na přednaměsće bywšeje Žitawskeje šule za twarske rjemjesło předstaji.

Wosadna historija

pjatk, 02. awgusta 2019 spisane wot:
Budyšin (SN). Składnostnje 400lětneho wobstaća Michałskeje wosady wěnuja so wšelacy awtorojo w nowej, wot njeje nětko w Ludowym nakładnistwje Domowina wudatej knize „Swj. Michał – Cyrkej, wosada, wsy“ stawiznam ewangelskich wěriwych w Budyšinje a wokolinje. Byrnjež publikacija w němskej rěči spisana była, je serbskosć nimale wšudźe sobu zaplećena. Wona wopřijima mjez druhim awtobiografiske teksty serbskich wosadnych, kotřiž přestupichu k Ochranow­skej bratrowskej wosadźe, dopomnjenki kantora Jana Awgusta Kaplerja a Hodźijskeho fararja Jana Křižana.

Skomdźena šansa

pjatk, 02. awgusta 2019 spisane wot:
Nastupajo Fontanowu wustajeńcu njeje so komunikacija mjez Serbskim institutom a Maćicu Serbskej na jednym a měšćanskim a Serbskim muzejom Choćebuz na tamnym boku po zdaću cyle tak radźiła. Na čim to zaleži, móžeš jenož tukać. Fakt je, zo njeje – tež němska – zjawnosć wo tym zhoniła, kak bě so Theodor Fontane ze słowjanskimi korjenjemi wobydlerstwa Braniborskeje a Mecklenburgskeje zaběrał a ze sympatiju na Serbow hladał. Frido Mětšk je 1969 na zwěsćenje germanista skedźbnił, zo bě „pruska literatura dołhi čas kapitl ,Wendojo w Marce‘ napadnje ignorowała“. Zo stej to nětko tež Choćebuskej muzejej činiłoj a so za hinaše ćežišćo wustajeńcy rozsudźiłoj, ma za­wěsće wšelakore přičiny. Zo je lóšo Błóta do srjedźišća stajić, tež k tomu słuša. Čehodla pak njejstej Maćica a Serbski institut samej šansu jubilejneho lěta wužiwałoj, měnjo, zo ma Fontane tajki wuznam za Serbow? Cordula Ratajczakowa

nowostki LND