Zhorjelc (SN/bn). Mjeztym 5. lěćnu filmowu akademiju je towarstwo Rashomon w Zhorjelcu wuhotowało, a to tónraz w kooperaciji mjez druhim z filmowym festiwalom Nysa, Wrócławskim filmowym festiwalom Nowe Horyzonty a Choćebuskim filmowym festiwalom (CFF). Dźakowano spěchowanju ze stron Łužiskeho festiwala, Kulturneje załožby swobodneho stata Sakska, centrale za zwužitkowanje Bild Kunst Kulturwerk, iniciatiwy Kreatiwna Łužica a Załožby za serbski lud bě dwutydźenska dźěłarnička zajimcam lětsa zdarma přistupna. Dohromady dźewjeć kursantow z Němskeje, Pólskeje, Čěskeje a Ukrainy je so na njej wobdźěliło. Minjenu sobotu bu akademija z prezentaciju wudźěłkow zakónčena.
Wojerecy (KD/SN). Marija Šołćic, motiwatorka za serbsku rěč w Domowinskej župje Wojerecy je sej njedawno bretonskeju mandźelskeju Pascala a Catherine Jan na měsačne zarjadowanje rěčneje swětłownje do bróžnje Domowinskeho domu we Wojerecach přeprosyła.
Wonaj staj wopytowarjam swoju domiznu ze swojimi městnosćemi a krajinami kaž tež swoju maćeršćinu bretonšćinu předstajiłoj. Rěč, kotraž běše hišće spočatk 20. lětstotka na połkupje jara rozšěrjena, je dźensa mjeńšinowa rěč. „To je kaž z delnjo- a hornjoserbšćinu“, přispomni wopytowarka Dora Gebauer z Ćiska. Wona zhoni w běhu zarjadowanja, zo so bretonšćina hižo někotre lětdźesatki dołho zaso w pěstowarnjach a šulach wuwučuje a zo móža młodostni w swojej maćernej rěči zaso abituru złožić. Catherine Jan předstaji přitomnym čorno-běło-žołtu bretonsku drastu, kotruž so dźensa jenož hišće na swjedźenje wobleku.
Pod hesłom „kodekü – kolizija wuměłstwow“ zwoprawdźa wot wčerawšeho dohromady 16 mjezynarodnych wuměłcow najwšelakoriše twórby a projekty w Nowych Jěžercach (Neugersdorf). W běhu dwanaće dnjow nastate wudźěłki chcedźa spočatk awgusta oficialnje prezentować.
Budyšin (jp/SN). Nic jenož za mnohich šulerjow je to dobra powěsć: Skónčnje eksistuje takrjec serbski ChatGPT, z kotrymž móžeš so za wšěm móžnym wobhonić, štož chceš runje wědźeć. Je to jednory poskitk bjez wosebitych znajomosćow za kóždeho Serba a ma pódlanski kubłanski efekt. AGATA prašenja mjenujcy jenož rozumi, hdyž so w porjadnej serbšćinje zapodadźa. A tohodla kumštna inteligenca wužiwarjow k tomu namołwja. Tak maja so prócować, wobchadnu rěč njenałožować, a tež dialektalne zabarbjenja AGATA rady nima. We wobłuku prózdninskeho dalekubłanja je skupina wokoło referenta a IT-fachowca Feliksa Šołty z Berlina nowy serbski digitalny poskitk wuwiła. App ChatGPT twori technologiski zakład za serbski pendant AGATA.
Hrajna doba 2024/2025 Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła so nachila, poslednje předstajenje wotměje so přichodnu njedźelu. Nastupajo serbske a dwurěčne inscenacije je so sezona hižo předwčerawšim zakónčiła (SN rozprawichu). Bilanca wjednistwa NSLDź w tym zwisku je pozitiwna.
Budyšin (SN/bn). Poslednje předstajenje inscenacije Činohrajneho studija při Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle „Zhubjene a namakane – ein Herz und andere Dinge“ je wčera něhdźe 50 wopytowarjow do Budyskeho Dźiwadła na hrodźe přiwabiło. Dwurěčna hra Rike Reininger słuša w hornjoserbskim přełožku Dorotheje Šołćineje k repertoirowym krucham NSLDź a bu za 18. inscenaciju rjadu „Studio hraje“ lochce přiměrjena; režiju měješe nawoda studija Torsten Schlosser na starosći. Wot wšeho spočatka zamóštaj elewaj Bernadet Šnajdrec a Ole Schmidt nic jenož najmłódšich přihladowarjow, na kotrychž so produkcija w prěnim rjedźe měri, ale tež dorosćeny publikum putać. Předewšěm z hudźbnymi a pantomimiskimi přinoškami zasłužištaj sej dorostowej hrajerjej sceniski aplaws, po kónčnym wobrazu prošachu wopytowarjo jeju ze sylnym přikleskom wjacekróć wróćo na jewišćo.