Hillary Clinton jasnje podležała

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:

Concord (dpa/SN). Při předwólbach strony Demokratow w zwjazkowym staće USA New Hampshire je so Bernie Sanders njewočakowano jasnje přećiwo swojej kontrahentce Hillary Clinton přesadźił. Sanders zdoby 60 procentow hłosow, Clinton jenož 40. Fachowcy běchu do wólbow přewšo snadny wotstawk mjez woběmaj wěšćili. Clinton je swoju poražku mjeztym přiznała. Přiwšěm chcyła wona dale wojować, kaž připowědźi.

Pola Republikanow doby miliardar Donald Trump z tohorunja jasnym předskokom před Johnom Kasichom. Trump bě ludźom we wólbnym boju wobšěrne hospodarske reformy a tysacy nowych dźěłowych městnow přilubił.

Berlin (dpa/SN). Najebać widźomne polěpšenje w kubłanskim systemje Němskeje po „šoku přepytowanja PISA před 15 lětami dla“ ma w Němskej přeco hišće kóždy pjaty šuler w starobje pjatnaće lět přewšo słabe wukony. Tole je wuslědk najnowšeho přepytowanja Organizacije za hospodarske wuwiće a zhromadne dźěło (OECD), kotrež dźensa w Berlinje předstajichu. Dobrych 140 000 pjatnaćelětnych docpě při pruwowanjach w matematice runje tak najniši wukonowy niwow. 70 000 pruwowanych měješe słabe wukony we wšitkich třoch wobłukach – matematika, přirodowědomosće a čitanje. „Je wjele šulerjow, kotřiž ani najniši niwow njedocpěwaja“ w rozprawje rěka.

Załožićeljo EU wuradźowali

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:
Rom (dpa/K/SN). Załoženske staty EU wuradźowachu dźensa w Romje wo pućach z kopicy krizow, kiž zhromadźenstwo statow tuchwilu trapja. Składnostnje 60. róčnicy podpisanja Romskich zrěčenjow zeńdźechu so wonkowni ministrojo Němskeje, Francoskeje, Italskeje, Belgiskeje, Luxemburgskeje a Nižozemskeje. Němski wonkowny minister Frank-Walter Steinmeier (SPD) rjekny nowinje Corriere della Sera, mnohe nětčiše problemy su euroskeptikarjo a prawicarscy populisća naštykali. „Nichtó njesmě sej z wohenjom hrajkać, hdyž dźe wo zakłady europskeje ideje“ wón praji. By-li Wulka Britaniska EU wopušćiła, by wona mjenje swětej wotewrjena była. Tohodla dyrbi so kompromis nadeńć.

Wuradźuja wo migrantach

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:

Turkowska da dźesaćitysacam ćěkancam na hranicy čakać

Brüssel/Istanbul (dpa/K/SN). Na wysokich runinach je migraciska kriza dźensa w belgiskej stolicy předmjet wuradźowanjow. Zakitowanscy ministrojo NATO zaběraja so z wójnu w Syriskej a napjatosćemi z Ruskej. Komisija EU bilancuje wobchadźenje z ćěkancami.

Na zeńdźenju zakitowanskich ministrow stej Němska a Turkowska swojich zwjazkarjow k tomu namołwiłoj, na wuchodnym Srjedźnym morju wobdźělić so na boju přećiwo cwólbam pašowarjow ludźi. USA su ze swojeje strony NATO prosyli, podpěrać mjezynarodnu koaliciju w boju přećiwo teroristiskej milicy Islamski stat (IS). Po wudawanju generalneho sekretara NATO Jensa Stoltenberga rozwažuja tuchwilu wo tym, Ame­ričanam přewostajić specialne mašiny Awacs. USA móhli potom swoje Awacsy sylnišo w Syriskej a Iraku zasadźeć. Za wěste ma so, zo zakitowanscy ministrojo na swojim dwudnjowskim schadźowanju wuhibki staja za hišće sylnišu prezencu NATO na wuchodnej Europje. Z tym ma so wuchodnym zwjazkarjam spjelnić přeće, za wottrašenje Ruskeje měć wjace móžnosćow.

Njeliča z dalšimi woporami

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:
Bad Aibling (dpa/SN). Po ćežkim ćahowym njezbožu w Hornjej Bayerskej z dźesać mortwymi njeliči policija z dalšimi woporami. Tole zdźěli rěčnik policije dźensa nowinarjam. Do toho běchu so powěsće wo jědnatym smjertnym woporje rozšěrjowali. Po tym zo bě wčera wječor muž w chorowni ćežkich zranjenjow dla wudychał, rěča nětko wo 17 ćežko zranjenych. 63 wosobow so snadnje zrani. Wčera rano běštaj regionalnej wosobowej ćahaj pola Bad Aiblingena frontalnje do so zrazyłoj. Nowiny spekuluja, zo bě sobudźěłaćer železnicy we wuhibkarni wina na katastrofje. Mjeztym je specialny kran na městno njezboža dojěł. Z nim chcedźa wagony zběhnyć.

Starobna struktura politiskich stron

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:
14-2526-4041-6061-
CDU2,7%13,1%32,2%49,9%
SPD3,6%11,3%34,7%49,5%
CSU1,5%12,7%27,7%÷47,1%
FDP4,8%21,3%36,4%36,7%
Zeleni7,3%24,1%51,7%15,7%
Lěwica5,0%12,1%31,9%50,9%
Žórło: Niedermayer, „Parteimitglieder in Deutschland“, werzija 2013, dźěłowe zešiwki centruma Otto Stammera, Swobodna uniwersita Berlin

To a tamne (10.02.16)

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:

Cyły lěs pokradnyli su njeznaći w sewjernej Braniborskej. Něhdźe wosom hektarow chójnoweho lěsa pola města Premnitz su skućićeljo dospołnje podrězali, policija zdźěli. Štomy běchu mjez sto a 120 lětami stare a hač do 30 metrow wysoke. Z wida policije bě padustwo profesionelnje přihotowane, wšako wužiwachu skućićeljo ćežku techniku k pušćenju a wosebite nakładne awta k wottransportowanju. Hač do 2 000 štomow so na tele wašnje zhubi. Wobsedźerka je škodu hakle nětko zwěsćiła. Paduši běchu drje wot spočatka decembra w lěsu „dźěłali“.

Z 3,55 promilemi alkohola w kreji je kolesowar w Königs Wusterhausenje padnył a so při tym zranił, policija zdźěla. Spočatnje tukachu na wobchadne nje- zbožo. Muža dowjezechu do chorownje, wšako hrožeše zajědojćenje z alkoholom.

Łužica (10.02.16)

srjeda, 10. februara 2016 spisane wot:

Prawicarski plakat při šuli

Gubin (dpa/ch/SN). Njeznaći su njedaloko šule w Gubinje plakat z prawicarskim wobsahom přičinili. Kriminalna policija přepytuje, zdźěli wčera policajski rěčnik. Tohorunja so pruwuje, hač njewobsteji zwisk k staršim podawkam. Loni w lěću běchu njeznaći pječa wokoło šule w Elsterwerdźe flajery z prawicarskoekstremnymi parolemi rozdźělili. Stajnje znowa bě scena tež kostim figury „Krümelmonster“ ze „Sesamstraße“ zasadźowała, zo by mjez dźěćimi za prawicarsko ekstremne ideologije wabiła. Gubinska šula chce so na cyłozwjazkowym projekće přećiwo rasizmej wobdźělić.

Wohnjowy wobornik zasudźeny

Bamž do Šwedskeje

wutora, 09. februara 2016 spisane wot:

Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus poda so 31. oktobra do Šwedskeje. Tam chce wón z nawodami Lutheroweho swětoweho zwjazka w Lundźe nawjedować ekumeniske wopominanske zarjadowanje k 500. róčnicy reformacije.

Myće nohow tež za žónske

Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus změni za swětowu cyrkej oficialnje ritual myća nohow zeleny štwórtk. W přichodźe smědźa so tež žónskim a nic jenož mužam noze na Božej mši myć. Franciskus sam je hižo žónskim noze mył, bamžojo před nim běchu k tomu po tradiciji dwanaće měšnikow wuzwolili.

Putin přeprošuje Židow

Moskwa (B/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je Židam w Europje poskićił, do Ruskeje wupućować. Nawodnistwo Europskeho židowskeho kongresa bě na rozmołwje w Krjemlu rozprawjało, zo je strach mjez europskimi Židami wulki před teroristami a radikalnymi prawicarskimi mocami. Ze Sowjetskeho zwjazka su Židźa emigrowali, nětko móžeja so woni zaso do Ruskeje nawróćić, dokelž je Putin fazu antisemitizma zakónčił.

Křesćenjo přimaja so bróni

Pomocnicy na městnje njezboža njedaloko hornjobayerskeho Bad Aiblingena. Tam běštej dźensa rano regionalnej ćahaj do so zrazyłoj. Za dźewjeć pasažěrow přińdźe wša pomoc přepozdźe. 90 ludźi so zrani. Foto: dpa/Josef Reisner

nowostki LND