Zboha přibytk

wutora, 07. septembera 2021 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). W Čěskej je přerězna měsačna bruttomzda w lětušim druhim kwartalu wo nic mjenje hač 11,3 procenty na nětko 38 275 krónow (něhdźe 1 500 eurow) zrostła. Po wotćehnjenju inflaciskeje raty je so wona realnje wo 8,2 procentaj zwyšiła, to wozjewja Čěski statistiski zarjad (ČSÚ). Z jeho informacijow zdobom wuchadźa, zo dwě třećinje dźěławych na přerěznu mzdu njepřińdźetej. Zo je wona w druhim kwartalu poměrnje bohaće přibyła, ma po hódnoćenju eksperty ČSÚ Dalibora Holeho wjacore přičiny. Tak su sobudźěłaćerjo strowotnistwa a hladanskich słužbow w zwisku z koronawirusowej krizu wjele měsacow šćedriwe přiražki dóstawali.

Tež nastupajo přerěznu měsačnu bruttomzdu su mjez jednotliwymi wobwodami nahladne rozdźěle. Najwyša je wona ze 46 163 krónami (ca. 1 800 eurow) a z tym daloko nad krajowym přerězkom w stolicy Praze była. Na druhim městnje slěduje Srjedźočěski wobwod z 39 832 krónami (něhdźe 1 520 eurow). W rjedźe wobwodow přerězna měsačna bruttomzda ani přerězk kraja njedocpěwa. Tak wučinja wona w Karlovarskim wobwodźe jeno 33 636 krónow (přibližnje 1 320 eurow).

„Mamy swoje přikazy“

pjatk, 03. septembera 2021 spisane wot:

Kriza ćěkancow dla na pólsko-běłoruskej mjezy dale traje

Waršawa. Drama skupiny afghaniskich ćěkancow na mjezy mjez Běłoruskej a Pólskej je jedna z wusahowacych temow w medijach susodneho kraja, kotraž wjedźe k zdźěla chětro emocionalnym debatam mjez zastupnikami knježerstwoweje strony PiS a opoziciju.

Před wjace hač třomi tydźenjemi zadźer­žachu pólscy namjezni škitarjo njedaloko wsy Usnarz Górny skupinu afgha­niskich ćěkancow, kotřiž běchu so z Běłoruskeje pólskej mjezy bližili. Wo­jacy skupin­u ludźi wobstupichu, a hač do dźensnišeho woni nikomu njedowoleja, z nimi rěčeć abo jich zastarać. Nichtó poprawom njewě, hač su ćěkancy hižo na pólskim abo hišće na běłoruskim te­ritoriju, dokelž njeje mjeza na tym blaku jasnje woznamjenjena. Do Běłoruskeje nawróćić so ćěkancy njemóža, dokelž jim to tam njedowola. Rěčnica namjeznych škitarjow rěči wo 28 wosobach, mjez kotrymiž su štyri žony. Do toho bě Pólska wo 24 wosobach rěčała, aktiwisća za čłowjeske prawa porno tomu wo 32.

ANO zaso prědku

štwórtk, 02. septembera 2021 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Bychu-li w Čěskej nětko wólby do sejma byli, by je ANO ministerskeho prezidenta Andreja Babiša z 31,1 procentom jasnje dobyła. Na druhe měst­no by přišła ze stronow ODS, KDU-ČSL a Top 09 wobstejaca koalicija Spolu, kiž by 21,7 proc. nažnjała. Koalicija Piraća/Starosća wobsadźi z 18,7 procentami třeću poziciju. To wupokazuje wot agentury STEM zwěsćeny wólbny model. Wón zdobom wujewja, zo je ANO zamóhła tydźenje trajacy spad akceptancy wuspěšnje zawróćić a zo je nadźija koalicije Piraća/Starosća, stać so z najsylnišej politiskej mocu a tak premiera stajić, překrótkej nóžce měła. Do delnjeje komory parlamenta byštej hišće dwě dalšej stronje zaćah­nyłoj, a to SPD Tomija Okamury z 11,2 procentomaj a KSČM z 5,6 procentami. Za ČSSD by so jenož hišće 4,6 procentow wolerjow wuprajiło, na čož bychu socialdemokraća – dotalny koaliciski partner ANO – zaćah do sejma misnyli, dožiwjejo tež historiski debakl. Politologojo sćěhuja, zo móhło přichodne knježerstwo zestajeć wobćežna naležnosć być. Dobyćer budźe w kóždym padźe partnerow trjebać.

Poručeja třeće šćěpjenje

srjeda, 01. septembera 2021 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Čěska je swoje wulkopósłanstwo w afghaniskej stolicy Kabulu nachwilnje za­wrěła. Diplomatiske zastupnistwo w pa­kistanskim Islamabadźe přewozmje někotre nadawki, rěka z čěskeho ministerstwa za wonkowne naležnosće. Na zbožo je so Čecham poradźiło wšitkich swojich diplomatow kaž tež 130 afghaniskich pomocnikow před talibanami wuchować.

„Režim Lukašenka prowokuje“

pjatk, 27. awgusta 2021 spisane wot:

Pólska planuje twar płotu na mjezy k Běłoruskej migrantow dla

Waršawa (dpa/SN). We wulkim chwatku so Pólska na to hotuje, na mjezy k Běłoruskej płót nastajić. Inženjerojo wójska su 2,50 metrow wysoku zawěru hižo planowali. Wojacy maja płót twarić, zdźěli zakitowanski minister Mariusz Błaszczak spočatk tydźenja w rozhłosu. Z dźěłami chcedźa ručež móžno započeć, wudospołni ministerski prezident Mateusz Morawiecki na swojim wopyće pola hranicarjow njedaloko Białystoka. Płót chce Pólska sama zapłaćić, pjenježnu podpěru z Brüssela žanu njetrjeba. 418 kilometrow dołha pólska mjeza k Běłoruskej je zdobom wonkowna Europskeje unije.

Natwar płotu móhł wjacore tydźenje a samo měsacy trać, Morawiecki rjekny. W prěnim rjedźe chcedźa něhdźe 190 kilometrow mjezy po krutym kraju zawěsćić. Tam, hdźež rěka Bug wobaj krajej dźěli, płót pozdźišo nastaja.

Mzdy zwyšene

štwórtk, 26. awgusta 2021 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). Přerězna měsačna brut­to­zasłužba wučerjow je loni na 45 318 krónow (přibližnje 1 780 eurow) zrostła. To wuchadźa z datow Čěskeho statistiskeho zarjada (ČSÚ). W zašłych třoch lětach přibychu dochody wučerjow wo 40 procentow. 2017 bě jich přerězna mzda 31 000 krónow wučinjała, w minjenym lěće dobrych 45 000 krónow. Knježerstwo předsydy ANO Andreja Babiša bě w swojim programje přilubiło, zo so wučerjam mzdy nahladnje zwyša. W přirunanju z čěskej měsačnej bruttomzdu, kotraž wu­činješe loni cyłych 36 520 krónow (ca. 1 435 eurow), zasłužeja wučerjo nětko nadpřerěznje, wostawaja pak daloko pod dochodami wysokošulskich kubłarjow.

Po ČSÚ su wučerjo na srjedźnych šulach­ loni z 45 800 krónami (ca. 1 800 eurow) najwyšu měsačnu bruttomzdu dóstawali, pedagogiski personal w pě­stowarnjach z něhdźe 36 500 krónami (ca. 1 430 eurow) porno tomu najnišu. W priwatnych a cyrkwinskich šulach je mzda minjene lěta wjele pomałšo stupała. Na nich so wona jenož wo 1,3 procenty zwyši, mjeztym zo běchu wučerjo na zjawnych kubłanišćach 9,1 procent wjac dóstali. Powšitkownje njejsu pak mzdy wučerjow loni tak rostli kaž lěta do toho.

Filmowy festiwal z nahubnikom

srjeda, 25. awgusta 2021 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Z premjeru noweho čěskeho filma „Zatopek“ zahajichu minjeny pjatk wječor 55. mjezynarodny filmowy festiwal w Karlovych Varach. Dźěło režisera Davida Ondřičeka wobjednawa žiwjenske stacije čěskeho dalokoběharja Emila Zatopeka. „Sportowc a jeho žiwjenje mje fascinujetaj. Zatopek bě so swójbje z wosom dźěćimi w městačku Kopřivnice narodźił a sta so bjez wosebitych wuměnjenjow, za to pak z wulkej prócu, jedyn z najlěpšich sportowcow swěta,“ rozłoži David Ondřiček.

127 filmow, hrajnych kaž tež dokumentarnych, w běhu tydźenja wćipnym lubowarjam kinematografije prezentuja. Wuměłski nawoda festiwala Karel Och chwali sej lětuši dobry poskitk. „Smy sej wjace hač dźesać wuběrnych tukrajnych produkcijow wobhladali. Tři z nich chcemy přihladowarjam we wobłuku hłowneho wubědźowanja předstajić, tři dalše w rubrice „wuchodnje zapada“.

Nawrót čěskich diplomatow

srjeda, 18. awgusta 2021 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Tež Čěska organizuje tuchwilu pod wulkim ćišćom nawrót swojich diplomatow z wot talibanow wobsadźe­neho Afghanistana. Hačrunjež su poli­tikarjo hižo minjene tydźenje wědźeli, zo so tam w Prědnjej Aziji połoženje dźeń a bóle přiwótřa, njemóžachu so w Praskej sejmowni na spěšne postu­powanje nastupajo swojich zastojnikow dojednać. Hižo prašenje, kelko afgha­niskim sobudźěłaćerjam z tamnišeho čěske­ho wulkopósłanstwa azyl poskića, wuwabi mjez zapósłancami wobšěrnu debatu. Njedźelu wječor, skoro přepozdźe, móžachu potom prěnich 46 diplomatow hromadźe z někotrymi afgha­ni­skimi sobudźěłaćerjemi krizowy kraj wopu­šćić.

Premier: Pobrachuje dowěra

pjatk, 13. awgusta 2021 spisane wot:

Pólska knježerstwowa koalicija rozpadnyła – USA reaguja na nowy zakoń

Waršawa. Chětro njewočakowano rěčnik knježerstwa pólsku zjawnosć minjenu wutoru informowaše, zo je knježerstwowa koalicija kraja rozpadnyła. Kriza bě wudyriła, po tym zo je ministerski prezident Mateusz Morawiecki jednoho ze swojich zastupnikow, Jarosława Gowina, pušćił. Gowin bě na to wšěch swojich sobudźěłaćerjow zwołał a zdźělił, zo je zhromadne dźěło z knježacej narodno-konserwatiwnej stronu Prawo a sprawnosć (PiS) skónčene. W tym zwisku Polacy zhonichu, zo wobsteja napjatosće mjez PiS a Gowinom, kiž poměrnje mału stronu Dorozumjenje nawjeduje.

Premier Morawiecki je minjene měsacy po cyłym kraju jězdźił a ludźom program nowonatwara po skónčenju koronakrizy „Pólski porjad“ předstajał. Při tym wón twjerdźeše, zo budźe natwar bjez nowych dawkow móžny. Gowin so tomu spjećowaše, skedźbnjejo na to, zo program PiS k masiwnym zwyšenjam płaćiznow powjedźe a na kóncu k nowym dawkam.

Prěnje kiće wina za nowy sławny burčák, kotryž mjenuja w Němskej Federweißer, su wčera rano na winicy w juhomorawskich Dolních Dunajovicach šćipać započeli. Woblubowany burčák je jeno zdźěla wukisane wino, kotrež twori zazběh a je zdobom kruty wobstatk kóždolětneje winoweje sezony. Foto: pa/Václav Šálek

nowostki LND