Krótkopowěsće (19.10.22)
Wupowěšeja „běłu chorhoj“
Choćebuz. „Njemóžemy hižo žanych dalšich ćěkancow přijimać. Kapacity su wučerpane“, w nowinarskej zdźělence Choćebuskeho měšćanskeho zarjadnistwa rěka. Wyši měšćanosta Holger Kelch (CDU) sej žada, ćěkancow „runoměrnje po Braniborskej, Němskej a Europje rozdźělić“, za čož měłoj so mjez druhim „wjerškowe zetkanje z knježerstwom a komunami Braniborskeje“ a na to nawjazujo „konferenca ze zwjazkowym kanclerom“ wuhotować.
Z kulturnym busom po Łužicy
Baršć. Iniciatiwa Kreatiwna Łužica ze sydłom w delnjołužiskim Baršću (Forst) wuhotuje w nowembru busowu turu po Hornjej Łužicy, w kotrejež wobłuku móža so wobdźělnicy z lokalnymi akterami a jich projektami na přikład w Lubiju, Załomju, Ochranowje, Neugersdorfje a Žitawje zeznajomić.
Chinscy „pólcajojo“ w Čěskej
Krótkopowěsće (18.10.22)
Dalši blok znowa syći připinali
Janšojce. Brunicowa milinarnja w Janšojcach produkuje wotnětka tež zaso z blokom F. 500megawattowa připrawa bu w lěće 2018 we wobłuku „wěstotneje hotowosće“ zastaranskej rezerwy přidźělena a měješe so lětsa w oktobru wot syće wotpinać. Zhromadnje z tohorunja reaktiwizowanym blokom E zastara milinarnja wiki tak z přidatnej energiju we wobjimje 1 000 megawattow.
Wyši měšćanosta na demonstraciji
Budyšin. Na demonstraciji přećiwo stupacym kóštam za energiju wčera w Budyšinje – dohromady zličichu něhdźe 2 500 wobdźělnikow – je wyši měšćanosta sprjewineho města Karsten Vogt (CDU) swojemu připowědźenju wotpowědujo protestowacym rozłožił, zo je so „Budyšin na energijowu krizu přihotował“. Zwjazk łužiskich předewzaćelow bě Vogta na demonstraciju přeprosył.
Knižne myto spožčili
Krótkopowěsće (17.10.22)
Noweho prezidenta wuzwolili
Darmstadt. José Francisco Agüera Oliver je nowy prezident němskeho PEN-centruma. Basnik a esejist, kiž bě mjez druhim jako docent na Massachusetts Institute of Technology a na Drježdźanskej Techniskej uniwersiće skutkował, bu minjeny štwórtk na wurjadnej zhromadźiznje centruma wuzwoleny. Dotalny komisariski nawoda organizacije Josef Haslinger bě so kandidatury wzdał.
Njepodpisaja zrěčenje
Biskopicy. Towarstwo KulturOrt Biskopicy je wobzamknyło, městotwarske zrěčenje wo nuzowym zawěsćenju tamnišeho stareho kina njepodpisać. Kaž w zdźělence zjednoćenstwa rěka, njewidźa „so kmani, kriterije spěchowanja a zdobom zrěčenske kriterije prawnisce wěsće spjelnić“. Přichod domu wostawa tuž njewěsty.
Zesylnja škit wažnych objektow
Krótkopowěsće (14.10.22)
Zjawne wozjewjenje FUEN
Budyšin. Ze zjawnymaj listomaj swojeho čestneho prezidenta Hansa Heinricha Hansena a Mjeńšinoweje rady w Němskej, kotrejž njewotwisnosć FUEN a jeje angažement za demokratiju a čłowjeske prawa do prašenja stajitej, je so nowowuzwoleny prezidij FUEN předwčerawšim zaběrał. Prezidij je oficialne wozjewjenje wobzamknył, w kotrymž po słowach prezidenta Loránta Vinczeho „zranjenje swobody, demokratije, čłowjeskich prawow a prawostatnosće zasudźa“.
Čestnohamtskich počesćili
Drježdźany. Za wosebity angažement w kulturje je sakska kulturna ministerka Barbara Klepsch (CDU) wčera 27 čestnohamtsce skutkowacych počesćiła. Mjez wuznamjenjenymi su Gabriela Linakowa ze Serbskeje rejwanskeje skupiny Ćisk, Christa Heide z Kulturneje załožby Miłkečanski park a Klaus-Peter Rosenstengel z Wojerowskeje Kulturneje fabriki.
Trolejbusy so do Prahi nawróća
Krótkopowěsće (13.10.22)
Za jenake wobchadźenje
Drježdźany. Sakska rada ćěkancow je wobchadźenje knježerstwa z ćěkanymi ze Syriskeje, Afghanistana a Iraka kritizowała. Tohodla je wjace solidarity z nimi trěbne, podobnje kaž ta napřećo Ukrainjankam a Ukrainjanam, kotřiž su domiznu ruskeje wójny dla wopušćili, wujasni Dave Schmidtke ze Sakskeje rady ćěkancow dźensa w Drježdźanach.
Hala wostanje zawrjena
Zły Komorow. Nazymu a w zymje wostanje jenička indoor-sněhakowanska hala Braniborskeje w Złym Komorowje energijoweje krizy dla zawrjena, rjekny nawoda tamnišeje šule za sněhakowanje a snowboard Thomas Köder. Smykanišćo za smykanje a lodohokej pak wotewru. Dotal dyrbjachu halu tež w lěću chłódźić, zo njeby hač do 50 centimetrow sylna lodowa woršta wottała. Nětko halu přetwarja, zo ju cyłe lěto chłódźić njetrjebaja.
Inspiracija z Němskeje
Krótkopowěsće (12.10.22)
Helmut Rychtar njeboh
Budyšin. Serbski rozhłosownik Helmut Rychtar je póndźelu 80lětny w Drježdźanskej chorowni zemrěł, kaž serbska redakcija MDR dźensa informuje. 1977 bě započał jako rozhłosownik dźěłać, wot 1989 nawjedowaše Serbski rozhłós a 1992 sta so z nawodu studija MDR w Budyšinje. Zo mamy serbski rańši rozhłosowy program a Radijo Satkula je sobu jeho zasłužba.
Změny wustawkow přiwzate
Drježdźany/Budyšin. Hamtske sudnistwo Drježdźany je wšitke změny wustawkow Domowiny přiwzało a zapisało, kotrež bě wurjadna hłowna zhromadźizna serbskeho třěšneho zwjazka 3. junija w Choćebuzu wobzamknyła. To je předsyda Dawid Statnik čłonam zwjazkoweho předsydstwa a předsydstwam sobustawskich towarstwow a župow zdźělił.
Hanina medalja Geratej Róblej
Krótkopowěsće (11.10.22)
Ličba protestowacych přiběra
Budyšin/Zhorjelc. Po informacijach policije je wčera znowa tójšto ludźi po cyłej Sakskej protestowało. W Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu zwěsćichu něhdźe 5 000 wobdźělnikow. Předewšěm hladajo na energijowu krizu a stupace płaćizny we wšěch žiwjenskich wobłukach ludźo swoje njezrozumjenje zwuraznjeja. Protesty přewažnje měrnje wotběžachu.
Nowa čłonka přirady ECMI
Flensburg. Zastupowacu direktorku Instituta za slawistiku Pólskeje akademije wědomosćow prof. dr. Nicole Dołowy-Rybińsku su za čłonku přirady Europskeho mjeńšinoweho slědźenskeho centruma (ECMI) w Flensburgu powołali. Spočatk nowembra chce so gremij ze 17 čłonkow a čłonow z cyłeje Europy a Ameriki w Flensburgu schadźować.
Nahladny rozrost korona-padow
Krótkopowěsće (10.10.22)
Pfeiffer wólby dobył
Zły Komorow. Nowy měšćanosta Złeho Komorowa je Andreas Pfeiffer. Kandidat CDU je wčera rozsudne wólby z nachwilnym wuslědkom 54,4 procentow hłosow dobył. Za kontrahentku Nadine Hönicke (SPD), kotraž ležeše w prěnim wólbnym přechodźe prědku, hłosowaše 45,6 procentow wolerjow. Pfeiffer je tež trěbny kworum 15 procentow wólbokmanych docpěł. Wólbne wobdźělenje wčera bě 38,5 procentow.
Nowe hudźbne widejo „Ta ćma“
Budyšin. „Ta ćma“ rěka nowe, wot soboty w syći wozjewjene serbske hudźbne widejo. Skupina Astronawt je je zhromadnje z orchestrom Serbskeho ludoweho ansambla (SLA), Milenu Wowčerjec a Lilom Handrijom produkowała. Twórba je w Korzymskej wuměłskej hali „Friese“ nastała a bu přez saksku wabjensku kampanju „So geht sächsisch“ spěchowana.
Dwurěčne kemše swjećili
Krótkopowěsće (07.10.22)
Lawreatka je Annie Ernaux
Stockholm. Francoska spisowaćelka Annie Ernaux je lětuša lawreatka Nobeloweho myta za literaturu, kaž za renoměrowane wuznamjenjenje přisłušna Šwedska akademija wčera w Stockholmje wozjewi. Wona dostanje myto za „zmužitosć a klinisku wótrosć, z kotrejž korjenje, wocuzbnjenje a kolektiwne wobmjezowanja wosobinskich dopomnjećow wotkrywa“. Na lětušej přewšo potajnej „longlist“ za myto steješe 233 mjenow.
Blok E zaso přizamknjeny
Janšojce. Předewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG) je 500 megawattowy blok E Janšojskeje milinarnje wčera we wobłuku zastaranskeje rezerwy zaso milinowej syći přizamknyło. Blok měješe wot oktobra 2019 za pad nuzowych situacijow w syći jako rezerwowa připrawa status wěstotneje hotowosće. Hladajo na aktualnu energijowu krizu smě pak přez nazymu a zymu zaso dźěłać.
Wosebite posedźenje
Krótkopowěsće (06.10.22)
Festiwal z „Dnjom Ukrainy“
Choćebuz. Z 13 filmami z Ukrainy a třomi wo njej je wot Ruskeje nadpadnjeny kraj lětsa we wšěch sekcijach Choćebuskeho filmoweho festiwala sylnje zastupjeny. Mjez nimi wobdźěla so tři přinoški na wubědźowanjach. We wobłuku lětušeho 32. festiwala steji 11. nowember pod hesłom „Dźeń Ukrainy“. Na nim přizamknjetej so dwěmaj filmomaj rozmołwje režiserow z publikumom, dale stej podijowej rozmołwje planowanej.
Pječat EU za Picnjanskeho karpa
Brüssel. Picnjanski karp je w přichodźe z pochadowym pječatom EU škitany. Wón smě so podobnje kaž Champagner abo Błótowske kórki jenož we wěstym geografiskim regionje plahować. W konkretnym padźe je to Braniborska. Wo tym je Europska komisija wčera w Brüsselu informowała. Kaž dale rěkaše, wuznamjenja so mjaso Picnjanskeho karpa přez swój charakteristiski słód a aromatisku wóń.
AWO z wobhospodarku
