Budyšin (jp/SN). Na čo maja šulerjo při prózdninskim dźěle w Sakskej dźiwać a što su jich prawa? Wuspać młodostni njemóža. Dźěłodawar smě šulerjow a šulerki wot rano w šesćich hač do 22 hodź. zasadźić, w starobje wot 13 do 14 lět pak jenož wot 8 do 18 hodź. Młodostni wot 15 do 17 lět smědźa za prózdninski čas jeničce štyri tydźenje wob lěto dźěłać, na dźeń pak wosom hodźinow, štož wučinja na tydźeń potom w cyłku 40 hodźinow. Dźěłowy čas ma mjez rano w šesćich a wječor w 20 hodź. być.
We łužiskich wsach běchu stajnje hižo najwšelakoriše rjemjesła zakótwjene a su so zdźěla lětstotki zachowali. Dźensa je so wulki dźěl z tychle rjemjesłow bohužel pozhubił. W našej lětnjej seriji chcemy wobswětlić, hdźe běchu kotre rjemjesła doma a kotre wosebitosće su so při tym wobkedźbowali. (8)
Stawizny Domu Zejlerja a Smolerja we Łazu sahaja wróćo hač do spočatka 17. lětstotka. Hižo w lěće 1619 je tam knježk von Löwenstein dał šulu z jednej rjadowniskej stwu, w kotrejž jedyn wučer wuwučowaše, natwarić. Ani lětdźesatkaj pozdźišo je woheń wulki dźěl Łaza zničił, tak tež tykowane šulske twarjenje. Šula bu na samsnym městnje zaso natwarjena. 1763 dyri do njeje błysk a šula so znowa wotpali. W nowej natwarjenej šuli bu 1782 druhi wučer jako pomocnik přistajeny. 1821 přińdźe Korla Jan Smoler, syn tkalca a šołty w Złyčinje a nan Jana Arnošta Smolerja jako wučer do Łaza. Wón bě sobuzałožer Maćicy Serbskeje a spěwaše na prěnich spěwanskich swjedźenjach w lětach 1845 do 1848 sobu. Kruće spřećeleny bě z Handrijom Zejlerjom, kotryž bě wot 1835 hač do 1872 z fararjom we Łazu.
Najwjetši přirost mzdy
Kamjenc. W Budyskim wokrjesu je přerězna mzda na wosobu w lěće 2022 po cyłej Sakskej najbóle postupiła. Tam zasłužichu dźěłopřijimarjo něhdźe 32 600 eurow, 5,1 procent wjace hač w lěće do toho, krajny statistiski zarjad wčera w Kamjencu zdźěla. W Zhorjelskim wokrjesu přiběraše přerězna mzda na wosobu wo 4,9 procentow na nimale 31 200 eurow.
Kubłanje za demokratiju sylnić
Drježdźany. Sakski kultusowy minister Christian Piwarz (CDU) chce z nowym konceptom „W wie Werte“ wuwučowanje demokratije na šulach podpěrować. „Z tym damy wučerjam načasny instrument do rukow, kotryž jich při demokratiskim a politiskim kubłanju sylni“, wón praji. Mnohe wot fachowcow doporučene naprawy su tež wobstatk kubłanskeje strategije „Kubłanski kraj Sakska 2030“.
Skonstituowace posedźenje
Budyšin (WL/SN). Najstarše Budyske rěznistwo zhladuje tele dny na wosebity jubilej. 29. junija swjećeše tuchwilny mějićel tradicionalneho předewzaća Thomas Keller swoje 65. narodniny. Předewzaće wobsteji hižo w pjatej generaciji. 1. oktobra lěta 1876 běše Oswald Rossig, pradźěd Thomasa Kellera, rěznistwo załožił. Max Rossig je wobchod dale wjedł a po nim Gerhard Zschau. Dalši mějićel běše Gottfried Keller, kiž bě w lěće 1990 nawodnistwo swojemu synej Thomasej dale dał, kiž je zhromadnje z mandźelskej Marion najstarše rěznistwo Budyšina wjedł. Byrnjež hižo dołho skutkowało, je Kellerec předewzaće načasne a moderne. Thomas Keller angažuje so w regionalnym zjednoćenstwje rěznistwa a zasadźuje so za wukubłanje powołanskeho dorosta w sprjewinym měsće.
Běła Woda (AK/SN). K wólbam do zastojnstwa wyšeho měšćanosty w Běłej Wodźe, lětsa 1. septembra, powabja so žonje a muž. Wotpowědnu kandidatnu lisćinu je tamniši wólbny wuběrk póndźelu schwalił. Wólby su trěbne, dokelž so druha wólbna doba amtěrowaceho wyšeho měšćanosty Torstena Pötzscha (wolerske zjednoćenstwo Klartext) kónči. Po 14 lětach w zastojnstwje wón ze strowotnych, swójbnych a politiskich přičin hižo znowa njekandiduje, tak běše njedawno zdźělił.
Budyšin. „Spuk unterm Riesenrad – Jetzt ist Bautzen dran“ pokaza Němsko-Serbske ludowe dźiwadło sobotu, 6. julija, w 21.30 hodź. z tołmačenjom za hłuchich a na słuch słabych wopytowarjow.
Na Gig-festiwal
Róžant. Lětuši „God is good (Gig)-festiwal“ wotměje so wot 5. do 7. julija w Róžeńće. Pjatk wječor budźe w 19 hodź. Boža mša w hnadownej cyrkwi. Na jewišću putniskeje łuki wustupi mjez druhim pólske duwo Koncert Dwa Serca. Sobotu přihotuja organizatorojo dźěłarnički a njedźelu dźěćacy swjedźeń.
Krimi we wobchodźe
Budyšin. We wobłuku rjadu „Literarna kofejownja“ čita zajutřišim, pjatk, we 18.30 hodź. Hrubjelčanski awtor Křesćan Krawc. W srjedźišću wječorka steji jeho němskorěčna kriminalka „Der Wassermannräuber“. Zastup je darmotny, ale proša wo pjenježny dar.
Stefan Kießling, w Lipsku bydlacy a mjezynarodnje skutkowacy koncertny organist serbskeho pochada, nahra w Lipšćanskej nowej propstowskej cyrkwi swj. Trojicy na modernych pišćelach firmy Vleugels w Badensko-Württembergskim Hardheimje twórby šěsć komponistow.
Budyšin (CRM/SN). Wot Załožby za serbski lud spěchowana CD-edicija wuńdźe loni w prěnim nakładźe. Nětko je hudźbnik minjenu njedźelu w Michałskej cyrkwi w Budyšinje CD zjawnosći prezentował a při tutej składnosći wulki dźěl na njej zapřijatych kompozicijow na Eulowych byrglach zahrał. Nimo toho wjedźeše rozmołwy z komponistomaj Ulrichom Pogodu a Janom Cyžom wo jeju poćahu k pišćelam, kaž tež k pišćelowej hudźbje scyła.
Přichodni a něhdyši šulerjo kroča pola Dźěłaćerskeho dobroćelstwa Łužica (AWO) we Wojerecach nowe puće. Tele dny su so tam z něhdyšimi wučomnikami rozžohnowali a nowych witali.
Wojerecy (SiR/SN). Dźěłaćerske dobroćelstwo Łužica (AWO) we Wojerecach je kónc tutoho šulskeho lěta swojich nowych wukubłancow a wukubłanče witało. Zdobom pak su so z tymi, kotřiž su wukubłanje zakónčili, rozžohnowali. To su a běchu zajimcy za wukubłanje we wobłukach hladar/hladarka a pomoc za hladanje. Posledni mjenowany wukubłanski puć je hišće młody a ma rosćacu potrjebu, předewšěm falowacych fachowych mocow dla. Pola AWO-Łužica su prěni přichodni pomocnicy hladanja hižo loni swoje wukubłanje zahajili.