Choćebuz (HA/SN). Zhromadne dźěło nawodnistwa Domowiny ze župu Delnja Łužica – to bě hłowna tema posedźenja prezidija Domowiny minjeny štwórtk w Choćebuzu. Wobaj gremijej běštej so lěta 2014 z kooperaciskim zrěčenjom na to dojednałoj. W diskusiji, na kotrejž so nimo prezidija a župneho předsydstwa tež čłonojo noweho zwjazkoweho předsydstwa, braniborskeje serbskeje rady a Rěčneho centruma WITAJ wobdźělichu, dźěše hłownje wo ćežišća tajkeje kooperacije. Tak so dojednachu, přewjesć serbsku kubłansku konferencu za Delnju Łužicu, prawdźepodobnje klětu nalěto.
Rozjimali su tež połoženje hladajo na wuhlowu a energijowu politiku we Łužicy a na nowe wusměrjenje energijoweho koncerna LEAG. Tež k tej tematice měła so wosebita konferenca přewjesć, wobdźělnicy namjetowachu. Přezjedni sej běchu, zo wotwisuje přichod serbskeho ludu wot hospodarskeje a socialneje situacije. Tuž ma Domowina prawo, w tychle wažnych prašenjach sobu rěčeć. A to chcedźa spočatk septembra w Budyšinje z kandidatami jednotliwych stron k wólbam zwjazkoweho sejma činić.
Choćebuz (SN/JaW). Wo zwoprawdźenju kooperaciskeho zrěčenja Domowiny ze župu Delnja Łužica je so prezidij zwjazkoweho předsydstwa wčera w Choćebuzu sam wobhonił. Kaž předsyda Domowiny Dawid Statnik zdźěla, bilancowachu přitomni dotalnu skutkowansku dobu. Načeli su tež temu strukturna změna we Łužicy. Facit bě, zo je połoženje serbskeho ludu wusko z hospodarskej situaciju we Łužicy zwjazane.
Wuhódnoćili su čłonojo gremija mjez druhim XII. mjezynarodny folklorny festiwal „Łužica/Łužyca 2017“, wabjenje za wobydlersku iniciatiwu Minority SafePack kaž tež FUEN-seminar słowjanskich mjeńšin. „Prezidij dźakuje so wšitkim wuměłcam a kulturnym ćělesam kaž tež čestnohamtsce skutkowacym pomocnikam, kotřiž su k poradźenju festiwala přinošowali. Wosebje dźakujemy so wobsedźerjam statokow w Hochozy a Chrósćicach, kotrež běchu festiwalej wosebity raz spožčili. Bjez nich njeby folklorny festiwal tak wuspěšny był“, Statnik wuzběhny.
Pozitiwnje wuprajichu so wčera tež wo debaće Sakskeho krajneho sejma k serbskim wobsaham.
Po wšěch serbskich katolskich wosadach je so minjenej dnjej zrudźaca powěsć rozšěriła, zo bě wutoru w 82. žiwjenskim lěće znaty a woblubowany braška Jakub Młynk z Rakec na prawdu Božu wotešoł.
Sprawny, wotewrjeny a horliwy Serb a přikładny wěriwy křesćan, kiž bě stajnje wjesołeje mysle, narodźi so 25. julija 1935 w Róžeńće. We wójnskich lětach zastupi wón tam do šule, a ju wuchodźiwši je w Radworju nawuknył powołanje pjekarja. Po tym zo bě tež w Budyšinje chlěb a całty pjekł, dźěłaše krótki čas we Wulkodubrawskej Margarećinej hěće a we Wětrowskej šamotowni.
Woženiwši so bydleše ze swójbu w Rakecach, hdźež je hač do rentnarskeje staroby w tamnišim rybarstwje jako šofer dźěłał. Njeličomne tysacy kilometrow běše wón z tehdyšim nawodu Rakečanskeho rybarstwa Walterom Rudolfom po cyłej wuchodnej Němskej po puću. Z nakładnym awtom wožeše rybu tohorunja do Pólskeje a Čěskeje, hdźež je so dźakowano swojej maćeršćinje derje dorozumić móhł. Jeho zasłužba je, zo nawjaza Rakečanski rybarski zawod lěta 1966 přećelske zwiski z čěskim statnym rybarstwom w Blatnje blisko Českich Budějovic.
Budyšin (SN). Swoje čestnohamtske skutkowanje za přihoty 39. swjedźenja serbskeje poezije staj Benedikt Dyrlich a Měto Benada wot wčerawšeho dnja wusadźiłoj, kaž we wozjewjenju zdźělataj. Z přihotowanskim wuběrkom planowany a zdźěłany tuchwilny koncept je po jeju měnjenju „wuskeho časoweho ramika hač do planowaneho zahajenja swjedźenja 22. julija dla lědy hišće zwoprawdźomny“. Wobaj wobwinujetaj předsydu Zwjazka serbskich wuměłcow Jana Bělka, zo njeje mjez nim a nimaj hač „do dźensnišeho dnja k žanomu dojednanju wo tymle skutkowanju dóšło“, za kotrež běchu jimaj gremije ZSW nadawk dali.
Předsyda ZSW Jan Bělk ma wumjetowanja za lózyskosć. Jako přičinu mjenuje wón rozdźělnej prawniskej poziciji wobeju stron nastupajo zrěčenje za Dyrlicha a Benadu, kotrež jeju skutkowanje za Swjedźeń serbskeje poezije rjaduje. Pozicija Bělka je, zo ma so tajke dojednanje na prawniske zasady złožować. Lětuši literarny swjatk ma wón za wohroženy.
Budyšin/Chrósćicy (SN). Jutře, 21. junija, je sćelak Deutschlandfunk z hosćom w Chrósćicach. Kaž Domowina zdźěli, wusyła Deutschlandfunk dźeń do zahajenja XII. mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica“ z farskeho dwora live-přinošk „Länderzeit“ (10.10–11.30 hodź.).
Rozhłosownicy chcedźa pokazać, kak wobydlerjo we Łužicy swoju kulturu, wuměłstwo a rěč haja a što to za jich zwjazanosć z domiznu woznamjenja. Tule temu ma redakcija tež za připosłucharjow w druhich zwjazkowych krajach za zajimawu. Nimo toho chcedźa wuwědomić, kak je móžno wohroženu rěč zachować a přichodnym generacijam dale dawać kaž tež, kak maja so etniske mjeńšiny škitać.
Rozmołwni partnerojo budu jutře mjez druhim Chróšćanski farar Měrćin Deleńk, direktorka Budyskeho Serbskeho muzeja Christina Boguszowa, młodostni Antonija Wjeselic, Pětr Dźisławk a Lukaš Kólca kaž tež předsyda Domowiny Dawid Statnik. Wšitcy zajimcy su wutrobnje přeprošeni, so jutře jako hosćo live-wusyłanja wobdźělić.
Njechorń (CS/SN). Dom Měrćina Nowaka-Njechorńskeho móžeš sej poprawom jenož po přizjewjenju wobhladać. Mjeztym 80lětna Róžamarja Pinkawina je zajimcow dotal po domje wodźiła. Nětko pak je jeje wnučk Florian Kießlich tónle nadawk přewzał. Zo by sej zjawnosć muzej zaso bóle wuwědomiła, wuhotowachu tam sobotu dźeń wotewrjenych duri. Ideju, tole prawidłownje přewjesć, běchu před lětomaj zrodźili. Do toho bu muzej ponowjeny. Kaž regionalna rěčnica Domowiny za teretorij Budyskeje župy „Jan Arnošt Smoler“ Sonja Hrjehorjowa zdźěli, je župa zarjadowanje organizowała. Wona sama kaž tež Jana Pětrowa z dźowku Juliju pokazachu w domje Njechorńskeho wuměłstwo wušiwanja. Regionalna rěčnica zajimcam zdobom rozłožowaše, zo běštej dwě kuzinje Měrćina Nowaka jeho rysowane motiwy z jehłu a nitku wušiwałoj. Mjenowane tři žony je nětko napodobnjachu.
Takrjec „dźěćo“ swjatočnosćow składnostnje 750lětneho wobstaća Ćiska pola Wojerec je tamniša serbska rejwanska skupina. Wona wobsteji mjeztym 20 lět. To bě přihódna přiležnosć Hance Zahrodnikec, praktikantce w redakciji SN, so z předsydku kulturneho cyłka Gabrielu Linakowej rozmołwjeć.
Wy sće nětko hižo 20 lět z čłonku Ćišćanskeje rejwanskeje skupiny. Kotre dopomnjenki maće na jeje załoženje?
G. Linakowa: Nastała je naša skupina před 20 lětami, w zwisku ze 750. róčnicu naspomnjenja Ćiska. Tehdy chcychmy jónkrótnje k jubilejej ludowe reje předstajić. Dokelž pak je nam to telko wjesela wobradźało, prajachmy sej: Chcemy rejwansku skupinu załožić. A tak smy sej choreografku pytali, zo by nam choreografije k znatym serbskim spěwam wuwiwała. Tak smy dale činili, a tuchwilu přisłuša skupinje 34 čłonow.
Zawěsće sće tež tójšto kuriozneho dožiwili?