W swjatym krajubyłoj
Z łoženy praktikum a změna
dźěłoweho městna stej namaj zmóžniłoj so lětsa srjedź małeho róžka do wukraja podać. Tak wuda-
štej so namaj w Israelu lěpšinje pódlanskeje sezony a ćoplišich južnych temperaturow. Tych wšak běše stajnje 16 do 25 stopnjow celsija. Dowol běše planowany jako kołojězba, kotraž wjedźeše naju jónu hač na najjužniši dypk kraja a zaso wróćo.
Prěnje tři dny přebywachmoj w Tel Avivje. Hospodarsce sylne město skići na jednym boku skyline při morju z wysokotwarami a na tamnym boku małe stare město z mjenom Jaffa , kotrehož wuske haski spěšnje přeběžiš. Jaffa měješe něhdy wulki wuznam za Jerusalem, dokelž ma přistaw. Tak so tež praji: Hdyž so Jerusalemej derje dźe, ma so tež Jaffa derje. To a dalše zajimawostki zhonichmoj na freewalking-turje. Štož pak namaj nichtó prajił njeje, zo tu piwo sydom eurow płaći.
Znowa wulkotny wječorwe Wotrowje
Znowa wulkotny wječor we Wotrowje
Někotři hrajachu samo z kostimami, hač pak je to zbožo přinjesło, wostanje jich potajnstwo.
Zo njeby Wotrowska młodźina přehlad zhubiła, pohladaše při blidach stajnje za porjadkom
a aktualnymi wuslědkami.
Jedyn ze sobuorganizatorow Feliks Buk (nalěwo) steji přewšo koncentrowany za blidom přećiwo Konječanomaj Manuelej Šołće (prědku)
a Florianej Ćórlichej (zady).
Kóžde lěto wobdźěli so tež wjac holčich mustwow.
Z wuspěchom, kaž nam tónle wobraz přeradźi.
Damian Cyž (nalěwo) a Handrij Korjeńk njestejištaj lětsa
prěni raz na najwyšim schodźenku při mytowanju. Wobaj dobyštaj turněr wjacore razy.
KolektiwKlankiz nowymzynkonošakom Kak je so prěnje zetkanje ...
Spočatk měrca su so akterki a akterojo młodeje serbskeje kultury w Budyšinje zešli. Přitomna na zetkanju iniciatiwy SEŚ mjez druhim bě serbska rap-skupina Kolektiw Klanki z Berlina, kotraž tam tež swój nowy spěw „Bohowka“ předstaji. Titul je zdobom dźěl noweho zynkonošaka „Na Klamu“. Johanna Cyžec Janej Boguszej wo zetkanju rozprawja. Nimo toho jemu wujasnja, što so za mjenowanym spěwom chowa a kotre plany Berlinjanki do přichoda maja.
Nowa EP (Extended Play) Kollektiwa Klanki wobsahuje cyłkownje tři spěwy: hižo znatej titlej „Družki“ a „Mróčele“ kaž tež nowosć „Bohowka“. Wšitke tute nadeńdźeće na znatych streamingowych platformach, kaž stej to mjez druhim Spotify a YouTube .Bjezčasny konflikt a rustikalny humor
Nowa inscenacija NSLDź na hłownym jewišću „Hrěšna wjes abo Zabyty čert“ ze sylnym ansamblom a wusahowacej techniku
„Hrěšna wjes abo Zabyty čert“ rěka wjeselohra z pjera čěskeho awtora Jana Drdy, kotruž je sej Němsko-Serbske ludowe dźiwadło w přełožku Lory Kowarjoweje (a dodawkami dramaturgiju zamołwjaceje Madleńki Šołćic) jako swoju lětušu hornjoserbsku inscenaciju na hłownym jewišću wuzwoliło. Premjerje 11. małeho róžka slědowachu dotal tři dalše předstajenja, jutře, sobotu, maja zajimcy poslednju składnosć, sej kruch wječor a 5. jutrownika dopołdnja posledni raz docyła wobhladać. Na nich čaka, štož bě hóstna režiserka Rosemarie Vogtenhuber připowědźiła: ludowe dźiwadło w najlěpšim zmysle. Ani scenarij ani rěč njejstej potajkim přenaročnej, humor je častodosć rustikalny a dowoli sej někotružkuli smykłosć, dramaturgija je cyle na afekt wusměrjena.
Dźěłać tam, hdźež druzy w dowolu přebywaja 1. dźěl
Sym Jadwiga a dźěłach lěto w Grjekskej. Loni kónc měrca powabich so pola organizacije DJiA (Diakonisches Jahr im Ausland) za swobodne socialne lěto. Poprawom chcych hnydom po maturje studować, ale znateje situacije dla chcych z tym hišće čakać. Rozsudźich so poměrnje pozdźe za swobodne socialne lěto, tohodla njemějach wjele wuběra. Běch zbožowna, zo mje diakonija přiwza. Při powabjenju dyrbjach podać, z kim chcu rady dźěłać – hač z dźěćimi, staršimi ludźimi, młodostnymi, w cyrkwi abo w přirodnym wobłuku. Poprawom běch za wšitko wotewrjena. Na kóncu móžach so mjez Ukrainu a Grjekskej rozsudźić. Po 10. lětniku pobych jedne šulske lěto w Litawskej, tohodla běch hižo tróšku wuchodny dźěl Europy zeznała. Najebać to rozsudźich so za Grjeksku – dokładnje za kupu Rhodos. Mějach hnydom rozmołwu z organizatorku na kupje Rhodos.
Stara tradicija abo nowy trend?
Pjeluchować dźěćo z płatowymi pjeluškami je dźeń a woblubowaniše
Hač do 6 000 jeničce jónu wužiwajomnych pjelchow „přetrjeba“ jedyn pjerach w přerězku swojeho žiwjenja. Wotpadki, kotrež něhdy scyła znali njejsu, dokelž su ćěšenki z płatom abo mulowymi pjelškami wili. Tehdom jenička móžnosć za staršeju so tučasnje zaso k trendej wuwiwa.
Muzej łužerjow stare rjemjesło na naročne wašnje zbliža
W regionje zakótwjenym rjemjesłam wěnowane muzeje w blišej abo tež tróšku zdalenej wokolinje přeco zaso na wopyt přeprošuja. Wšako zhoniš nadrobnišo wo tam tehdy zdokonjanych dźěłach a přemysłach. Tajke su młódšej, ale runje tak srjedźnej generaciji dźensa častodosć dospołne cuze. Jedyn tajki přikład je Muzej łužerjow (Lohgerber) w Dippoldiswaldźe, ke kotremuž zdobom galerija słuša.
Apokalypsa a nadźija
Dokumentarny film wotbłyšćuje ambiwalentnje žiwjenje we łužiskim brunicowym rewěrje
Wonkowny wid wujewja často nowe perspektiwy – za zdaloka zhladowacych runje tak kaž za wobkedźbowanych. Přidatna runina so wukopa, hodźi-li so tajkile wid takrjec zwěčnić. Najskerje najkmańši medij za to je film, kaž režiserka Anette Dorothea Weber ze swojim „wuměłstwowym dokumentariskim paskom“, kaž wona produkciju „Es kommt darauf an das Hoffen zu lernen“ mjenuje, nazornje dopokazuje. Z dołhimi, měrnymi nastajenjemi kamery, repetitiwnej, na serbsku motiwiku nawjazowacej hudźbu (Mike Rausch) a njekomentowanymi wuprajenjemi portretowanych protagonistow poradźi so jej kedźbyhódny kaleidoskop reality we łužiskim brunicowym rewěrje. Kontrasty wutwori wona z wospjetowacymi so sekwencami jasnje artificielneho razu, kotrež słužachu spočatnje tomu, zajim wobydlerjow a přesydlencow kołowokoło Slepoho zbudźić a jich motiwować, wo swojich dožiwjenjach a přećach rozprawjeć.
Jubilejna gala SLA – wotbłyšć wšelakorych časow
To najlěpše z minjenych 70 lět znowa prezentowane: Program „Folklora!“ jako na wjerški bohata rewija reje a hudźby
W notowym archiwje sej přehlad wo 70lětnych stawiznach Serbskeho ludoweho ansambla w Budyšinje stworić a potom to najlěpše a najskutkowniše znowa na jewišćo přinjesć – tutu ideju zwoprawdźi z kompetencu serbska hudźbnojewišćowa institucija, předstajejo ju pod titulom „Folklora!“ 4. a 18. nalětnika kaž tež 8. jutrownika w swojim domje na Wonkownej Lawskej.
Cyły rjad komponistow, mjez nimi tež serbskich, tworješe w běhu mjeztym sydom lětdźesatkow wobstaća SLA specielnje za tónle dom ze swojim wosebitym nadawkom, serbsku hudźbnu kulturu pěstować a dale wuwiwać. To rěka, nad wohenjom kreatiwnosće jenož njestražować, ale jón tež dale dawać. Za jubilejnu galu wubrachu so předewšem kompozicije Jurja Winarja, Jana Bulanka, Jana Pawoła Nagela, Jana Chlebníčeka, Huberta Krossa, Clemensa Pötzscha, Wolfganga Böhmera a Enjotta Schneidera kaž tež Korle Awgusta Kocora, Jurja Pilka, Antonína Dvořáka a Jiříja Janoušeka, Dietera Kempeho, Liany Bertók a Wolfganga Fristera.
Znowa čitała ... „Ha lećała je módra wróna“ Jurja Kocha
W serbskej literaturje chowaja so mnohe drohoćinki, na kotrež znowa skedźbnić je trjeba, zo njebychu so pozabyli.
Wotpowědne impulsy chce awtorka
serbskim čitarkam a čitarjam z
rjadom „Znowa čitała“ dawać.
W lěće 1991, před wjace hač třiceći lětami, je wušła Jurja Kochowa kniha „Ha lećała je módra wróna“. Sym ju tehdy, krótko po změnje, jako lektorka přewodźała. Hižo do 1989 běchu mi někotre jadriwe Kochowe eseje, wozjewjene w němskej rěči w antologijach tehdyšeho srjedźoněmskeho nakładnistwa Mitteldeutscher Verlag, napadnyli a wězo tež jeho inspirowaca narěč na poslednim kongresu Spisowaćelskeho zwjazka NDR w lěće 1987, kotruž běch jako manuskript čitać móhła. Nětko namjetowaše Koch serbskemu nakładnistwu, jeho reportaže a esejistiske přinoški jako „Report ze serbskeje Łužicy“ wudać, kaž podtitl potom rěkaše. Hižo tehdy so mi lubješe, zo bě woprawdźe cyła serbska Łužica měnjena.
