Rozmołwa z Berlinskim basnikom a přećelom Serbow Peterom Huckaufom

Basnik Peter Huckauf z Berlina je so ­po politiskim přewróće kóžde lěto na Swjedźenju serbskeje poezije swěrnje wobdźělał a so při tym intensiwnje zaběrał ze serbskej lyriku a ju tež do němčiny přenjesł. Alfons Wićaz je so z nim rozmołwjał.

Cyłkownje 39 Swjedźenjow serbskeje poezije su lubowarjo lyriki we Łužicy a tež we wukraju dožiwili. Nětko so swjedźeń bohužel wjace njewotměwa. Kajki wuznam měješe wón za Was?

P. Huckauf: Swjedźeń serbskeje poezije dožiwjach stajnje jako mjezynarodny kulturny podawk wysokeje kwality. Wšako tworješe wěsty móst dorozumjenja wosrjedź Europy. Awtorojo, předewšěm ze słowjanskich ludow, zetkachu awtorow a zajimowany publikum we wuchodnej Němskej, we Łužicomaj.

Hdy sće so na swjatku prěni króć wobdźělił, a čehodla sće jemu swěrny wostał?

P. Huckauf: Wot 1990 – z někotrymi přetorhnjenjemi – so prawidłownje na nim wobdźělach. Štož zetkanja mjez ludźimi nastupa, dopokazachu organizatorojo ZSW w Budyšinje a Choćebuzu kedźbyhódnu wobdarjenosć, kotraž zwjazuje.

Zajimawa kniha wo hrodźišćach Hornjeje Łužicy

Hornja Łužica njeje jenož krajina hole a tysac hatow. Wona sama je tež krajina stow hrodźišćow. Někotre su znate, někotre hrajachu wosebitu rólu w nowšich serbskich stawiznach: Kopšin jako zetkanišćo Serbow w fašistiskim času, Wotrowske hrodźišćo jako areal Swjedźenja serbskeje poezije. Nochcemy sej ničo nabarbić – cyłkownje su hrodźišća mjenje znate. Tomu wotpomhać móže nowa bohaće ilustrowana kniha z nakładnistwa Oberlausitzer Verlag pod titlom „Schanzen und Burgwälle in der Oberlausitz einst und jetzt“.

Na 150 stronach rozłožuja 79 hrodźišćow a – kaž titul hižo přilubja – dźe wo jich stawizny a dźensniše połoženje. Hrodźišća dadźa so dźensa hišće mjenje abo bóle derje nadeńć, před sto lětami pak bě jich wjace hač sto.

Woprawdźite drjewjanske postrowy

Mjez čłonami towarstwa „Wendischer Freundeskreis Lüchow-Dannenberg e.V.“ wosebje rady wuzběhuja, zo maja Serbja we Łužicy dwurěčne tafle a napisy. To dźě twori a spěchuje regionalnu kulturnu identitu. W Elbe-Jeetzel-Zeitung z 19. meje měni awtorka při­noška „Echt wendische Grüße“: „W Lüchowje-Dannenbergu rěčachu něhdy podobnu rěč: drjewjanopołobšćinu. Za dwurěčnje wuhotowane nadróžne tafle pak wotkazanje njedosaha, byrnjež sej přećeljo słowjanstwa to přeja.“

23. junija před 50 lětami mi kardinal Bengsch přepoda kónčne wuswědčenje Biskopskeho seminara w Schöneiche pola Berlina. Z tym smědźach so po ekskluziwnym štyrilětnym kubłanju na katolskej šuli na studij teologije do Erfurta podać, z opciju, zo so z měšnikom stanu. Alternatiwy k studijej teologije a k wukubłanju jako duchowny pak z wotzamknjenjom šule w Schöneiche w Němskej demokra­tiskej republice (NDR) njemějach, dokelž wona tute kubłanje njepřipóznawaše. A po twarje murje 1961 w Berlinje njebě hižo móžno z wuswědčenjom cyrkwinskeho kubłanišća do zapada ćeknyć a tam něšto druhe studować abo wuknyć; na zapadźe wšak Schöneichenske wotzamknjenje jako maturu připóznawachu. Hačkuli sym potajkim 1968 naročnu maturitnu kwalifikaciju docpěł, běch w NDR dale jeničce absolwent 8. lětnika SPWŠ Worklecy. Biskopja a stat njejsu a snadź docyła nochcychu ze załoženjom seminara 1953 w Schöneiche žane dalše puće powołanskeho wuwića młodym mužam wotewrić, kotřiž so w běhu wukubłanja abo pozdźišo z powołanjom duchowneho z teje abo tamneje přičiny rozžohnowachu.