Dale a mjenje kislika we wodźe
Smjertny strach při kupanju
Zły Komorow (SN). Hladajo na smjertne njezboža minjenych dnjow w šćerkowych a pohórniskich jězorach warnuje Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) před tym, w tajkich wodźiznach so kupać. „Ludźo zaraćene tereny kołowokoło bywšich brunicowych jamow přeco zaso ignoruja, pytajo za pozdatnje kmanym ćichim městnom. Tam pak hrozy žiwjenski strach“, informuje nowinski rěčnik LMBV dr. Uwe Steinhuber.
Rjane a horce wjedro zawjeduje ludźi přiběrajcy k tomu, w hišće njehotowych jězorach so kupać. We wodźiznach, kaž na přikład w Starodarbnjanskim abo Sedlišćanskim jězoru, pak je to zakazane. Hórnistwowa towaršnosć wuzběhnje, zo njeje překročenje jeno za kupacych, ale tež za potencielnych pomocnikow strašne. Nimo toho hrozy wysoka pjenježna pokuta, wosebje potom, jedna-li so wo přirodoškitny areal.
W hišće doskónčnje njesaněrowanych wodźiznach pohórniskeje kónčiny móže k zesuwanjam pódy a rozłamam spódka dóńć. LMBV je wotpowědne areale jasnje z taflemi woznamjeniła.
Wjac hač sto swobodnych městnow
Budyšin (SN). K zahajenju noweho wukubłanskeho lěta maja twarske zawody wokrjesa Budyšin hišće 106 wukubłanskich městnow njewobsadźenych. Wo tym informuje dźensa industrijne dźěłarnistwo twar-agrar-wobswět (IG BAU) wuchodneje Sakskeje. Zakład wobličenja tworja daty, kotrež bě Budyska dźěłowa agentura njedawno wozjewiła.
„Šulscy wotchadnicy móža krótkodobnje hišće wukubłanske městno dóstać“, zdźěli wobwodny předsyda IG BAU wuchodneje Sakskeje Peter Schubert. Po přepytowanju Zwjazkoweho instituta za powołanske kubłanje słušeja wučomnicy w twarstwje k tym, kotřiž jako acubije najwjac zasłužeja. Lětsa dóstanu samo hišće měsačnje 60 eurow wjace. Da-li so młodostny na mulerja wukubłać, płaća jemu w prěnim wučomniskim lěće 765 eurow na měsac.
Potrjeba fachowcow dale přiběra. „Twarjene budźe stajnje. Branša je tuž kruty faktor nutřkokrajneje konjunktury“, Schubert pisa a skedźbnja młodostnych na to, so předewšěm w zjednoćenstwowych zawodach wobhonić, kotrež tarifowe zrěčenja dodźerža.
Dźensa wukubłanske lěto zahajene
Drježdźany (SN). 1 316 młodostnych je krótko do zahajanja noweho wukubłanskeho lěta dźensa zrěčenje we wuchodosakskich rjemjeslniskich předewzaćach podpisało. Loni w samsnym času bě jich 34 wjace. „Wuslědk je nimale tajki kaž loni. To je jara dobry mjezystaw“, bilancuje hłowny jednaćel Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory Andreas Brzezinski. Rjemjeslnicy trjebaja nuznje fachowcow a chcedźa jich tež sami wukubłać. Runje tak wobsteji hišće po wukubłanju móžnosć na mištra so dale kubłać abo samo studować. Rjemjeslnistwo skići wurjadne móžnosće dalewuwića.
Najwoblubowaniše powołanje mjez młodostnymi je dale mechatronikar za jězdźidła, hdźež je hač do wčerawšeho 250 zajimcow wukubłanske zrěčenje podpisało. Za powołanje elektronikarja je so 101 młodostny rozsudźił, z frizerom stać chce so 86 ludźi a z blidarjom 83.
Tež hdyž je wukubłanske lěto zahajene móža młodostni přichodne tydźenje hišće wukubłanske zrěčenja wotzamknyć.
Dworowy swjedźeń w hornčerni znowa wuspěšny
Halštrow (aha/SN). Hižo w lěće 1744 bu dźensa derje znata Hollandec hornčernja załožena. Hdyž zhladowaštaj dźensnišej mějićelej Hans Holland a jeho mandźelska Mona 1994 na jubilejnym zarjadowanju na 250lětne wobstaće hornčernje, staj wonaj syły gratulantow ze swojimi tuchwilnymi wudźěłkami zahoriłoj. Mnozy přejachu sej tehdy składnosć, jimaj za hornčerskej tačelu dźěłacymaj časćišo přihladować móc. Přeću wotpowědujo přeprosychu Hollandecy zajimcow 1999 na dworowy swjedźeń, kotryž na to prawidłownje zarjadowachu.
Klimowy camp blisko Lipska zahajeny
Lipsk/Pödelwitz (BŠe/SN). Škitarjo wobswěta ze wšěch kónčin Němskeje schadźuja so wot minjeneho kónca tydźenja na klimowym campje w Pödelwitzu pola Lipska. Sobotu su tydźeń trajacy camp oficialnje wotewrěli. Organizatorojo liča z cyłkownje něhdźe 1 000 wobdźělnikami. W srjedźišću zarjadowanja steji tež tónkróć protest přećiwo wudobywanju brunicy. Tak su dźěłarnički, ekskursije a podijowe diskusije předwidźane.
Wjac hač 300 ludźi je sobotu w Lipsku za čisty a strowy wobswět demonstrowało. Wjacori přećiwnicy brunicy, mjez druhim z čěskeje iniciatiwy „Limity jsme“ Josef Patočka, běchu mjez rěčnikami protestneje akcije. „Brunicowa komisija móže jenož wuspěšna być, dóstanje-li ćišć wotdeleka“, podšmórny zastupowacy předsyda Němskeho wobswětoškitneho zwjazka BUND Ernst-Christoph Stolper a rjekny, „njesměmy łžam, zo so bjez brunicoweje miliny swěca hasnje, platformu skićić.“ Brunica jako surowizna za produkciju miliny njeje hižo trěbna. Tež brunicowa jama w Pödelwitzu ma so po planach hórnistwoweho předewzaća Mibrag rozšěrić.
Wjace hač jenož kapka
Jabłuka při puću zběrać a wotedać
W třećej generaciji je Mario Schäplitz w Reichenbachu njedaloko Połčnicy mějićel Kühnec brěčkownje. Wotedawać móža ludźo tam samošćipany a plahowany sad. Za to dóstanu brěčki.
Reichenbach (SN/mwe). Kühnec brěčkownja je jedna z małych moštownjow w Hornjej Łužicy, hdźež kóždu póndźelu a srjedu wot 9 do 18 hodź. a sobotu wot 9 do 11 hodź. jabłuka, wišnje, najwšelakoriše družiny jahodow a kónc sezony, nazymu, tež kwity přiwzaja. Tute na brěčki abo nektar předźěłuja. Štóž chce, móže sej při wotedaću sadu a přeličenju tež jednu abo wjacore z cyłkownje 40 družin brěčkow a nektarow kaž tež sadowych winow z Kühnec sortimenta wuzwolić.
Tuchwilu woža ludźo Schäplitzecom kisałe wišnje a aronijowe jahody. „Aronija je měsac přezahe zrała“, so Mario Schäplitz hladajo na tuchwilnu suchotu starosći. „Wuskutki ekstremneho wjedra dla hakle pozdźišo pytnjemy“, nimale 50lětny wěšći. „Přeco wjace ludźi regionalne brěčki kupuje, wědźo, što je w škleńcy nutřka“, Schäplitz podšmórny. „Štož we wulkokupnicach w tetrapakach poskićuja a što je na nich napisane, wo tym móhli hodźiny diskutować.“
„Noša a pokazuja rady drastu“
Błótowske domizniske stwy woblubowane wulětne cile
Bórkowy (SN/mwe). „Zajim našich hosći za serbsku kulturu je jara wulki. Tole so na ličbje wopytowarjow mjez druhim w domizniskej stwě w Bórkowach a Dešnjanskim domizniskim muzeju kaž tež při tematiskich wodźenjach po wsach pokazuje“, Kerstin Möbes z Bórkowskeho gmejnskeho zarjada Serbskim Nowinam zdźěli. Při tym mjenuje wona šulersku firmu Delnjoserbskeho gymnazija „Lutki-Tours“, kotraž zajimcow přewodźuje. „Čujomne pak tež je, zo chcedźa so domjacy sylnišo ze swojimi korjenjemi prezentować“, wona doda. Tak je drastowy festiwal „Drasta rejuje“ wjele drastynošerjow z Delnjeje a Hornjeje Łužicy přićahnył. „Přeco časćišo wopytuja młode žony z regiona zarjadowanja kaž rjemjeslniske a burske wiki w drasće. Noša a pokazaja zaso rady drastu.“
