Hromak a truskalcy, kórki a tomaty – płody za kupcow zrawja

Budyšin (SN/MiR). W Sćijecach/Ratarjecach na kromje Budyšina njesteji drjewjana chěžka na roli njedaloko jězdnje, kotraž wjedźe do Hodźija a Biskopic, hižo samotna. Zašłe dny su sobudźěłaćerjo Domanic ratarskeho předewzaća w Hózku na dosć wulkopłoninowych truskalcowych polach wokoło njeje dźěłać za­počeli a su hnojiwo do rjadkow sypali. „Truskalcy trjebaja podpěru“, rjekny na naprašowanje něhdyši mějićel firmy ­Michał Domanja, kiž bě ju z mandźelskej w lěće 2004 swojemu synej Matthiasej přepodał, „hnojili smy z wapnom, kotrež rostliny za wuwiće trjebaja; amoniakom, kotryž jim pozdźišo móc dawa a hnydom skutkowacym salpeterom.“ Štož pak pobrachuje, zo by skutkownosć přirodnje sucheho hnojiwa wulka była, je dešć, a tón ratarjam pobrachuje.

Najdrohotniša surowizna po cyłym ­swěće je woda. Klimowa změna njeda so hižo zadźeržeć a jeje wuskutki začuwamy. Ćim wažniši je rozumny wobchad z wodu. W hospodarskim wobłuku ­móhli nowe kołoběhi nastać.

Čorna Pumpa (SN/BŠe). Woda je zakład wšeho žiwjenja za rostliny, zwěrjata a tež ludźi. Z tym je woda najdrohotniša surowizna, kotruž čłowjek trjeba. Předewšěm we Łužicy pokazaja so stajnje wulke ćeže nastupajo wodu. Klimowa změna zawostaja swoje slědy, a tež hladajo na strukturnu změnu je resursa trěbna. Tuž chcetej zaměrowy zwjazk industrijoweho parka Čorna Pumpa, kotryž Grodkowske předewzaće za hospodarske wuwiće ASG zastupuje, a Choćebuske předewzaće LWG Łužiska woda wušo hromadźe dźěłać. Tele dny stej kooperaciske zrěčenje podpisałoj. „Naš zaměr je přichodne wodohospodarske změny we wobłuku strukturneje a klimoweje změny zhromadnje zmištrować“, zwurazni techniski jednaćel LWG Marten Eger.

Wodowe Hendrichecy (SN/BŠe). W třikrajowym róžku Němska, Čěska a Pólska chcedźa zamołwići kónčiny w zwisku krajinoweho rjadowanja bóle hromadźe dźěłać. Dźensa tydźenja su zamołwići zahajensku dźěłarničku pod hesłom „Tři kraje, jedyn přichod – zhromadne dźěło němskeho, pólskeho a čěskeho ruma“ we Wodowych Hendrichecach wotměli, na kotrejž bě mjez druhim Zhorjelski krajny rada Bernd Lange (CDU) přitomny. Na zarjadowanju předstajichu mjez druhim studiju Wrócławskeho instituta za teritorialne wuwiće. Dopóznaća su nětko dźěłowy zakład za dalše zhromadne dźěło. Zaměr je zhromadnu syć wutworić a kónčiny bóle „splesć“.

Hladajo na analyzu pólskeho instituta diskutowachu wobdźělnicy dźěłarnički wo memorandumje. Bernd Lange wupraji so za tajke zhromadne stejišćo. Na zakładźe memoranduma budźe nětko dźěłowa skupina wutworjena, kotraž měła so wosom króć zetkać a krutu strukturu z prawniskim zakładom zdźěłać. Dokumenty měli zhromadne mjezy přesahowace dźěło zesylnić. Zdobom móhli přikład za tamne regiony być.

Sprjejcy (JoS/SN). Wutwar Małeje Sprjewje mjez Bórkhamorom a wuliwom do Sprjewje w Sprjejcach je nimale dokónčeny. Wot Łužiskeje a srjedźoněmskeje towaršnosće za hórnistwowe zarjadnistwo (LMBV) zrěčensce wjazana firma Hagn Umwelttechnik ze Sulzemoosa je „swoje kófry nimale spakowała“. Nadawk je spjelnjeny, jenož zbytne dźěła maja hišće zdokonjeć. Jedyn z nich je wotstronić ­stary rołowód z přeměrom 1 600 milimetrow, kiž trjebachu za wotwodźenje wody z Wochožanskeje jamy do přitoka bywšeje rjedźernje za jamowu wodu w Nowej Wsy (Burgneudorf). Ćežku techniku zasadźeja, zo bychu přeprěkowanje roła spody rěčnišća wotstronili. Za to po­brjohaj wubagruja, rołu wuryja, wotrězk pod Małej Sprjewju wotrězaja a wotstronja. Na to twarskej wobłukaj zaso z pódu napjelnja a tež tu běh rěki zreguluja. To ma hač do kónca meje trać. „Wšitke dźěła časowemu planej wotpowěduja“, nowinski rěčnik LMBV Uwe Steinhuber zwěsći. „Sobu wupisane zwosadźenja a zawjazowace narunanske naprawy pobrjóžnych wobłukow traja hač do klětušeho.