Berlin/Choćebuz (SN/BŠe). Zastaranje z pitnej wodu w Berlinje a kónčinach podłu Sprjewje je dale a wjetši problem a budźe so přiwótřić. W suchich měsacach móhło po rěce hač do 75 procentow mjenje wody ćeć. Tole wuchadźa ze studije zwjazkoweho wobswětoweho zarjada, kotraž bu zawčerawšim wozjewjena. „Jelizo nětko njereagujemy, potom změjemy přemało wody. Krajej Braniborska a Sakska kaž tež město Berlin maja wužadanja zmištrować“, warnuje šef zarjada Dirk Messner. Pozadk problema je, zo so tuchwilu wokoło brunicowych jamow dnowna woda wotklumpa a do Sprjewje wjedźe, čehoždla ma rěka tuchwilu wjace wody k dispoziciji. Dobra połojca mnóstwa wody hač do města Choćebuza, je wotklumpana dnowa woda. W horcych měsacach wučinja podźěl samo hač do 75 procentow. Fachowcy mjez druhim doporuča, zo měli rěčne zawěry a wodowe składźišća wotpowědnje wuhotować. Tohorunja měli potrjechene knježerstwa zwjazkowych krajow pruwować, zwotkel móhli wodu brać. Tak měli nowe systemy rołow twarić, po kotrychž wodu do Sprjewje klumpaja.

Město Wojerecy je ze swojej komunikaciskej strategiju „#WHY! – Změna we Wojerecach“ 28. Drježdźanske marketingowe myto 2022/2023 dobyło. Z tym wuznamjeni Drježdźanski marketingowy klub kreatiwne zwičnjenje města.

Železniski koncern Alstom, dźěłarnistwo IG metal a cyłkowna zawodna rada předewzaća su po dojednanju wo přichodźe stejnišćow w Zhorjelcu a Budyšinje kónc měrca nětko tak mjenowane zrěčenje přichoda podpisali.

Budyšin (SN/BŠe). Stejnišći Alstoma w Budyšinje a Zhorjelcu stej najprjedy raz zaručenej. Zamołwite gremije a nawodnistwo su minjeny tydźeń wotpowědne tarifowe zrěčenje wo přichodźe podpisali. Z tym je ćahańca nachwilnje rozrisana, wšako chcyše nawodnistwo koncerna wjele dźěłowych městnow šmórnyć. To je nětko z blida. Přiwšěm matej stejnišći dojednanja spjelnić. Předewšěm dźe wo to, produktiwitu zwyšić a ekonomiske zaměry w přichodnych lětach docpěć. Najebać to ma dźěłarnistwo IG metal zrěčenje přichoda za wuspěch. „Za stejnišći we wuchodnej Sakskej je to wulka šansa. Tak móhłoj so dołhodobnje derje nastajić, wubědźowanjakmanosć skrućić a kolegam wěsty přichod zmóžnić“, zwurazni prěni społnomócnjeny IG metal wuchodneje Sakskeje Uwe Garbe. Nětko ma so chětře móžnosć wužiwać a na přichodźe zawodow dźěłać.

Budyšin (CS/SN). Tudyši měšćenjo njejsu jenož wćipni za kulisy pomnikow hladać. Ně, runje tak zajimuja so za industrijne a přemysłowe zawody. Z akciju „pózdnja změna“ mějachu Budyscy spěchowarjo hospodarstwa minjeny pjatk prawy čuch. Wosom turow běše spěšnje wuknihowanych, dohromady wopytachu ludźo 21 twornjow. Prěni raz bě twarc rězawow Perfecta pódla. Kónc 19. lětstotka załožena firma ma dołhu tradiciju. Za čas NDR dźěłaše tam hač do 1 200 ludźi, 800 mašinow běchu wob lěto hłownje na wuchodoeuropske wiki dodawali. Dźensa montěruje něhdźe sto sobudźěłaćerjow wob lěto 130 mašinow, kotrež na př. do USA, Francoskeje, Italskeje a na Filipiny wuwožuja. W 1980tych twarjachu nowe produkciske hale. Tam nastajene mašiny zwjetša dźensa hišće wužiwaja, wšako mějachu wudźěłki z NDR dołhe žiwjenje a běchu spušćomne. Krok po kroku pak wone mašiny, hdyž je trjeba, wobnowja.

Z Lubijskim piwom do wšeho swěta

štwórtk, 08. junija 2023 spisane wot:
Jednaćel Lubijskeje piwarnje Steffen Dittmar (nalěwo) a jednaćel busoweho přede­wzaća ATeams Andreas Thomas staj so na njewšědnu kooperaciju dojednałoj, zo byštaj Hornju Łužicu sylniłoj: Wotnětka je Lubijske piwo we wšitkich busach ATeams w poskitku. Tak móža sej pućowacy regionalne piwo słodźeć dać. Z tutej nowotarskej mysličku nochcetaj jednaćel piwarnje a busowy předewzaćel jenož słód Hornjeje Łužicy do wšeho swěta nosyć, ale tež styki mjez piwarnju a předewzaćom sylnić. „Smy hordźi, dźěl swojorazneho partnerstwa być a piwo w busach poskićować“, rjekny busowy předewzaćel Thomas. Tuž: K strowosći! Foto: Matthias Wehnert

„Prawy“ rozmach njespóznawaja

srjeda, 07. junija 2023 spisane wot:

Wysoke danje a trajace podróšenje rjemjeslnikow w Sakskej poćežuja. Na to skedźbni nětko Sakski forum rjemjeslnikow. Wón nawjazuje na wuslědki nalětnjeje konjunkturneje analyzy, kotrež běchu rjemjeslniske komory w swobodnym staće spočatk meje předstajili.

Drježdźany (SN/at). Rjemjeslniske zawody w Sakskej wostanu skerje skeptiske nastupajo wobchodniske wuhlady w lětnim połlěće. Njewěstota złožuje so po dopóznaćach Sakskeho foruma rjemjeslnikow přeco hišće na relatiwnje wysoke podróšenje nastupajo płaći­zny za energiju a surowizny. Předewšěm zawody twarskeje branše začuwaja, zo zwyšene danje na kapitalnych wikach woteběranje z kreditami financowanych inwesticijow zjawnych a priwatnych nadawkarjow wuskutkuja. Nimo toho postupjene twarske płaćizny a wyše energetiske dyrbizny połoženje w twarstwje poćežuja. Tohodla „signale za ,prawy‘ rozmach hospodarstwa dotal spóznać njemóžemy“, rjekny wiceprezident foruma rjemjeslnikow Tobias Neubert před­wče­ra­wšim w Drježdźanach.

Wuměrja Łužicu z powětra

srjeda, 07. junija 2023 spisane wot:
Zły Komorow (dpa/SN). Helikopter Zwjazkoweho zarjada za geowědomosće a surowizny (BGR) přewjedźe – startujo z lětanišća we Wjelceji – srjedu a štwórtk geofyzikaliske měrjenja kołowokoło Złeho Komorowa. To zdźěli rěčnik BGR Andreas Beuge. Z pomocu wuměrjenja Łužicy z powětra chcedźa eksperća wjace wo situaciji w naslědnych krajinach hórnistwa nastupajo dnownu wodu kaž tež pódu zhonić. Přepytowanski areal wobjima wjacore jězory Łužiskeje jězoriny a nasypnišća z wudobywanja brunicy. Na programje wobdźělenej stej tež přede­wzaći Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) a Łužiska energija a milinarnje (LEAG). Tež Choćebuski Centrum slědźenja a wuwića (FEZB), kotryž zaběra so ze sćěwkami hórnistwa, so wobdźěli. FEZB přewza wodźacu rólu hladajo na slědźenje wo dnownej wodźe. Wón chce za management wody we Łužicy z podpěru krajow Braniborska, Sakska a Berlin model dnowneje wody wuwić. Tutón „Model Łužica“ je zakład za krajne mjezy přesahowace wobhospodarjenje dnowneje wody.

Wudospołnjenje

wutora, 06. junija 2023 spisane wot:
Zo je Mathias Kliemank, wučer na serbskej wyšej šuli w Ralbicach, na prěnim sympoziju wo serbšćinje w hospodar­stwje wažnu rólu hrał, sće móhli wčera hižo na titulnej stronje w rozprawje wo zarjadowanju wulkozawoda TDDK čitać. Na jednym foće běše Kliemank widźeć – w rozmołwje z Janom Nukom. Nažel pak njebu (w ćišćanym wudaću) w teksće spody fota naspomnjeny. Tohodla smy to tule nachwatali, zo by kóždy wědźał, štó tón młody muž ze serbskim znamješkom běše. Wčerawši brach připódla na to pokazuje, zo hišće nuznje fotoredaktora/fotografa pytamy. Tohodla pytajće prošu sobu – a pomhajće z tym, stabilny niwow nowin zaručeć. Redakcija

Partner hospodarstwo

póndźela, 05. junija 2023 spisane wot:
Što je prof. Stegmanna wot „Astrocentruma Łužica“ na zetkanjach z domoródnymi najbóle jimało? Kaž je na sympoziju „Serbšćina w hospodarstwje“ firmy TDDK přeradźił, běše to prašenje šulerja: Kotre wuskutki změje natwar mjezynarodneho wulkoslědźenišća na serbski lud? Mnohotnosć woznamjenja w globalnym přede­wzaću sylnosć, praješe Stegmann, a k tomu słuša, korjenje ludnosće dokoławokoło planowaneho stejnišća w Ralbicach-Róžeńće z tym nowym zwjazać, štož wysoka technologija astrocentruma serbskej Łužicy přinjese. W tutym zwisku je na wulki rěčny rum słowjanskeho swěta skedźbnił – a na mosty mjez našej domiznu a susodami, kotrež ze serbšćinu twarimy. Dobry přikład TDDK potajkim hižo dalšu hospodarsku swětłownju regiona inspirěruje. Na sympoziju su so ludźo wjele smjeli, knježeštej wjeselo a dobra nalada. To na to pokazuje, zo njeje serbšćina narodne brěmješko, ale eliksěr za optimistiski wid do přichoda Łužicy. Marcel Brauman

Naprašowanje kaž wočakowane

pjatk, 02. junija 2023 spisane wot:

Mjeztym hižo jedyn měsac smědźa sobujěducy busow a ćahow 49-eurow-tiket wužiwać. Přičina to, so pola Zaměroweho wobchadneho zwjazka Hornja Łužica-Delnja Šleska (ZVON) wobhonić, kajke je naprašowanje za tiketom.

Budyšin (SN/BŠe). „Dotal njebě naprašowanje tak wulke, kaž dožiwichmy to hladajo na 9-eurow.tiket“, zdźěli nowinska rěčnica ZVON Sandra Trebesius. To pak zaměrowy zwjazk tež wočakował njeje. Mnozy kupcy swoju dotalnu abo-jězdźenku přestajichu. Zdźěla su w kónčinje nowych abo-kupcow zdobyli. Předewšěm ludźo, kotřiž jara prawidłownje z busom a ćahom jězdźa abo po dołhich čarach po puću su, poskitk wužiwaja. „Su pak dale mnozy, kotřiž sej dnjowe lisćiki a jednotliwe jězdźenki kupuja“, rěčnica rozkładźe. Samo časowje wobmjezowane jězdźenki, kotrež něhdźe 49 eurow płaća, sobujěducy dale kupuja.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025