Na dwórnišću samo žurla byłaW druhej połojcy 19. lětstotka za ...
W druhej połojcy 19. lětstotka za čas industrializacije twarjachu tež w Hornjej Łužicy železniske čary. Runočasnje nastachu dwórnišća, stražniske chěžki a wuhibkarnje. W lětnjej seriji so rozhladujemy, kak trěbne wone něhdy běchu a što je so z nimi stało. (16/kónc)
Wšitke dwórnišća a zastanišća, hdźež so we wobłuku serije rozhladowachmy, běchu w nětčišim Budyskim wulkowokrjesu. Překročiš-li wokrjesnu hranicu sewjerowuchodnje, přińdźeš do Mikowa w Zhorjelskim wokrjesu. Na tam w lěće 1874 natwarjene dwórnišćo dopo- minaja jenož hišće stare pohladnicy. 148 kilometrow dołhu železnisku čaru w tehdyšej Pruskej, kotraž wjedźeše wot Falkenberga wuchodnje Torgauwa přez Wojerecy, Łaz, Delni Wujězd a Mikow do Węglinieca – tehdy Kohlfurt – w dźensnišej Pólskej, natwarichu lěta 1874. Wot toho časa móžachu Mikowčenjo wšědnje dwójce z ćahom do Wojerec a wróćo jězdźić. Za twar běchu šěsć milionow tolerjow zaplanowali, te pak cyle njedosahachu.
Zajimawostki zbližił
Ludźomz handikapom pomhać
Budyšin (SN/MiR). Turistiske towarstwo Budyšin přihotuje lětsa prěni staroměšćanski swjedźeń. Přeprošene na swjedźeń, natwarjacy na tón w Starej wodarni, su wšitcy zajimcy, tež ludźo z handikapom.
W měsće Budyšinje ma turistiske towarstwo wosebje stare wěže a dalše pomniki za wobhladanjahódne. „Jich přetwar, zo móhli sej je tež ludźo z handikapom wobhladać, je skerje problematiski, móhłrjec njemóžny“, zdźěli předsyda turistiskeho towarstwa Dietmar Stange na naprašowanje SN. We wěžach maja jeno schody, nic pak lift.
Krótkopowěsće (16.08.18)
Woprašowanje so kónči
Brüssel. Europjenjo, tak tež Łužičenjo, maja dźensa hišće hač do 23 hodź. składnosć, so na internetnym woprašowanju po cyłej Europskej uniji wo změnje mjez lětnim a zymskim časom wobdźělić. W naprašniku maja wobdźělnicy mjez druhim swoje nazhonjenja ze změnu podać a so k tomu wuprajić, hač su za to, přestajenje časa wotstronić.
Třeći zapis w registru porodow
Berlin. Zwjazkowy kabinet je wčera naćisk zakonja schwalił, kotryž předwidźi w registru porodow nimo „muski“ a „žónska“ tež zapis „diwersne“. Wulka koalicija zwoprawdźa tak rozsud Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa z lěta 2017. Sudnicy mějachu dotal płaćiwe rjadowanje za ranjenje wosoboweho prawa a zakaza diskriminacije w Zakładnym zakonju. Hač do kónca lěta ma nowe postajenje płaćiwosće nabyć.
Wobkedźbuja zwěrjata z ISS
Dodźeržany puć nětko kaž nowy
Policija (15.08.18)
Po kolijach do města chcył
Kubšicy. Štož njeje druhdźe na swěće žadyn problem, w Němskej dawno hišće dowolene njeje. To drje njewědźeše Indičan, kiž zawčerawšim po železniskich kolijach z Kubšic do směra na Budyšin nóžkowaše. Muža lepichu zastojnicy zwjazkoweje policije blisko železniskeho přechoda w Rabocach. 26lětneho dyrbjachu powučić, zo njejsu železniske kolije pućowanska šćežka. Na zbožo so młodemu mužej ničo stało njeje, přiwšěm dyrbjachu policisća přizjewjenje wupisać. Zo njeby Indičan znowa na ideju přišoł so po kolijach do směra na Budyšin orientować, su jeho zastojnicy po zwjazkowej dróze B 6 hač na kromu Budyšina dowjezli.
Chórowa hudźba zaklinči
Ochranow. Ze swojim najnowšim rjadom koncertow „Mišterske twórby chóroweje hudźby“ budźe Serbski ludowy ansambl zajutřišim, pjatk, w Ochranowje a přichodnu njedźelu w Lutorjecach (Leutersdorf) z hosćom. Pod nawodom chóroweho direktora Andreasa Pabsta jewja so w koncertomaj kruchi serbskich, němskich a mjezynarodnych komponistow baroka, romantiki kaž tež moderny. Koncert w Ochranowskej cyrkwi započnje so pjatk w 19 hodź., tón w Lutorječanskej katolskej cyrkwi njedźelu w 16 hodź.
Předstaja alternatiwnu šulu
Běła Woda. Spočatk šulskeho lěta 2019/2020 chcedźa w Běłej Wodźe swobodnu alternatiwnu zakładnu šulu wutworić. Projekt čłonojo załoženskeje iniciatiwy přichodny tydźeń trójce předstaja, a to wutoru w 19 hodź., srjedu w 17 hodź. a štwórtk w 15.30 hodź., stajnje w rumnosćach Běłowodźanskeje perspektiwy w zetkanišću při bulwarje na Hasy Rosy Luxemburg 21. Štóž chce so wobdźělić, dyrbi so e-mailnje pod přizjewić.
Předsydka frakcije přijědźe
Wosy naliki scyła zańč nimaja
Budyšin (SN/MWj). Hdyž slowki zrawja, zynča čorno-žołte drapy zaso wokoło tykanca, grilowaneho mjasa a limonady. Wosy nětko w přiběracej měrje za picu pytaja, předewšěm słódkej. Pobrachowaca chłódnota w juniju a žane powodźenja skićachu wosam lětsa optimalne wuměnjenja so wuwiwać. Jich ludy docpěwaja w awgusće a septembru maksimalnu wulkosć. „Strašne za čłowjeka poprawom jenož je, hdyž je blisko wosaceho hnězda abo w zalětnej čarje“, warnuje Uwe Vogt z Budyskeje wotnožki chorobneje kasy KKH. „Potom čuja so wosy wohrožene, reaguja agresiwnje a časćišo kałnu.“
Klětu z łódźu po jězoru
Hamorska gmejnska rada zrěčenje za turistisku atrakciju wobzamknyła
Hamor (AK/SN). Wot spočatka sezony 1. apryla 2019 ma na Bjerwałdskim jězoru pasažěrska łódź jězdźić. K tomule zaměrej wuzna so zawčerawšim Hamorska gmejnska rada. Jednohłósnje wobzamknychu radźićeljo zrěčenje wo wobhospodarjenju tajkeje łódźe mjez Hamorskej gmejnu a Dožiwjenskim łódźnistwom Hornja Łužica tzwr. „Zakład a přikład za to je zrěčenje wo pasažěrskej łódźi na Lejnjanskim jězoru, wotzamknjene mjez łódźnistwom Marianny Löwa a sakskim zaměrowym zwjazkom Łužiska jězorina.“ To rozłoži radźićelam Roman Krawc, projektowy koordinator Hamorskeje gmejny za Bjerwałdski jězor. Lětsa w nowembru chcedźa łódź ze Sauerlanda do Hornjeje Łužicy přiwjezć.
Kak dale z kulturnym domom?
Z połnej paru diskutuja w Biskopicach tuchwilu wo přichodźe tamnišeho kulturneho domu. Při wšěch rozdźělnych měnjenjach drje je jasne, zo su za njón dobre ideje trěbne.
Biskopicy (UM/SN). Štó paruje Biskopičanski kulturny dom? Za čas NDR kaž tež w lětach po přewróće bě wón jedyn z najwoblubowanišich kulturnych domow Hornjeje Łužicy. Mjeztym impozantny twar hižo połdra lěta njewužiwaja. Wonkowne sćěny su pomórane, njerodź steji hač wyše kolen, w rumnosćach w přizemju su wandalojo slědy zawostajili.
