Krótkopowěsće (15.08.24)

štwórtk, 15. awgusta 2024 spisane wot:

Sakska přeběrokratiska

Drježdźany. Zwjazkowy justicny minister Marco Buschmann (FDP) je sakskemu knježerstwu wumjetował, nimale telko běrokratije produkować kaž EU. Při tym so na rozprawu Sakskeje rady za kontrolu normow złožuje, zo změny krajneho prawa přiběrajcy ludźi financielnje poćežuja. To su Sakske Nowiny składnostnje narěče Buschmanna w Drježdźanach rozprawjeli.

Předstaja archiw a projekty

Berlin. Centrala za koordinaciju zachowanja pisomneje kultury (KEK) je widejo „Papjera powěda stawizny“ wozjewiła W filmje so Budyski archiwowy zwjazk předstaji. Wosebite ćežišćo twori wosom projektow, kotrež je KEK w Budyšinje z dohromady 150 000 eurami spěchowała. Tak restawrowachu mjez druhim historiske protokole měšćanskeje rady a wurjedźichu pergamentowe dokumenty.

Češa a brónje

Trěbne financy su zawěsćene

srjeda, 14. awgusta 2024 spisane wot:

Worklecy. Twarske předewzaća Serbskeje wyšeje šule „Michał Hórnik“ we Worklecach je financielnje zawěsćene, zdźěli zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Alojs Mikławšk (CDU). Přesadźenje wohnjoškita a přitwar lifta je nětko z přidatnej podpěru spěchowanja Sakskeje we wysokosći 241 000 eurow zaručene. Rozsud bě trěbny, dokelž nima gmejna Worklecy dosć swójskich srědkow za zaručenje tuteje nuznje trěbneje inwesticije.

Böhme koncertuje

Hejnice. Budyski cyrkwinskohudźbny direktor na wuměnku Friedemann Böhme hudźi sobotu, 17. awgusta, z organistom pišćeloweho koncerta na česć byrglow w tamnišej cyrkwi Marje wopytanja. Program wopřija twórby mjez druhim Edwarda Elgera, Felixa Mendelssohna-Bartholdyja a Leona Boellmanna. Koncert započnje so w 15.30 hodź., zastup je darmotny.

Na wulku knižnu party

Policija (14.08.24)

srjeda, 14. awgusta 2024 spisane wot:

Paducha při njeskutku lepili

Ćichońca. Dźakowano kedźbliwosći wobydlerjow su zastojnicy Budyskeho po­licajskeho rewěra w nocy na póndźelu paducha w Ćichońcy lepili, kotryž běše so do domu zadobył. Wobydlerjo su to pytnyli a hnydom policiju informowali. Jako zastojnicy přijědźechu, spyta jim 51lětny skućićel wućeknyć a skoči přez žiwy płót do rěčki. Tole pak jemu pomhało njeje – policisća jeho krótko po tym lepichu a do Budyskeho policajskeho ­rewěra wotwjezechu. Kriminalni tech­nikarjo su slědy w domje zawěsćili. ­Wěcna škoda dotal zwěsćena njeje. Skućićel dyrbi so nětko wosebje ćežkeho ­padustwa dla před sudnistwom zamołwić.

Do třoch transporterow so zadobyli

To njebudźe lochko

srjeda, 14. awgusta 2024 spisane wot:

Gmejnska rada z tójšto nowymi radźićelemi w Pančicach-Kukowje

Pančicy-Kukow (JK/SN). Pančičansko-Kukowski wjesnjanosta Markus Kreuz (CDU) sćahny na spočatku prěnjeho dźěla wčerawšeho posedźenja gmejnskeje rady dobru bilancu dotalneho dźěła. Tónle dźěl wotmě so hišće w starej zestawje gmejnskeje rady a radźićeljo zhladowachu spokojom na wjacore wobnowjene dróhi, na to, zo pitna woda we wsach wokoło Wotrowa derje běži kaž tež na ponowjenu Pančičansku zakładnu „Šulu Ćišinskeho“. Najnowši projekt, areal na ležownosći něhdyšeje stareje korčmy, nabywa dźeń a jasniše kontury a stanje so ze spodobnym objektom w srjedźišću gmejny. Za tele předewzaće, kotrež płaći cyłkownje 430 000 eurow, je gmejna ze swójskich srědkow 10 000 eurow nałožowała. Dalše financielne srědki pochadźeja z dobyća we wubědźowanju simul+ abo ze spěchowanja. Na to je Markus Kreuz tych radźićelow, kotřiž hižo za gmejnsku radu kandidowali njeběchu abo so znowa njewuzwolichu, rozžohnował. Někotři z nich so na znowawuzwolenje w přichodnych wólbach nadźijeja.

Na managemenće dale klaca

srjeda, 14. awgusta 2024 spisane wot:

W Sakskej bydli 34 črjódow w 41 teri­torijach, wobstatk wjelkow w Sakskej je so minjene lěta wobstajnje zwyšił. W Němskej je w cyłku 184 wjelčich črjódow. W Saksko-Anhaltskej a Braniborska je mjez 2 000 a 2 500 wjelkami.

Čorny Hodler (WM/SN). Wjelk w Němskej a Europje běše tema diskusijneho wječora njedawno w kantinje LAWI w Čornym Hodlerju. Kandidat za sakski krajny sejm Frank Hirche a zapósłanc zwjazkoweho sejma Hans Jürgen Thies (wobaj CDU) zaběraštaj so z temu „wjelki a ratarstwo“. 30 ratarjow a wowčerjow běše na zarjadowanje přichwatało. Thies jako čłon agrarneho wuběrka němskeho zwjazkoweho sejma rozłožowaše situaciju wjelkow w Němskej a Europje. Wot lěta 2000 hač do dźensa je po statistice za cyłu Saksku wjace hač 400 wjelčich nadpadow registrowanych. Znate tež je, zo wjelki w stadłach wužitneho skotu wosebje wulku škodu načinjeja. Lětnje płaći so potrjechenym narunanje we wysokosći 18 do 20 milionow eurow za nadpady wjelkow na stadła wowcow. To pak njedosaha. Frank Hirche rjekny, zo skedźbni so w lěće 2012 dla nadpadow wjelka na zwěrjata w Kulowje prěni króć na problem a zo je derje, temu dale wobjednać.

Klaus-Dieter-Müller z Husmanec (Uhsmannsdorf) pola Niskeje je rady widźany hósć w Čornochołmčanskim Krabatowym młynje. Zašłu sobotu je wón tam zajimcam pokazał, kak so kosa klepa. 15 ludźi ze wsy a tež wokolnych wsow je so na kurs přizjewiło. W tutym Müller přepruwuje, hač je kosa za žnjenca wulka dosć a hač so wona scyła hišće za dźěło hodźi. Někotři su sej tež brusk (Wetzstein) kupili, kotrež za wótřenje kosy trjebaja. Na kóncu su so přitomni potom w syćenju trawy pospytali. Na ležownosći, wo­srjedź młyna, ale tež při dowolowych domčkach bě trawa přijomneho wjedra za to dosć derje narostła. Druhe lěta dyrbjachu wobdźělnicy kursa poboku dožiwjenskeje šćežki za spodobnej trawu pytać, wšako běše jenož tam dosć wulka. Foto: Tobias Ćižik

Krótkopowěsće (14.08.24)

srjeda, 14. awgusta 2024 spisane wot:

26 městnow podlěšili

Budyšin. Załožbowa rada je wčera po­dlěšenje časowje wobmjezowanych 26 dźěłowych městnow w serbskich institucijach hač do kónca 2025 wobzamknyła. Wo detailach zhonichu čitarjo našeho wječornika hižo 25. julija. Marko Kowar, před­syda załožboweje rady, wjesele zwěsći, zo „tute městna zaručeja dźěławosć we ­wobłukach, kiž maja za Serbow wysoku prioritu“.

Ralbicy su mjez stipendiatami

Drježdźany. Sakske ministerstwo za kultus je wčera 27 šulerkam a šulerjam stipendij přepodał. Spěchowanje wučinja něhdźe 100 000 eurow. Młodostni podadźa so wot septembra štyri tydźenje do wukraja a přebywaja we hóstnych swójbach. Mjez wuzwolenymi kubłanišćemi je Ralbičanska wyša šula. Šulerjo wopytaja mjez druhim Čěsku, USA, Španisku a Italsku.

Diskusija po konstituowanju

Policija (13.08.24)

wutora, 13. awgusta 2024 spisane wot:

Pos je psa nadběhował

Rachlow. 68lětna žona sobotu popoł­dnju ze swojim kolesom po Rachlowje ­jědźeše. W korbiku při wodźidle měješe swojeho małeho psa. Nadobo přiskoči wulki Labrador ke kolesu, zwućahny z korbika małeho psa a zakusny so do njeho. Próca, psaj dźělić, so najprjedy kolesowarce a tež porikej, kotryž bě z wulkim psom po puću, njeporadźi. Jako pozdźišo psaj, jedyn wot druheho dźělachu, běše mjeńši tak zranjeny, zo z pomocu lěkarja zahiny. Tež kolesowarka a 16lětny pře­wodźer Labradora dyrbještaj so lěkować dać. Kriminalna policija pad nětko přepytuje.

Na Pančičanskej zakładnej „Šuli Ćišinskeho“ je tutón tydźeń hołk a tołk. Mnozy nimojěducy widźa, zo steja pisane wozy a wulki čerwjeny stan na ležownosći šule. Přez cyły tydźeń wuhotuja tam cirkus. Je to projektny cirkus swójby Hein z Jessena pola Wittenberga. Maneža je hač do štwórtka za šulerjow wotewrjena a plan je přewšo strukturowany a derje pjelnjeny. Młody dorost artistow měješe njedźelu póndźelu a dźensa stajnje dwě treningowej jednotce. W treningu nawuknychu wšitko, zo by so wustup małych artistow poradźił. Projektowy cirkus přewjedźe so lětsa druhi raz. Štóž chce dźěći na trapecu sportujo, z kozami abo hołbjemi sej hrajkajo widźeć, tón ma móžnosć sej jutře, srjedu, w 17 hodź. abo štwórtk w 16 hodź. předstajenje wobhladać. Zastup za dorosćenych płaći dźesać a za dźěći šěsć eurow. Foto: Maksimilian Gruber

Zwonka wědy z faktami

wutora, 13. awgusta 2024 spisane wot:

Kamjenc. Muzej Zapadna Łužica w Kamjencu přeprosy dźensa w 19 hodź. na přednošk z temu „ 800 lěta myty, mystika a magija“. Archeologiski přednošk dr. Larsa-Arne Dannenberga w Kamjenskim Elementariju na Połčničanskej 16, zaběra so z magiju a přiwěrkami, kotrež našich předchadnikow wšědny dźeń přewodźachu. Tak jewja so tež we stawiznach Kamjenca mnohe swědki wo wěrje do chodojtow a čerta. Přednošk je zabawne pućowanje z boka wědy z faktami. Zastup płaći mjez dwaj a 3,50 eurow.

Krimi w lěću

Budyšin. Budyska měšćanska biblioteka na Hrodowej 12 wabi čitarjow na napjaty lěćny krimi. Jutře, srjedu, 14. awgusta, we 19 hodź. přeproša na čitanje pod hesłom „Smjerć na Łobju – pad za kriminalneho radu Gustava Hellera“. Z tutym zarjadowanjom zahaji so napjaty rjad krimijow Franka Goldammera. W 19. lětstotku zeznajemy dźěda Maxa Hellersa. Zastup płaći dźesać resp. wosom eurow.

Na lěćne kino

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND