Krótkopowěsće (14.08.24)

srjeda, 14. awgusta 2024 spisane wot:

26 městnow podlěšili

Budyšin. Załožbowa rada je wčera po­dlěšenje časowje wobmjezowanych 26 dźěłowych městnow w serbskich institucijach hač do kónca 2025 wobzamknyła. Wo detailach zhonichu čitarjo našeho wječornika hižo 25. julija. Marko Kowar, před­syda załožboweje rady, wjesele zwěsći, zo „tute městna zaručeja dźěławosć we ­wobłukach, kiž maja za Serbow wysoku prioritu“.

Ralbicy su mjez stipendiatami

Drježdźany. Sakske ministerstwo za kultus je wčera 27 šulerkam a šulerjam stipendij přepodał. Spěchowanje wučinja něhdźe 100 000 eurow. Młodostni podadźa so wot septembra štyri tydźenje do wukraja a přebywaja we hóstnych swójbach. Mjez wuzwolenymi kubłanišćemi je Ralbičanska wyša šula. Šulerjo wopytaja mjez druhim Čěsku, USA, Španisku a Italsku.

Diskusija po konstituowanju

Policija (13.08.24)

wutora, 13. awgusta 2024 spisane wot:

Pos je psa nadběhował

Rachlow. 68lětna žona sobotu popoł­dnju ze swojim kolesom po Rachlowje ­jědźeše. W korbiku při wodźidle měješe swojeho małeho psa. Nadobo přiskoči wulki Labrador ke kolesu, zwućahny z korbika małeho psa a zakusny so do njeho. Próca, psaj dźělić, so najprjedy kolesowarce a tež porikej, kotryž bě z wulkim psom po puću, njeporadźi. Jako pozdźišo psaj, jedyn wot druheho dźělachu, běše mjeńši tak zranjeny, zo z pomocu lěkarja zahiny. Tež kolesowarka a 16lětny pře­wodźer Labradora dyrbještaj so lěkować dać. Kriminalna policija pad nětko přepytuje.

Na Pančičanskej zakładnej „Šuli Ćišinskeho“ je tutón tydźeń hołk a tołk. Mnozy nimojěducy widźa, zo steja pisane wozy a wulki čerwjeny stan na ležownosći šule. Přez cyły tydźeń wuhotuja tam cirkus. Je to projektny cirkus swójby Hein z Jessena pola Wittenberga. Maneža je hač do štwórtka za šulerjow wotewrjena a plan je přewšo strukturowany a derje pjelnjeny. Młody dorost artistow měješe njedźelu póndźelu a dźensa stajnje dwě treningowej jednotce. W treningu nawuknychu wšitko, zo by so wustup małych artistow poradźił. Projektowy cirkus přewjedźe so lětsa druhi raz. Štóž chce dźěći na trapecu sportujo, z kozami abo hołbjemi sej hrajkajo widźeć, tón ma móžnosć sej jutře, srjedu, w 17 hodź. abo štwórtk w 16 hodź. předstajenje wobhladać. Zastup za dorosćenych płaći dźesać a za dźěći šěsć eurow. Foto: Maksimilian Gruber

Zwonka wědy z faktami

wutora, 13. awgusta 2024 spisane wot:

Kamjenc. Muzej Zapadna Łužica w Kamjencu přeprosy dźensa w 19 hodź. na přednošk z temu „ 800 lěta myty, mystika a magija“. Archeologiski přednošk dr. Larsa-Arne Dannenberga w Kamjenskim Elementariju na Połčničanskej 16, zaběra so z magiju a přiwěrkami, kotrež našich předchadnikow wšědny dźeń přewodźachu. Tak jewja so tež we stawiznach Kamjenca mnohe swědki wo wěrje do chodojtow a čerta. Přednošk je zabawne pućowanje z boka wědy z faktami. Zastup płaći mjez dwaj a 3,50 eurow.

Krimi w lěću

Budyšin. Budyska měšćanska biblioteka na Hrodowej 12 wabi čitarjow na napjaty lěćny krimi. Jutře, srjedu, 14. awgusta, we 19 hodź. přeproša na čitanje pod hesłom „Smjerć na Łobju – pad za kriminalneho radu Gustava Hellera“. Z tutym zarjadowanjom zahaji so napjaty rjad krimijow Franka Goldammera. W 19. lětstotku zeznajemy dźěda Maxa Hellersa. Zastup płaći dźesać resp. wosom eurow.

Na lěćne kino

Z wosebitym zrěčenjom dźěłał

wutora, 13. awgusta 2024 spisane wot:

We łužiskich wsach běchu stajnje hižo najwšelakoriše rjemjesła zakótwjene a su so zdźěla lětstotki zachowali. Dźensa je so wulki dźěl z tychle rjemjesłow bohužel pozhubił. W našej lětnjej seriji chcemy wobswětlić, hdźe běchu kotre rjemjesła doma a kotre wosebitosće su so při tym wobkedźbowali. (19).

W lěće 1353 bu Łomsk pola Łupoje prěni raz jako Lomcz pisomnje naspomnjeny. Wjes z dźensa něhdźe 200 wobydlerjemi bu po towaršnostnym přewróće do Radworja zagmejnowana. Arnošt Muka bě we Łomsku kónc 80tych lět 19. lětstotka tehdy 233 wobydlerjow naličił, jeničce 15ćo běchu Němcy. Dźensa tam telko Serbow wjac njenańdźeš.

Młodostni w Radworju su minjeny kónc tydźenja wospjet barowy swjedźeń přewjedli a so wo dobru naladu a zhromadnosć starali. Pjatk přeprosychu zajimcow na derje přihotowany kwis. Sobotu witachu tam předewšěm młodostnych na reje z wjacorymi DJjemi. A njedźelu zahudźichu Chróšćanscy muzikanća při rańšim piwku. Po připołdnju hač do wječora zabawjachu młodostni a čłonojo Radworskeje staršiskeje iniciatiwy dźěći. Foto: Vanessa Žurec

Krótkopowěsće (13.08.24)

wutora, 13. awgusta 2024 spisane wot:

Přibrjóh chcedźa wutwarić

Wojerecy. Zapadny přibrjóh Šibojskeho jězora ma so dale za turistow wutwarić, wuzběhny Wojerowski wyši měšćanosta na wčerawšej rozmołwje z nowinarjemi. Hižo loni bě Wojerowska měšćanska rada wobzamknyła, plan wobtwarjenja zhotowić dać. Krok po kroku ma so plan nětko zwoprawdźić. Mjez druhim nastanu při přibrjohu prózdninske domy.

Zažne wino lětsa njebudźe

Radebeul. Krutych zmjerzkow lětsa w aprylu dla produkuja sakscy winicarjo lětsa lědma woblubowany Federweißer. Straty na žnjach wina su cyle jednorje přewysoke. Winowe kiće dadźa winicarjo lětsa dozrawić, zo bychu prawe wino z nich zhotowili.

Wuradźowanja wo šulstwje

Budyšin. Serbske šulske towarstwo (SŠT) so wjeseli drje nad wotumom šulskeje konferency Radworskeje zakładneje šule za serbski 1. lětnik. Hišće pak wěc zdokonjana njeje. Kaž předsydka SŠT Katharina Jurkowa zdźěli, budu pjatk wječor z Domowinu a nawodami serbskich šulow wo koncepće 2plus a delegowanju serbskich wučerjow, přichodny tydźeń z kultusowym ministerstwom wuradźować.

Zwóńcu we Łuze woswjećili

póndźela, 12. awgusta 2024 spisane wot:

Łuh (SN/mb). Ze swjatočnym zarjado­wanjom a wjesnym swjedźenjom su Łuhowčenjo sobotu popołdnju swoju nowu zwóńcu ze starymi zwonami (Serbske Nowiny su rozprawjeli) na wsy woswje­ćili. Něhdyši wjelelětny gmejnski radźićel a hač do njedawneho nawoda najwjet­šeho zawoda we Łuze, elektromišter Frank Heidan, w swojej nazornej narěči prócu wjesnjanow hódnoći. Tući starachu so mjenujcy wo nawrót zwonow z časa Łu­howskeho ryćerkubła a natwar noweho srjedźišća za bjesadu a wotpočink, tak Heidan rozkładowaše. Wón sej přeje, zo zwony k „harmoniji w towaršnosći“ přinošuja. Tomu stej so žohno­wanje ze stron Njeswarskeje fararki Susanny Aechtner a zhromadny Wótčenaš přizamknyłoj.

Hač do pózdnjeho wječora su wjesnjenjo z live-hudźbu swjećili. Wo piće, jědźe a dobru naladu starachu so wosebje pilni pomocnicy wjesneho kluba Wittinghof pod nawodom Guntera Jasnyja. Wo stawiznach wjeski a wokoliny móžeš wotnětka na němsko-serbskich taflach čitać. Městnosć je mjeztym tež woblubowane zastanišćo za kolesowarjow.

Kontrolna instanca za koordinaciju pohibow

póndźela, 12. awgusta 2024 spisane wot:

„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho ­trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.

Tuž wěnuje so student mediciny ­Pětr Dźisławk znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je ­čitarjam trochu ­bliže rozłožował (51).

Za nimale kóždeho studenta mediciny drje je předmjet neuroanatomija wužadanje. Neurony su čuwy, neuroanatomija zaběra so potajkim z natwarom čuwoweho systema. K tomu słušatej nimo njeličomnych čuwow, kotrež so po cyłym našim ćěle pletu, wosebje centralnej organaj rjapowc a mozy. Po mojim měnjenju njeje w čłowječim ćěle komplikowanišeho organa hač su to mozy. Wšitko w nim podobnje wupada, byrnjež jednotliwe dźěle přewšo rozdźělne byli. Kóždy wotrězk mozow ma cyle specifisku funkciju. Při pospyće sej je wuwědomić, sym sam tójšto čuwow přisadźił. Jeničce jedyn wotrězk mozow zdaše so mi stajnje mjenje abo bóle logiski: małomozy.

Kubłanske dny młodźiny

póndźela, 12. awgusta 2024 spisane wot:

Worklecy. Wot pjatka do njedźele, 27. do 29. septembra pojědu serbscy młodostni na kubłanske dny do Schmiedeberga. Tam chcedźa pućować, so modlić, spěwać a zhromadnosć hajić. Kóšty za nóclěh, zastaranje, zawěsćenje a program wučinjeja mjez 25 a 35 eurami. Zajimcy njech přizjewja so pola dekanatneho dušepastyrstwa we Worklecach z mejlku pod abo přez qr-code z plakata. Přizjewjenje za mało swobodnych městnow je jenož hišće dźensa móžne.

Na wólbny forum

Wojerecy/Malešecy. Domowina přeprošuje wutoru, 13. awgusta, w 19 hodź. do Wojerec na wólbny forum za wólbny wokrjes 55 do muzeja Konrada Zuseho, na Dietricha Bonhoefferowej 1 do 3 a na ­dalši srjedu, 14. awgusta, do hosćenca Wódny muž w Malešecach za wólbny wokrjes 56. Tam wotměje so zarjadowanje na Hućinjanskej 16 we 18.30 hodź.

Comicowa dźěłarnička

HSSL25

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025