Twarja nowy móst w Prjawozu

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:
Štóž z Choćebuza do błótowskeho Prjawoza (Fehrow) přijědźe, dyrbi přez tutón móst nad Mutnicu (Großes Fließ). To pak je přiběrajcy wobćežne: Jězdnja je puknjena ­a dźěrata, po dešćiku wšudźe wulke łuže steja. To pak ma so bórze změnić. Móst chcedźa spotorhać a z nowej woclowej konstrukciju narunać. Zo bychu poćežowanja za nadróžny wobchad tak snadne kaž móžne wostali, ma prowizoriski jednočarowy móst nastać, kiž ampla rjaduje. Za twarske dźěła planuja něhdźe lěto. Dokelž staja bahnojte dno twarcow před wosebite wužadanja, dyrbja nowe fundamenty do zemje točić a z betonom napjelnić. Na nich ma nowy móst stać. Foto: Michael Helbig

Nutrije so w Błótach dale rozmnožeja. Krótka, přiwšěm kruta zyma njeje ničo na tym změniła, zo prěnjotnje z Južneje Ameriki pochadźace hrymzaki so tule dźeń a bóle zadomjeja. W NDRskim času běchu je w regionje kožucha dla plahowali, tež recepty za jich mjaso plahowarjo w 1950tych lětach wozjewjachu. Moda pak kónc 20. lětstotka hižo žadyn zajim na nutrijach njeměješe. Z rozpušćenych plahowarnjow ćeknjene zwěrjata su so w někotrych kónčinach Němskeje mjeztym tak ­rozmnožili, zo maja je někotři za strašnu inwaziwnu družinu. Hižo 2016 su dwójce telko nutrijow zličili kaž dźesać lět do toho. Foto: Peter Becker

Dołhodobnje hromadźe dźěłać

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:

Kónc wudobywanja brunicy we Łužicy a z nim zwisowaca strukturna změna tudyše komuny dźeń a bóle zaběratej. Wšako nadźijeja so na wjele milionow eurow.

Wojerecy (AK/SN). W zwisku ze strukturnej změnu chce město Wojerecy z wokolnymi komunami wušo hromadźe dźěłać. To podšmórny wyši měšćanosta Torsten Ruban-Zeh (SPD) na wčerawšim posedźenju měšćanskich radźićelow. „Industrijnišćo Čorna Pumpa je wobstatk Wojerec. Chcemy je hromadźe z gmejnami wuwiwać“, wón rjekny. Za to podpisa město Wojerecy wčera kooperaciske zrěčenje z Grodkom, z tamnišej saněrowanskej towaršnosću a z gmejnu Sprjewiny Doł.

Sejmik naćisk wotpokazał

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:

Wokrjes Budyšin chce wo dźělnym planowanju syće powołanskich šulow w Sakskej hišće raz jednać.

Wojerecy (KD/SN). Na minjenym wuradźowanju Budyskeho wokrjesneho sejmika we Wojerowskej Łužiskej hali je gremij noworjadowanje struktury powołanskich šulow w Sakskej rozjimał. Dotal njeje wokrjes naćiskej dźělneho planowanja šulskeje syće přihłosował.

Kaž prěni přirjadnik krajneho rady Udo Wićaz (CDU) rozłoži, chcychu wuwažene rozdźělenje powołanskošulskich poskitkow w bjezwokrjesnych městach a wo­krjesach docpěć. „To njeje so dotal poradźiło. Přewjele wučomnikow hišće w Drježdźanach, Lipsku a Kamjenicy wuknje. Tež wukubłanje na rěznika abo technikarja za mechatroniku w Budyskim powołanskošulskim centrumje (BSZ) bórze wjace móžne njebudźe. Tohorunja přichodne frizerki, kucharki a pjekarjo tam potom hižo wuknyć njemóža, byrnjež modernu techniku k dispoziciji měli“, rjekny Wićaz.

Krótkopowěsće (31.03.21)

srjeda, 31. měrca 2021 spisane wot:

Incidenca trochu woteběrała

Budyšin. Wot jutřišeho płaći w Sakskej nowe škitne postajenje koronawirusa dla, přistupne pod . W Budyskim wo­krjesu rozprawjachu wčera wo sydom dalšich natyknjenjach, ličba smjertnych padow powjetši so wo dwaj na 801. RKI je dźensa incidencu 135,1 po­dał. W Zhorjelskim wokrjesu běchu wčera 103 nowoinfekcije, incidenca po RKI je tam dźensa 170,9.

Dźěłowe wiki zaso wožiwjeja

Budyšin. We wuchodnej Sakskej bě w měrcu 19 582 bjezdźěłnych, 251 mjenje hač měsac do toho. Kaž Budyska wotnožka agentury za dźěło dźensa informuje, je wjace wosobow swoju bjezdźěłnosć zakónčiło a nowe dźěło nastupiło. To zwisuje ze sezonalnym wožiwjenjom dźěłowych wikow. 4 731 socialneho zawěsćenja winowatostnych dźěłowych městnow je k dispoziciji.

Zwisk zasadnje polěpšić 

Wobornicy w lěsu hašeć dyrbjeli

wutora, 30. měrca 2021 spisane wot:
Lědma zo so wjedro ze swojeje nalětnjeje strony pokazuje, nětko zaso wobornikow wołaja, zo bychu lěsne wohenje hašeli. Tak alarmowachu wčera popołdnju kameradow z Rakec a wokoliny do lěska při Hermančanskej dróze. Krótko po 17 hodź. ­bě tam woheń na płoninje něhdźe 15 króć 50 metrow wudyrił. Ze swojim wobrot­niwym zasadźenjom wobornicy zadźěwachu, zo so płomjenja dale rozpřestrěchu. Na hašenju wobdźěli so dohromady 45 wobornikow z jědnaće jězdźidłami. Foto: Lausitznews/Jens Kaczmarek

Policija (30.03.21)

wutora, 30. měrca 2021 spisane wot:

Kolesa dźeń a požadaniše

Łuty. Z přichadźacym nalěćom so paduši nětko po wšěm zdaću přiběrajcy zaso na kolesa měrja. Tak su njeznaći we Łutach w nocy na njedźelu hnydom dwaj e-bikeaj pokradnyli. Jeju hódnotu trochujetaj wobsedźerjej na 5 000 eurow. Dalšej tajkej elektrokolesy zhubištej so minjeny kónc tydźenja w Radebergu. Z pincy wjacebydlenskeho domu běchu skućićeljo nimo toho nabiwanskej nastrojej, kolesowej kompjuteraj a zamkaj sobu wzali. Wěcna škoda wučinja 2 300 eurow. Slěbrobarbne koleso typa Merida Crossway LRS w hódnoće 600 eurow pokradnychu sobotu we Wjazońcy.

Wěnuja so serbskim temam

wutora, 30. měrca 2021 spisane wot:

Budyšin. Pod hesłom „Serbja we Łužicy. Drěmacy pokład w Sakskej?“ přeprošuje Politiski kubłanski forum Sakska Konrada Adenaueroweje załožby přichodne tydźenje na wjacore onlinowe zarjadowanja z diskusiju. Wone wotměja so po štyrjoch wječorach, stajnje wot 18 hodź. přez platformu Zoom.

Prěnje budźe jutře, 31. měrca. Na nim porěčitaj rěčespytnica dr. Jana Šołćina ze Serbskeho instituta a nawoda Serbskeho gymnazija René Wjacławk na temu „Wysokoněmsce, saksce – serbsce? Rěč a identita we Łužicy“. Ze zarjadowanjemi pokročuja stajnje srjedu.

7. apryla přednošujetaj Chróšćanski farar Měrćin Deleńk a jednaćel Ludoweho nakładnistwa Domowina Pětr Syman Cyž wo „Křižerjach a ptačim kwasu. Serbska kultura mjez pandemijowym modusom a starosćemi wo eksistencu“.

14. apryla wěnujetaj so bywša zapósłanča zwjazkoweho sejma Marja Michałkowa a Slepjanski wjesnjanosta Jörg Funda temje „Jedyn lud, jedyn hłós!? Politiska participacija Serbow w Sakskej“.

Podarmo so prócowałoj

wutora, 30. měrca 2021 spisane wot:

Planowanej projektaj z Njebjelčanskej gmejnu najprjedy raz njenastorča

Njebjelčicy (JK/SN). Nimale kaž na wabjenskej jězbje z pućowanskim busom drje čujachu so Njebjelčanscy gmejnscy radźićeljo na swojim zašłym posedźenju. Wo jich přichilnosć prócowaštaj so zastupjerjej dweju wšelakeju projektow. Jako prěni předstaji Marcel Bellmann z Bu­dyskeje energijoweje agentury projekt „Skutkownje z krizy“. Jeho zaměr je zawěsćić gmejnje njewotwisne zastaranje ­z energiju, hladajo na strukturnu změnu we Łužicy a na dale napjatu energijowu situaciju. Bellmann prošeše radźićelow wo schwalenje podpěry za skutkownu studiju po energijowym koncepće gmejny, kotryž bě wona nazymu 2019 wobzamknyła. Studija je prěni krok k nimale awtarknemu zastaranju komuny z milinu. Njebjelčenjo měli so nětko z dźesać procentami na studiji wobdźělić, kotraž cyłkownje něhdźe 200 000 eurow płaći. Planowanje je, w prěnim kroku zapodać próstwu wo spěchowanske srědki. Termin za to je hižo tónle tydźeń.

Tak kaž dyrbiš doma awto abo tepjenje hdys a hdys přehladać dać, čini so to tež z płunowodami. Sobudźěłaćerjo firmy Procon běchu tele dny pola Dobrošic do směra na Jaseńcu, Bóšicy a Wětrow po puću, hdźež su mjez druhim płunowe wentile wuměnili. Při pućach stejace žołte stołpy z małej třěšku na tajke hłowne wentile pokazuja. Foto: Feliks Haza

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND