Kaž na dotalnych folklornych festiwalach su organizatorojo tež lětsa rjemjeslnikam, wikowarjam a ludowuměłskim kružkam zmóžnili so na rjemjeslniskich ­wikach předstajić, a to sobotu kaž njedźelu w Chrósćicach. Tak podachu so tež po njedźelnej wjacerěčnej Božej mši z wosadnym fararjom Měrćinom Deleńkom ­mnozy k něhdźe 25 ­stejni­šćam pod Fulkec hórku. Tež někotre wukrajne folklorne skupiny, kaž Art Appreciation Folk-dance-group z Egyptowskeje a čłonojo wjackróć wu­znamjenjeneho amaterskeho ­folklor­ne­ho ćělesa z Běłoruskeje Krupickaja muzika, běchu tam z typiskimi ­regionalnymi wudźěłkami zastupjene.­ Nimo toho poskićachu cejdejki z hudźbu ­swojeje domizny.

Špihel žiweje ludoweje kultury

pjatk, 30. junija 2017 spisane wot:

Mjezynarodny je folklorny festiwal „Łužica“, a přihladowarjo su přeco wćipni , što jim hosćo z cyłeho swěta předstajeja. Ale tež ćělesa z łužiskeje domizny maja něšto poskićeć – a to móže so runje tak widźeć dać.

Po njedźelnym festiwalnym swjedźenskim ćahu słušeše jewišćo na Chróšćanskej Fulkec hórce łužiskim folklornym skupinam. Kaž wočakowane, běchu so wone na tónle wustup před wulkim publikumom zbliska a zdaloka nimoměry derje přihotowali. Stejachu dźě tu doma znowa w konkurency z mnohimi tohorunja na mjezynarodnym podiju wupruwowanymi ludowymi wuměłcami. Wša česć słuša tuž našim rejowanskim skupinam, hač wulkim abo mjeńšim, a zdobom chwalba spěwarjam a hudźbnikam, kotřiž wědźa jako derje fungowacy cyłk serbske kulturne herbstwo z modernymi aspektami jako něšto nadčasne předstajić a zdobom jako špihel žiweje ludoweje kultury Serbow zjawnosći znowa pokazać.

Po Janšojskim lětnim swjedźenju loni w awgusće je Delnja Łužica nětko dalši wjeršk w serbskim kulturnym a Domowinskim žiwjenju dožiwiła. Z mnohich skupin a towarstwow župy Delnja Łužica přichwatachu ludźo do Hochozy na zarjadowanje folklorneho festiwala „Łužica“. Mnohe holcy a žony běchu so k tej składnosći zhotowali serbsku narodnu drastu – dźěłansku a swjedźensku. K nim słušachu młode čłonki Domowinskeje skupiny z Mosta a Barbuka kaž tež zastupjerki tradiciskeho towarstwa ze Žylowka (Merzdorf).

Hochožanski serbski wjesnjanosta Fryco Wojto – na jeho statoku bě tohorunja jewišćo za program spřihotowane – bě po wšěm zdaću najzbožowniši čłowjek na swjedźenju. Wulka próca cyłeje wsy je so wudaniła, a tak bě jemu festiwal najlěpše wabjenje za Serbow, Domowinu a Łužicu, kaž wón zwurazni.

Na jednotliwych dworach a jewišćach su tež lětsa zaso młodźi serbscy žurnalisća Anne Holzschuhojc a Katarzyna Fidek z RBB, Ines Neumannojc z Noweho Casnika kaž tež młody student hudźby Christian Kliem serbsce a němsce moderěrowali.

Horce rozestajenja noweje wěry dla

pjatk, 23. junija 2017 spisane wot:

Serial Serbskich Nowin w jubilejnym lěće reformacije6. dźěl

Budestecy běchu prěnja serbska ewangelska wosada, w kotrejž je hižo­ 1520 farar Pawoł Bosak ewangelij w maćeršćinje wosadnym prědował a po lutherskim wašnju Bože wotkazanje z woblatkom a winom wudźělał. W Budyšinej podstejacej radnej wsy bě so tuž nowe wěrywuznaće prjedy pře­sadźiło hač w měsće. Tam bě so wot 1523 w cyrkwi swj. Pětra po lutherskim a 1524 w cyrkwi Našeje lubeje knjenje serbsce prědowało. Lěta 1525 bě wjetšina Budyšanow hižo ewangelska. Zo pak njebychu Serbja k nowej wěrje přestupili, přikaza tachantstwo hižo 1527, zo dyrbi jedyn měšnik w Mikławšskej cyrkwi Serbam stajnje w jich maćeršćinje prědować.

W Budyšinje simultana cyrkej nastała

Rentnar a što potom – wuměnkarsku swobodu wužiwać abo wužadanje přiwzać (10)

Někotři njemóža so tohole časa dočakać, tamni zaso nochcedźa scyła na njón myslić – na zastup do renty. Kajke maja wuměnkarjo žiwjenje abo starosće, to ze seriju „Rentnar a što potom?“ bliže wobswětlamy.

Hdyž so za Benom Nowakom doma w Róžeńće prašeš, da jeho tam lědma nańdźeš. Wjetše zbožo maš, podaš-li so do Nowoslic. Po tym zo je tam Šlosarjec mały tykowany domčk z rjanej zahrodu zdźědźił, wón nimale wšědnje w Nowoslicach přebywa. Tež njedawno zetkach jeho tam při rjanym słónčnym wjedrje, jako runje truskalcy šćipaše. Byrnjež ruce połnej dźěła měł, je sej chwile wzał a ze mnu rady pobjesadował. W chłódku stareho twarjenčka so posydnywši wón ze šibałym posměwkom měnješe, „zo wotpočink drje njeje čłowječi mordar“. Z tychle z jeho słowow hnydom wusłyšiš, zo je čas swojeho žiwjenja njepřestajnje pilnje dźěłał.

21lětny student mašinotwara Daniel Matka po cyłej Němskej jako saksofonist a DJ po puću – jutře budźe Madstep w Chrósćicach

W lěće 2014 je Lejnjan Daniel Matka na Serbskim gymnaziju w Budyšinje maturu złožił. Do pěstowarnje a zakładneje šule chodźeše wón w Pančicach-Kukowje. Dźensa studuje 21lětny mašinotwar w šestym semestrje, a to na Drježdźanskej techniskej uniwersiće. Z přećelku bydli we wyso­kodomje blisko hłowneho dwórnišća. Připó­dla wukonja wšelake nadawki za přede­wzaće energydrinkow RedBull.

Znaty – nic jeno w Serbach – je Daniel jako hudźbnik a DJ. Z dal­šimi serbskimi młodymi a nadarjenymi hercami je wón woblubowanu kapału SerBeat załožił.­ Před štyrjomi lětami su prěni króć jako skupina hudźili, a to na dumpańcy w Pra­woćicach.­ Mnohe serbske młode pory sej kapału rady za swoje kwasne reje ska­zaja, nic pak jenož. Dožiwichmy SerBeat tež hižo­ mjez druhim na schadźowance­ w Budyskej „Krónje“­ a na jolka­swjedźenju w Nuknicy. Druhich nadawkow a předewzaćow dla Daniel w skupinje hižo sobu njehraje, wostanje pak dale jeje­ „čestny čłon“.

„W kraju wjesołych dźěći“ rěka na lětušim XII. mjezynarodnym folklornym festiwalu program, kotryž pokazaja jutře,­ sobotu,­ na Krawčikec­ dworje w Chrósćicach. Akterojo­ su za njón pilnje­ zwučowali.

Wzdawa so iniciěrowanych wobrazow

pjatk, 16. junija 2017 spisane wot:

Na wopyće pola fotografikarja Jürgena Maćija w Budyšinje

We Łužicy a zwonka njeje sej jeho jako fachowca na polu fotografiki a dokumentacije chwala. Sprawom bě znaty direktor Zhorjelskich zběrkow za stawizny a kulturu dr. Jasper von Richt­hofen na wotewrjenju wustajeńcy „Transformacija – Zhorjelc“ Budyskeho fotografikarja loni w awgusće w tamnišim Bibliskim domje rjekł: „Mam Jürgena Maćija za dokumentarista Łužicy.“ Tam je Budyski wuměłc předstajił swoje čorno-běłe fota, kotrež bě w lětach 1980 do 1990, tehdy hišće jako amaterski fotograf, w Zhorjelcu a pólskim Zgorzelecu zapopadnył. Jim je w přehladce – nětko jako profijowy fotogra­fikar – tehdy fo­tografowane motiwy w nětčišim stawje a jako barbne fota napřećo stajił.

Přispomnjenki zajimowaneho lajka k mjenowědnej nowostce

Někotry Serb asociěruje mjeno prof. Waltera Wenzela z jeničkim słowom – mjenowědnik. Wón studowaše slawistiku a anglistiku, wučeše na Lipšćanskej uniwersiće rušćinu a promowowaše a habilitowaše hižo z mjenowědnej tematiku. A mjenowědźe so hač do dźensnišeho swěrnje wěnuje. Podatosć ćěri jeho do archiwow a slědźi tam za mjenami wšelakeho razu, kotrež su słowjanskeho pochada. Namaka je w rumach, hdźež ně­hdy zapadosłowjanske kmjeny sydlachu a hdźež so nětko hišće serbuje. Publikuje wuslědki w studijach a mnohich přinoškach za fachowe časopisy. Čitaš, zwotkel wone pochadźeja, kak nastachu, što wo­znamjenjeja a kak so w geografiskim rumje rozpřestrěwachu. Smjerćpilny slědźer njeje škodu měł z procha archiwowych podłožkow.

Dopomnjenki Kamjenčana Güntera Kerna – bratra mjezynarodnje znateho Georga Baselitza

Serbska wjes Pěskecy blisko Lessingoweho města Kamjenca nazhonja mjez druhim při wustajeńcach mjezy­narodnje znateho wuměłca Georga Baselitza wulku kedźbnosć. Móža pak wo­pytowarjo wustajeńcy Georga Baselitza z tym něšto započeć, hdyž na přikład we Wienje abo w Londonje mjeno serbskeje wsy w titlu wobraza čitaja?

Bych-li so Pěskečanow za Georgom Baselitzom a za wobrazom „Brězowy haj pola Pěskec“ prašał, hač drje bych to někajkeje rozjasnjowaceje wotmołwy dóstał?

Što maja nětko Pěskecy we Łužicy a mjezynarodnje renoměrowany wuměłc Georg Baselitz zhromadneho?

23. januara 1938 narodźi so w Němskich Pazlicach na wjesnej šuli Hans-Georg Kern jako syn šulskeho nawody Johannesa Kerna a jeho mandźelskeje Lieselotty. Nimo staršeje sotry a njeho přińdźech tam 1941 tež ja na swět a dóstach mjeno Günter.

nowostki LND