Zahrodkarjam hladaja tuchwilu nazymske dźěła do rukow. Tak maja so hnězdźenske kašćiki rjedźić. W nich dyrbja žiwe parazity kaž ptače pchi, roztoče a klěšće, wotstronić, zo njebychu młodźata klětu nadměru wohrožene byli. Za rjedźenje pak njeměli sylne chemiske čisćenske abo samo desinfekciske srědki wužiwać. Dosaha, hnězdźenski kašćik dokładnje wumjesć.

Štóž ma zahrodowy haćik, měł jón před lisćom, wotemrětymi rostlinami a zmjerzkom škitać, zo by nalěto zaso jasnje a bjez algow k žiwjenju wotućił. Ryby dyrbja z basenkow, kotrež dosć hłuboke njejsu, přez zymu do akwarija přećahnyć. Bónčawy a druhe wódne rostliny, kotrež zmjerzk wohroža, wzmiće z haćika a dajće je w bowje z wodu na chłódnym, ale před zmjerzkom škitanym městnje přezymować. Samsne płaći wězo za hatnu klumpu, njeje-li wona znajmjeńša 80 centimetrow hłuboko we wodźe, móhła škodu poćerpjeć.

Dalši štom za dźěći sadźili

srjeda, 11. oktobera 2023 spisane wot:
Ćisk (JT/SN). Mjeztym hižo 13. štom su minjenu njedźelu w Ćišćanskim parku dźěćacych štomow sadźili. Lětsa bě to klasiski pšeńčnak, kotrehož jabłuka móžeš sobu jako prěnje w běhu lěta jěsć. Čłonka wjesneje rady Brunhilde Richter dopominaše na stawizny areala, hdźež běchu něhdy zahrodki. Mjeztym je nastał nahladny park z tójšto štomami, kerkami, kwětkami a móžnosćemi k sedźenju. Zajimawej stej dale skulptura „Sedźaca holca“ a ławka z mejskeho štoma lěta 2019. Lětuši štom je wěnowany pjeć dźěćom, kotrež su so loni w Ćisku narodźili. Jich starši a dalši wjesnjenjo su nětko namołwjeni, sadźeny štomik runje tak krjepić kaž tamne.

Z hinašim widom na domiznu

srjeda, 11. oktobera 2023 spisane wot:
Horstka čłonow Domowinskeje skupiny Pančicy-Kukow je sej njedźelu w Budyskim Serbskim muzeju wobhladała wosebitu wustajeńcu „Čej’ da sy?“. Kuratorka Andrea Pawlikowa (nalěwo) wopytowarjow po přehladce wjedźeše, jim pozadki wustajeńcy rozłoži a na wosebite eksponaty skedźbni. Tak dóstachu skupinarjo na wosebite wašnje hinaši wid na swoju bjezposrědnu domiznu. Mjez druhim zajimowachu so woni za najwšelakoriše wustajene fotografije, na kotrychž zdźěla znatych a samo swójbnych spóznachu. Foto: SN/Marian Wjeńka

Gratownja klětu hotowa

srjeda, 11. oktobera 2023 spisane wot:

Wažnej twarskej předewzaći w Slepjanskej gmejnje pokročujetej

Slepo (AK/SN). Nowotwar wohnjowoborneje gratownje w Slepom a nowa Witaj-pěstowarnja „Milenka“ w Rownom derje pokročujetej. Tole rjekny Annet Dreißig z twarskeho wotrjada Slepjanskeho zarjadniskeho zjednoćenstwa wčera na posedźenju Slepjanskeje gmejnskeje rady. Gratownju chcedźa přichodny tydźeń wotwonka wobmjetać. Hač dosrjedź decembra ma nutřkowny wobmjetk hotowy być. Klětu maja potom suchotwar, tepjenje, přewětrjenje a sanitarne připrawy slědować. Za to je zymske tepjenje w twarjenju předwidźane. Kaž wčera zdźělichu, ma wohnjowoborna gratownja klětu kónc julija hotowa być.

Za nowotwar Rownjanskeje pěstowarnje „Milenka“ su nětko zrěčenja za hruby twar, twar róštow a dalše rjemjesła wotpósłali. Cil je, zo ma hruby twar hač do kónca decembra hotowy być. W januaru chcedźa potom wjerch kłasć. K časowemu njedostatkej je dóšło, dokelž je twarska firma njejapce insolwencu přizjewiła. „Hač do kónca februara zdźěłamy nowy twarski časowy plan“, Annet Dreißig rozłoži.

Wustajeńca dale přistupna

srjeda, 11. oktobera 2023 spisane wot:

Pančicy-Kukow. Wustajeńca, kotruž je Towarstwo Cyrila a Metoda składnostnje lětušeje 775. róčnicy wobstaća klóštra Marijineje hwězdy wo serbskich wjerškach w zwisku z jubilejom před 25 lětami zestajało, je hišće hač do klóšterskeje kermuše, 15. oktobra, w rumnosći w přechodźe z klóšterskeho dwora w Pančicach-Kukowje přistupna. Zajimcy móža sej ju hač do pjatka wot 10 do 16.30 hodź. a sobotu wot 12.30 hodź. do 16 hodź. wobhladać.

Swědkojo zašłosće

Kamjenc. Wurězk wobstatka Kamjenskeho měšćanskeho archiwa ze sydom lětstotkow wobsahuje wustajeńca, kotraž je wot dźensnišeje srjedy hač do 28. januara přichodneho lěta w Kamjenskim sakralnym muzeju Swjateje Hany widźeć. Najstarši dokument pochadźa z lěta 1323. Wustajeńca je wot póndźele do pjatka wot 10 do 18 hodź, kónc tydźenja a swjate dny wot 11 do 16 hodź. widźeć. Zastup je darmotny.

Policija (11.10.23)

srjeda, 11. oktobera 2023 spisane wot:

Drohe awto pokradnyli

Budyšin. Před Šulerskimi wrotami w Budyšinje su njeznaći w nocy na póndźelu chětro drohe awto pokradnyli. Tam je so Audi RS3 zhubił. Dwaj měsacaj stare jězdźidło bě w Pólskej přizjewjene a něhdźe 72 000 eurow hódne. Za awtom nětko mjezynarodnje pytaja.

Dróhu přichodne lěto wutwarja

srjeda, 11. oktobera 2023 spisane wot:

Łaz (AK/SN). Šoferojo na statnej dróze S 108 kaž tež wobydlerjo Łaza a Běłeho Chołmca dyrbja so přichodne lěto na wobšěrne dróhotwarske dźěła nastajić. Krajny zarjad za dróhotwar a wobchad chce dróhu wot Běłeho Chołmca přez Łaz hač ke kromje wsy do směra na Delni Wujězd wutwarić, a to w třoch wotrězkach. Tole zdźěli Łazowski wjesnjanosta Thomas Leberecht (CDU) na zašłej ­wobydlerskej rěčnej hodźinje. Krajny zarjad twari puć, gmejna stara so wo ­nadróžne wobswětlenje a wotwodźowanje dešćikoweje wody. Po móžnosći ­matej nastać podłu dróhi chódnik a kolesowanski puć.

Jako prěnje chcedźa klětu wot meje druhi twarski wotrězk wot kromy Łaza ze směra Běłeho Chołmca hač ke kupnicy Penny zwoprawdźić. To ma předewšěm praktiske přičiny, wjesnjanosta zdźěli. W samsnym času chce LMBV južny pobrjóh Slěborneho jězora saněrować a trjeba S 108, zo móhła z ćežkej techniku k jězorej přijěć. Tamnej twarskej wotrězkaj matej pozdźišo slědować. Najwjetše wužadanje budźe po słowach Leberechta twar mosta před Běłym Chołmcom. Tón ma šěrši hač dotalny być, zo by městno za kolesowansku šćežku było.

We Wojerowskim zwěrjencu su zaso pinguiny widźeć. Dźewjeć žónskich a runje telko muskich eksemplarow pochadźa ze zwěrjencow w Amsterdamje a w hessenskim Kronbergu. Po tym, zo su so wjacore tydźenje na swoju nowu wokolinu zwučili, je hladarka Carolin Adler nětko tež wonka picuje, hdźež móža wopytowarjo přihladować. Foto: Stefanie Jürß

Krótkopowěsće (11.10.23)

srjeda, 11. oktobera 2023 spisane wot:

Serbowka wuspěšna z filmom

Lipsk. We wobłuku festiwala DOK Lipsk wotmě so wčera prapremjera dokumentarneho filma Grit Lemke „Bei uns heißt sie Hanka – Pla nas gronje jej Hanka – Pola nas rěka wona Hanka“. Pask wobswětluje „njefolkloristisce prašenja serbskeje identity“.

Dóstanu nowu sportowu halu

Budyšin. Po wobzamknjenju měšćanskeje rady natwarja Budyskej wyšej šuli Dr. Salvadora Allendy nowu sportowu halu. Za projekt chcedźa dohromady 7 milionow eurow nałožować. Dotalna ćěłozwučowarnja njehodźi so hižo ponowić. Start twarskich dźěłow planuje město za lěto 2024. Wjace hač 200 wosobow budźe přichodnje nowu wjacezaměrowu halu runočasnje wužiwać móc.

Jamy dla twarja nasyp

Uhelná/Bogatynia. W zwisku z čěsko-pólskim dojednanjom nastupajo kontrowersnu brunicowu jamu Turów pola Bogatynije zahaji pólska strona natwar pjeć metrow wysokeho nasypa. Tón měł čěskej namjeznej wsy Uhelná jako „wizuelny škit“ słužić. Tule funkciju pak nabudźe hakle za dźesać do 15 lět, hdyž budu sadźene štomy wulke dosć. Wobydlerjo Uhelneje projekt tuž skerje skeptisce hódnoća.

Hdyž bańki pućuja

wutora, 10. oktobera 2023 spisane wot:

„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho ­trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.

Tuž wěnuje so student mediciny ­Pětr Dźisławk znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je ­čitarjam trochu ­bliže rozłožował (29).

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND