Budyšin (SN). Za wuprawu do Budyšina zašłu wutoru je 29 čěskich šulerjow 8. a 9. lětnika zawěrno odyseju zabsolwowało. A při tym je jich městačko w Šluknovskim wuběžku blisko němskeje mjezy. To bě takle: Z Mikulašovic su so rano z busom do Rumburka podali, hdźež přelězechu do busa do Habrachćic. Wottam jědźechu z ćahom do Biskopic, hdźež třeći raz přelězechu: do ćaha na Budyšin, hdźež su w dźesaćich dojěli.

Wjetšina šulerjow w šuli němčinu wuknje. Ze swojim wučerjom Petrom ­Pánekom su hižo wospjet w Němskej pobyli. Za lětušu ekskursiju pak je sej Petr Pánek něšto wosebiteho wumyslił, wšako wón sam wot zašłeje nazymy sem serbšćinu na kursu w Budyšinje wuknje: zo pojědźe ze šulerjemi drje zaso do Němskeje, ale maja tam něšto wo Serbach zhonić.

Z Budyskeho dwórnišća nóžkowachu tuž runu smuhu do Serbskeho muzeja. Jako Petr Pánek při recepciji wšitko serbsce zrjadowa, so šulerjo dźiwachu, kelko rozumja. Wězo, wšako bě wučer jich hižo rěčnje tróšku „preparował“. Tuž tež hižo wědźachu, kak so serbsce dźakuješ. Muzej pak sej z čěskim awdijo-přewodnikom wobhladachu.

Wjele hudźby zaklinči

pjatk, 10. meje 2024 spisane wot:

Za dwaj tydźenjej zaso wulki swjedźeń w sprjewinym měsće

Budyšin (CS/SN). Na lětušim Budyskim nalěću budźe změna perspektiwy. Na Hłownym torhošću njebudu ludźo na jewišćo do směra na měšćansku apoteku hladać, ale do směra sukelnicy. Po měnjenju organizatorow přihladowarjo tak lěpje widźa. Hłowne torhošćo wot radnicy k sukelnicy trochu spaduje, tak zo w zadnich rynkach potom trochu wyše stejiš. Kak so akustiske poměry přez to změnja, chcedźa wočaknyć.

Kaž stajnje na Budyskim nalěću, kotrež so wot 24. do 26. meje wotměje, změja tři jewišća: na Hłownym torhošću, na Žitnych wikach a na Mjasowych wikach. Na nich je dohromady 40 hudźbnych přinoškow planowanych. Při wu­běranju wuměłcow su na regionalnosć dźiwali. A tež serbske přinoški njepobrachuja. Sobotu předstaji Serbski ludowy ansambl na Žitnych wikach wot 17.30 hodź. swój program „Swět filmoweje hudźby“ z orchestrom a solistami. Njedźelu wot 11 hodź. zahudźa Chróšćanscy muzikanća na Hłownym torhošću, w samsnym času kapała Horjany na Žitnych wikach. Tam wustupi wot 14 hodź. dorostowa skupina SLA Łužičanka.

9. junija budu nimo wólbow do Europskeho parlamenta tež wólby gmejnskich a měšćanskich radow. Smy so w někotrych gmejnach wobhonili, što su tam w minjenych pjeć lětach docpěli.

Chrósćicy. „Hdyž wróćo hladam, smy wjele docpěli. Wšo so nam wězo poradźiło njeje, dokelž je pjenjez stajnje mjenje hač přećow.“ Takle posudźuje zastupowacy wjesnjanosta Chróšćanskeje gmejny Jan Wjesela minjenu wólbnu dobu, kotraž so nětko nachila.

Wulkotne wjedro wužichu mužojo na wčerawšim swjedźenju Božeho spěća za tón abo tamny wulět. Jedyn z mnohich cilow bě Dinarjec kulturna bróžnja w Nowoslicach, hdźež sej mjez druhim mužojo Wotrowskeho cyrkwinskeho chóra z konjacym ­zapřahom dojědźechu. Wo zabawnu hudźbu k sobu spěwanju postara so tam skupina Čilaki. Foto: Feliks Haza

Wuhladna wěža zaso přistupna

pjatk, 10. meje 2024 spisane wot:
Ze swójbnym swjedźenjom su minjenu njedźelu wuhladnu wěžu nad Liškowskim jězorom w Žylowku po tři tydźenje trajacym zawrjenju zaso wotewrěli. W tymle času je Choćebuski grafitijowy wuměłc Marcus Preuß w nadawku energijoweho předewzaća Leag symbolej jězora nowu čerstwu módro-zelenu barbu spožčił a ze wšelakimi wobrazami porjeńšił. 31 metrow wysoka wěža dowola daloki wid na Liškowski ­jězor, z 1 900 hektarami najwjetši jězor Braniborskeje. Po skónčenju wudobywanja wuhla wot lěta 2019 wodu do něhdyšeje brunicoweje jamy pušćeja. Hač do lěta 2030 ma jězor doskónčnje napjelnjeny być. Foto: Michael Helbig

Krótkopowěsće (10.05.24)

pjatk, 10. meje 2024 spisane wot:

Zwjazk móže dźěłać započeć

Budyšin. Krajna direkcija je załoženje zaměroweho zwjazka za Kamjensku Lessingowu kupjel dowoliła. Z tym móže zwjazk, wobstejacy z Budyskeho wokrjesa a města Kamjenc, dźěłać započeć, rěka w nowinskej zdźělence wokrjesa. Kupjel ma 31,5 milionow eurow płaćić. Z toho je 28,4 miliony eurow spěchowanskich srědkow z programa za změnu strukturow. 2027 chcedźa ju twarić započeć.

Lutowarnju počesćili

Budyšin. Budyska wokrjesna lutowarnja słuša k najangažowanišim firmam „Tydźenjow wotewrjenych přede­wzaćow Sakskeje“. Wusahowace, na praksu wusměrjene zarjadowanje k powołanskej orientaciji sakskaj ministraj za kultus, Christian Piwarz (CDU), a hospodarstwo, Martin Dulig (SPD), a šef agentury za dźěło w Sakskej Klaus-Peter Hansen z čestnym wopismom připóznachu.

„Treningowe městačko“ natwarili

„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho ­trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.

Tuž wěnuje so student mediciny ­Pětr Dźisławk znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je ­čitarjam trochu ­bliže rozłožował (44).

„Hudźba je jenička droga bjez njelubych wuskutkow“, so rady tuka. Njezadźiwa tuž, zo w modernej medicinje přiběrajcy z hudźbu eksperimentuja. Zo maja přijomne zynki pozitiwne efekty na ćěło a duch, je hižo dlěje znate. Přičina toho je, zo wuskutkuja wone reakcije limbiskeho systema – woneho wotrjada mozow, kotryž je zamołwity za emocije. Tu nastawa na přikład začuće bolosćow. ­Betaendorfiny, kotrež so tam přez słuchanje přijomneje hudźby wusypaja, začuwanje bolosćow haća. Dale spěchuja betaendorfiny wusypanje noradrenalina, kotryž zaso stresowy hormon cortisol haći. Chětro komplikowane, abo? Zjimajo da so prosće rjec: Hudźba zamóže bolosće lěkować, wosebje chroniske. Wězo nic sama, ale zasadźenje hudźby w kombinaciji z dalšimi terapeutiskimi móžnosćemi je dźensa etablěrowane.

Wobornicy a hosćo přeprošeni

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:

Róžant. Wohnjowe wobory zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe a susodne wobory swjeća pjatk, 10. meje, dźaknu Božu mšu k swjedźenjej swja­teho Floriana. Wona započnje so w 19 hodź. w Róžeńčanskej hnadownej ­cyrkwi. Wšitcy wobornicy kaž tež hosćo su k tomu přeprošeni. Lětuši organizator Božeje mšě je gmejnska wohnjowa wobora Ralbicy-Róžant.

Zhromadnje spěwaja

Budyšin. Wjednistwo Zwjazka serbskich spěwarskich towarstwow (ZSST) přeprošuje na dalše terminy za zhromadne ­spěwanje, a to 21. meje, 4. junija, 2. julija, 6. awgusta a 3. septembra. Zajimcy zet­kaja so wot 18 do 20 hodź. w chórowej rumnosći Serbskeho ludoweho ansambla. Organizatorojo wokoło Lubiny Žurec-Pukačoweje nadźijeja so mnohich wopytowarjow.

Jutře na kupu

Radwor. Na jutřišim dnju muži móža sej skupinki kolesowarjow mjez druhim na Radworsku kupu dojěć. Wot 10 hodź. witaja tam wopytowarjow z live hudźbu, chłódnymi napojemi a kulinariskimi wosebitosćemi. Kaž kupowe zjednoćenstwo zdźěli, su tež cyłe swójby witane.

Na wjesny swjedźeń

Awto přizjewić bjez termina

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:

Krajnoradny zarjad wjace personala zasadźi a nadhodźiny přikaza

Budyšin (SN/MWj). W přizjewjernjach za jězdźidła Budyskeho wokrjesa je wot póndźele, 13. meje, móžno, jězdźidła zaso bjez termina při-, pře- abo wotzjewić, rěka w nowinskim wozjewjenju krajnoradneho zarjada. Tole płaći za jeho wotnožki w Budyšinje, Kamjencu a Wojerecach. Klienća bjez termina pak dyrbja so na dlěše čakanske časy nastajić. Kaž dotal hodźa so terminy tež dale online na internetnej stronje krajnoradneho zarjada skazać. Tele naležnosće so potom spěšnišo wobdźěłaja.

Při přestajenju reaguje krajny rada Udo Wićaz (CDU) na aktualne problemy při skazanju termina w jeho zarjadni­stwje. Swobodne terminy dóstanješ zdźěla hakle za štyri tydźenje. „Mnozy ludźo su mje narěčeli a so wobstejacych problemow dla hóršili. Tohodla sym roz­sudźił, zo so klienća bjez termina hižo wotpokazać nimaja. Za nastatu situaciju so pola wšitkich klientow zamołwju“, w nowinskim wozjewjenju dale rěka.

Rallye de Němcy na swjedźenju

srjeda, 08. meje 2024 spisane wot:

Mjeztym hižo wjacore tydźenje přihotuja w Němcach wjesny klub, młodźinski klub, wohnjowa wobora a dalši pomocnicy wjesny swjedźeń, kiž wotměje so wot 10. do 12. meje. Potom chcedźa tež zhromadnje swjećić.

Němcy (KD/SN). 20 towarstwow a skupin wobdźěli so zajutřišim, pjatk, wot 20 hodź. na nawsy blisko pěstowarnje „Pumpot“ w Němcach na žortnych wubědźowanjach. Z nimi zahaja swój lětuši wjesny swjedźeń. Sobotu w 15.30 hodź. pokazaja někotre dźěći a dalši dorosćeni w swjedźenskim stanje bajku. W 17 hodź. ma jedna z najwyšich z ruku nastajenych mejow regiona padnyć. Minjene dny su młode žony wot staršich nawuknyli, kak maja so serbsku drastu prawje woblěkać. „Jenož tak hodźi so wěda wo tym młódšej generaciji dale dawać“, praji jedyn z hłownych organizatorow Jens Scheibe.

HSSL25

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025