Policija (05.10.23)

štwórtk, 05. oktobera 2023 spisane wot:

Zawinowar so přizjewił

Wojerecy. Hižo minjeny pjatk je so na parkowanišću Wojerowskeje kupnicy wobchadne njezbožo stało. Zawinowar pak so zminy. Předwčerawšim so muž na policajskim rewěrje přizjewi a njezbožo přizna. Při tym so wukopa, zo 65lětny ­hižo wot julija žanu jězbnu dowolnosć njewobsedźi a tuž awto scyła wodźić směł njeby.

Dopominaja na židowsku swójbu

štwórtk, 05. oktobera 2023 spisane wot:

Budyšin (SN/MWj). Tři kopolaki w chódniku dopominaja wot wčerawšeho na Budyskej Walskej na tam něhdy bydlacu židowsku swójbu Hamburger. W přitomnosći zastupjerjow města, šulerjow Biskopičanskeje wyšeje šule a někotrych zajimcow je Kölnski wuměłc Gunter Demnig dźesać króć dźesać centimetrow wulke kamjenje z mosazowym pismom do chódnika zatwarił. Šulerjo wuslědki swojeho slědźenja wo swójbje Hamburger předstajichu. Wona měješe na Bohatej hasy wobchod za mužacu drastu. Hač do pogromoweje nocy 9. nowembra 1938 bydleše swójba na Walskej. Pozdźišo bu do stolicy Letiskeje, do Rigi, deportěrowana a bórze na to zamordowana.

W lěće 2007 je Budyska měšćanska rada wobzamknyła, so na mjeztym wu­znamjenjenej akciji Guntera Demniga wobdźělić a tak na wopory namocy a nad­knjejstwa dopominać. Z wčera połoženymi třomi kopolakami nětko dohromady 39 tajkich kamjenjow na dwanaće městnach w Budyšinje na bywšich židowskich wobydlerjow, kotrychž su nacionalsocialisća přesćěhali, deportowali a zamordowali, dopomina.

Wot lěta 2013 wuhotuje sej dźěl wobydlerjow Dobrošic kóžde lěto mały nadróžny swjedźeń. Lěto do toho bě Njeswačanska gmejna wjesny puć ponowić dała, kiž pak tehdy hišće mjeno njeměješe. Mjeztym wšitke puće w Dobrošicach mjeno maja a tež dwurěčne tafle. Předwčerawšim je so wjace hač 30 ludźi na puću zešło, zo bychu při kofeju bjesadowali. Foto: Feliks Haza

Zmijam nad jězorom lećeć dali

štwórtk, 05. oktobera 2023 spisane wot:
Zmije na nazymskim njebju a swjedźeń za swójby při Liškowskim ­jězorje blisko Choćebuza: Při najlěpšim wětřikojtym wjedrje su so minjenu wutoru, 3. oktobra, ­zaso sta zajimcow na tradicionalny swjedźeń zmijow při nastawacym jězoru zhromadźili. Na kóždolětne zarjadowanje přeprosyłoj běštej „Choćebuske sportowe towarstwo Wuchodneho jězora“ a měšćanski sportowy zwjazk. Wopytowarjo mějachu składnosć, swójskim zmijam lećeć dać abo sej program za swójby lubić dać. Dźěći ­móžachu w dźěłarni same zmije twarić. Druzy běchu přijěli, zo bychu najwšelako­riše zmije na łužiskim njebju prosće wobdźiwali. Foto: Michael Helbig

Krótkopowěsće (05.10.23)

štwórtk, 05. oktobera 2023 spisane wot:

Myto nanotechnologam

Stockholm. Za „wotkrywanje a syntezu ‚kwantowych dypkow‘, najmjeńšich komponentow nanotechnologije“ spožci Kralowska šwedska akademija wědomosćow třom slědźerjam z USA lětuše Nobelowe myto za chemiju. Lawreaća su Moungi G. Bawendi (Massachusetts Institute of Technology, Cambridge), Louis E. Brus (Columbia University, New York) a Aleksej I. Jekimow (Nanocrystals Technology Inc., New York).

Pjenjezy na dobro zawodow

Drježdźany. Sakska podpěruje „małe a srjedźne zawody“ z nowym programom „Darlehen für den Mittelstand“. Dohromady je 142 milionow eurow „za inwesticije a dźěłowe srědki k dispozi­ciji“. Z „njekomplikowanej naprawu“ maja so „wubědźowanjakmanosć sakskich předewzaćow polěpšić kaž tež nowozałoženja wolóžić“.

Hrajkajo ličić wuknyć

40 zmijow naraz w powětře było

srjeda, 04. oktobera 2023 spisane wot:
Přewšo dobry wothłós měješe minjenu njedźelu popołdnju zhromadne pušćenje zmijow, na kotrež bě Smječkečanski wjesny klub přeprosył. Wjace hač 150 wopytowarjow su tam na łuce na kromje wsy naličili. Při optimalnym wjedrje dachu dźěći hromadźe ze staršimi swoje zmije do powětra lećeć. Sčasami bě hač do 40 zmijow naraz w powětře. Hdyž su so dźěći potom naběželi, móžachu sej nowe mocy při słódnych plincach natankować, prjedy hač znowa so na łuku podachu. Starši dachu sej w tym času słódnu kapku słodźeć a wužichu składnosć ze susodami a znatymi pobjesadować. Foto: Alena Pašcyna

Rjemjesło wulce zahoriło

srjeda, 04. oktobera 2023 spisane wot:

W SKI wudźěłki Jurja Wjesele wopytowarjow překwapjeja

Budyšin. (SN/HaJ). Wjace hač 50 wopytowarjow je minjenu póndźelu do Serbskeje kulturneje informacije (SKI) w Budyšinje přichwatało, zo bychu metalowe wudźěłki 74lětneho Ralbičana Jurja Wjesele wobdźiwali. Mała holčka majkaše zamyslena družču šnóru, sobudźěłaćerka muzeja zběhny hwěžku za pychu serbskeje katolskeje njewjesty do wysokosće a wuzběhny zmužitosć, drohotne wudźěłki tak blisko, jenož na blidach, bjez přidatneho škita prezentować. Starši muž kedźbliwje masiwny swěčnik zběhny a zwěsći, zo je ćežki. „To njeje jenož rjemjesło, to žno je wuměłstwo z metala“, němskorěčny wopytowar přispomni. „Mój Božo, što tutón čłowjek ze swojimaj rukomaj zdokonja“, so Serbowka dźiwaše. Hižo do narěče a programa SKI běchu młodźi a starši wopytowarjo zahorjeni, samo hnući a chwalachu móžnosć wuměłski aspekt metaloweho rjemjesła a nabožnu čućiwosć křesćanskich twórbow z metala wosobinsce zapřimnyć.

Radźićeljo wuradźuja

srjeda, 04. oktobera 2023 spisane wot:

Róžant. Popłatki staršich za zawodowe wudawki Ralbičanskeje pěstowarnje budu jedna z temow přichodneho posedźenja gmejnskeje rady Ralbic-Róžanta jutře, štwórtk, we 18.30 hodź. w sydarni Róžeńčanskeho gmejnskeho zarjadnistwa. Dale zaběraja so radźićeljo z wustawkami wo zarunanju čestnohamtskeje dźěławosće a z wustawkami wo wotškódnjenju wohnjowych wobornikow. Nimo toho póńdźe wo plan potrjeby wohnjoweje wobory.

Campus na dwórnišću

Radwor. Staršiska iniciatiwa Radwor přewjedźe w druhim tydźenju nazymskich prózdnin na bywšim Radworskim dwórnišću nazymski campus. Mysleny je wón za šulerjow wot 1. lětnika. Wot 9. hač do 13. oktobra chcedźa so tam wšědnje wot 9 do 15 hodź. pod serbskim fachowym nawodom z přirodu a zwěrjatami w nazymje zaběrać, slědźić, eksperimentować, paslić, warić, pjec a wjele wjace. Přinošk płaći dźesać eurow na dźeń za zastaranje a material. Zajimcy njech přizjewja so pola Diany Mejnoweje pod telefonowym čisłom 035935/ 219 862 abo e-mailnje pod . Pjatk, 14. oktobra, přewjedu dźěłarničku za wudźenje. Městna pak su hižo wšitke wobsadźene.

Za biblioteku w přichodźe płaćić

srjeda, 04. oktobera 2023 spisane wot:
Budyšin (CS/SN). Štóž chce sej wot klětušeho w Budyskej měšćanskej bibliotece knihi a druhe medije wupožčić abo dalše posłužby wužiwać, njebudźe to hižo darmotnje činić móc. Z jeničkim hłosawzdaćom je Budyska měšćanska rada na swojim zašłym posedźenju wobzamknyła, zo maja wužiwarjo biblioteki popłatk płaćić. Kaž nawodnica Marie-Theres Pyka rozłoži, su dotalne wustawki, po kotrychž bě wužiwanje darmotne, mjeztym 20 lět stare. W tym času pak su paletu poskitkow sylnje rozšěrili. Tak maja nětko wobšěrny online-poskitk a zajimcy móža tak mjenowane streaming-posłužby wužiwać. Tohodla změja dorosćeni wot januara 2024 popłatk 15 eurow wob lěto zapłaćić. Dźěći, młodostni, studenća a mějićeljo karty za čestnohamtskich budu biblioteku dale darmotnje wužiwać móc, rentnarjo pak porno tomu nic.

Policija (04.10.23)

srjeda, 04. oktobera 2023 spisane wot:

Zbožo w njezbožu měł

Kamjenc. Wichor je wčera wječor w Hornjej Łužicy wjacore štomy powalił a tak škodu načinił. Kedźbliweho jandźela pěstona měješe po wšěm zdaću šofer w Kamjencu. Wosrjedź jězby padny štom na jeho wosobowe awto. Kaž z dźiwom so muž njezrani. Zhorjelska policajska direkcija zliči w běhu dweju hodźin 13 zasadźenjow. Zwjetša dyrbjachu wohnjowi wobornicy štomy rumować.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND