Budyšin. Na Dnju wotewrjeneho pomnika njedźelu, 10. septembra, je w Serbskim muzeju zastup darmotny. W 15 hodź. budźe kuratorske wjedźenje po wustajeńcy „Čej’ da sy?“, w 16 hodź. přizamknje so přednošk Trudle Kuringoweje „Serbske křiže a nabožne pomniki“.
Štwórta jězba „Z kolesom po serbskej katolskej kónčinje“ z Tadejom Šimanom sobotu, 16. septembra, do Radworskeje wokoliny započnje so w 10 hodź. w Smochćicach. Puć powjedźe přez Zdźěr, Brěmjo, nimo Hronowa do Radworja, dale přez Chasow, Łuh, Łahow hač do Baćonja. Zajimcy njech přizjewja so pod .
Fotowa přehladka „PRISMA“ je hač do 15. septembra w rumnosćach zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe w Pančicach-Kukowje widźeć a pućuje potom dale do Worklečanskeje wyšeje šule.
Předstaja staw projekta
Ćisk (JT/SN). 775. róčnicu prěnjeho naspomnjenja swojeje wsy su minjeny kónc tydźenja w Ćisku swjećili. Organizowali su to towarstwa ze wsy. Wjesny předstejićer Jens Zahrodnik sobotu popołdnju hromadźe z Wojerowskim měšćanostu za socialne Mirkom Pinkom tójšto zajimowanych wobydlerjow witaše a dopomina na wažne wotrězki wuwića wsy. Zarjadowanje wobrubichu holcy a hólcy Ćišćanskeho serbskeho dźěćaceho towarstwa. Slepjanski serbski folklorny ansambl, kotryž lětsa na 50lětne wobstaće zhladuje, pokaza w hodźinskim programje wurězki ze swojeho repertoira.
Na to postara so wjesny młodźinski klub wo pisany spektakl. Štyri skupiny přećiwo sebi wojowachu a dyrbjachu mjez druhim piwowe škleńcy zběhać, melonu jěsć, drjewjane kuluchi mjetać, běrny bělić, w měše skakać a karu ćišćeć. Dobyćerjam kiwachu najwšelakoriše dobropisy. Do wječornych rejow překwapi Nicole Strauch z dźěćaceho towarstwa hosći z dźiwadłowej hru „Pjekarka a plon“, kotruž wona zhromadnje z Tinu Lange kaž tež z Annett a Timom Rößlerom předstaji.
Budyšin (CS/SN). Hakle na swojim posedźenju w oktobru chcedźa Budyscy měšćanscy radźićeljo wobzamknyć, podłožki za nowy móst za pěškow nad Sprjewju Sakskej agenturje za strukturne wuwiće zapodać. Posledni termin za to je 17. nowember. Přiwšěm zaběrachu so radźićeljo na swojim minjenym posedźenju z dotal njerozrisanymi prašenjemi. W septembru zetkaja so čłonojo parlamenta ke klawsurnemu wuradźowanju, hdźež chcedźa so z temu dale zaběrać.
Radwor (SN/MkWj). Z małej swjatočnosću pod hołym njebjom su w Radworju wčera popołdnju zasłužbneho serbskeho prócowarja a wótčinca wopominali, kotremuž maja so Radworčenjo wjele dźakować. Runje wčera před 150 lětami, 4. septembra 1873, bě so Jurij Słodeńk narodźił. Wosebje dźakowni su jemu spěwarki a spěwarjo Radworskeho chóra Meja. Słodeńk bě spěwne ćěleso w lěće 1895 załožił. Z teje přičiny pyši wot wčerawšeho wopomnjenska tafla za Jurja Słodeńka dom bywšeje nalutowarnje napřećo Radworskej cyrkwi, w kotrymž ma chór Meja mjeztym wjace hač dwaceći lět swój domicil.
Dirigentka chóra Lipy w Pančicach-Kukowje Jadwiga Kaulfürstowa, kiž je so wobšěrnje ze stawiznami serbskeho spěwarskeho hibanja zaběrała, něhdźe 20 přitomnym wuznam Jurja Słodeńka a jeho spomóžne skutkowanje na dobro Serbow předstaji, kotrež sahaše daloko za mjezy Radworskeje wosady. Po represalijach nacionalsocialistow smědźeše Słodeńk kónc wójny drje hišće dožiwić, bórze po tym, w juniju 1945, pak wón zemrě. Wosadny farar Beno Jabubaš wopomnjensku taflu poswjeći, přejo chórej dalše spomóžne skutkowanje.
Hodźij (GeK/SN). Po starej tradiciji swjeći Hodźijska ewangelska wosada druhu njedźelu w septembru kermušu. Hač do 70tych lět zašłeho lětstotka bě tež tu kermuša přiležnosć za zetkanje swójby, ale tež za swjedźeń we wsy. Tule tradiciju chcedźa nětko wožiwić a proša tuž njedźelu, 10. septembra, do Hodźija na kermušu. Ideja přihotowanskeje skupiny je we wosadźe a we wsy dobry wothłós našła. Wjele ludźi je zwólniwych, přihot a přewjedźenje kermuše čestnohamtsce podpěrać. Tež Hodźijska gmejna je sobu zapřijata.
Grodk (SN/HaJ). Njehladajo na to, zo jednaše so wo takrjec hospodarski termin, knježeše dobra nalada při nowym Serbskim kolektiwnym běrowje a w nim. Minjeny pjatk su jón na Grodkowskej Baderowej oficialnje wotewrili. Wosrjedź města a srjedź Łužicy chcedźa sobustawojo běrowa změnu strukturow, wobkedźbujo wosebje serbski aspekt, přewodźeć a kreatiwnu kaž tež filmowu branšu koordinować. „Chcemy stawiznički z Łužicy powědać – na wulkej płachće kina“, připowědźi Angela Šusterec, koordinatorka Serbsko-němskeje syće Łužycafilm.
Daniel Häfner, mějićel firmy kreatiwneho hospodarstwa Plon – Institut za strategiske poradźowanje, chce so předewšěm wo serbski podźěl postarać: „Dźěłamy z muzejemi a domizniskimi stwami na tym, za nabudźetej region a serbska kultura wjace kedźbnosće. Dale wuwiwamy z kulturnym a kreatiwnym hospodarstwom nowe produkty, štož pak njerěka, zo tu něšto za domjacnosć předawamy. A njejsmy tež žana kulturna informacija w turistiskim zmysle, kaž sej to ludźo najprjedy mysla.“
Pilotowy projekt
Drježdźany. 30 šulow po cyłej Sakskej móže so na pilotowym projekće „strowota wučacych“ wobdźělić. Krajny zarjad za šulu a kubłanje (LaSuB) a Centrum za zdźěłanje wučacych a šulske slědźenje (ZLS) Lipšćanskeje uniwersity poskićujetej bjezpłatne kursy wo kedźbnosći z wědomostnej ewaluaciju. Hač do srjedź oktobra móža so šule za projekt požadać.
Serbska změna strukturow tema
Wojerecy. Na přeprošenje Pětra Brězana, referenta Domowiny za hospodarske a infrastrukturelne naležnosće, su so dźensa we Wojerowskim domje třěšneho zwjazka nošerjo serbskich projektow z cyłeje Łužicy schadźowali, kotrež su w ramiku změny strukturow spěchowane. Zaměr stej, tak Brězan, wuměna nazhonjenjow a dorěčenje kooperacijow.
Turistiska čara za bosy běhacych
Nic jenož na wsach, ale tež w městach maja mnozy domjacy skót. Něchtóžkuli nimo toho drobny skót plahuje. Wšitcy so wo strowotu swojich dwu- abo štyrinohatych lubuškow prócuja. K tomu přinošować chce naša serija z pokiwami z weterinarneje mediciny. (14)
Wučisćenja (Kastration) su zwjetša najčasćiše operacije w skótnolěkarskej praksy. Zakonsce słuži při tym zasada: njekontrolujomnemu rozmnoženju skotu zadźěwać. Jedna z prěnich přičin wobsedźerjow skotu pak je, zo nochcedźa prosće dalši dorost psa, kóčki, nukla atd.
Štóž doma nukle kormi, sčini sej wěcku lochku. Přepruwuje pola jednotliwcow splah a rozrjaduje muske a žónske nukle na jednotliwe pukloty. Tam, hdźež smědźa sej pleńčatka-dźěći puklot dźělić, dyrbi zwjetša muski nukl pod nóž, zo njeby so „njezbožo“ stało. Někotryžkuli nukl móže mjenujcy samo hižo po štwórtym žiwjenskim měsacu splažnu zrałosć docpěć.
Biskopicy/Njebjelčicy (SN/MiR). Biskopičanski Goethowy gymnazij wudźeržuje styki do města Ouidah we Beninje. Zašły tydźeń je wottam delegacija we Łužicy přebywała. Wjeršk zetkanja běše podpisanje šulskeho partnerskeho zrěčenja. „Smy so na partnerstwo na samsnej runinje měrili, kotrež w dobrej mjezsobnej harmoniji namakamy. Tamniši šulerjo wuknu němsce a naši francosce. To je zakład přećelskeje komunikacije“, rjekny Bodo Lehnig, nawoda gymnazija w Biskopicach. Jeho kolega Alfred Kounde, nawoda powšitkownje kubłaceje šule 1 Bertrand d’Agnon w Ouidah zwurazni: „Zwěsćamy, zo maja młodostni samsne zajimy. Začuwamy, zo chcedźa sej woni swět wotkryć. To je za mnje dobry zakład žiweho partnerstwa, z kotrehož změja přichodne generacije prawy wužitk.“