Zjawne inwesticije wabja
Rań (AK/SN). Wuwiće łužiskeje jězoriny žada sej wot komunow, zo do přichoda mysla. „Zjawnych inwesticijow do infrastruktury dla je so mnoho priwatnikow rozsudźiło sobu ćahnyć. To dźě je zaměr“, podšmórny Złokomorowski měšćanosta Andreas Fredrich na njedawnej regionalnej konferency na temu „Dokal jězba póńdźe – z rozumom k cilej“. Wot julija ma Zły Komorow status statnje připóznateho wočerstwjenišća.
Dołhodobne inwesticije, kaž měšćanski přistaw, za kotrež su něhdźe dwanaće milionow eurow nałožili, a wjele dalšich projektow su komisiju přeswědčili. Runje tak wažnej stej turistiska kwalita a bjezbarjernosć. Po informacijach Złokomorowskeho zarjada za hospodarske spěchowanje zličichu loni 296 000 přenocowanjow w přebywanišćach z wjace hač dźewjeć łožemi. Dalši hosćo přebywachu w mjeńšich prózdninskich domach. Cyłkownje wostawaja wopytowarjo 3,9 dnjow w měsće, z čimž Zły Komorow braniborsku statistiku nawjeduje.
Z wóčkom, nosom a jazykom
Runje tak kaž swěčki a wotpowědna hudźba słušeja tež wosuški do adwentneho časa. W Kamjencu su fachowcy runje w prawym času krótko do adwenta dźensa najwšelakoriše družiny wosuškow woptali a posudźowali.
Kamjenc (lg/SN). Mjenje wosuškow hač minjene lěta su pjekarnje z Kamjenskeje wokoliny za lětuše pruwowanje wosuškow w Lessingowym měsće zapodali. Michael Isensee z Instituta za kwalitne zawěsćenje pječwow a Worklečanski pjekarski mišter Michael Schlappa staj dohromady 16 wosuškow najwšelakorišich družin z kritiskim wóčkom, nosom a jazykom posudźowałoj.
Poskićeja wěcowne poradźowanje
Rakecy (SN). Regionalny management Leaderoweho regiona Hornjołužiska hola a haty namołwja, wo spěchowanske srědki so požadać. „Z nazhonjenjow wěmy, zo su wot prěnjeje projektneje ideje do doskónčneje próstwy mnohe rozmołwy a wuradźowanja trěbne“, wuswětla Rudolf Rychtar z běrowa regionalneho managementa w Rakecach. Tam poskićeja zajimcam wo spěchowanske srědki z najwšelakorišich wobłukow – hač priwatnych, gmejnskich abo předewzaćelskich – wěcowne poradźowanje, zo móhli kwalifikowanu próstwu zhotowić a zapodać. Poradźowanske poskitki su darmotne a cyłe lěto móžne.
Za lěto 2017 je gremij leaderoweho regiona wobzamknył, zo maja projektne próstwy za pjatu namołwu hač do 6. januara 2017 w Rakečanskim běrowje předležeć. Šesta namołwa slěduje potom nalěto, za čož dyrbja so próstwy hač 21. apryla zapodać. Dalša namołwa je klětu nazymu planowana. A tam měli projekty hač do 15. septembra předležeć.
Strózbi wostać a wěcownje jednać
Ptača gripa z wirusom H5N8 so dale a bóle rozpřestrěwa. Mjeztym je tež hižo pad we Łužicy blisko sakskeje stolicy znaty. Kak plahowarjo pjerizny w regionje na to reaguja?
Rakecy/Brěžki (SN/BŠe). „Njeboju so, dyrbimy pak strózbi wostać a wěcownje jednać“, rjekny nawodnica Rakečanskeje plahowarnje husycow Andrea Lau na naprašowanje Serbskich Nowin. W zawodźe z něhdźe 3 000 husycami njeje hižo žadyn kontakt zwěrjatow k pjeriznje w přirodźe móžny. Husy plahuja w Rakecach tuchwilu pod třěchu, přidatnje su nětko hišće nabóčne škitne saki připrawili. Tež ludźo, kotřiž w zawodźe njedźěłaja, nimaja wjac žadyn kontakt k husycam. „Naš zawod dodźerži wšitke biologiske wěstotne naprawy“, nawodnica wujasni. Tak čisća wšědnje tež jězdźidło, kotrež picu roznošuje. „Kedźbliwosć je tuchwilu najwažniša. Połoženje jara chutnje bjerjemy“, podšmórny Andrea Lau.
Přihotuja kolesa na zymu
Češa so na městnje wobhonili
Zelenu swěcu za projekty dóstali
Na štwórtu namołwu spěchowanskeje periody 2014–2020 programa Leader Hornjołužiska hola a haty bu dwaceći projektow z najwšelakorišich wobłukow zapodatych. Na wčerawšim posedźenju sobustawow w Rakecach su wo přizwolenju spěchowanskich srědkow wuradźowali a projekty wuzwolili.
Rakecy (SN/BŠe). Zelenu swěcu za projekt dóstanje na přikład priwatny inwestor, kiž wotpohladuje w Malešecach přetwarić dom, hdźež matej so lěkarska praksa a fyzioterapija zarjadować. Kaž wuradźowanski gremij wčera pohódnoći, zaruči projekt přichodnje zastaranje ludnosće na wsach. „W bjezbarjernym domje budźe tež lift zatwarjeny“, wujasni Rudolf Rychtar z regionalneho managementa Leader. Lokalna akciska skupina, kotrejž předsyduje Marko Kowar, je wčera rozsudźiła, předewzaće z 200 000 eurami spěchować. Na ležownosći w Malešecach chce inwestor bjezbarjerne prózdninske bydlenja twarić, za čož dóstanje 85 500 eurow. Za wohnjoškitne naprawy Klukšanskeje pěstowarnje přizwoli gremij spěchowanske srědki 90 000 eurow.
Wobstatk wjelkow ma so regulować
Budyšin (SN/BŠe). Zhromadnje znamjo sadźić a přećiwo wjelčemu managementej protestować rěkaše w namołwje hibanja Wjesna ludnosć k dźensnišej demonstraciji na Budyskich Žitnych wikach. A mnozy su namołwu sćěhowali.
We Łužicy je wobstatk wjelkow najhusćiši. Nihdźe na swěće njeje telko wjelkow a ludźi na kwadratny kilometer. Drohe a čas rubjace naprawy su trěbne, zo móhli skót škitać. Kaž so zašłe tydźenje pokaza, pak tež wone hižo přeco njedosahaja. „Njemóžemy dlěje přihladować, kak dale a wjac skotu hinje. Mnozy jón hižo njeplahuja, dokelž so wjelkow dla boja“, zwurazni organizatorka zarjadowanja Carola Tuschmo. Tohodla je trjeba, škitny status wjelka pomjeńšić.
Poslednja opcija
Nowy koncept jenož fachowcam njepřewostajeć
Bohate wobdźělenje na wčerawšej dźěłarničce přichoda swědči wo wulkim zajimje ludnosće za to, štož so w tudyšim biosferowym rezerwaće stawa.
Stróža (JK/SN). W biosferowym rezerwaće Hornjołužiska hola a haty dźěłaja tuchwilu na nowym wobłukowym koncepće, do kotrehož maja so zaměr, ćežišća a nadawki dźěła přichodnych lět zakótwić. Zo njebychu jeničce fachowcy na za cyły region wažnym koncepće dźěłali, přewjedźechu wčera w Stróžanskim Domje tysac hatow dźěłarničku přichoda. Na njej wobdźěli so nimale 50 wosobow, a to zastupjerjo komunalneje politiki, hospodarstwa a turizma kaž tež škitarjo a lubowarjo přirody, ale tež wobydlerjo wsow biosferoweho rezerwata.
Po zawodnych słowach nawody zarjadnistwa rezerwata Torstena Rocha, kotryž zwurazni swoje spokojenje nad tak wulkim zajimom a kotryž skedźbni na to, zo je trjeba, měć wobłukowy koncept, zwoprawdźić nadawki přirodoškita a zdobom zachować bytostne kajkosće jónkrótneje krajiny w Hornjej Łužicy.
