Wšitko trjeba swój porjad

štwórtk, 30. nowembera 2017 spisane wot:

Domowe čisła a wohnjowa wobora gmejnskich radźićelow zaběrali

Njebjelčicy (JK/SN). Hačrunjež maja w Nje­bjelčanskej gmejnje wustawki, w kotrychž je zapisane, kak maja so přirjadować a rozdźělić domowe čisła, dyrbjachu so tamniši gmejnscy radźićeljo na swojim wčerawšim posedźenju hišće raz z nowymi wustawkami zaběrać. Pozadki nowych, za wšitke gmejny zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe płaćiwych wustawkow rozjasni předsyda zwjazka Měrko Domaška. Jasne přirjadowanje domowych­ čisłow k separatnym bydlenjam a domam na ležownosćach pomha zaručić spěšnu orientaciju za pomocne institucije kaž lěkarjow, policiju a wo­hnjowu woboru. Nimo toho wolóži wone dźěło twarskeho a wobydlerskeho zarjada zwjazka. Na mnohich městnach praktikowane hospodarjenje wjacorych domjacnosćow pod jednym čisłom z wotpohladom, lutować wudawki za wotpadki abo wopłóčki, njejsu legalne. W někotrych tajkich padach wjedźechu po sło­- wach Domaški rozestajenja mjez zwjazkom a wobydlerjemi samo hač na sudnistwo.

„Hodowna stawizna“ druhdźe

štwórtk, 30. nowembera 2017 spisane wot:

Smječkecy. Dwójce předstaji Němsko-Serbske ludowe dźiwadło přichodny kónc tydźenja swoju inscenaciju „Hodowna stawizna“. Sobotu, 2. decembra, w 19 hodź. dožiwja ju zajimcy w Smječkečanskim wjesnym klubje (nic kaž planowane we Worklecach) a njedźelu, 3. decembra, w 16 hodź. na Chróšćanskej Krawčikec žurli. Wobě předstajeni budźetej ze simultanym přełožkom.

W sprjewinym měsće po puću

Budyšin. Pod hesłom „Po puću w Sakskej“ pokaza telewizijny sćelak MDR sobotu, 2. decembra, we 18.15 hodź. film wo sprjewinym měsće Budyšinje. Moderatorka Beate Werner je sej přitulne městna w starym měsće wobhladała, po srjedźowěkowskich hasach dundała, kulinariske wosebitosće woptała a so wo dwurěčnosći města wobhoniła.

Stare filmy sej wobhladać

Staršiski popłatk wot měrca dróši

štwórtk, 30. nowembera 2017 spisane wot:

Budyšin (CK/SN). Za hladanje swojich dźěći w dnjowych přebywanišćach změja starši w Budyšinje wot 1. měrca 2018 wjace płaćić. Tole su měšćanscy radźićeljo wčera z dwěmaj napřećiwnymaj hłosomaj a jednym wzdatym wobzamkli. Za dźewjeć hodźin w žłobiku wučinja měsačny staršiski podźěl potom 209,33 eurow a tuž 7,08 eurow wjace hač dotal. Za dźewjeć hodźin w pěstowarni změja starši 128,45 eurow na měsac płaćić – 3,92 eurow wjace. Za šěsć hodźin w horće zwyši so płaćizna wo 1,42 na 73,72 eurow. Za spěchowanski hort dyrbja starši hišće hłubšo do móšnje přimnyć. Tam podróši so hladanje wo 19,51 na 82,13 eurow. Wot třećeho dźěsća w jednym zarjadnišću starši scyła ničo płaćić njetrjebaja. To je nowe a wotpowěduje prócowanjam radźićelow a swójbneje rady města. To njeje jeno symbol, rjekny socialny měšćanosta Robert Böhmer. Wón wobhladuje to tež jako powabk, wšako bě lońša kwota porodow w Budyšinje z 2,2 sobu najwyša po wšej Němskej.

Wot jutřišeho powjedźe wobchad na statnej dróze S 100 mjez Błohašecami a Prěčecami po nowym kružnym wobchadźe. Tam su tele dny jězdnju asfaltowali. Ručež budźe prowizoriska wobjězdka wotstronjena, móža tež wotbóčku do Janec dotwarić. Hač do kónca­ decembra ma kružny wobchad cyle hotowy być. Foto: Feliks Haza

Zejmuju swój kłobuk

štwórtk, 30. nowembera 2017 spisane wot:
Zyma so dźeń a dale tež do Łužicy dóstawa. Prěnje pokazki hižo mějachmy. Před tydźenjomaj dyrbjachu policija, wohnjowa wobora a sanitetarjo šoferam pomhać, dokelž běchu hładkeje jězdnje dla znjezbožili. Derje tuž, zo je zymska słužba w Budyskim wokrjesu na zymny počas přihotowana a móže kóždy čas dróhi a puće rumować. Zejmuju swój kłobuk předewšěm před sobudźěłaćerjemi na­dróžnych mištrownjow a gmejnskimi dźěłaćerjemi, kotřiž maja tónle hoberski logistiski nadawk zaručić. Zdobom wuprajam jim zjawnje dźak, zo nadawk takle wu­běrnje wukonjeja. Znajmjeńša bě tomu loni na dróhach a pućach wokoło Budyšina kaž tež w serbskich a dwurěčnych komunach tak. Nadźijam pak so tohorunja, zo su šoferojo na zymske wobstejnosće nastajeni a zo maja jich jězdźidła zymske wobruče. Hewak­ tež najlěpša zymska słužba wjele njepomha. Janek Wowčer

Krótkopowěsće (30.11.17)

štwórtk, 30. nowembera 2017 spisane wot:

Zaso něšto wjace bjezdźěłnych

Budyšin. We wuchodnej Sakskej je w nowembrje 19 420 bjezdźěłnych, 49 wjace hač w oktobrje a 2 092 mjenje hač před lětom. Předsyda jednaćelstwa Budyskeje agentury za dźěło Thomas Berndt mjenuje za to dwě přičinje. Sprěnja je w regionje třinaće procentow mjenje tak mjenowanych jednoeurowskich jobow. Zdruha su so prěni ludźo z wot wjedra wotwisnymi powołanjemi sezony dla bjezdźěłni přizjewili.

Na dźěłowej rozmołwje byłoj

Budyšin. Zapósłanc zwjazkoweho sejma Torsten Herbst (FDP) je předsydu Domowiny Dawida Statnika wčera wo tym informował, zo je w swojej frakciji nastorčił powołać zamołwiteho za serbske naležnosće. Na rozmołwje wobdźěli so dale předsyda Krabatoweho towarstwa Reiner Deutsch­mann. Rozjimali tež su, kak wučerjow serbšćiny zdobywać a wólbne podłožki dwurěčne wuhotować.

Nutřkownej měsće mytowanej

Praksy njejsu jenož wěc komunow

srjeda, 29. nowembera 2017 spisane wot:

Kubšiskej gmejnje přisłuša 25 wjesnych dźělow. Tójšto małych sydlišćow leži idylisce podłu łužiskich hór blisko 556 metrow wysokeho Čornoboha. Město šěrokich dróhow maja tam skerje wuske puće. Cyłkownje wopřijima gmejna 2 580 wobydlerjow. Wo jich medicinskim zastaranju je so Měrćin Weclich z wjesnjanostu Kubšic Olafom Reichertom (njestronjan) rozmołwjał.

Kelko lěkarskich praksow w gmejnje tučasnje maće?

Olaf Reichert: W Kubšicach samych ma serbski diplomowy medicinar Tomaš Brycka swoju domjacolěkarsku praksu. W Poršicach na hrodźe přewostajamy rumnosće dr. med. Wolfgangej Sickertej – praktiskemu lěkarjej – na někotre rěčne hodźiny póndźelu a srjedu dopołdnja. Poprawom ma dr. Sickert w Malešecach swójsku praksu. W Kubšicach stara so tež zubna lěkarka Christine Arndt wot póndźele do pjatka tam w swójskej praksy wo pacientow.

Jako kajke posudźujeće medicinske zastaranje w kónčinje, hdźež sy skerje pěši abo z kolesom lěpje po puću?

„Wo wuměnku njeje žana rěč“

srjeda, 29. nowembera 2017 spisane wot:

Dr. Alfons Nawka: Domjacy lěkar trjeba socialnu kompetencu

Chrósćicy (SN/mwe). Wjele lět wukonja serbski domjacy lěkar dr. Alfons Nawka słužbu w swojej Chróšćanskej lěkarskej praksy. Na wotchad do renty wšak medicinar njemysli, prajo: „Wo wuměnku njeje žana rěč.“ Dr. Naw­ku runja staršim kolegam přichod praksow, wosebje domjacych lěkarjow na wsach, zaběra. Při tym mysli na to, jako bě wón „čerstwje wukubłany medicinar“. To je so najprjedy stróžił. Wšako je skutkowanje w tajkej praksy „wulke polo, kotrež dyrbiš wobdźěłać. Nic hłubokeho spektra, ale druhdy wěcow dla, kotrež njejsy ženje słyšał“, w Pančicach-Kukowje bydlacy lěkar wuswětla. Z tym měni wón tež naležnosće, kotrež dyrbjachu sej lěkarjo běrokratije dla přiswojić. Dźensa su lěkarske praksy hospodarske předewzaća, wužadace sej digitalizaciju a čas rubjace dźěło, štož z medicinu sčasami scyła ničo činić nima.

Nic dale hač 30 kilometrow

srjeda, 29. nowembera 2017 spisane wot:

Jako ćežke wopokazuje so po zdźělenju Zjednoćenstwa kasowych lěkarjow Sakskeje (KVS) wuwiće domjacolěkarskeho zastaranja w Budyskim wokrjesu w planowanskimaj wobłukomaj Kamjenc a Wojerecy.

Budyšin (SN/mwe). „Chcemy na to pokazać, zo je nimo wobkedźbowanja zestarjenja ludnosće dalši hłowny nadawk, zo zestarjacych lěkarjow w dosahacej ličbje narunamy. Tele wužadanje je runje tak wulke kaž powšitkownu demografiju wobydlerstwa dosahajcy wobkedźbować“, piše Katharina Barchmann-Bux z nowinskeho běrowa KVS.

Na prašenje, što móžeš pacientam přicpěwać, kak daloko měli k lěkarjej jězdźić a hač budu ludźo zaso bóle w poliklinikach medicinsce zastarani, ze samsneho městna rěka: „Wurazne předpisy wo přicpějomnosći zdalenosćow w ambulantnym zastaranju žane njeeksistuja. Na zakładźe prawodawstwa socialnych sudnistwow pak płaći zasada, zo přicpějomnosć puća cyle rozsudnje wot wobsaha a trěbneho wukona wotwisuje.“ Puć k domjacemu lěkarjej měł tuž tak bliski kaž móžny być. Za specielne wukony, kaž dialyzu, je zdalenosć hač do 30 kilometrow přicpějomna.

Žiwjensku radosć šěrił

srjeda, 29. nowembera 2017 spisane wot:
Njezapomnity wječor dožiwichu minjenu sobotu wopytowarjo Biskopičanskeho Eastcluba. Tam zahra mjeztym tež za łužiskimi hranicami znaty Madstep alias Daniel­ Matka. Hromadźe ze swojej spěwarku postara so serbski saksofonist wo žiwjensku radosć na žurli a wobkrući znowa swoje kmanosće entertainmenta, kaž bě to lětsa tohorunja hižo na Mjezynarodnym folklornym festiwalu „Łužica“ w Chrósćicach a druhdźe­ dopokazał. Foto: Rocci Klein

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND