Krótkopowěsće (31.01.18)

srjeda, 31. januara 2018 spisane wot:

Bjezdźěłnosć postupiła

Budyšin. We wuchodnej Sakskej bě w januaru 22 010 bjezdźěłnych, 1 954 wjace hač loni w decembrje (+ 9,7 procentow) a 3 248 mjenje hač před lětom (- 12,9 procentow). Wuwiće wotbłyšćuje sezonalne efekty, wosebje we wot wjedra wotwisnych powołanjach. Nimo toho wuběžachu wobmjezowane dźěłowe městna kónc lěta, rjekny Thomas Bernd, předsyda jednaćelstwa Budyskeje agentury za dźěło.

Žadaja sej dale wutwar A4

Budyšin/Drježdźany. Wobchad na awtodróze A4 mjez Drježdźanami a Zho­rjelcom je zašłej lěće wo dźesać procentow přiběrał a dale stupa. To wujewja statistika posudźowarja, kotruž je Alianca hornjołužiskich politikarjow tele dny w Drježdźanach předstajiła. Loni bě čaru cyłkownje 45 000 jězdźidłow wob dźeń wužiwało. Politikarjo wokoło zapósłanca Sakskeho krajneho sejma Marka Šimana (CDU) žadaja sej tuž dale wutwar A4 na šěsć­ čarow.

Serbšćina njezastupjena

Wjelki wjesnjanow zaběrali

wutora, 30. januara 2018 spisane wot:
Njeměrny kónc tydźenja wjelkow dla mějachu zašłe dny w Koslowje. Tam dyrbješe hobbyjowy plahowar pjatk rano zwěsćić, zo bě w nocy do toho wjelk wowcu morił. Skoćo ležeše njedaloko swojeho nócneho přebywanišća, hdźež bě wone hromadźe z dalšimi wowcami a ponyjom wot kruteho płotu a dalšeho milinoweho wobhrodźene. Wječor samsneho dnja wołaše žona ze susodneje ležownosće wjesnych muži wo pomoc, dokelž tam wjelki hižo zaso běchu. To samsne so sobotu dopołdnja wo­spjetowaše, jako so wjelkaj na městnje nadpada znowa zjewištej. Tónraz su wjesnjenjo rubježnej zwěrjeći ze silwesterskej raketu wućěrili. Foto: Gabriela Lebzyna

Policija (30.01.18)

wutora, 30. januara 2018 spisane wot:

Wobydler zadobywanje njepytnył

Šěrachow. Nade wšo kruty spar měješe po wšěm zdaću w nocy na minjenu njedźelu woby­dler wjaceswójbneho domu na Budyskej dróze w Šěrachowje. Hakle nje­dźelu dopołdnja wón zwěsći, zo běchu so njeznaći w nocy do toho do domu zadobyli, płót skón­cowali, wjacore wo­kna a chěžne durje rozbili, jako so z nimi do twarjenja łamachu. Kaž přiwołani poli­cisća pozdźišo zwěsćichu, běchu zadobywarjo w bydlenju w přizemju pobyli. Dokelž pak bě te runje njewobydlene, drje tam ničo pokradnyć njemóžachu. Wo wšěm tym wobydlerjo hornjeho poschoda ničo pytnyli njejsu. Načinjenu wěcnu škodu trochuje wobsedźer na něhdźe 2 000 eurow. Kriminalna policija so nětko z tymle padom bliže zaběra a spyta skućićelow wuslědźić.

Wěnuja so jónkrótnosćam

wutora, 30. januara 2018 spisane wot:

Turistiske regionalne zhromadźenstwo lětsa znowa wusměrjene

Njeswačidło (JK/SN). Jako je André Köh­ler na zašłym posedźenju Njeswačanskeje gmejnskeje rady dźěławosć a struktury managementa Leaderoweho regiona Hornjołužiska hola a haty rozłožił, pokaza wón tež na prócowanja managementa na polu turizma. Po tym zo běchu Turistiske teritorialne zhromadźenstwo hola a haty w Budyskim kraju kónc lěta 2017 rozpušćili, wutwori regionalny management wotrjad turizm.

Wo ludowych spěwach

wutora, 30. januara 2018 spisane wot:

Budyšin. Sekcija hudźba Maćicy Serbskeje a Towarstwo za staru serbsku ludowu hudźbu přeprošatej štwórtk, 1. februara, w 19.30 hodź. do sydarnje Budyskeho Serbskeho domu. Tam budźe přednošk na temu „Přehlad a posudźowanje zběrkow serbskich ludowych spěwow“. Přednoškej přizamknje so rozmołwa wo mjenowanej temje.

Předstaja zběrku lyriki

Choćebuz. Zo njeje Bernd Pittkunings jenož­ nadarjeny spěwytwórc, ale toho­runja wuběrny znajer poezije, pokazuje nowa zběrka delnjoserbskeje lyriki „Basnikarska kjarmuša“. Kniha je do hód w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Hromadźe z cejdejku ju nětko předstaja, a to štwórtk, 1. februara, we 18 hodź. w bibliotece Choćebuskeho Serbskeho domu. Wšitcy lubowarjo basnjow su wutrobnje přeprošeni.

Wjetšina pancany měd spóznała

wutora, 30. januara 2018 spisane wot:

Hižo tójšto lět přewjeduja w Smječkečanskim Domje swjateho Jana jónu wob lěto zjawne zarjadowanje k najwšelakorišim temam. Wčera steješe wě­stota wšědnych žiwidłow w srjedźišću jara derje wopytaneho přednoška.

Smječkecy (SN/MWj). Před wobšudnistwom ze žiwidłami njemóže sej nichtó wěsty być, a za normalneho přetrjebarja je nimo toho jara ćežko tajke wobšudnistwo spóznać. Tele dopóznaće zašćěpi so wčera do pomjatka nimale sto wopyto­warjow, kotřiž běchu do Smječkečanskeho Domu swj. Jana přišli. Tam přednošowaše dr. Handrij Klimant ze zwjazkoweho zarjada za škit přetrjebarjow a wěstotu žiwidłow (BVL). Rodźeneho Radworčana bě nawoda domu Tadej Šiman před lětom na Berlinskim Zelenym tydźenju zetkał a jeho do Łužicy přeprosył.

W Blunju su minjenu sobotu ženjeni camprowali. Jako Neptun, swěćata kwala, mjedwjedź, kokoš, jěžik abo baćon předrasćenych je wjac hač dwanaće porow z přewodom Łužiskich dujerjow wot statoka k statokej ćahnyło. Tam dóstachu pak z woknom podawane, kaž tule pola Kujašec, abo před wrotami poskićene nimo słódkosćow dobru kapku a tu a tam tež něšto k jědźi, kaž pokła­dźene pomazki abo ćopłe kołbaski. Wšako běchu nimale hač do wječora w sedmich po puću. Foto: Janek Wowčer

Budyšin (JBR/SN). Kaž dotal hišće nihdy tak kopata połna bě tele dny kinowa žurla­ Budyskeho Kamjentneho domu. Organizatorojo běchu přeprosyli na film režisera Dirka Szusziesa „Smy Židźa z Breslauwa“. Dokumentacija powěda wo tragiskim dóńće 14 židowskich młodostnych 1933 w Breslauwje. Woni su dźensa 90 lět a posledni, kotřiž běchu hitlerski pogrom a deportaciju přežiwili.

Breslau bě w 1930tych lĕtach z 20 000 přisłušnikami třeća najwjetša židowska wosada Němskeje. Nĕtko wopřijima wona jenož hišće 350. Někotři rjekojo filma su město swojeho młodźinskeho časa njedawno wopytali. Wo tehdyšim žiwjenju wosady swědči jenož hišće synago­ga, mĕstno modlitwy a židowskeje kul­tury. „To njeje hižo naš ródny Breslau, to je nowe­ město Wrócław“, měnja woni w swojich interviewach.

Kaž režiser připowědźi, porěči jedna z rjekow filma Anita Lasker-Wallfisch jutře, 31. januara, składnostnje 73. róčnicy wuswobodźenja koncentra­ciskeho lěhwa Ausch­witz w zwjazkowym sejmje. Jako huslerka lěhwoweho orchestra bě wona kacet w Auschwitzu přežiwiła.

Wědomišo nakupować

wutora, 30. januara 2018 spisane wot:
Po wčerawšim přednošku dr. Handrija Klimanta w Smječkečanskim Domje swjateho Jana wo wobšudnistwje ze žiwidłami začuwach wěstu bjezmócnosć. Dokelž hodźi so z tym njesměrnje wjele pjenjez zdobyć, wudawa so stare mjaso jako čerstwe­, předawa so rostlinski wolij jako oliwowy, měša so originalny měd z cokorowym sirupom, woznamjenja so tunja ryba jako wosebje droha atd. Jednory čłowjek­ ma lědma šansu, to spóznać. A přiwšěm bě derje, zo je rodźeny Radworčan nimale sto připosłucharjow wčera za te­mu sensibilizował a jim rozměr mjezynarodneho problema wuwědomił. Wčerawši wopytowarjo přichodnje zawěsće wědomišo z nakupowanskim wozyčkom po kupnicy pojědu a sej tworu dokładnje wobhladaja, prjedy hač ju při kasy za­płaća. Garantija za njemanipulowane žiwidła to wězo njeje, ale znajmjeńša mały pospyt do toho směra. Marian Wjeńka

Nowe dopóznaća a fotowy material

wutora, 30. januara 2018 spisane wot:
Journalist Gerhard Fugmann je minjeny pjatk w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje nowu chroniku „Dokumentacije wo Slepom, wo tamnišich ludźoch a tradicijach“, předstajił. Gerhard Fugmann z Choćebuza je z pomocu Slepjanki Ingrid Pauloweje wobšěrny spis z mnohimi nowymi dopóznaćemi a fotowym materialom wo dwurěčnej serbsko-němskej gmejnje zestajał. Pokazali su tón wječor tež nowu filmowu dokumentaciju wo Slepom. Fugmann bě hišće w nadawku energijoweho koncerna Vattenfall historiju tež dalšich wsow wokoło Wochožanskeje wuhloweje jamy zestajał, mjez druhim wo Miłorazu, Trjebinje a Čelnom. Foto: Joachim Rjela

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND