Krótkopowěsće (11.08.22)
Njewšědny protest
Miłoraz. Njewšědny protest nastupajo wobchadźenje ze strukturnej změnu je gmejna Trjebin wčera w Miłorazu wotměła. Tam su mjeńšinu dołho zwony zwonili. Wjesnjanosta Waldemar Locke skedźbni na njesprawne rozdźělowanje pjenjez za strukturnu reformu. Biskopicy dóstawaja miliony, mjeztym zo w Trjebinje, kotryž je z kónca wudobywanja brunicy chětro potrjecheny, lědma něšto dochadźa.
Wodźikowa unija nastawa
Drježdźany. Techniske uniwersity Kamjenica, Freiberg a Drježdźany su so wčera z memorandumom na „intensiwniše zhromadne dźěło nastupajo wuslědźenja wodźikowych technologijow“ dojednali. Nastać ma „wodźikowa unija“, kotraž „na wysokim niwowje energijowu změnu ze Sakskeje sem sobu wuhotuje“, kaž w zdźělence Sakskeho ministerstwa za wědomosć, kulturu a turizm rěka.
„Velveta“ insolwenzna
Wulki zajim za „čorne złoto“
Wosebita wustajeńca wo wudobywanju brunicy wotewrjena
Grodk (JoS/SN). W Delnjołužiskim holanskim muzeju w Grodkowskim hrodźe su předwčerawšim nowu wosebitu wustajeńcu „Žohnowanje a pokleće – Čorne złoto Łužicy“ wotewrěli. Nawodnica muzeja Annemarie Ziegler witaše něhdźe 75 hosći, mjez nimi krajneho radu wokrjesa Sprjewja-Nysa Haralda Altekrügera (CDU). Ziegler skedźbni na wobsahowu mnohotnosć pjeć naslědnych přehladkow. „Jenož tak móžemy hórnistwo ze wšitkimi swojimi sćěhami za Łužicu wobšěrnje wobswětlić“, nawodnica muzeja rjekny.
Nowa wustajeńca dawa dohlad do dalšich přehladkow, kotrež přichodne měsacy slěduja. Hižo při tym so wotbłyšćuje, kak brunica ludźi w regionje zwjazuje. Na tym so hač do dźensnišeho ničo změniło njeje. Přikładnu mjenowaše Annemarie Ziegler tuž podpěru, kotruž bě wona w přihotach přehladki nazhoniła, za čož je wona přewšo dźakowna.
W prózdninach do muzeja
Budyšin. Budyski Serbski muzej ma w prózdninach wjacore poskitki za šulerjow a šulerki přihotowane. Jutře, štwórtk, zaběraja so dźěći wot wosom lět wot 10 do 12 hodź. z woznamom kwětkow a mustrow. Wobhladaja sej wušiwanki narodnych drastow, pomolowane meble, keramiku a druhe eksponaty z typiskimi debjenkami. Tež někotre serbske pěsnje a basnje wo kwětkach rěča. Zhromadnje sej zmysł a pozadk kwětkow a ornamentow wuwědomja a do knižki zběraja. Přinošk płaći 5,50 eurow. Zajimcy njech přizjewja so pod telefonowym čisłom 03591/2708700 abo e-mejlnje pod adresu .
PoŠtyrjoch spěwaja w barje
Budyšin. Rjany hudźbny wječor dožiwić a sej k tomu słódnu kapku zesłodźeć dać móža zajimcy zajutřišim, 12. awgusta, w Budyskej barje „Sundowner“. Wot 20 hodź. zaspěwa tam spěwna skupina PoŠtyrjoch wuběr swojich znatych acapella-titlow. Jako hosći přeprosyli su sej dujersku skupinu „Tutn und blasn“. Wšitcy su wutrobnje witani.
Policija (10.08.22)
Pjenjezy z kasy wzał
Słona Boršć. Kriminelne delikty na awtodróhowym wotpočnišću Hornja Łužica pola Słoneje Boršće měrja so zwjetša na to, zo spytaja tam bjez zapłaćenja tankować abo zo něšto z nakładnych awtow kradnu. Předwčerawšim pak je dotal njeznaty muž pjenjezy spakosćił. Jako bě jedna z kasow krótki wokomik njewobkedźbowana, sej wón z njeje wjace hač tysac eurow wza. To samsne pospyta wón tež při tamnych kasach, njeměješe pak při tym žadyn wuspěch. Policija pad nětko přepytuje.
Trěbny je mjezsobny respekt mjez ludźimi
Serbski prawiznik Hajko Kozel pomha ludźom pod hesłom „Pomoc k samopomocy“ we Łužicy kaž tež w Čěskej a Pólskej
Poradźowanje ludźi w socialnych prašenjach ma wobstajnje konjunkturu. Hajko Kozel mjeztym dlěje hač 25 lět na tymle polu čestnohamtsce skutkuje. Milenka Rječcyna je so ze serbskim prawiznikom, historikarjom a politikarjom rozmołwjała.
Kak sće přišoł na ideju ludźi w socialnych prašenjach poradźować?
H. Kozel: Rěčne hodźiny sym jako zapósłanc Sakskeho krajneho sejma wot wšeho spočatka swojeho skutkowanja poskićił, to rěka wot lěta 1999. Konkretnišo wusměrić so na socialne poradźowanje, tu ideju mějach w zwisku z tak mjenowanymi Hartz IV reformami. Sym swój čas iniciěrował w Budyskim wokrjesu politisku akciju „zběžk přećiwo socialnemu rubježnistwu“. Smy samo demonstraciju organizowali, na kotrejž je so na wšě tysac ludźi wobdźěliło. Powšitkowne kampanje wjesć bě a je wažne, zo by so w towaršnosći něšto změniło. Runje tak hódne pak je konkretnje pomhać. Hdyž wěš, wo čo so ludźo starosća, móžeš ćim jasnišo a wuspěšnišo politisce argumentować.
„Štóž ze sobu rěči, so njebije“
Budyšin (SN/CoR). Pod hesłom „Lóšt na Budyšin“ bě wčera iniciatiwa Budyšin w zhromadnosći na prěnju z dohromady štyri planowanych rozmołwnych kołow do Budyskeje bary Sundowner pod Röhrscheidtowej baštu přeprosyła. Kónc minjeneho lěta bě iniciatiwa „Budysku manifestaciju“ wozjewiła, kotraž so pod hesłom „Budyšin njeje městno pochodowanja prawicarjow a zaprěwarjow korony“ přećiwo póndźelnym protestam wusměrješe a ze 47 000 podpisarjemi wulki wothłós w zjawnosći žněješe. Přeprošenje k dialogej su wčera tež wobdźělnicy póndźelnych demonstracijow sćěhowali. „Chcemy tež z tymi rěčeć, kiž su hinašeho měnjenja. Wšako trjebamy w Budyšinje konstruktiwnu zhromadnosć“, rjekny jednaćel Budyskeho Kamjentneho domu Torsten Wiegel z iniciatiwy, witajo 15 zajimcow za zhromadnym blidom.
Krótkopowěsće (10.08.22)
Přećiwo planam knježerstwa
Bórkowy. W běhu jeno jeničkeho měsaca je peticiju “Błóta su swětowe kulturne namrěwstwo, nic swětowe dźiwiznowe herbstwo“ wjac hač 4 000 ludźi podpisało. Z njej protestuja wobydlerjo přećiwo planam Braniborskeho knježerstwa, w biosferowym rezerwaće Błóta wulke płoniny jako dźiwiznu woznamjenić. Woni njeboja so jeno škodow za přirodu, ale tež hospodarskeho ruina. 24. awgusta chcedźa wobydlersku iniciatiwu załožić.
Za dobru klimu kolesować
Budyšin. Wot 5. do 25. septembra wobdźěli so město Budyšin znowa na akciji „Kolesować po měsće“. Město namołwja wobydlerjow sobu činić a w akciskim času tak husto kaž móžno wšědnje po puću na dźěło, do šule abo tež w dowolu koleso wužiwać a tak kilometry za swój team a Budyšin zběrać. Přizjewjenje je móžne pod: .
Produkciju chcedźa rozšěrić
Při měšćanskim haće swjećili
Wot rjemjesła njewotwisni
We Wojerecach załoža posłužbowu towaršnosć za bydlenja
Wojerecy (AK/SN). Wojerowska bydlenjotwarska towaršnosć wěnuje so přichodnje sylnišo rjemjeslniskim nadawkam, přemysłu a posłužbam. Za to załoža stoprocentowsku dźowku „Bydlensku posłužbowu towaršnosć.“ „Jeje dźěło zahajimy 1. septembra. Wobhladujemy sebje samoho jako posłužbowarja. Nochcemy pak konkurenca k domjacym rjemjeslnikam być“, praji jednaćel bydlenjotwarskeje towaršnosće Steffen Markgraf.
Hižo před 30 lětami podobny zawod mějachu. „W lěće 1990 mějachmy 208 sobudźěłaćerjow. Lěto na to bě jich hišće 66. Dźensa so štyrjo sobudźěłaćerjo rjemjeslniskim nadawkam wěnuja“, Markgraf rozłoži. Po 30 lětach chcedźa so něhdyšej praksy zaso wróćić, strategiske dźěło předewzaća rozšěrić a być tak wot rjemjeslniskich zawodow njewotwisni.
Policija (09.08.22)
Wopiteho šofera lepili
Budyšin. Dźakowano kedźbliwym wobydlerjam móžeše policija předwčerawšim w Budyšinje muža lepić, kotryž pod wliwom alkohola z awtom jědźeše. Ze Stieberoweje swědkojo popołdnju wopiteho šofera zdźělichu. Jako chcyše wodźer Forda runje teren tankownje wopušćić, jeho policisća zadźeržachu. Pola 56lětneho naměrichu 1,34 promilow alkohola w kreji. Jězbnu dowolnosć muž hižo žanu njeměješe. Ju bě druheho alkoholoweho delikta dla hižo před časom wotedać dyrbjał.
