Kaž wot wjedrarjow připowědźene, je so dźens dopołdnja w běhu krótkeho časa přiroda na rjanu zymsku krajinu změniła. Tež tule před Sernjanskej starej kowarnju so wobydlerjo nad běłej pychu wjeselachu. Nadźijomnje sněh znajmjeńša hač do třećeho adwenta ležo wostanje. Za přichodny tydźeń wjedrarjo mjenujcy zaso miliše temperatury wěšća. Foto: Feliks Haza

Šćěpjenski centrum wotewrjeny

štwórtk, 09. decembera 2021 spisane wot:
W Choćebuskich wikowych halach při měšćanskim wobkruhu su předwčerawšim, wutoru, nadregionalny šćěpjenski centrum Němskeho čerwjeneho křiža wotewrěli. Tam šćěpja zajimcow po přizjewjenju prěni, druhi a třeći króć pře koronu. Při połnym wućeženju centruma móža ludźom na štyrjoch „šćěpjenskich dróhach“ sykawu dawać. Mjeztym na juhu Braniborskeje chorownje přiběrajcy swoje hranicy kapacity docpěwaja. Strowotniske ministerstwo je tak mjenowany „masowy nawal schorjenych“ wukazało. Tak móža wuchowanske słužby dźěło lěpje koordinować a pacientow z přećeženych intensiwnych stacijow spěšnišo přepołožić. Foto: Michael Helbig

Dróhotwarske projekty wuchowane

štwórtk, 09. decembera 2021 spisane wot:

Spěchowanski hornc swobodneho stata za komunalny dróhotwar je nimale prózdny. Budyski wo­krjes ma so tuž ze zwy­šenymi swójskimi wudawkami za planowane naprawy bědźić.

Budyšin (SN/at). Ma so wokrjes z nastatym połoženjom wotnamakać a spo­kojić, zo hodźi so pjeć projektow komunalneho dróhotwara z bytostnje nišej sadźbu spěchowanja tola hišće zwopraw­dźić? Abo dyrbi je cofnyć, dokelž wokrjesny budget za přidatne wudawki trěbne rezerwy nima? Wo tym měješe Budyski wokrjesny sejmik mi­njenu póndźelu rozsudźić.

Pozadk trěbneho wobzamknjenja je, zo je sakske hospodarske ministerstwo sadźbu spěchowanja za komunalny dróhotwar wot 90 na 50 procentow znižiło. Hornc je prosće prózdny. Wokrjesne zarjadnistwo pak chcyše wone pjeć projektow wuchować. Wšako chcyše ministerstwo ze swojim rozsudom zmóžnić, zo bychu so wšitke jemu dotal w běhu lěta zapodate twarske naprawy zeskutkownić hodźeli. Mjez nimi su wutwar wokrjesneje dróhi Ptačecy–Lejno (Tätzschwitz-Geierswalde) w druhim twarskim wotrězku z kolesowanskej šćežku kaž tež mostaj w Sowrjecach (Soritz) a w Brězni (Wiesa).

Krótkopowěsće (09.12.21)

štwórtk, 09. decembera 2021 spisane wot:

Zaso wjac natyknjenjow

Budyšin. Po 960 natyknjenjach z koronawirusom a dalšim smjertnym padom, wo kotrychž je Budyski krajnoradny zarjad­ wčera informował, je incidencna hódnota po Roberta Kochowym instituće w Bu­dyskim wokrjesu dźensa z 1 225,5 zaso wyša. Za wokrjes Zhorjelc mjenuje RKI indicencu 822,6. Tam su wčera 697 dalšich infekcijow zwěsćili.

Załožba wuměłske twórby kupiła

Budyšin. Załožba za serbski lud je wjacore twórby štyrjoch wuměłcow kupiła, kotrež běchu eksponaty wosebiteje wustajeńcy „Wobrazy krajiny – Přechod 03“. Mólba Michaela Kruscheho „Sinfonija Łužicy“ pyši přichodnje běrow direktora załožby Jana Budarja, instalaciju Frauke Rahr „Wopyt w domiznje“, rjad fotow „Agon“ Jošta Franka a wuběr Helle Stoleckojc dóstanje Choćebuski Serbski muzej jako trajne požčonki.

Spěchowanje kiwa

Policija (08.12.21)

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:

W hladarni woheń wudyrił

Budyšin. Rozpjeršenosć knježeše dźensa w nocy w Albertowym wustawje na Budyskej Schäfferowej. Krótko do połnocy je so z woknom na prěnim poschodźe kur walał. W bydlenju bě z njejasnych přičin woheń wudyrił, tak zo wołachu wohnjowu woboru, policiju a wuchowanske mocy. Objekt je bydlenska připrawa seniorow z 41 by­dlenjemi. Tuž so wuchowarjo hižo na wulku ewakuaciju nastajichu. Spěšneho zasadźenja dla pak móžachu wobornicy zadźěwać, zo so płomjenja z bydlenja 80lětneje na dalše wobłuki twarjenja rozpřestrěchu. Jeno tři susodne bydlenja z třomi wobydlerjemi dyrbjachu ewakuować. Potrjechenu wobydlerku dowjezechu do chorownje, tamnych třoch su na městnje zastarali. Po aktualnych informacijach so w bydlenju najprjedy raz bydlić njehodźi. Přičinu wohenja přepytuje nětko fachowc wohnjoweje wobory.

Konop namakali

Financowanje hišće njejasne

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:

Wokoło bywšeje Swinjarčanskeje starownje póčnje so hibać

Swinjarnja (SN/MWj). Předwidźane nowowužiwanje bywšeje Swinjarčanskeje starownje najskerje cyle pomału konkretniše formy nabywa. Minjene tydźenje je tam Klukšanska recyclingowa firma stare garaže spotorhała a twarske wotpadki wotwjezła. W tym zwisku pak hižo wo spočatku někajkich twarskich dźěłow rěčeć ma abatisa klóštra Marijineje hwězdy Gabriela Hesse za přezahe. „Garaže dyrbjachu tak a tak preč, dokelž njebychmy je na žanežkuli wašnje wužiwać móhli. Wone běchu prosće dodźeržane“, abatisa na naprašowanje zdźěli.

Historiske wrota restawrowane

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:

Jónu wob lěto wopominaja na Budyskim židowskim pohrjebnišću zamordowanych tudyšeje židowskeje wosady. Přichodny raz wuhladaja tam wopytowarjo ponowjene wrota, kotrež maja zajimawe stawizny.

Budyšin (ES/SN). Hižo lětdźesatki je kowany železny portal Budyskeho židowskeho pohrjebnišća při Mužakowskej dróze w jara špatnym stawje. Wobě křidle matej wosebite stawizny, kotrychž dla stej wonej samostatny pomnik.

W nowembru 1942 běchu nacionalsocialisća wukazali na židowskich pohrjebnišćach z rowow zemrětych šrot a železo zezběrać. To samsne płaćeše za wobhrodźenja a płoty. Po přikazu měšćanskeho zarjadnistwa dyrbješe wikowar ze surowiznami Erich Steglich w Budyšinje nadawk přewzać. Mjez druhim měješe wón tež wobě křidle wrotow wutwarić a jako šrot wotedać. Z wunoška chcychu drjewjane wrota zhotowić a zatwarić. Postajeny doskónčny termin 20. decembra 1942 njemóžeše Steglich dodźeržeć, za čož sej z radnicy mócne swary dósta.

Kóždy wobsedźer štomow ma so wo to starać, zo njebychu wone wobchad wohroželi abo so samo spowróćili a někoho zranili. Tež gmejny dyrbja za tym hladać. Tohodla bě Pančičan Ralf Schneider předwčerawšim ze swojej techniku we Worklecach. ­Při tamnišim kupowym haće je wón wot štomow hałzy wotrězał respektiwnje cyłe štomy pušćił. Foto: Feliks Haza

Z dwělemi wopak ležał

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:
Hdyž při wuchodźowanju druhdy přez Swinjarnju přińdu a nimo bywšeje starownje du, so prašam, hač hodźi so historiske domske woprawdźe tak přetwarić, zo móžeš so w nim wo zbrašenych starać. Přejara mi z lijawy rosćace štomiki, skóncowane wokna a mnohe dalše njedostatki do wočow bija. Ale ja njejsym twarski fachowc. Ćim wjetši respekt mam před zamołwitymi klóštra Marijineje hwězdy, zo so na tajki projekt zwaža. Ze swojimi wobmyslenjemi wo twarskich móžnosćach sym před něšto lětami hižo raz wopak ležał, a to tohorunja w Swinjarni. Tam je so swójba zwažiła, historiski młyn wobšěrnje ponowić a na swójske bydlenje přetwarić. Tehdy bych so nimale sadźił, zo to twarsce scyła móžno njeje. Na zbožo dyrbjach so lěpšeho powučić dać. Dźensa je młyn hotowa parlička a jako starožitnosć zachowany. Jeli so to na podobne wašnje tež z bywšej starownju tak stanje, by Swinjarnja wo dalšu zajimawostku ­bohatša była. Marian Wjeńka

Klětu wola krajneho radu

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:

Budyšin (SN/at). Klětu 12. junija budźe w Budyskim wokrjesu nowy krajny rada woleny. Termin je wokrjesny sejmik na swojim póndźelnym posedźenju schwalił. Budu-li rozsudne wólby trěbne, přewjedu je potom 3. julija. Wobaj wólbnej dnjej postajichu wokrjesni radźićeljo po poručenju statneho ministerstwa nutřkowneho po wothłosowanju z Forumom sakskich wokrjesow kaž tež z Forumom sakskich městow a gmejnjow za klětuše wólby krajnych radow, měšćanostow a wjesnjanostow w Sakskej.

Za předsydku wokrjesneho wólbneho wuběrka wuzwolichu póndźelu Andreju Peter, za jeje zastupjerku Anju Hornig. Nimo toho wobkrućichu tam čłonki a čło­now wokrjesneho wólbneho wuběrka a jich zastupjerki a zastupjerjow.

Michael Harig (CDU) je wot lěta 2001 krajny rada wokrjesa Budyšin. Jeho hamtska doba skónči so 31. julija 2022, a wón k wólbam znowa njenastupi. Dotal staj dwaj kandidataj, kotrajž chcyłoj jeho naslědować. Jedyn je tuchwilny zastu­powacy krajny rada Udo Wićaz jako namjet CDU, tamny njestronski Kamjenski předewzaćel Tobias Jantsch.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND