Škleńca objekt wustajeńcy

srjeda, 30. oktobera 2024 spisane wot:

Kamjenc. Na wotewrjenje pućowanskeje wustajeńcy pod hesłom „Glas – Handlungen & Resonanzen“ přeprošuja wuměłče Iona Dutz, Heidi Morgenstern a Anne Munka do Elementarija Kamjenskeho Muzeja zapadneje Łužicy a to pjatk, 1. nowembra, w 16 hodź. Wustajeńca skići dokumentariske dohlady do łužiskeje industrijneje kultury škleńčerstwa kaž tež ­do načasneho wuměłstwa, kotrež so ze škleńcu zaběra. Zastup je darmotny.

Hamburgčan zahudźi we Łazu

Łaz. Thomas Steinlein, spěwar, pěsnjer, pianist a hudźbny pedagoga z Hamburga, wuhotuje pjatk, 1. nowembra, w 19 hodź. koncert pod titulom „Zeitgleise“ we Łazowskej cyrkwi. Jeho wosobinske teksty swědča wo krutym zakótwjenju we wěrje. Zastup je darmotny. Wo pjenježny dar so prosy.

Wuslědki na škoće seniorow

Pančicy-Kukow. Dobyćer na wčerawšim serbskim škoće seniorow w Pančicach-Kukowje je Eckerhard Krautwurst z 2 594 dypkami před Uwe Sieglerom z 2 586 dypkami. Třeće městno docpě Józef Brězan z 2 491 dypkami. Cyłkownu tabulku nawjeduje dale Wolfgang Kühn z 24 039 dypkami.

Na rekwiem Luigija Cherubinija

Ponowja „wobličo města“

srjeda, 30. oktobera 2024 spisane wot:

Hač do lěta 2026 Wojerowske dwórnišćo wobšěrnje přetwarja

Wojerecy (AK/SN). Spočatk nowembra zahaja na dwě lěće wobšěrne ponowjenske dźěła na Wojerowskim dwórnišću. Je to zhromadny projekt Němskeje železnicy ze Swobodnym statom Sakskej, z Wobchadnym zwjazkom Hornje Łobjo (VVO) a dalšimi partnerami.

Wčera su zastupjerjo wšitkich na projekće wobdźělenych stron kaž tež města Wojerecy twarske dźěła oficialnje zahajili. Za zwoprawdźenje projekta su woni Budyske předewzaće Hentschke Bau społnomócnili. Cyłkowne kóšty wučinjeja 21 milionow eurow. Wot tuteje sumy přewza Němska železnica 7,4 miliony, kraj Sakska 7,7 milionow a VVO 5,9 milionow eurow.

Pěstuje swójbnu tradiciju

srjeda, 30. oktobera 2024 spisane wot:
Liesbeth Koden z Běłeje Wody pěstuje lětstotki staru tradiciju, kotruž stej jej wowka a mać zdźědźiłoj. Kóžde lěto w nazymje pječe wona za cyłe přiwuznistwo pjelnjene hodowne wosuški. Wutoru tydźenja je prěnje štyri, kóždy po 1 700 gramach, z domjaceje pjecy wućahnyła. „Z běłym posypkom pudroweho cokora symbolizuje ­wosušk do pjeluškow powite Jězusdźěćatko“, naspomni wona. Prěni nakraje wona po swójbnej tradiciji smjertnu njedźelu. Foto: Joachim Rjela

5 555 ludźi wustajeńcu wopytało

srjeda, 30. oktobera 2024 spisane wot:

Minjenu njedźelu wotmě so finisaža wustajeńcy „Twarski inženjer Eberhard Dučman. Mjez łužiskej drjewowej architekturu a industrielnym twarjenjom“ w Budyskim Serbskim muzeju. Dohromady běše jón 5555 zajimcow wopytało.

Budyšin (AP/SN). Njehladajo krasneho nazymskeho wjedra bě nawal na poslednim dnju wustajeńcy z wjedźenjom kuratorki Betinu Kaunowej a slědowacym přednoškom na žurli wulki. Wopyt wustajeńcy wo wodźacym twarskim inženjeru NDR a fachowcu na polu přeslědźenja a saněrowanja starych łužiskich drjewjanych twarow, njeje so jenož za twarskich insiderow wudanił.

Promowowana slědźerka na polu neurologije a stawiznow architektury dr. phil.dr.rer.nat. Betina Kaunowa, rodź. Dučmanec, je wobšěrny archiw swojeho nana přehladała a w dalšich archiwach akribisce rešeršowała. Z toho wurosće knižny a wustajenski projekt w zhromadnym dźěle ze Załožbu za serbski lud, Serbskim muzejom w Budyšinje a Energijowej fabriku Hórnikecy.

Krótkopowěsće (30.10.24)

srjeda, 30. oktobera 2024 spisane wot:

Wjelka smědźa zatřělić

Budyšin. Po tym zo je wjelk wospjet škody zawinował a wužitne zwěrjata w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu nadpadnył a zakusał, nětko dowolnosć za zatřělenje rubježneho zwěrjeća předleži, zdźěli wčera krajnoradny zarjad Budyskeho wokrjesa. Krajny rada Udo Witschas (CDU) je wuwzaćnu dowolnosć mjeztym podpisał.

Podpěra za kulturny zawod

Wojerecy. Wojerowscy měšćanscy radźićeljo su wčera wobzamknyli, zo dóstanje tamniši powšitkownowužitny Kulturny zawod zwěrjenc, kultura a kubłanje, kotryž je hižo dlěje w hospodarskich wuskosćach, dohromady poł miliona eurow financneje podpěry. Zawodej přisłušeja hudźbna šula, hród, měšćanski muzej, biblioteka kaž tež zwěrjenc.

Kónc po 101 lětach

Woheń w starowni spěšnje zhašeli

wutora, 29. oktobera 2024 spisane wot:
Z dotal njeznatych přičin je minjeny pjatk w Njeswačanskej starowni při hrodowym parku woheń wudyrił. Wohnjowi wobornicy z Njeswačidła a wokolnych wsow běchu spěšnje na městnje, tak zo so jim poradźi, woheń po krótkim času zhašeć. Něhdźe 20 ewakuěrowanych wobydlerjow je wuchowanska słužba Budyskeho Dźěłaćerskeho samaritanskeho zwjazka w starownjomaj w Rakecach a Budyšinje nachwilnje zakwartěrowała. Policija tuchwilu za přičinami wohenja slědźi. Foto: LausitzNews.de

Nic jenož na wsach, ale tež w městach maja mnozy doma skót. Něchtóžkuli nimo toho drobny skót plahuje. Wšitcy so wo strowotu swojich lubuškow ­prócuja. K tomu ­přinošować chce naša serija z pokiwami z weterinarneje ­mediciny. (44)

Měd chwalimy sej jako słódkosć, jako hojacu pomoc přećiwo chorosćam atd. Za wuspěšnu produkciju mjedu pak je sylny a strowy pčolacy lud njeparujomny. Wobswět pak pčoły přiběrajcy wužaduje. Ale tež chorosće so do kołćow dóstawaja.

Jedna z najčasćišich starosćow pčołarjow je varroa-roztoč. Parazit je jenož něhdźe milimeter króć połdra milimetra wulki, móže pak wosebje we wjetšim mnóstwje cyły lud pčołow zničić. Kaž Němski pčolacy monitoring informuje, zahinje kóžde lěto něhdźe 10 do 15 procentow wšěch ludow pčołow přez roztoča.

Varroa-roztoč je prěni króć 1967 w Europje zachadźał, a to w Bołharskej. Po­zdatnje bě so njekmanik z importowa­nymi pčolacymi ludami z wuchodneje Azije do Europy dóstał.

Měrana Cušcyna čita

wutora, 29. oktobera 2024 spisane wot:

Budyšin. Serbska basnica Měrana Cušcyna čita pjatk, 1. nowembra, we 18.30 hodź. ze swojeje loni wušłeje němskeje zběrki basnjow a krótkoprozy „innen bröckelt die schicht“ w Ekumeniskim tachantskim knižnym wobchodźe. Wo hudźbne wobrubjeneje na mjeztym hižo 79. wudaću Literarneho kofeja postara so hudźbna terapeutka Claudia Steidte na akordeonje.

Přednošk wo rěčnej krajinje

Budyšin. Maćica Serbska přeprošuje dźensa wječor w 19 hodź. na přednošk we wobłuku Maćičneje akademije do Serbskeho domu. Referent Evan Bleakly rozjima rólu hornjoserbskeje rěče w rěčnymaj krajinomaj Ralbicy-Róžant a Rakecy a to z wosebitym fokusom na diskursy, w kotrych so hornjoserbske teksty we woběmaj gmejnomaj jewja. Zastup je darmotny. Zajimcy móža přednošk tež online sćěhować. Link namakaja na internetnej stronje Maćicy pod rubriku „aktualne“.

Halloween na hrodźe

Policija (29.10.24)

wutora, 29. oktobera 2024 spisane wot:

Razantnych jězdźerjow lepili

Połčnica. Team wobchadneje dohladowanskeje słužby je sobotu na awtodróze A 4 pola Połčnicy do směra Drježdźan spěšnosć wobchadnych wobdźělnikow přepruwował. Na městnje dowolenu spěšnosć 120 km/h je wot 5 763 měrjenych jězdźidłow 377 překročiło. Mjez wobchadnymi skućićelemi staj Budyšan a Kamjenčan negatiwnej rekordaj ze spěšnosću 208 resp. 203 km/h „docpěłoj“.

Přećiwo pominjenju a zabyću

wutora, 29. oktobera 2024 spisane wot:

Žónski ansambl Jarobinka we Wojerecach publikum zahorił

Wojerecy (KD/SN). Nažel přemało při­posłucharjow je njedźelu wječor we Wo­jerowskej Janskej cyrkwi wulkotny a přemóžacy koncert žónskeho ansambla ­Jarobinka dožiwiło. Jónkrótnosć programa dwanaće spěwarkow pod nawodom Walburgi Wałdźic tči w tym, zo spěwaja po originalu jednohłósne ludowe pěsnje ze srjedźneje a Delnjeje Łužicy w mo­dernej třihłósnej chórowej sadźbje. Nawjednica žónskeho ansambla, je ini­ciatorka a motor aktualneho spěwneho projekta pod titulom „Pěsnje z łužiskich brunicowych regionow“.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND