Ewaluacija bilingualneje WITAJ-wučby w delnjoserbskich zakładnych šulach, jeje njespokojace wuslědki a scyła połoženje w delnjoserbskim šulstwje stejachu w srjedźišću 28. hłowneje zhromadźizny župy Delnja Łužica minjeny pjatk w Bórkowach.
Bórkowy (HA/SN). W rozprawje župneho předsydstwa, kotruž podachu župan Wylem Janhöfer, městožupan Marcus Końcaŕ a zamołwita za młodźinske dźěło Franciska Albertowa, žadachu sej tak spěšnje kaž móžno pomjenować trěbne konkluzije z ewaluacije. K tomu chcedźa lětsa wosebitu klawsuru wotměć ze wšěmi, kotřiž su zamołwići za serbsku wučbu. Delegaća su wobzamknyli próstwu Zwjazkowemu předsydstwu Domowiny zapodać, zo třěšny zwjazk a Rěčny centrum WITAJ (RCW) do swojeho lětušeho dźěłoweho plana přewjedźenje kubłanskeje klawsury w Delnjej Łužicy přiwzatej. Nawodnica RCW dr. Beata Brězanowa to podpěruje. Předsyda Towarstwa za spěchowanje serbskeje rěče w cyrkwi dr. Hartmut Leipner je zjawny list cyłka za šěroku diskusiju wo serbskim šulstwje rozkładł.
Hodźij (RLc/SN). Serbske ewangelske towarstwo a Hodźijska Bjesada stej minjenu sobotu wosebite popołdnjo wuhotowałoj. Něhdźe 40 ewangelskich Serbow z cyłeho hornjoserbskeho sydlenskeho ruma je přeprošenje sćěhowało.
W starej Hodźijskej šuli swjećachu přitomni zhromadnje ze superintendentom Janom Malinkom nutrnosć. We wobłuku slědowaceje swačiny spěwachu wšitcy zhromadnje při šalce kofeja a skibce tykanca serbske spěwy. Na to wobhonichu so wobdźělnicy w dźěłarničce wo móžnosćach nawuknyć w interneće serbšćinu. Referent bě direktor Załožby za serbski lud Jan Budar. Ćežišćo bě projekt „Serbsce DIGITALNJE krok po kroku wuknyć – prawopis a gramatika“, kotryž bě Rěčny centrum Witaj z pomocu Serbskeho instituta a z podpěru załožby loni online spřistupnił. Nimo toho rozłoži Budar nadawki swojeje institucije a kak wona dźěła.
Ćežišćo mjeztym 4. raz wot Zwjazka serbskich wuměłcow wuhotowaneho rozmołwneho wječora pod hesłom tracTare bě kniha Benedikta Dyrlicha „Doma we wućekach 1“. Nimo detailow nastaća publikacije zajimowachu so přitomni wosebje za načasnostawizniske podawki w zwisku ze Statnej bjezstrašnosću NDR.
Budyšin (SN/bn). Jěwa-Marja Čornakec witaše hosći w mjenje ZSW wčera w Budyskim hosćencu Tiroler Stuben a přepoda słowo Dietrichej Šołće, kiž knihu skrótka předstaji. „Samo njejsy-li samsneho lětnika kaž awtor, namakaš tójšto paralelow. Kaž za mnohich płaći tež za Dyrlicha, zo bě čas NDR spagat mjez přiměrjenjom a spjećowanjom“, zjima Šołta memoary „basnika, kiž bě a je zdobom kulturny a narodny prócowar“. Wosobinsce bě bywšeho nawodu Serbskeho instituta při lekturje „eksotiska maćizna“ překwapiła. „Njebě mi dotal wědome, kak žiwje so serbske a nabožne nałožki 15 kilometrow zwonka Budyšina pěstowachu.“
Pančicy-Kukow (SN/MWj). Wo dorost w swojich rjadach so prócować měł jedyn ze zaměrow lětušeho dźěła Domowinskeje skupiny Pančicy-Kukow być. Za to chcedźa so někotři młódši čłonojo ze skupinskim předsydstwom zetkać, zo móhli zhromadnje za idejemi pytać. Na to dojednachu so wčera na hłownej zhromadźiznje skupiny, na kotruž bě wjace hač 30 čłonow přišło. Kaž z rozprawy předsydy Pětra Korjeńka wuchadźeše, běchu lońše hłowne zarjadowanja čitanski wječor, wopyt dźiwadła a Serbskeho muzeja, skupinski wulět do Berlina a wobhladanje filma wo nabožno-narodnych pomnikach w Pančicach a Kukowje. Lětuši plan skupiny z aktualnje 89 čłonami wopřijima mjez druhim filmowy wječor z Tonijom Bukom, rozmołwu z redakciju Serbskich Nowin, kolesowanje do Njebjelčic a ekskursiju do Prahi.
W diskusiji Alfons Kuring napominaše njepopušćić w prócowanju, Muzej Ćišinskeho dale wudźeržować. Jadwiga Kaulfürstowa so prašeše, kak wuprudźa skupina na gmejnu a kak móhła so sobu wo wjace serbskosće na gmejnskej runinje starać.
Wojerecy (pi/SN). Předsydstwo župy „Handrij Zejler“ je na swojim wčerawšim posedźenju Joachima Glücklicha, direktora Wojerowskeje Wyšeje šule „Na kromje města“, za kubłanskopolitiskeho poradźowarja wuzwoliło. Župan Marcel Brauman a Glücklich chcetaj z městom wo wjac cyłodnjowskich serbskich poskitkach na Wojerowskich šulach jednać. Župa je zwólniwa so na wuhotowanju praktisce wobdźěleć. Na dnjowym porjedźe steješe tež prócowanje župy, w kooperaciji z Krabatowym młynom serbsku instituciju we Wojerecach zaměstnić: cyłoserbski centrum z kubłanskimi a dožiwjenskimi poskitkami za dźěći z ćežišćom aktiwneho nałožowanja serbšćiny. Župan informowaše wo „prěnich pozitiwnych signalach do toho směra“.
W času kaž dźensa, hdyž swět za poprawnymi žórłami slědźi, je načasu tež žórła serbskich kěrlušow lěpje dodnić. Toho běchu sej wčera wječor w Budyskim Serbskim domje zhromadźeni přezjedni.
Budyšin (mkc/SN). Michał Jan Wałda – serbski kěrlušer? Z tym prašenjom zaběrachu so čłonojo sekcije hudźba Maćicy Serbskeje wčera wječor w Budyšinje. Wjace hač 90 melodijam je w nětčišim Wosadniku za katolskich Serbow jako žórło Michał Jan Wałda 1787 připokazane. Wony Serb a Budyski tachant wuda 1787 pod titulom „Spěwawa Jězusowa Wincza“ jako zběrku serbskich katolskich kěrlušowych 659 tekstow. K nim přirjadowaše we wosebitym wudaću samsne lěto 238 melodijow, a za praktisku potrjebu jako třeće dźěło nad kěrlušemi wustaji wón melodije z generalnym basom. W podtitulu Choralneje knihi Michał Jan Wałda sam wuzběhnje, zo je melodije nahromadźił a wudał.
Župna hłowna zhromadźizna namjetuje 19. hłownej zhromadźiznje Domowiny nastorčić ewaluaciju wučby serbšćiny w najšěršim zmysle w serbskim sydlenskim rumje w Sakskej, zo by wučba serbšćiny za kóžde dźěćo na wysokim niwowje dale zaručena była.
Delegaća hłowneje a wólbneje zhromadźizny župy „Jan Arnošt Smoler“
Budyšin, dnja 19. januara 2019
Serbscy čłonojo rady Załožby za serbski lud su přezjednje za nowotwar Serbskeho instituta (SI) a Serbskeho kulturneho archiwa (SKA) na terenje Lawskich hrjebjow hłosowali. W předłoze wobzamknjenja rěka, zo ma so nimo SI a SKA tež Serbska kulturna informacija (SKI) potom do noweho twarjenja přesydlić a zo ma wone potom jako zetkanišćo Serbow a Němcow słužić.
Serbski dom steji w tradiciji towarstwoweho domu Maćicy Serbskeje a bu jako tajki po Druhej swětowej wójnje na druhim městnje znowa natwarjeny. Wosebje Serbja ze wsy su sej z dźěłom a swójskimi pjenjezami tak swój towarstwowy dom wutworili. Zničeny Maćičny dom běše woprawdźity duchowno-kulturny centrum Serbow. A tomu měješe tež nowy Serbski dom na Budyskim Póstowym naměsće wotpowědować.
Wuwiće w nowšim času – hižo z tym, zo běchu Serbsku kofejownju a do toho tež klubownju w domje zawrěli –, je narok domu zanjechało. Loni nětko je rozhłós MDR přizjewił, zo ma jeho kompletne studijo ze Serbskeho domu wućahnyć. To rěka, zo budźe wot klětušeho wjace hač cyła etaža prózdna stać.
Wěcowna a na aktualne problemy poćahowana bě diskusija na hłownej a wólbnej zhromadźiznje Domowinskeje župy „Jan Arnošt Smoler“ sobotu w Budyskim Serbskim domje.
„Fakt je, zo su zjawne móžnosće, serbšćinu wužiwać, dźeń a wobmjezowaniše a zo němčina wosebje w słabšich kónčinach našeje župy dale přiběra.“ Sada z rozprawy předsydstwa hłownej a wólbnej zhromadźiznje župy „Jan Arnošt Smoler“ minjenu sobotu w Budyšinje pokazuje na njespokojace rěčne połoženje. Župa chce sej přiběrajcy „wosebje ze stron komunalnych a statnych zamołwitych wužadać“, telko kaž móžno składnosćow za nałožowanje maćeršćiny tworić.