Ze skutkowanja prjedownikow zawjazk wurostł
Najwjetša Domowinska skupina w župje „Jakub Lorenc-Zalěski“ je Trjebinska. Wot nazymy 1945 skutkowaca twori wona kruty stołp gmejnskeho žiwjenja. Sobotu swjećachu skupinarjo z hosćimi 70. róčnicu załoženja.
Trjebin (SN/at). Gmejna Trjebin je so bližaceje Wochožanskeje brunicoweje jamy minjene lěta wo tójšto přeměniła. Kruta kótwica, zo bychu tam bohate serbske tradicije zachowali, je Domowinska skupina. Wosoby kaž Matej Pawlo, pod jeho nawodom ju wjesnjenjo nazymu 1945 załožichu, Pawoł Fabian, skupinski předsyda hač do spočatka 1960tych lět, Beno Knop, kiž bě jej 44 lět hač do swojeje smjerće 2005 předsydarił, a znaty ludowy herc Hanzo Šuster su Trjebinskim Domowinjanam tež dźensa zawjazk, w jich duchu dale skutkować.
Tak zwjazachu swjedźenske zarjadowanje sobotu w Trjebinskim Domje towarstwow ze spominanjom a z jasnym wuznaćom, tele hódnoty přichodnym generacijam dale posrědkować.
Smy zaso wo jednoho aktiwista chudši
Tele linki pišu krótko po tym, zo sym wo smjerći swojeho dołholětneho přećela Pawoła Hejduški zhonił. Z nim poboku sym chodźił po šćežkach dźěćatstwa w Hórkach, po Varnsdorfskich pućach čěsko-serbskeho gymnazija, po Budyskich hasach za čas wyšeje šule, po Lipšćanskich dróhach w lětach uniwersitneho kubłanja ... A jako běchu zhromadne puće po předpisach žiwjenja do wšelakich kónčin wotbočili, pytachmoj za składnosćemi so zetkawać.
Pawoł bě so hakle wóndano do domjacych Hórkow dowjezć dał, zo by pódla był, jako tam na Smolic statoku swoju knihu dopomnjenkow předstajich. Hačrunjež wón knihu dodosća znaješe, chcyše słyšeć, kak to klinči, hdyž awtor publikacije sam z njeje čita. A dokelž je so horstce do Hórkow přichwatanych zajimcow spodobało, štož běchu na wosobinskich dožiwjenjach z powšitkownje znatych časow słyšeli, sej literarny wječor ze spěwami a piwkom podlěšichmy. A kaž připódla so dohladachmy, zo za pianom „Netec Pawl“ sedźi, wot kotrehož nichtó z nas wědźał njebě, zo móže wón tež „klawěr piskać“.
Prestiž za serbsku młodźinu
Festiwal diversity wusměrja so na pisanosć a wšelakorosć
Serbske młodźinske towarstwo Pawk je zašły tydźeń młodostnych z najwšelakorišich europskich mjeńšin do Łužicy přeprosyło, zo bychu zhromadnje Festiwal diversity (mnohotnosć) swjećili. Što su na nim wšitko dožiwili, chcyše Jakub Wowčer wot předsydki Pawka Kristin Heelemanec wědźeć.
Festiwal diversity je nimo, ćeža je wotpadnyła. Čehodla je festiwal runje w Budyšinje swoju premjeru měł?
K. Heelemanec: Budyšin a z tym tohorunja Serbja w Budyšinje a blišej woklinje su znaći za swoju pisanosć a wšelakorosć kultury a wězo tež folklory, rejow, spěwow atd. Dokelž so Festiwal diversity runje na tele wobłuki wusměrja, smy sej prajili, čehodla nic tole prěni króć pola nas wuspytać, hdźe by było lěpje?
Što su wobdźělnicy w běhu festiwala wšitko dožiwili?
Festiwal měł so z krutym wobstatkom MENS-lěta stać
Matti
Ullrich
Foto:
A. Pawlikec
Lukas Kornfeind
Foto:
A. Pawlikec
Na lětušim Festiwalu diversity we Łužicy je knježił europski duch młodźiny. Jakub Wowčer je so dweju wobdźělnikow za jeju zaćišćemi prašał.
Matti Ullrich, čłon danskeje mjeńšiny w Němskej: Mi so tu jara derje lubi. Wobdźělu so prěni króć na evenće zwjazka Młodźiny europskich narodnych mjeńšin (MENS). Sym wšak tež hišće nowačk w swojim towarstwje. Njemějach poprawom scyła wulke wočakowanja na festiwal a Serbow. Běch pak hižo wot někotrych staršich čłonow wo Serbach zhonił, a jim je so tež stajnje we Łužicy lubiło, jako běchu před lětami tule na seminarach. Nětko so sam wobdźělam a mam tydźeń za wulkotny. Smy njesměrnje wjele činili, tójšto z wokoliny widźeli a mnohe informacije dóstali, serbsku kulturu zeznali. Sym so pak tež z kulturu druhich tu wobdźělenych skupin bliže rozestajał.
Jěć do Budyšina – samozrozumliwe
Riike Johannsen překwapja ze swojim wjesołym, wotewrjenym wašnjom. Ručež so z njej rozmołwješ, maš zaćišć, zo jej sympatija ludźi přilětuje. Wona rady wo swojich myslach powěda, stajnje z pozadkom a přeswědčenjom, zo je derje, być čłon mjeńšiny w Němskej. Na wikach wuměny na Budyskich Žitnych wikach staješe wona wopytowarjam kwisowe prašenja, při čimž dóndźe k mnohim rozmowłam.
Serbskemu žiwjenju so wěnował
W Bukecach a wokolinje rozšěri so tele dny zrudźaca powěsć: Swěrny čłon Bukečanskeje Domowinskeje skupiny a serbski wučer na wuměnku Feliks Wowčer njeje hižo mjez nami. Zhubimy swěrneho a spušćomneho čłona našeje Domowinskeje skupiny. Mnohe lěta skutkowaše wón aktiwnje jako čłon předsydstwa Budyskeje župy „Jan Arnošt Smoler“. 22. julija nastupi swój posledni puć tule na zemi – runje tři dny do swojich 84. narodnin. Wón zawostaji mandźelsku, tři dźowki a štyri wnučki.
25. julija 1931 w Zdźěri rodźeny Feliks Wowčer bě přistajeny Domowiny a dźěłaše pozdźišo něšto lět w hórniskim předewzaću Wismut, doniž njepoda so na studij wučerstwa. Jako pedagoga wěnowaše so połnje serbskemu žiwjenju w Bukecach. Tři lětdźesatki skutkowaše jako serbski zapósłanc a čłon gmejnskeje rady a bě wjacore lěta tež zastupowacy wjesnjanosta. Wosebje zasadźowaše so za serbske žiwjenje, wobkedźbowaše pak wuwiće w gmejnje z kritiskim wóčkom. Často běše na wsach komuny po puću, zo by z fotami žiwjenje w Bukečanskej gmejnje dokumentował. Słowo a skutk tworještej w bywšim wučerju jednotu.
Wutorne wječory za proby chóra rezerwowane byli
Spěšnje roznjese so minjeny kónc tydźenja w Delanach powěsć, zo je w starobje 75 lět po sćerpnje znjesenej chorosći sobuzałožer a wjelelětny spěwar Serbskeho muskeho chóra Delany Gerat Šołta na prawdu Božu wotešoł.
Narodźił bě so Gerat jako štwórty hólc Šołćic mandźelskimaj Jakubej a Herće 31. decembra 1939 w Šunowje. Staršej běštaj skromnaj a wjesołaj čłowjekaj, štož so tež na Gerata přenjese. W Šołćic dobrej stwě zwučowachu často dźiwadło, kehelowachu z kulu na powjazu, hrajachu blidotenis, dźěći wuknjechu karty placać a w zymje tam chošća wjazachu. A wězo je při wšitkich aktiwitach serbski ludowy spěw stajnje wažnu rólu hrał, a Gerat Šołta stupaše hižo wot młodych lět po tychle šćežkach. Jako so wón 1961 z Marju Šołćic z Koćiny zmandźeli, měješe młody por swoje prěnje bydlenje pola Mikličec. Pozdźišo natwarištaj sej swójski domčk na Křižerskej w Konjecach. Jimaj narodźištaj so synaj Frank a Roland. 1998 je Šołćic swójbje starosćiwa a luba mać zemrěła. Nowy spočatk žiwjenskeje wole nadeńdźe Gerat ze swojej partnerku Móniku Šołćinej z Pěskec.
Młodźinske dźěło jemu wažne
Pod hesłom „Čerstwy wětřik w Domowinje abo wostanje tola wšitko při starym?“ wotmě so wčera wječor Choćebuske Serbske blido. Zastupowacy jednaćel Domowiny Marcus Kóńcaŕ, kiž je zastojnstwo Haralda Koncaka w měrcu přewzał, bě hłowny hósć.
Choćebuz (GW/SN). „Jako Domowina w Delnjej Łužicy smy w ludźe připóznaći. Kritiske hłosy měrja so na dźěło, nic pak na wosoby. Z tym móžu derje žiwy być“, wotmołwi Marcus Kóńcaŕ na prašenje spisowaćela Jurja Kocha, hač widźi wón podobne konflikty nastupajo Domowinu kaž w Hornjej Łužicy.
Kóńcaŕ chce z Delnjoserbskim gymnazijom wušo hromadźe dźěłać. Tam je mjeztym telko wotchadnikow, kotřiž serbšćinu derje wobknježa, z čehož wurostu nowe nadawki. Předewšěm chce wón młodźinske dźěło rozšěrić.
Měli derje hromadźe dźěłać
Choćebuz (HA/SN). Na swojim wčerawšim posedźenju w Choćebuzu zetka so prezidij Domowiny z předsydstwom župy Delnja Łužica, z delnjoserbskimi čłonami zwjazkoweho předsydstwa a z předsydu noweje Rady za serbske naležnosće Braniborskeje Torstenom Makom. W čiłej diskusiji dźěše wo to, kak móhli zhromadne dźěło mjez tymle wažnymi gremijemi polěpšić. Předsyda Domowiny Dawid Statnik podšmórny, zo ma kóždy gremij sam za sebje swoju kompetencu a swoju konkretnu zamołwitosć. Wšitcy wobdźěleni běchu sej přezjedni, zo je spěšna mjezsobna informacija trěbna za spomóžnu komunikaciju. Tež zhromadne wustupowanje a stejišćo při rozrisanju wažnych problemow, kaž na přikład we wobłuku serbskeho šulstwa, stej trěbnej. Hižo wobstejace kooperaciske zrěčenje mjez třěšnym zwjazkom a delnjołužiskej župu je za to dobry přikład. Torsten Mak potwjerdźi, zo trjeba braniborska serbska rada pomoc a podpěru Domowiny.
Přihotuja turněr konjaceho sporta
Konjace sportowe towarstwo Při Klóšterskej wodźe wuhotuje wot 17. do 19. julija w Hórkach šesty mjezynarodny turněr mnohostronskeho jěchanja, jenički swojeho razu we wuchodnej Němskej.
Hórki (AK/SN). Wutrajnosć, přehlad a koncentraciju trjeba mnohostronski jěchar. „Wón dyrbi wurunanje jěchać móc a dresuru runje tak kaž přezpólne jěchanje a skakanske pruwowanja zmištrować“, podšmórnje Bettina Wenderothowa z konjaceho sportoweho towarstwa Při Klóšterskej wodźe. Hižo dołho přihotuje so towarstwo na 6. mjezynarodny turněr mnohostronskich jěcharjow za tydźeń w Hórkach. Něhdźe sto konjacych sportowcow z Němskeje, Pólskeje, Šwicarskeje a Indoneskeje so na narodnych a mjezynarodnych pruwowanjach wobdźěli. Z Frankom Ostholtom z Warendorfa startuje samo bywši olympiski dobyćer.
