Nětko je na nami, jeho dźěło dale wjesć
Zrudźaca powěsć njeje so hišće do kóždeho kućika Łužicy dóstała: Dieter Redo, nošer Zejlerjoweho myta 2018, je 10. měrca po ćežkej chorosći zemrěł.
W Slepjanskej wosadźe je sej njeboćički trajne zasłužby při zachowanju serbskeje rěče, nałožkow a tradicijow zdobył. Dieterej Redej, rodźenemu 12. februara 1942, je wosebje slepjanšćina na wutrobje ležała. Dźakować so jemu předewšěm mamy, zo je ze swojimi zběrkami a zapiskami kurs tudyšeje narěče iniciěrował. To bě zakład za to, zo ju zachowujemy a znowa hajimy.
Lajkojo přihotuja hižo za lětsa nowu komediju
Chrósćicy (ZC/SN). Lajscy dźiwadźelnicy z Chrósćic chcedźa hišće lětsa nowu inscenaciju nazwučować. To su čłonojo skupiny na swojej hłownej zhromadźiznje tydźenja w Chrósćicach rozsudźili. „Wězo chcemy našich přihladowarjow znowa z komediju zawjeselić. W přichodnych tydźenjach prěnje přihoty za nju zahajimy“, zdźěli čłonka Zala Cyžowa.
Přihoty zaběželi su porno tomu hižo za lětušu nowu inscenaciju w zamołwitosći Towarstwa Cyrila a Metoda (TCM) pod hołym njebjom. Titul krucha rěka „Mór a lubosć“ a předstajić chcedźa ju w septembru w Chrósćicach. Samozrozumliwje w njej nimo dalšich ludźi z wosady tohorunja wjacori dźiwadźelnicy Chróšćanskeje skupiny sobu skutkuja. „Na zakładźe toho, zo njejsmy z tekstom hry přejara wućeženi, smy so rozsudźili so hižo lětsa na nowu inscenaciju zwažić“, rěka ze stron skupiny hladajo na přidatne dźěło z kruchom „Mór a lubosć“.
Tež ewangelsku narěčzapřijeć
Bukecy (lm/SN). Zajim na sobotnej dźěłarničce Bjesadow Serbskeho ewangelskeho towarstwa a Bukečanskeje Bjesady bě wulki. Stólcy w rjadowni ewangelskeje šule běchu hač na poslednje městno wobsadźene. Mjez hosćimi běchu skupiny Bjesadow z Rakec, Hodźija a Horow, ale tež zajimcy z wokoliny.
Dźěłarničku nawjedował je Michał Cyž z Budyskeho studija Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala. Jemu poboku bě Daniel Zoba. Wobdźělnicy zbližichu sej najaktualniše serbske digitalne poskitki a móžachu je nałožować. Dźesaćlětny Filip Malink z Rakec rozłoži přitomnym funkciju słuchopisaka BOOKiija na zakładźe knihi Ludoweho nakładnistwa Domowina. Tež zabawne appy kaž Serbski spěwnik, QuizSerb a Serbsce lochko su přitomnym rozłožili. Daniel Zoba předstaji projekt commonvoice, internetnu stronu, z kotrejž nahrawanja serbskich sadow zběraja a wuhódnoćeja. Tak chcedźa krok po kroku datowu banku pjelnić a kompjuterej serbsku rěč přiwučić, a tak tež ewangelsku narěč.
Swěrny přećel Serbow a lubowar Łužicy był
Zrudźaca powěsć ze sewjerneje Čěskeje je Łužicu docpěła – swěrny přećel Serbow dr. František Vydra je 29. februara w starobje 86 lět zemrěł.
František Vydra narodźi so 4. nowembra 1933 w čěskej wsy Branov. 1949 přesydli so swójba do Benešova nad Ploučnicí njedaloko Děčína. Po wuchodźenju gymnazija w Děčínje, hdźež spřećeli so z tam wuknjacymi młodymi Serbami, předewšěm z Bohumírom Härtelom, z jeho sotru a bratrom, poda so Vydra na studije do Libereca. Tam zezna wón pozdźišo dalšich serbskich studentow, a w běhu jeničkeho šulskeho lěta je serbšćinu nawuknył. Tak započa so jara za Łužicu zajimować.
Dwaj studijej bě František Vydra zmištrował – studij pedagogiki a pozdźišo jendźelšćiny/sorabistiki. 1987 sta so z doktorom filozofije. Přewažnje skutkowaše jako wučer na zakładnej šuli w Chrastavje, dalše lěta na gymnaziju w Frýdlanće a na priwatnej šuli w Liberecu. 1995 započa wón w Chrastavskim měšćanskim muzeju dźěłać, hdźež je nimo dalšich wosebity serbski wotrjad wutworił.
2022 budźe lěto Kocora a Zejlerja
Wojerecy (SN/JaW). Lěto 2022 budźe wosebite lěto, wěnowane Handrijej Zejlerjej Korli Awgustej Kocorej. To je prezidij Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny na swojim wčerawšim wuradźowanju we Wojerowskim Domowinskim domje wobzamknył. Přičina, wosebite lěto wuwołać, stej faktaj, zo spominamy za dwě lěće na „150. posmjertniny Handrija Zejlerja a 200. narodniny Korle Awgusta Kocora. Domowina wšelake aktiwity, na přikład Serbskeho ludoweho ansambla, podpěruje a župy a čłonske towarstwa namołwja, hač do kónca lěta 2020 referentej Domowiny za kulturne naležnosće a wukraj Clemensej Škodźe dalše namjety posrědkować“, zdźěli nowinski rěčnik třěšneho zwjazka Marcel Brauman.
Přihotowali su wčera we Wojerecach tež lětuše posedźenje poradźowaceho wuběrka za prašenja serbskeho ludu, kotrež budźe 13. meje w Berlinskim zwjazkowym ministerstwje za nutřkowne naležnosće. Zakład wuradźowanja je rozprawa předsydy Domowiny wo połoženju našeho naroda, kotruž wón prawidłownje podawa. Zarjad Domowiny tuchwilu na njej dźěła.
Rěčny kurs chcedźa wožiwić
Towarstwo Njepilic dwór pyta dorost, zo móhło so womłodźić
Rowno (AK/SN). 3 900 wopytowarjow su loni na Rownjanskim Njepilic statoku witali. „To bě tójšto wjace hač lěto do toho“, podšmórny předsyda towarstwa Njepilic dwór Manfred Nikel na hłownej zhromadźiznje minjeny pjatk. W běhu lěta přewjedźechu 83 zarjadowanjow a 27 wodźenjow. Kaž Nikel rjekny, bě to dotal najintensiwniše lěto towarstwa.
„Bohužel njeje so nam poradźiło serbskorěčny kurs wožiwić. Tónle nadawk pak z wočow njezhubimy“, praji předsyda, přetož statok je přez serbšćinu žiwy. Dalši nuzny nadawk je za dorostom pytać, zo móhli towarstwo womłodźić. Tuchwilu přisłuša jemu 41 čłonow, kotřiž wukonjachu loni cyłkownje 7 000 dźěłowych hodźin na statoku.
Žadaja sej wuwzaćne rjadowanje
Židźino (SN/JaW). Hnydom dwěmaj aktualnymaj temomaj je so Zwjazkowe předsydstwo Domowiny minjeny pjatk na Židźinskej starej šuli wěnowało. Byrnjež wjetšina čłonow chorosće dla zamołwjena była – jenož 12 z cyłkownje 28 čłonow bě přitomnych – a zwjazkowe předsydstwo wobzamknjenjakmane njebyło, su wuradźowanje přewjedli.
Jasnje wupraji so gremij nastupajo wutworjenje rjadownjow 5. lětnika na serbskich wyšich šulach. Jan Nuk bě temu namjetował. Wšako bě w minjenych měsacach tójšto wo tym słyšeć, zo móhło so stać, zo dyrbi Ralbičanska šula dźěći wotpokazać. Tohodla sej zwjazkowe předsydstwo zasadnje žada, kóždemu dźěsću zmóžnić tam do šule chodźić, hdźež staj je staršej přizjewiłoj. Kaž předsyda Domowiny Dawid Statnik zwurazni, je zaměr „w Ralbicach kaž druhdźe w Serbach škitać socialne rumy šulerjow“. Domowina sej tuž žada, wuwzaćnje zarjadować dalšu rjadownju w přichodnym 5. lětniku Ralbičanskeje wyšeje šule, štož bě jasny signal gremija zjawnosći. Zdobom přilubichu staršim pomoc. „Smy jim na wšitkich stejnišćach poboku, hdyž podpěru trjebaja“, Statnik podšmórny.
Dźěło bilancowali
Budyšin (LTh/SN). „Měšćanska Domowinska skupina 3 je jedna z najaktiwnišich skupin Budyskeje župy „Jan Arnošt Smoler‘.“ To rjekny čłonka župneho předsydstwa Leńka Thomasowa na hłownej zhromadźiznje skupiny předwčerawšim w Budyskim hosćencu „Lusatia“ a dźakowaše so zdobom wjelelětnemu předsydźe cyłka Měrćinej Wornarjej za swěrne a spušćomne dźěło. W swojej rozprawje bilancowaše wón pilne a wobšěrne dźěło skupiny 3.
Tež za lěto 2020 su sej skupinarjo tójšto předewzali. Na přikład chcedźa sej ródnu wjes bywšeho čłona Jurja Krawže Žuricy zbližić a sej dźěło tam bydlaceho rězbarja spřistupnić. Dale wobhladaja sej wobrazowy přednošk čłona Hinca Cuški wo wšitkich sydom festiwalach serbskeje kultury. Nimo toho wobdźěla so na centralnych zarjadowanjach Budyskeje župy a třěšneho zwjazka, mjez druhim na dnju wotewrjenych duri w Domje Měrćina Nowaka-Njechorńskeho.
Dwurěčnosć je naš kapital
Kowar: Łužica je wjele wjac hač jenož trochu Braniborskeje a Sakskeje
Budyšin (SN/JaW). Domowina chce „serbski kapital“ wjacerěčnosće jako „klučowu kompetencu“ w zakładnym wusměrjenju Łužicy zakótwić. To zdźěli wčera nowinski rěčnik třěšneho zwjazka Marcel Brauman. Pozadk prócowanja je wočakowany zakoń wo sylnjenju struktury. Z nim chcedźa nimo naprawow Zwjazka w hódnoće něhdźe 26 miliardow eurow tohorunja wodźene naprawy w zamołwitosći krajow k nałoženju něhdźe 14 miliardow eurow zwoprawdźić. Łužiskemu rewěrej chcedźa lětnje 200 milionow eurow z toho přewostajić. Zakład ma być wuwićowa strategija, kotruž Hospodarski region Łužica (WiL) z přichodowej dźěłarničku Łužica zdźěłuje. Na dźěłarničce wobdźělena je tohorunja Domowina jako čłon jeje wodźenskeho wuběrka.
Planuja hižo za dalšu, jubilejnu inscenaciju
Konjecy/Šunow (SN/bn). Lajska dźiwadłowa skupina Šunow-Konjecy je swoju inscenaciju „Ludźo, njedźiwajće so“ 16. februara w Lejnje posledni raz předstajiła. Cyłkownje su produkciju dźesać króć ducy po Hornjej Łužicy pokazali a dohromady wjace hač 1 000 wopytowarjow zličili. „To je drje trochu mjenje přihladowarjow, hač smy w minjenych lětach přiwabili, wotpowěduje pak někak našemu přerězkej. Poskitk zarjadowanjow we Łužicy je rozrostł, štož je powšitkownje mjenje publikuma wuskutkowało. Přiwšěm smy spokojom a wjeselimy so jara, zo je so nam poradźiło přihladowarstwo přeswědčić. Wothłós bě wšudźe, hdźež smy hrali, jara dobry“, bilancuje předsyda lajskeje skupiny Daniel Wjenk.
