Kak dale z wodu w regionje? Pod tutym hesłom je njedawno nawoda sakskeho zarjada za rěčne zawěry Sprjewje a Nysy Sebastian Fritze z Budyšina we wobłuku zjawneho čitanskeho cyklusa „Łužiske rozmołwy wo wodźe“ na Braniborskej techniskej uniwersiće wo přichodnych problemach jězorow a rěkow přednošował.
Choćebuz (GW/SN). Ćopliša a sušiša – klima we Łužicy je so minjene sto lět jasnje přeměniła. Z mnohimi ličbami a diagramami je diplomowy geologa Sebastian Fritze, kiž hižo wot lěta 1998 w sakskim zarjedźe za rěčne zawěry Sprjewje a Nysy skutkuje, to wobkrućił, štož tež normalny čłowjek pomału pytnje. Temperatura přiběra – wosebje w lěsach – a mnóstwo dešća woteběra.
Kamjenc (SN/JaW). Sobudźěłaćerjo Kamjenskeho baterijoweho zawoda Accumotive dóstanu wot klětušeho wjace mzdy. Kaž dźěłarnistwo IG metal dźensa zdźěla, stej so wčera dźěłarnistwo a wjednistwo zawoda w Lessingowym měsće po něhdźe połdra lěta trajacych jednanjach na to dorozumiłoj, přewzać sakske płoninowe tarifowe zrěčenje metaloweje a elektroindustrije. „Dźensa je wosebity dźeń za cyłu wuchodnu Saksku“, hódnoćeše wuspěch nawoda jednanjow a prěni społnomócnjeny IG metal we wuchodnej Sakskej Jan Otto.
Za sobudźěłaćerjow Kamjenskeho zawoda Deutsche Accumotive, kotryž je stoprocentna wotnožka awtotwarca Daimler, to rěka, zo změja hač do lěta 2021 stoprocentowsku mzdu po mjenowanym tarifje a tak wot noweho lěta 200 do 600 eurow měsačnje wjac w kapsy, pisa dźěłarnistwo. Dale płaći dźěłodawar přistajenym jónkrótnje 1 000 eurow. Krok po kroku zwyša tež dowol na 30 dnjow wob lěto. Nimo toho chcedźa přichodnje hodowny pjenjez płaćić.
Kamjenc/Kinspork (UM/SN). Sakska měšćanska železnica je w minjenej nocy wobchad dospołnje a bjez připowědźenja zastajiła. Nimo čarow we wuchodnych Rudnych horinach je tež zwisk mjez Kamjencom resp. Kinsporkom a Drježdźanami potrjecheny. Sta pasažěrow čakachu podarmo na nastupišćach. Ani předewzaće same ani wobchadny zwjazk Hornje Łobjo (VVO), w kotrehož nadawku ćahi mjez Łužicu a sakskej stolicu jězdźa, njeběštej dźensa dopołdnja nastupajo dokładniše rozjasnjenje docpějomnej.
Zjawnoprawniskemu sćelakej MDR předleži po swójskim podaću zdźělenka Sakskeje měšćanskeje železnicy, w kotrejž předewzaće zastajenje wobchada mjez druhim ze „špatnym stawom trasow“ wopodstatni: „Masiwne wegetaciske škody su w minjenych lětach prawidłownje kolizije ćahow a tak deficit wjacorych milionow eurow wuskutkowali. Wot lěta 2014 je sydomměstnowa suma stratow nastała, kotraž likwiditu Sakskeje měšćanskeje železnicy jako předewzaće srjedźneho stawa masiwnje wobćežuje.“
Wučomnicu kaž ju móže sej serbske nakładnistwo jenož přeć: „Powšitkownje so zajimuju za nakładowanje, wosebje pak tute městno mje wabješe. Wšako je Ludowe nakładnistwo Domowina jeničke serbske nakładnistwo. Chcych wědźeć, kak serbskorěčna literatura nastanje, na kotre wašnje so cilowe skupiny narěča a tak dale. Tu sy zamołwity, zo so serbska rěč dale dawa. A to mam za wažny nadawk“, rozłožuje Jadwiga Šnajdrec.
Lěto 2038 je komisija za rozrost, strukturnu změnu a dźěło zwjazkoweho knježerstwa kónc wudobywanja brunicy poručiła. Studija Załožby Rosy Luxemburg nětko zwěsća, zo móhli hižo w lěće 2035 poslednju łužisku wulkomilinarnju wot syće wotpinyć.
Wojerecy (JoS/SN). Wojerowska Towaršnosć za wu- a dalekubłanje (GAF) je posledni dźeń wukubłanskeho lěta 2018/2019 pjeć wučomnikow po wuspěšnym pruwowanju do powołanskeho žiwjenja rozžohnowała. Tónkróć přewjedźechu zarjadowanje w mjeńšim kruhu, wšako běchu so mnozy hižo do prózdnin abo na dowol podali.
Rozžohnowanje bě přiwšěm dostojne. Wučomnicy móža so tuž nětko powołansce dale wukmanjeć, na přikład w Zwjazkowej woborje abo na studiju.
Nawoda wobłuka wukubłanje pola GAF Kay-Uwe Schollmeier je młodostnym gratulował, prajo: „Sće pilni byli a powołanje nawuknyli. Z wuspěšnymi pruwowanjemi njejsće swoje wukubłanske zawody přesłapili.“ Wšitcy běchu z docpětymi wukonami spokojom a chcedźa w zawodźe wostać. Jenož jedyn wotchadnik je so w druhim předewzaću požadał.
Strukturnu změnu we Łužicy njesměli jenož etablěrowanym mocam přewostajić. Wo tym su w towarstwje Łužiske perspektiwy přeswědčeni a chcedźa „wobydlerski region Łužicu“ wutworić.
Rań/Raduš (SN/at). Strukturna změna we Łužicy trjeba ciwilnotowaršnostnu komponentu. Tajkej chce towarstwo Łužiske perspektiwy z běrowom w błótowskim Radušu polěkować. Z wulkim angažementom je jeho nawodnica Evelyn Bodenmeier zwjazkowej ministerce za wobswětoškit a wěstotu reaktorow Sveni Schulze (SPD) minjenu wutoru w Ranju zaměry cyłka nastupajo strukturnu změnu a přichodne kroki dźěławosće předstajiła. Mjez někotrymi přitomnymi zastupjerjemi Łužiskich perspektiwow bě serbski sejmar Hanzo Wylem-Kell. Bodenmeier eksplicitnje na to skedźbni, zo je zdźědźeny kulturny rum Serbow wobstatk łužiskeho transformaciskeho regiona. A tohodla so wjeseli, zo je ze Serbskim sejmom tež domoródna mjeńšina na Łužiskich perspektiwach wobdźělena.