Snadny přirost
Budyšin (SN/at). Bjezdźěłnosć w Hornjej Łužicy je w juliju snadnušce přiběrała. Kaž agentura za dźěło dźensa w Budyšinje wozjewja, bě w tudyšim wobwodźe 26 740 bjezdźěłnych registrowanych. To je 130 wosobow (0,5 procentow) wjace hač w předměsacu, ale 1 758 (6,2 procentaj) mjenje hač loni w pražniku.
„Wuwiće zwisuje z počasom, dokelž su so mnozy młodźi ludźo po zakónčenju šulskeho abo powołanskeho wukubłanja bjezdźěłni přizjewili. Přichodne tydźenje budu so naši sposrědkowarjo na tychle młodych fachowcow koncentrować, zo bychu jich do hornjołužiskich dźěłowych wikow zapřijeli“, rjekny dźensa Thomas Berndt, předsyda jednaćelstwa Budyskeje agentury za dźěło.
Kwota bjezdźěłnosće zwyši so na 9,2 procentaj. Wobsteji dale wulki rozdźěl mjez zapadom – Radeberg 5,0 procentow – a wuchodom přisłušneho teritorija – Zhorjelc 13,8 procentow.
Dźěłodawarskemu serwisej Budyskeje agentury za dźěło bu w juliju 1 112 socialneho zawěsćenja winowatych dźěłowych městnow přizjewjene, najwjace z wobłuka hospodarske posłužby (599).
Wulět na Šwedski kamjeń hodźi so z pućowanjom derje zwjazać
Wšojedne hač runinu parkowanišća pěši docpěješ abo tam z awta wulězeš, hnydom ći wětřik wokoło nosa duje. „Na tym pytnješ, zo sy na Šwedskim kamjenju“, praji z posměwkom Simone Fischer. Wona je šefina hórskeho restawranta „Šwedski kamjeń“ na 420 metrow wysokej horje blisko Połčnicy.
Wosebje tych, kotrymž je zapadna Łužica skerje cuza, kónčina mjez Steinu, Ohornom a awtodróhu A 4 překwapja. Tohodla měł so wulět na Šwedski kamjeń snano z pućowanjom zahajić. „Z čerwjenej smužku markěrowany puć wjedźe na Žiwiny a dale k žórłu Čorneho Halštrowa. Přez lěs Luchsenburg móžeće so sem wróćić“, Simone Fischer poruča. Na pućowanskej karće pódla hrajkanišća při parkowanišću nańdźeš wšelake móžnosće, ze Žuric pochadźaca hosćencarka wuswětla. Krajinowje zajimawa kónčina tež kolesowarjow wabi.
Wotmołwy pytać
Gosćeraz (SN/at). Pod hesłom „Campować za ekologisce a socialnje sprawu změnu!“ wotměje so 5. łužiski klimowy a energijowy camp wot 5. do 9. awgusta w Gosćerazu (Groß Gastrose) pola Gubina. Kaž Marvin Kracheel z organizaciskeho teama zdźěli, „su tež wuhlowi přihłosowarjo na respekta połny dialog přeprošeni“. Znamjenja časa wujewjeja, zo so doba wobswětej škodźaceje brunicy nachila. Tohodla chce klimowy camp ramik skićić, zo bychu móžne wotmołwy namakali abo za čas po wuhlu dalše wažne prašenja sformulowali. Organizatorojo wuraznje na to skedźbnjeja, zo nastupa pytanje rozrisanjow tuchwilu hišće w brunicy dźěłacych runje tak kaž wobswětowe škody wudobywanja brunicy dla.
Dźěłarnički a ekskursije su runje tak planowane kaž pisane protesty před centralu Vattenfalla, před běrowom industrijneho dźěłarnistwa hórnistwo, chemija, energija w Choćebuzu a před Janšojskej milinarnju. Wobdźělnicy klimoweho campa wojuja lokalnje přećiwo brunicowym jamam, přećiwo přesydlenju, přećiwo zežołtnjenju Sprjewje a za konsekwentny energijowy přewrót.
Po nowym puću dorost wabić
Mnohim łužiskim předewzaćam je dale a ćešo trěbny fachowy dorost zaručić. W Grodku chce iniciatiwa domizniski swjedźeń wužiwać, zo bychu tam fachowe mocy wabili.
Grodk (JoS/SN). Nowy puć chcedźa w Grodku kročić, zo bychu trěbne fachowe mocy zaručili. Składnostnje tamnišeho domizniskeho swjedźenja 7. do 9. awgusta budu město, hospodarske spěchowanje a zajimowane předewzaća na powołanske šansy w domiznje skedźbnjeć.
Čerstwy sad z Łužicy
Pola Stollec w Šěrachowje móžeš sej wot septembra sam jabłuka šćipać
Žitne žně su dominowaca tema w lětnich měsacach. Bjezdwěla su wone wjeršk ratarskeho lěta. Runja ratarjam prócuja so tež zahrodnicy a plahowarjo sadu, nas wob lěto z čerstwymi płodami z domjaceje produkcije zastarać.
Budyšin (SN/JK). W samsnym času kaž syčomłóćawy swoje koła na wulkich zahonach wjerća, pilni ludźo na plantaži Šěrachowskeho sadoweho zawoda Bernharda Stolle wišnje šćipaja. Te su so lětsa wosebje derje radźili a tohodla je trjeba je z dźewjeć hektarow wulkeje plantaže zasobu w dobrej kwaliće dochować. Dešć je bohužel k tomu wjedł, zo so wišnje pukaja. Tak je wosebity chwatk trěbny. Stolle pak je najebać to optimist a wě, zo wón wšitke wišnje, kotrež jeho pomocnicy našćipaja, z pomocu sadoweho drustwa wotbudźe. Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje z toho wuchadźa, zo plahowarjo słódkich wišnjow w Němskej lětsa něhdźe 36 500 tonow tutych płodow nažněja.
Pomocnicy swoje pruwowanske dźěła předstajili
Budyšin/Kamjenc (SN). Budyske blidarske zjednoćenstwo bě zajimcow njedawno do Kamjenskeje firmy ewag přeprosyło, hdźež móžachu tam wustajene pruwowanske dźěła pomocnikow wobdźiwać. Dźesać nimale dowukubłanych blidarjow, mjez nimi jedna młoda žona, je swoje wosobinske objekty naćisnyło a je w sto dźěłowych hodźinach zhotowiło. Poprawom měło jich hišće wjace być, štyrjo wučomnicy pak běchu wukubłanske zrěčenje krótko do kónca wukubłanskeho časa rozwjazali, kaž Budyske wokrjesne rjemjeslnistwo zdźěli.
Nowopowołany předsyda wuběrka za pruwowanje pomocnikow René Schmeißer a wyši mišter zjednoćenstwa Ulrich Lange běštaj spokojom z wukonami wučomnikow. Zo zjednoćenstwo blidarjow pruwowanske dźěła zjawnje wustaja, ma mjeztym wjelelětnu tradiciju. Tu móža so blidarske zawody a wuwučowanscy mištrojo wo kmanosćach tamnych wučomnikow přeswědčić. Swójbni su sej nowe kruchi hordźe wobhladali. Rjemjeslnicy rozmołwjachu so tež ze šulerjemi, kotřiž so za powołanje blidarja zajimuja. Woni móžachu tu hnydom zwisk k wukubłanskemu zawodej nawjazać.
Prócuja so wo mało powołanjow
Wiesbaden (dpa/SN). Wukubłanje w drobnowikowanju wostawa mjez młodostnymi w Němskej dale najwoblubowaniše powołanske přeće. Aldi, Rewe a tamne wikowanske rjećazy su loni 31 080 nowych wučomnikow přistajili. Dźěło w kupnicach steji tuž na prěnim městnje wšitkich powołanskich wukubłanjow. Na dalšich městnach sćěhuja běrowowy překupc, předawar, awtomechatronikar kaž tež industrijny překupc, kaž Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje zdźěla. Nimale štwórćina (23,6 procentow) wšitkich wučomnikow so na tele pjeć powołanjow wusměrja.
Mjez młodymi žonami prócuje so połojca wšitkich požadarkow wo runje dźesać powołanjow: Tam běrowowa překupča, lěkarska pomocnica abo medicinska fachowa přistajena mjez sobu konkuruja, mjeztym zo wostawaja druhe poskitki z jara dobrymi wuhladami njewobsadźene, rozłožuje rěčnik Zwjazkoweho instituta za powołanske wukubłanje (BIBB) Andreas Pieper tuchwilne połoženje.
Wuchadźišćo a kónc rjanych pućowanjow k jězorej a do horow
W gmejnje Markersdorf (wokrjes Zhorjelc) leži wjes z historiskim hórskim hosćencom – Jawernik-Nechow (JauernickBuschbach). Hižo na kromje wsy tafle na njón skedźbnjeja, zmylić jón njemóžeš. Tykowane twarjenje mjez tamnymi napadnje. Naměsto před hosćencom a wulka jědźna karta na sćěnje wabitej k tomu, pozastać a sej přestawku popřeć.
Hosćenc ma dołhu tradiciju. Hižo wot 15. lětstotka tu ludźi posłužuja a jim słódne jědźe porjedźeja. W lěće 1991 staj Zimmermannec mandźelskaj hosćenc přewzałoj, kotryž wjedźeše tehdy wikowanska organizacija HO. Mandźelska jako kucharka měješe hižo gastronomiske nazhonjenja. Tak zwažištaj so na dyrdomdej, kiž je so wudanił. Andriko Zimmermann je drje po powołanju rjemjeslnik, mjeztym pak korčmar z ćěłom a dušu. To jeho sprawnje měnjene słowa podšmórnu. Wěsta hordosć je z nich wusłyšeć.
Zjawny bliskowobchad požadaniši
Nihdźe w Hornjej Łužicy njewužiwaja zjawny wosobowy bliskowobchad tak sylnje kaž w Zhorjelcu. To je naprašowanje zaměroweho zwjazka wobchadny zwisk Hornja Łužica-Delnja Šleska (ZVON) wunjesło.
Budyšin (UM/SN). Wuslědki naprašowanja wužiwarjow a wobydlerjow ZVON předleža. Najwažniše dopóznaće z toho je, zo njeje najebać woteběracu ličbu wobydlerstwa wo šěsć procentow zajim za zjawne wobchadne wukony wot lěta 2010 wosłabił. Nawopak, ličba „transportowanskich padow“, kaž to fachowcy mjenuja, je w tejle dobje wo procent přiběrała a wučinješe loni 17,6 milionow. „To leži daloko nad lěta 2010 wuprajenej prognozu. Smy tuž optimistiscy, zo tež tuchwilne prognozy w tajkej raznosći njepřitrjechja“, zwěsća jednaćel ZVON Hans-Jürgen Pfeiffer. Po nich by ličba wužiwarjow zjawneho bliskowobchada w lěće 2025 jenož 85 procentow aktualneho stawa wučinjała.
