Budyšin (CK/SN). Bjezdźěłnosć w Hornjej Łužicy je snadnje přiběrała. W nowembrje bě 16 094 ludźi bjez joba. To je 16 wjac hač před měsacom. Přiwšěm su dźěłowe wiki stabilne, kaž Ilona Winge-Paul zdźěli. Jednaćelka za operatiwne naležnosće Budyskeje agentury za dźěło poda za to tři přičiny: „Powšitkowne wožiwjenje nazymu dale postupuje, hodowne wikowanje je zahajene a twarske zawody su w kónčnym spurće, zo bychu do zymy poslednje dźěła zmištrowali.“ Kwota bjezdźěłnosće w zarjadniskim wobłuku Budyšin wučinja cyłkownje 5,7 procentow. W Hornjej Łužicy maja 4 672 swobodnych dźěłowych městnow.

W nowembru su firmy hižo prěnich ludźi­ w powołanjach, kotrež wot wjedra wotwisuja, pušćili. Z tak mjenowanej sezonowej přiražku za krótkodźěło drje móža tomu zadźěwać, wulkeho naprašowanja za fachowcami dla pak njemóže nichtó garantować, zo so nazymu pušćeni sobudźěłaćerjo nalěto zaso na swoje městno wróća. „Ze sezonowej přiražku za krótkodźěło dźěłowe poměry dale wobsteja, a předewzaća wostanu stabilne“, Ilona­ Winge-Paul potwjerdźi.

Z najwšelakorišimi akcijemi ciwilneje njeposłušnosće su sej přiwisnicy přećiwo wuhlu wusměrjeneho zwjazkarstwa „Ende Gelände“­ sobotu kónc zmilinjenja brunicy žadali. Wosebje aktiwni běchu při Janšojskej brunicowej jamje: Njedaloko Kótłow (Kathlow) wobsadźichu woni kolije mjez jamu a Janšojskej milinarnju (hlej tež přinošk naprawo). Foto: Michael Helbig

Protesty zwjetša měrne byli

póndźela, 02. decembera 2019 spisane wot:

Choćebuz (SN/BŠe). Tysacy přiwisnikow zwjazkarstwa „Ende Gelände“, kotřiž su za hnydomny kónc wudobywanja brunicy, zadobychu so kónc tydźenja do sakskich a braniborskich wuhlowych jamow. Tak wobsadźichu Janšojsku a jamu Wjelcej-juh kaž tež jamu Zjednoćeny Schleenhain pola Lipska. Protest měrješe so přećiwo klimowej politice zwjazko­weho knježerstwa.

Kaž policija zdźěli, je k jednotliwym namócnym rozestajenjam dóšło. Cyłkownje 29 chłostanskich jednanjow wěcneho wobškodźenja, strašneho zapřimnjenja do železniskeho wobchada a ranjenja domjaceho měra dla su zastojnicy registrowali. Energijowej předewzaći Mibrag­ a Łužiska ener­gija a milinarnje (LEAG) stej připowědźiłoj wšitke prawniske srědki wužiwać. Škitarjo­ klimy mjeztym zdźělichu, zo su z wotběhom měrliwych protestow spokojom. Zwjazkarstwo „Ende Gelände“ z toho wuchadźa, zo je so na jednotliwych akcijach cyłkownje 4 000 ludźi wobdźěliło.

Wutworja zhromadnu wódnu stražu

pjatk, 29. nowembera 2019 spisane wot:

Tornow (AK/SN). Braniborska a Sakska chcetej mjezy přesahowacu zhromadnu stražu wodoškitneje policije wutworić. Sydło ma na južnym přibrjohu Lejnjanskeho jězora nastać. Tuchwilu wothło­suje so zaměrowy zwjazk Łužiska jězo­ri­na ze statnym zawodom Sakski imobilijowy a twarski management (SIB). Hižo wčera je zwjazkowa zhromadźizna zwjazka w Tornowje pola Łutow (Lauta) tomu přihłosowała, wotzamknyć wotnajenske zrěčenje za zhromadnu stražu w Lejnom (Geierswalde). „Zrěčenje je na 15 lět wobmjezowane“, rjekny jednaćel zaměroweho zwjazka Łu­ži­ska jězorina za Saksku Daniel Just. „Zapisana je opcija, zrěčenje wo pjeć lět po­dlěšić.“ Zaměrowy zwjazk ma nětko trěbne podrysy, specialne za­twarki a dalše wuhotowanje za nowu stražu do planowanjow zapřijeć.

Chcedźa wjace pjenjez wudać

pjatk, 29. nowembera 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wjac pjenjez za pěstowarnje, tuńše jězdźenki za železnicu kaž tež wyše wudawki za škit klimy a zakitowanje – tu so temy, wo kotrychž chcyše zwjazkowy sejm dźensa nastupajo klětuši etat wothłosować. W nim chce koalicija wjace pjenjez za socialny, železniski a kubłanski wobłuk wudać. Wobjim rekordneho etata wučinja 362 miliardow eurow, 5,6 miliardow wjace hač lětsa.

Najebać słabšu konjunkturu a mjenje dawkowych dochodow nochce so financny minister Olaf Scholz (SPD) zadołžić. Čorna nula ma dale wobstać. To je jenož móžno, dokelž móže z hornca zwjazkoweho knježerstwa čerpać, kotryž bě za krizu ćěkancow dla předwidźany.

Cyłkownje 42,9 mrd. eurow planuja za wutwar dróhow a železniskich čarow, za kolesowarske šćežki, nowe pěstowarnje, digitalizaciju w šulach a spěšny internet we wjesnych kónčinach. Twarske zawody pak maja telko nadawkow, zo njehodźa so pjenjezy snano scyła wužiwać.

Wotnožka bórzewe Łužicy

srjeda, 27. nowembera 2019 spisane wot:

Běła Woda (SN/CoR). Nowy wotrjad Zwjazkoweho zarjada za hospodarstwo a wuwoznu kontrolu (Bafa) chcedźa klětu w Běłej Wodźe zaměstnić. Etatowy wuběrk Němskeho zwjazkoweho sejma je financne srědki za 100 nowych dźěłowych městnow a přidatne 17,6 milionow eurow za wěcne wuhotowanje za nowy łužiski zarjad wobzamknył. Po infor­macijach zapósłanca zwjazkoweho sejma a čłona tamnišeho wuběrka za etat Thomasa Jurka (SPD) ma nowy wotrjad mjez druhim tež nadawki we wobłuku zwoprawdźenja zakonja wo klimowym škiće přewzać, kaž na přikład premiju za wuměnu wolijowych tepjenjow abo wobdźěłanje próstwow wo přiměrjenski pjenjez bywšim staršim hórnikam.

„Zwjazk steji k tomu, štož je přilubił: Dohromady 5 000 nowych dźěłowych městnow w zwjazkowych zarjadach přichodne lěta w strukturnosłabych a wot kónca wudobywanja brunicy wosebje potrjechenych městach a gmejnach zaměstnić“, praji Jurk. Tuchwilu jednaja wo kondicijach konkretneje imobilije w Běłej Wodźe. Wot 1. měrca maja prěni ludźo w nowym zarjedźe dźěłać.

Zajimawu nowosć móža wopytowarjo Błótow dožiwić: Před měsacom je znaty kuchar Peter Franke (nalěwo) ze swojim wobchodom do noweho domicila w hotelu „Zum Stern“ we Wjerbnje zaćahnył. Tež tam poskića wón zajimcam najwšelakoriše dohlady do potajnstwow błótowskeje kuchnje a korjeninow. Foto: Michael Helbig

„Jamy njejsu žane hrajkanišćo“

srjeda, 27. nowembera 2019 spisane wot:

Mnozy kritisce na protestne akcije zwjazkarstwa „Ende Gelände“ zhladuja

Choćebuz/Budyšin (SN/BŠe). Připowědźena masowa akcija zwjazkarstwa „Ende Gelände“ zbudźa wulke diskusije. Najwjetši dźěl ludźi chětro kritisce na přichodny kónc tydźenja zhladuje. Wšako su so na zašłej tajkej akciji wjacore chłostajomne njeskutki stali. We wobłuku protestneho zarjadowanja swjatkowny kónc tydźenja 2016 přećiwo wudobywanju brunicy bu technika w a podłu wuhlowych jamow wobškodźena. Dale napadnychu zamołwitym, tehdy hišće předewzaća Vattenfall, manipulacije na kolijach, kotrychž dla móhł ćah z kolijow skočić. Signalne připrawy běchu manipulowane a bombowa atrapa schowana.

Předsyda Reiner Deutschmann nadźija so podpěry Swobodneho stata Sakskeje

W lěće 2001 běchu Krabatowe towarstwo w Čornym Chołmcu wutworili. Oficielne mjeno je „Na slědach Krabata – towarstwo k regionalnemu wuwiću dwurěčneje Łužicy“. „Załoženje bě wuslědk diskusijow a wuwićow w gmejnach Njebjelčicy, Čorny Chołmc, Wulke Ždźary a Rakecy“, rozłožuje Reiner Deutschmann, kiž je mjeztym 13 lět předsyda towarstwa. Wo zwiskach, ćežach­ a přichodnych zaměrach je so z nim Andreas­ Kirschke rozmołwjał.

Honorarny konsul Chorwatskeje republiki w Sakskej dr. Peter Neumann je 10. septembra w Koćinskim zawodźe Krabatowy mlokowy swět na přijeće přeprosył. Tam běchu tež hosćo z chorwatskeho Varaždina. Kak wažne su tajke zwiski?

Zawodny plan dale wohroženy

wutora, 26. nowembera 2019 spisane wot:

Wot spočatka septembra njeje w Janšojskej brunicowej jamje hižo dowolene brunicu wudobywać. Wina na tym je po­brachowace wobswětowe pruwowanje, kotrež hač do dźensnišeho njepředleži.

Choćebuz (SN/BŠe). Choćebuske wyše zarjad­niske sudnistwo je wukazało wot 1. septembra dźěła w Janšojskej brunicowej jamje přetorhnyć, dokelž njeběchu předewzaću Łužiska energija a milinarnje (LEAG) jako mějićelej jamy přizwolili dobu za zdźěłanje posudka wobswětoweje znjesliwosće podlěšić.

Serbska debata

nowostki LND