Pitna woda ma so škitać
Zežołtnjena Sprjewja běše wažna naležnosć wuradźowanja braniborskeho brunicoweho wuběrka dźensa w Choćebuzu. Tematika je napjata, dokelž hrozy mjeztym zanjerodźenje pitneje wody, kotruž zdobywaja na přikład za město Frankfurt nad Wódru abo w Berlinje z pobrjóžneho filtrata Sprjewje.
Choćebuz (SN/at). Potrjecheni wobydlerjo žadachu sej dźensa do zahajenja posedźenja před schadźowanišćom w Choćebuzu konsekwentne naprawy přećiwo poćeženju ze železowym hydroksidom a sulfatom z brunicoweho hórnistwa. Woni witachu wuběrkownikow z transparentom „Pitnu wodu škitać, nic lobbyjowe zajimy!“ a rozdźělachu nopaški z pitnej wodu z Frankfurta nad Wódru, kaž zdźěli Zelena liga Braniborskeje. Wobswětowy zwjazk kritizuje, zo njeje nawodnistwo wuběrka jednaćela Frankfurtskeje wodarnje přeprosyło, kiž bě poskićił přednošować wo ćežach, wurosćacych ze zanjerodźenja ze sulfatom za přihotowanje pitneje wody.
Mólby wosrjedź energije
Změny derje přihotować
Lětuše Budyske předewzaćelske dny (BUT) wotměja so hišće raz po lońšim přikładźe. Nowe ideje a změny za přichodne lěta wotwisuja wot nowych ludźi w Budyskej radnicy.
Budyšin (SN/JK). Hdyž dźensa wječor krajny rada Michael Harig (CDU) a Budyski wyši měšćanosta Alexander Ahrens (njestronjan) firmownikow wokrjesa na Budyske předewzaćelske dny witataj, poběži wšitko po přikładźe minjenych lět.
Lětuše BUT wotměja so hišće raz po dotal zwučenym wašnju. Kaž nawoda zarjada za hospodarske spěchowanje Budyšina Alexander Scharfenberg zdźěli, maja wotpohlad, klětu dalšich partnerow do přihota a přewjedźenja BUT zapřijeć. „Najprjedy měłoj so wyši měšćanosta Alexander Ahrens a hospodarski měšćanosta dr. Robert Böhmer k swojim předstawam wo BUT wuprajić. Wobaj dyrbitaj so do noweje zamołwitosće w radnicy zadźěłać. Zawěsće pak mataj wosobinske předstawy, kak móhli za Budyšin wažne předewzaćelske dny koncipowane być“, wuzběhny Scharfenberg.
Tworićel łužiskeje jězoriny
Dwaceći lět towaršnosć LMBV krajinu wuspěšnje rekultiwuje
Na swjedźenskim zarjadowanju składnostnje 20lětneho wobstaća Łužiskeje a srjedźoněmskeje towaršnosće hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) staji sakski ministerski prezident Stanisław Tilich mjez druhim prašenje: „Što přińdźe po brunicy?“ Wotmołwu je sam dał: „LMBV!“
Tomu tak je, a to wažnosć a trěbnosć wulkeho předewzaća na cyle krótke wašnje zjima. Za hódnoćenje jeho wažnosće a nadawkow je wažne, so trochu na pozadk a wuwiće LMBV dopomnić. Wona je zwjazkowa towaršnosć, słušaca stoprocentowsce Zwjazkej, kotruž Zwjazk po 75 procentach kaž tež Sakska a Braniborska po 25 procentach financuja. 1995 nasta wona po hromadupołoženju towaršnosćow hórnistwoweho zarjadnistwa Łužicy (LBV) a srjedźneje Němskeje (MBV) a přewza tak zamołwity nadawk, hórnisku naslědnu krajinu saněrować.
Wažne su zhromadne wuslědki
Gmejna Trjebin a Vattenfall stej spjelnjenje zakładneho zrěčenja z lěta 2008 bilancowałoj. Tójšto hodźeše so na dobro wobydlerjow a gmejny zwoprawdźić.
Zakładne zrěčenje mjez gmejnu Trjebin a energijowym koncernom Vattenfall je w dalokej měrje spjelnjene. „Hišće zakónčić maja so doskónčny wutwar pućow a někotre zwosadźenja“, podšmórny Trjebinska wjesnjanostka Kerstin Antonius (Wolerske zjednoćenstwo Trjebin) na njedawnym posedźenju gmejnskeje rady. Zhromadnje z Joachimom Kretschmerom, kiž je pola Vattenfalla zamołwity za wobłuk twarstwo/hórniske škody, a Wolfgangom Zechom, wěcywobdźěłarjom za twarstwo w Trjebinskej gmejnje, předstaji wona wuslědki dotalneho dźěła.
Za čistu Sprjewju
Zły Komorow (SN/JK). W boju přećiwo zežołtnjenju Sprjewje a za spěšniše čisćenje dnowneje wody wuhlowych jamow zahaji saněrar hórniskeje naslědneje krajiny, Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV), dalšu naprawu. Blisko Noweje Wsy w gmejnje Sprjewiny Doł nastanjetej hłubokej studni, kotrejž matej wodu hižo w předpolu Sprjewje přiwzać a ju po filtrowanju a prěnim čisćenju w dołhich rołach do čisćernje za dnownu wodu w industrijnišću Čorna Pumpa wjesć.
Studni stej dalši přinošk LMBV k tomu, zo so podźěl železoweho hydroksida w Sprjewi pomjeńši. Wonej wšak měłoj po planje hižo dźěłać, techniskich problemow dla pak móža trěbnu techniku hakle nětko zatwarić. Kaž nowinarski wotdźěl LMBV zdźěli, matej studni wot oktobra na probu dźěłać. Jeli wšo derje poběži, budu jej wot klětušeho z doskónčnej hotowosću a połnej kapacitu wužiwać móc. Princip čisćenja wody je tón, zo so we hłubokich studnjach woda wuhlowych jamow wotklumpa a prjedy hač do Sprjewje abo jeje přitokow běži, w nowych studnjach zběra.
Zwiski polěpšić
Budyšin (SN/JK). Po dojednanju wo lěpšim železniskim zwisku mjez Němskej a Pólskej je načasu, zo tež w Sakskej wotpowědne naprawy k polěpšenju železniskeho wobchada přewjedu.
Zapósłanc krajneho sejma Marko Šiman (CDU) sej žada, zo so ručež móžno zahaji elektriski wutwar čary z Drježdźan do Zhorjelca. Za dalše dlijenje njeje hižo přičiny, měni zapósłanc a wočakuje skónčnje konkretny rozsud zwjazkoweho hospodarskeho ministerstwa. „Nam ničo njepomha, hdyž so plany na čas po lěće 2020 přestorča. Trjebamy nětko připrajenje, zo móhli z trěbnymi dźěłami hišće do lěta 2018 započeć“, Šiman wuzběhny. Čara je mjezynarodnje wuznamna a trěbna. Tohodla měła wona wutwarjena a pobrachowacy dźěl železniskeho zwiska mjez wuchodnej a zapadnej Europu bórze elektrifikowany być.
Sakski hospodarski minister Martin Dulig (SPD) je hižo w juniju podpisał planowanske dojednanje wo elektrifikaciji čary a je tak Němskej železnicy připrajił zwólniwosć Sakskeje, projekt podpěrać. Tři miliony eurow přewostaji swobodny stat za předplanowanje.
Wočaknu rozsud sudnistwow
Rychbach (SN/JK). Regionalny planowanski zwjazk Hornja Łužica-Delnja Šleska je so wčera na swojej 90. zwjazkowej zhromadźinje w Rychbachu pola Zhorjelca schadźował.
Gremiji wuradźowaše mjez druhim wo hospodarskim planje přichodneho lěta. Doskónčnje so čłonojo zwjazka hišće na wšitke nadrobnosće dojednać njemóžachu. Tak budu naćisk plana na přichodnej zhromadźiznje kónc oktobra w Zhorjelcu dale rozjimać. W dalšim dypku zabrachu čłonojo zwjazka stejišćo k namjetej dźělneho plana wužiwanja płonin za produkowanje wětroweje energije, štož ma regionalne planowanske zhromadźenstwo Łužica-Błóta planowane. Wotpohladej, stejnišćo za wětrniki planować, je planowanski zwjazk wčera přihłosował.
Prěnju namołwu móža wudać
Rakecy (SN/JK). Zdźělenka wo přizwolenju srědkow za prěni schodźenk spěchowanja je dźensa dóšła. To zdźěli regionalny manager Leaderoweje kónčiny Hornjołužiska hola a haty Rudolf Rychtar na naprašowanje Serbskich Nowin. Ručež móžno chcedźa ju na internetnej stronje wozjewić a zdobom wšitkim, kotřiž su dotal projekty zapodali, zdźělić, zo smědźa spěchowansku próstwu stajić. Wotpowědna namołwa k přizjewjenju slěduje. Hač do kónca oktobra maja so próstwy za prěnju spěchowansku namołwu w regionalnym běrowje w Rakecach zapodać. Rozsudźacy gremij potom wo přidźělenju srědkow na swojim zetkanju 30. nowembra rozsudźi.
Za prěnju spěchowansku dobu je 850 000 eurow k dispoziciji. Z nimi maja so projekty k wuwiću a zachowanju wjesnych strukturow a wosebitosćow w dwurěčnym regionje Hornjeje Łužicy podpěrać. Projekty, kotrež so w prěnim kole njewobkedźbuja, hodźa so po přichodnej namołwje znowa zapodać.
Z komisiju rěčeć
Stara Darbnja/Brüssel (SN). Ze składowanjom błóta ze železowym hydroksidom w Starodarbnjanskim jězoru budźe so nětko tež Europska unija zaběrać.
Zastupjerjo wobydlerskeje iniciatiwy Starodarbnjanski jězor a zapósłancy Krajneho sejma Braniborskeje Dieter Dombrowski (CDU), Roswitha Schier (CDU) a Heide Schinowsky (Zeleni) chcedźa so jutře w Brüsselu z generalnej direkciju Europskeje unije za wobswět wo problemje błóta rozmołwjeć. Na naprašowanje frakcije CDU w braniborskim sejmje w aprylu je komisija EU zdźěliła, zo ma starosće wobydlerjow hladajo na wuskutki składowanja železoweho hydroksida w Starodarbnjanskim jězoru za woprawnjene. W Brüsselu chcedźa wotmołwy namakać na prašenja wobydlerjow, kotrež su w katalogu zjimali. Z rozmołwu ze zamołwitymi EU spjelni Dieter Dombrowski přilubjenje z měrca, naležnosć wobydlerskeje iniciatiwy komisiji EU přednjesć.
Přećiwo planowanemu składowanju błóta w jězoru hiba so hižo dlěši čas protest. Peticiju wobydlerskeje iniciatiwy je mjeztym 6 000 podpěrarjow podpisało.
