Kóžde štwórte łužiske předewzaće z toho wuchadźa, zo so jeho wobchodnistwo w běhu přichodneho lěta pohubjeńši. To je jedyn wuslědk 9. konjunkturneho naprašowanja Industrijneju a wikowanskeju komorow (IHK) Choćebuz a Drježdźany, předstajeny tele dny w Zhorjelcu.
Zhorjelc (SN/at). 704 předewzaća su so na 9. zhromadnym naprašowanju wobdźělili, kotrež dźěłaja w komorowej wobwodaj přesahowacym hospodarskim rumje Łužica. Wone su z industrije, twarstwa, wulko- a drobnowikowanja, wobchada a posłužboweho přemysła we wokrjesach Budyšin, Zhorjelc, Halštrow-Łobjo, Hornje Błóta-Łužica, SprjewjaNysa a z města Choćebuza.
Po wjeršku předewzaćelskeje nalady nalěto 2018 slěduje z wida łužiskich firmownikow hižo druhe lěto tójšto mjenje optimizma. „Wosebje industrija jako wjelelětna lokomotiwa konjunktury je najebać snadny přirost wobrota tajkemu wuwiću polěkowała. Ćim wažniše za branšu je, kajke budu rozsudy nastupajo přichodne łužiske hospodarske struktury“, podšmórny dr. Detlef Hamann, hłowny jednaćel Drježdźanskeje IHK.
Kulow (SN/at). Nastupajo prócu wo lěpšu mzdu w Kulowskej meblowej tworni Maja stej jednaćelstwo a dźěłarnistwo IG metal krok dale. Kaž w zhromadnej nowinskej zdźělence rěka, stej wobě stronje wčera w Kulowje připóznawanske tarifowe zrěčenje podpisałoj. To je předewzaću „jězbny plan“, po kotrymž swoje mzdy niwowej w Sakskej płaćiweho přestrjenjoweho tarifoweho zrěčenja za drjewo předźěłacu industriju přibliža.
Kaž jednaćelstwo a dźěłarnistwo zwěsćatej, woznamjenja po měsacy trajacych intensiwnych jednanjach docpěty wuslědk za jednaćelstwo kaž tež za wjace hač 700 sobudźěłaćerkow a sobudźěłaćerjow zawoda w Kulowje planowansku wěstotu do přichoda. Wot 1. januara 2020 dóstanu přistajeni w krokach wyšu, na tarifowe zrěčenje přiměrjenu mzdu.
Budyšin (CK/SN). Bjezdźěłnosć w Hornjej Łužicy je snadnje přiběrała. W nowembrje bě 16 094 ludźi bjez joba. To je 16 wjac hač před měsacom. Přiwšěm su dźěłowe wiki stabilne, kaž Ilona Winge-Paul zdźěli. Jednaćelka za operatiwne naležnosće Budyskeje agentury za dźěło poda za to tři přičiny: „Powšitkowne wožiwjenje nazymu dale postupuje, hodowne wikowanje je zahajene a twarske zawody su w kónčnym spurće, zo bychu do zymy poslednje dźěła zmištrowali.“ Kwota bjezdźěłnosće w zarjadniskim wobłuku Budyšin wučinja cyłkownje 5,7 procentow. W Hornjej Łužicy maja 4 672 swobodnych dźěłowych městnow.
W nowembru su firmy hižo prěnich ludźi w powołanjach, kotrež wot wjedra wotwisuja, pušćili. Z tak mjenowanej sezonowej přiražku za krótkodźěło drje móža tomu zadźěwać, wulkeho naprašowanja za fachowcami dla pak njemóže nichtó garantować, zo so nazymu pušćeni sobudźěłaćerjo nalěto zaso na swoje městno wróća. „Ze sezonowej přiražku za krótkodźěło dźěłowe poměry dale wobsteja, a předewzaća wostanu stabilne“, Ilona Winge-Paul potwjerdźi.
Choćebuz (SN/BŠe). Tysacy přiwisnikow zwjazkarstwa „Ende Gelände“, kotřiž su za hnydomny kónc wudobywanja brunicy, zadobychu so kónc tydźenja do sakskich a braniborskich wuhlowych jamow. Tak wobsadźichu Janšojsku a jamu Wjelcej-juh kaž tež jamu Zjednoćeny Schleenhain pola Lipska. Protest měrješe so přećiwo klimowej politice zwjazkoweho knježerstwa.
Kaž policija zdźěli, je k jednotliwym namócnym rozestajenjam dóšło. Cyłkownje 29 chłostanskich jednanjow wěcneho wobškodźenja, strašneho zapřimnjenja do železniskeho wobchada a ranjenja domjaceho měra dla su zastojnicy registrowali. Energijowej předewzaći Mibrag a Łužiska energija a milinarnje (LEAG) stej připowědźiłoj wšitke prawniske srědki wužiwać. Škitarjo klimy mjeztym zdźělichu, zo su z wotběhom měrliwych protestow spokojom. Zwjazkarstwo „Ende Gelände“ z toho wuchadźa, zo je so na jednotliwych akcijach cyłkownje 4 000 ludźi wobdźěliło.
Tornow (AK/SN). Braniborska a Sakska chcetej mjezy přesahowacu zhromadnu stražu wodoškitneje policije wutworić. Sydło ma na južnym přibrjohu Lejnjanskeho jězora nastać. Tuchwilu wothłosuje so zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina ze statnym zawodom Sakski imobilijowy a twarski management (SIB). Hižo wčera je zwjazkowa zhromadźizna zwjazka w Tornowje pola Łutow (Lauta) tomu přihłosowała, wotzamknyć wotnajenske zrěčenje za zhromadnu stražu w Lejnom (Geierswalde). „Zrěčenje je na 15 lět wobmjezowane“, rjekny jednaćel zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina za Saksku Daniel Just. „Zapisana je opcija, zrěčenje wo pjeć lět podlěšić.“ Zaměrowy zwjazk ma nětko trěbne podrysy, specialne zatwarki a dalše wuhotowanje za nowu stražu do planowanjow zapřijeć.
Berlin (dpa/SN). Wjac pjenjez za pěstowarnje, tuńše jězdźenki za železnicu kaž tež wyše wudawki za škit klimy a zakitowanje – tu so temy, wo kotrychž chcyše zwjazkowy sejm dźensa nastupajo klětuši etat wothłosować. W nim chce koalicija wjace pjenjez za socialny, železniski a kubłanski wobłuk wudać. Wobjim rekordneho etata wučinja 362 miliardow eurow, 5,6 miliardow wjace hač lětsa.
Najebać słabšu konjunkturu a mjenje dawkowych dochodow nochce so financny minister Olaf Scholz (SPD) zadołžić. Čorna nula ma dale wobstać. To je jenož móžno, dokelž móže z hornca zwjazkoweho knježerstwa čerpać, kotryž bě za krizu ćěkancow dla předwidźany.
Cyłkownje 42,9 mrd. eurow planuja za wutwar dróhow a železniskich čarow, za kolesowarske šćežki, nowe pěstowarnje, digitalizaciju w šulach a spěšny internet we wjesnych kónčinach. Twarske zawody pak maja telko nadawkow, zo njehodźa so pjenjezy snano scyła wužiwać.
Běła Woda (SN/CoR). Nowy wotrjad Zwjazkoweho zarjada za hospodarstwo a wuwoznu kontrolu (Bafa) chcedźa klětu w Běłej Wodźe zaměstnić. Etatowy wuběrk Němskeho zwjazkoweho sejma je financne srědki za 100 nowych dźěłowych městnow a přidatne 17,6 milionow eurow za wěcne wuhotowanje za nowy łužiski zarjad wobzamknył. Po informacijach zapósłanca zwjazkoweho sejma a čłona tamnišeho wuběrka za etat Thomasa Jurka (SPD) ma nowy wotrjad mjez druhim tež nadawki we wobłuku zwoprawdźenja zakonja wo klimowym škiće přewzać, kaž na přikład premiju za wuměnu wolijowych tepjenjow abo wobdźěłanje próstwow wo přiměrjenski pjenjez bywšim staršim hórnikam.
„Zwjazk steji k tomu, štož je přilubił: Dohromady 5 000 nowych dźěłowych městnow w zwjazkowych zarjadach přichodne lěta w strukturnosłabych a wot kónca wudobywanja brunicy wosebje potrjechenych městach a gmejnach zaměstnić“, praji Jurk. Tuchwilu jednaja wo kondicijach konkretneje imobilije w Běłej Wodźe. Wot 1. měrca maja prěni ludźo w nowym zarjedźe dźěłać.