Energiju lutować
Budyšin (SN/JK). Jako dźěl energijoweho regiona Łužicy ma so Budyski wokrjes najebać modernu industriju napinać, energijowe a klimopolitiske zaměry Němskeje sobu zwoprawdźić. Staw přesadźenja wokrjesneje energijoweje politiki je krajny rada Michael Harig (CDU) dźensa w Budyšinje rozłožił.
„Při prócowanju, přetrjebu energije pomjeńšić a wobnowjomne energije wužiwać, njesměmy hospodarski wunošk za region z wočow zhubić“, rjekny krajny rada pokazujo na to, kak móhli předewzaća a rjemjesło regiona energijowu změnu na hospodarske dobro wokrjesa wužić. Energijowa politika je na to wusměrjena, energiju zmysłapołnje zasadźić, resursy lutować a milinu eficientnje wužiwać. Lěta 2012 załožena energijowa agentura wokrjesa ma energijowu politiku wokrjesa zwoprawdźić a wobydlerjow kaž tež předewzaća k energetiskim prašenjam twarjenja a tepjenskich připrawow poradźować. Zhromadnje z hospodarstwom pytaja za móžnosćemi, energiju eficientnje wužiwać. Aktualny projekt AgroFoRNet je na energetiske wužiwanje drjewa wusměrjeny.
Myta spožčili
Derbno (SN/JK). Hospodarska iniciatiwa Łužicy (WiL) je myto za hospodarski transfer we wobjimje 10 000 eurow spožčiła třom projektam regiona. Zastupjerjo předewzaćow a Braniborskeje techniskeje uniwersity Choćebuz-Zły Komorow (BTU) přiwzachu myta póndźelu w Derbnje. Dźesać předewzaćow a štyri wědomostne institucije běchu sydom projektow zapodali. Prěnje myto 5 000 eurow spožčichu projektej „Slědźenje a wuwiwanje nowych móžnosćow k awtomatiskemu a fleksibelnemu zhotowjenju z cementom wjazanych balkonowych platow“ slědźenskeho wotrjada produkciskeho hospodarstwa BTU. Studenća elektrotechniki na Budyskej studijnej akademiji běchu so ze zhromadnym projektom z předewzaćom ATN Hölzel z Wopakeje wo myto požadali.
Do přepodaća mytow wuzwoli WiL nowe předsydstwo. Na čłonskej zhromadźiznje wuzwolichu třoch nowych sobustawow. Dalši čłonojo předsydstwa buchu w zastojnstwje wobkrućeni. Předsyda WiL wostanje Michael von Bronk, kiž přeje sej dale konstruktiwne dźěło na dobro łužiskeho hospodarstwa.
1. mejeŁužica swjeći
Budyšin (SN/JK). Swjedźeń 1. meje je zwjazany z wjacorymi najwšelakorišimi tradicijemi. Dźěłarnistwa we Łužicy přewjedu tež lětsa zaso na mnohich městnach swjedźenje z manifestacijemi a narěčemi, ale hdźež budu tež swjećić. Wot Zhorjelca hač do Běłeje Wody planuja tójšto zajimawych zarjadowanjow.
Nimo narěčow dźěłarniskich funkcionarow a lokalnych politikarjow maja zarjadowanja charakter ludoweho swjedźenja. W Zhorjelcu a Běłej Wodźe zahaja swjedźeń w 10 hodź. z hudźbu a jón z narěčemi pokročuja, prjedy hač budu swójby a wšitcy, kotřiž rady swjeća, zabawne poskitki wužiwać. W Běłej Wodźe zahaja mejski program hižo dźensa wječor z lampionowym ćahom, z chodojtypalenjom a rejemi a swjeća hač do njedźele. Podobny program wočakuje ludźi jutře wot 11 hodź. na Žitnych wikach w Budyšinje. Po narěči wobwodneho nawody IG metal Oliviera Höbela a postrowje krajneho rady Michaela Hariga (CDU) prezentujetej so skupinje Jolly Jumper a Mola z pisanym programom. Mnohe dalše poskitki čakaja po tym na hosći.
Nowy chlěb
Budyšin (SN). K 3. dnjej němskeho chlěba 5. meje poskića sakscy pjekarjo nowy chlěb „saksku wutrobu“. Přirjaduja so tuž do zhromadneje akcije pjekarskich zjednoćenstwow w Němskej za kwalitu w rjemjesle. To zdźěli Budyske wokrjesne rjemjeslnistwo. Sakska wutroba je z majoranom a oreganom polěpšeny běrnjacy chlěb. Recepturu wuwiła je Sakska akademija němskeho pjekarskeho rjemjesła z.t. W formje wutroby dopomina chlěb njepječeny na sakskej krajnej barbje běło-zelene.
Na lětušim dnju němskeho chlěba wobdźělitaj so mjez druhimi Róžeńčanski pjekar Maik Šołta a Minakałski pjekar Jens Wagner.
Lěs w srjedźišću
Drježdźany (SN/JK). Sakske lěsne tydźenje traja hišće hač do 8. meje. Jich zaměr po informacijach sakskeho ratarskeho ministerstwa je, zjawnje na rozdźělne nadawki lěsa pokazować. Tak ma so skedźbnić na wukony zamołwitych za lěsy w Sakskej. Z porjadnym wobhospodarjenjom zaručeja woni dołhodobnje funkcije lěsa. Wosebite tydźenje maja pokazać, zo skićitej lěs a přiroda mnohostronske žiwjenske zakłady a zo ma so z nimaj swědomiće wobchadźeć. Doslědne wobhospodarjenje lěsow w Sakskej zawěsća, zo lěsy ekologiskim, hospodarskim a socialnym žadanjam wotpowěduja.
W lěsniskim wobwodźe Hornja Łužica nimaja wosebite zarjadowanja we wobłuku lěsnych tydźenjow. Zamołwita za zjawnostne dźěło Annett Hornschuh pak poruča tematiske nalětnje pućowanje a wuchodźowanje po lěsach. Wosebje za pěstowarske a šulske dźěći su pućowanja blisko Halštrowa myslene. Na nich zeznajomjeja so ze štomami a zwěrjatami lěsa a wuknu z pomocu lěsneje apoteki, lěsneho ducha lěkować. Za dorosćenych hodźa so pućowanja wokoło Załomja nad Sprjewju a po nalětnich lěsach.
Nětko pod kanalom kolesować
Puć přez tunl pod kanalom mjez Sedlišćanskim a Rańskim jězorom hodźi so wotnětka wužiwać. Sobotu bu wón we wobłuku lětušich dnjow jězoriny swojemu zaměrej přepodaty.
Sedlišćo (JoS/SN). Zahajili su nowu sezonu při łužiskej jězorinje kónc tydźenja we wobłuku lětušich dnjow jězoriny. Nic wjac centralnje, ale na wjacorych městnach při jězorach, mjez druhim w Čornym Chołmcu, wotmě so zazběh do lětušeje sezony.
Wosebity projekt k 10. jubilejej
Budyšin (SN/at). Što je „minimatematikum“? Z tymle projektom „matematiki za 1 000 małych wotkrywarjow“ chce Załožba lutowarnje za Budyski wokrjes lětsa zakładnych šulerjow pozbudźić, so z matematiku a fyziku bliže zaběrać. Mysleny je projekt za wšitke zakładne šule we wobchodniskim wobłuku Budyskeje wokrjesneje lutowarnje a wotměje so w oktobrje a nowembrje. Čłon załožboweje rady, Radworski wjesnjanosta Wincenc Baberška (CDU), so nadźija, zo nańdźe poskitk tež zajim serbskeju kubłanišćow w Budyšinje a Radworju.
Minimatematikum je hłowny projekt załožby lutowarnje w dźesatym lěće jeje wobstaća. Wo tym informowachu wčera na nowinarskej rozmołwje składnostnje małeho jubileja. Zdobom zhladowaše załožbowa rada na dotal zdokonjane. „Zaměstnić swójsku załožbu z definowanej bliskosću k regionej a wokrjesej bě mudry rozsud. Financne resursy přitomnosće zawěsćichu lěta 2005 za wunošnu załožbu w přichodźe“, podšmórny Budyski krajny rada a předsyda załožboweje rady Michael Harig (CDU).
Pućujo a kolesujo po Łužicy
Turistiski koncept Zhorjelskeho wokrjesa ma wjace hosći přiwabić
Pod hesłom „Přezmjeznje wotkrywać“ předleži prěni raz cyłkowny turistiskai koncept Zhorjelskeho wokrjesa. Wón wopřijima tři hłowne regiony: Nysowy kraj na sewjeru, město Zhorjelc/Zgorzelec a přirodny park Žitawske horiny na juhu. „Temje kultura a aktiwnje w přirodźe postajatej turistiski marketing našeho wokrjesa“, wobkrući nawoda zarjada za wokrjesne wuwiće Holger Freymann tele dny w Zhorjelcu. Pod nawodom wuwićoweje towaršnosće Hornja Łužica (ENO) nasta něhdźe 60 stron wopřijacy koncept. Jeho zakład bě loni wuwita studija přewjedźomnosće (Machbarkeitsstudie), kotraž měješe šansy a rizika turizma we wokrjesu wupokazać. Nětčiši turistiski koncept pohłubša wot lěta 2011 płaćiwe kooperaciske dojednanje mjez regionalnymi turistiskimi towarstwami a městom Zhorjelcom.
Wuprajenje za wěsty přichod?!
Wokomiknite njejasnosće a nowe tukanja wokoło přichoda łužiskeje brunicy wjedu k najwšelakorišim reakcijam. Wažne je, zo potrjechene komuny při tym na dobro wobydlerjow hladaja.
Wopisma dóstali
Limbach-Oberfrohna (SN/JK). We wobłuku swjedźenskeho zarjadowanja přepoda wčera sakski ratarski minister Thomas Schmidt (CDU) wobkrućenske wopisma regionam, kotrež budu w nowej spěchowanskej dobje programa Leader spěchowane. Mjez 30 sakskimi regionami je tež Krajina hornjołužiskich hatow a hole. Dalši wažny wotrězk zwoprawdźenja projektow k wuwiću a polěpšenju wjesneho žiwjenja w regionje je nětko docpěty. Kaž regionalny manager Rudolf Rychtar našemu wječornikej zdźěli, ma so wuwiwanska strategija za Leader lěpšeje transparency hišće na někotrych pozicijach předźěłać. To słuži doskónčnemu docpěću dźěłakmanosće. Inženjerski běrow Neuland we Wopakej ma po dorěčenju z regionalnym běrowom wotpowědne dźěle předźěłać a wudospołnić.
Po schwalenju strategije smědźa potom wobzamknjene projekty zwoprawdźeć započeć. Po słowych Rudolfa Rychtarja dźe při předźěłanju strategije wo to, jednotliwe projekty po wažnosći konkretizować. K lěpšemu zrozumjenju a přirunanju maja so wone hišće jasnišo wopisać a wopodstatnić.
