2018 za dźěłowe wiki dobre lěto

pjatk, 04. januara 2019 spisane wot:
Budyšin (SN/at). W decembrje bě we wuchodnej Sakskej 18 427 bjezdźěłnych, 585 ludźi resp. 3,3 procenty wjace hač w předměsacu. Aktualna kwota bjezdźěłnosće je wo 0,2 na 6,5 procentow přiběrała. „2018 bě dobre lěto za dźěłowe wiki we wuchodnej Sakskej. Ličba bjezdźěłnych so dale pomjeńši, a naprašowanje za dźěłowymi mocami hibaše so na wysokim niwowje. Lětna přerězna bjezdźěłnostna kwota 6,9 procentow je najniša hódnota wot 1990tych lět. Ličba socialneho zawěsćenja winowatostnych jobow je wo 1,8 procentow přiběrała“, zjima dźensa Thomas Berndt, předsyda jednaćelstwa Budyskeje agentury za dźěło, lětne wuwiće. Robustna konjunktura a miłe wjedro běštej hłownej přičinje, zo njebě bjezdźěłnosć kónc lěta tak wulka. W statistice dźěłoweje agentury bě porno nowembrej 24 bjezdźěłnych-ćěkancow mjenje,­ to rěka 487. Suma z bjezdźěłnych a wobdźělnikow na dźěłowičnych naprawach wučinja 24 418 wosobow – 7,3 procenty mjenje hač w decembrje 2017. W běhu lěta je dźěłodawarski serwis agentury 11 489 socialneho zawěsćenja winowatostnych jobow akwirěrował.

Budyšin (CS/SN). 27. december je kruty termin w protyce Budyskeho wokrjesa, wšako wotměje so tónle dźeń bursa nawrótnikow „Zaso tu“. 71 předewzaćow, něšto wjace hač loni, bě swoje informowanišćo wčera w Budyskim krajnoradnym zarjedźe natwariło. Zastupjene běchu komuny runje tak kaž firmy z industrije, rjemjesła abo z posłužboweho wobłuka. Z wotewrjenjom w dźesaćich zwěsćachu zarjadowarjo wulki nawal. Za swobodne dźěłowe městna njejsu so jenož ći ludźo zajimowali, kotřiž běchu joba dla raz do zapadnych zwjazkowych krajow ćahnyli a nětko chutnje wo tym rozmysluja, so do domizny zaso wróćić. Přišli běchu tež domoródni, zo bychu so za nowym dźěłom rozhladowali. Potencielnym nawrótnikam běchu tež tak mjenowane „mjechke“ faktory wažne, kaž su to wólnočasne poskitki a bydlenje.

Z Róžanta do cyłeho swěta

pjatk, 21. decembera 2018 spisane wot:

Něhdźe 15 000 swěčkow w delanskej dźěłarni wob lěto zhotowjeja

Hdyž Jörg Weber ze skalpelom swěčki wudebja, skutkuje kaž Gepetto ze stawizny wo Pinocchiju. Kedźbliwje a z lubosću k detailej rysuje wón motiwy na wóskowe ćěleso, kaž by je wožiwić chcył.

Prjedy bě Jörg Weber swójske přede­wzaće ze 30 sobudźěłaćerjemi nawjedował. Zo budźe jónu w swěčkarni dźěłać, njeby sej nihdy myslił. Tola jako měješe w lěće 2014 noweho šefa za Róžeńčansku swěčkarnju pytać, so jemu městnosć tak zalubi, zo je sam zastojnstwo přewzał. „Cyrkej dale wobsteji a dźěło so mi jara lubješe“, wón měni. Přiwšěm njejsu wuhlady do přichoda branše runjewon dobre. Čas wot kónca oktobra hač do jutrow je za jednaćela a jeho kolegow hłowna sezona. Mnohe cyrkwje sej hižo swoje jutrowne swěčki skazaja, dokelž je w Róžeńće nimale dospołnje w ručnym dźěle zhotowjeja. Wosady sej swěčki tuž rady tu wobstaruja. „Wjele fararjow je wobkrućiło, zo so naše swěčki rjeńšo a swětlišo swěća“, praji Jörg Weber. Tež Drježdźanska cyrkej Našeje knjenje dawa sej swoje na jedyn meter dołhe jutrowne swěčki w delanskej wsy zhotowić.

Wobjězdku wotewrěli

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Wojerecy (SN/BŠe). Po wjac hač 15 lětach su zastupjerjo z politiki a komunow dźensa připołdnju Wojerowsku wobjězdku oficialnje wotewrěli. Wona zwjazuje zwjazkowej dróze B 96 a B 97 pola wotbóčki Bórk. Tak je nětko spěšniši zwisk do směra na Choćebuz a nawopak móžny. We Wojerecach pak budźe mjenje wobchada, wosebje nakładnych awtow. Dróhu B 96 oficialnje přewěnuja. Ćisk njeleži tuž hižo při zwjazkowej, ale statnej dróze.

Wosebje wobydlerjo Ćiska wot wob­jězdki profituja. Wšako su z přepodaćom wobjězdki železniski přechod we wsy zawrě­li, a tak hižo žadyn direktny wobchadny zwisk do města njeje. Na to maja so tuž tež šoferojo přichodnje nastajić, kotřiž chcedźa z Budyskeho směra do Wojerec. Tak jědu wotnětka wot wob­jězdki přez industrijnišćo do města, Ćišćenjo pak po Kowarskej hasy.

Kaž Wojerowske mešćanske zarjad­nistwo zdźěli, nastajeja při železniskim přechodźe najprjedy raz twarske płoty, zo njemóže jón nichtó wjace wužiwać. Předwidźane je, tam za wobchad móžnosć zawróćenja twarić.

Serbske korjenje sej wobchować

štwórtk, 20. decembera 2018 spisane wot:

Ptačečanska šulska a domizniska stwa přisłuša wotnětka towarstwu Serbski kulturny turizm. Ptačecy (Tätzschwitz) leža mjez Wojerecami a Złym Komorowom su dźěl gmejny Halštrowska Hola.

Ptačecy (SN/mwe). „Chcemy swój horicont rozšěrić a sej dalše kónčiny zbližić, hdźež so tohorunja wo wjace turistow prócuja“, praji Martina Petschik. Wona je předsydka dwanaće čłonow wopřijaceho towarstwa Ptačečanska šulska a domizniska stwa. W lěće 2011 běchu je we wjesnym dźělu gmejny Halštrowska Hola we łužiskej jězorinje załožili. Šulska a domizniska stwa je na něhdyšej ludowej šuli­ zaměstnjena.

Jubilej z mytowanjemi zwjazali

štwórtk, 13. decembera 2018 spisane wot:

Budyske spěchowanske towarstwo za technologije (TFV) wobsteji 20 lět. Ze swjedźenskim zarjadowanjom su minjeny pjatk na dotalnu dźěławosć zhladowali. Zdobom mytowaše towarstwo w přitomnosći sakskeje ministerki za wědomosć a wuměłstwo Evy-Marije Stange (SPD) wosebity wuknjenski wukon a najinowatiwnišich wučomnikow.

Budyšin (SN). Spěchowanske towarstwo za technologije stara so mjeztym dwaceći lět wo wšelake projekty dźěći a młodostnych, zajimowacych so za matematiku a přirodowědu, w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu. Na přikład su hižo wjace hač 300 lutowarjow energije wuznamjenili. Do bilancy runje tak słuša, zo je wjace hač 50 wučomnikow swoje inowatiwne projekty zapodało.

Dobyćerjo wubědźowanja „Najinowatiwniši wučomnik 2018“ su Florian Wagner z firmy ATN Hölzel we Wopakej, Tom Krügler z předewzaća Dimmel-Software w Budyšinje a Toni Bürger z firmy Miunske w Budestecach.

Spočatk januara ptački ličić

štwórtk, 13. decembera 2018 spisane wot:

Přirodoškitny zwjazk Němskeje (Nabu) chce z ličenjom ptačkow spočatk januara 2019 jasnosć dóstać, kak su so jich wobstatki po lětušim horcym lěću wuwili. Nabu přećelow ptačkow w Sakskej tuž namołwja sobu činić. Dotal pobrachowacych datow dla hodźi so jeno spekulować, kak je so trajaca suchota na ptačinu wuskutkowała.

„Ćopłeho lěća dla maja dźiwje štomy a kerki lětsa wosebje wjele płodow, a zymske ptački změja na mnohich městnach bohaće kryte blido“, rěka ze stron zwjazka Nabu. Ličensku akciju „hodźina zymskich ptačkow“ wotměja wot 4. do 6. januara. Zo móhli so přećeljo ptačkow derje na ličenje přihotować, poskića Nabu­ pod adresu www.vogeltrainer.de prěni raz swójski wuknjenski program za akciju. dpa

Widźomne wolóženje je dale utopija

štwórtk, 13. decembera 2018 spisane wot:

Wobydlerski forum w Grodkowskim měšćanskim dźělu Konopotna nastupajo zerzawu Sprjewju strózby wuslědk wunjesł

Srjedźodobne naprawy, zadźěwać zerzawej wodźe Sprjewje, wostawaja optisce dale njeskutkowne. To rěka: 35procentowska redukcija škódnych maćiznow při wotpopadnjenju wody w Sprjejčanskej rynje wuchodnje Sprjewicy w tak mjenowanej modularnej rjedźenskej připrawje wody (Modulare Wasserbehandlungsanlage MWBA) w Nowej Wsy njedosaha. A to, byrnjež z tam rjedźeneje wody 90 procentow zerzawca wupłokali.

Sven Radigk, nawoda projektneje skupiny kwalita rěkow we Łužicy Łužiskeje a srjedźoněmskeje towaršnosće hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV), je mnohim zajimcam na forumje w Grodkowskim měšćanskim dźělu Konopotna (Cantdorf) wuswětlił, zo nimo toho woda Sprjejčanskeje ryny naraz njewočakowano dwójce telko železa wobsahuje a tuž w modularnej rjedźenskej připrawje techniske problemy zawinuje. Fachowcy nětko tele techniske ćeže wotstronjeja, zo móhła připrawa zaso bjez mylenja dźěłać.

Klětu ma jězor zaso přistupny być

srjeda, 12. decembera 2018 spisane wot:

Zawrjenje Złokomorowskeho jězora měli hač k zazběhej sezony 2019 zaso zběhnyć, to je turistikarjam jara wažne. W septembrje běchu so tam dźěle njezawěsćeneje kupy zesuwali.

Kamjenc (AK/SN). Złokomorowski jězor z jeho dospołnej wodowej přestrjenju ma hač k sezonje w aprylu 2019 zaso přistupny a wužiwajomny być. Tónle zaměr je předstejićel zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Braniborskeje Detlef Wurzler wčera w Kamjencu podšmórnył. „Hižo 4 600 knihowanjow dowolnikow nam předleži, te z Přibrjóžneho hotela njejsu sobu ličene. Wo městnje za čołm smy 90 zrěčenjow wotzamknyli“, rozłoži wón na zhromadźiznje zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Sakskeje. „Sezona 2019 ma so kaž planowane zahajić. Imagowa škoda za cyłu jězorinu by w padźe wupadnjeneje sezony hewak žałostna była.“ Znajmjeńša dźesać lět by trało tajke zastatki nachwatać, rjekny Wurzler.

13. septembra běchu so dźěle njezawěsćeneje kupy w jězorje zesuwali. Braniborski krajny zarjad za hórnistwo, geolo­giju a surowizny je jón na to zawrěł. Kupać so, płuwać a čołmikować je tam wot toho časa zakazane.

Ratarjo z Klětnoho a ze Šćeńcy chcedźa stare žitne družiny w regionje zaso zadomić. Za to trjebaja podpěru, kotruž tež dóstawaja.

Budyšin/Klětno. Piwo je strowe. To mnozy mužojo a mnohe žony, kiž je pija, dokładnje wědźa. Što pak ma słódny złotobarbny napoj z přirodoškitom činić? Prašenje to, na kotrež móžetaj Maik Apelt a Eva Lehmann bjez wahanja wotmołwić. „Dźe wo to, stare žitne družiny zachować“, wuswětla sobudźěłaćerka biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty. „Chcemy mnohostronskosć na našej roli“, wudospołnja předstejićel Klětnjanskeho agrarneho drustwa. „Jako w lěće 2012 tu započach, rosćeštej na našich polach jenož rožka a kukurica. Dźensa nimale wšitko plahujemy, štož na suchej pódźe wokoło Klětnoho rosće – mjez druhim hejduš, słónčne róže a nětko tež žito z mjenom Goldthorpe.“

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND