Łužiski camp 5.0
Budyšin/Choćebuz (SN). Hižo pjaty raz wotměje so lětsa łužiski klimowy a energijowy camp. Wot 5 do 9. awgusta zetkaja so w Gósćerazu (Groß Gastrose) pola Gubina škitarjo klimy z Łužicy, Berlina, Pólskeje a cyłeje Němskeje. Wjeršk campa budźe sobotu, 8. awgusta. Nimo toho je camp tež lětuši zaměr wobswětopolitiskeje kolesowarskeje „Tour de Natur“.
Aktiwisća campa spjećuja so planam krajneju knježerstwow Sakskeje a Braniborskeje, kotrejuž politiska wola ma wjesć k rozšěrjenju wuhloweju jamow Wjelcej-juh a Wochozy II. Za škit klimy by trjeba było wudobywanje brunicy hnydom zakónčić. Klimowy camp zasadźa so najebać to za socialnje znjesliwy kónc brunicoweho hórnistwa. Prěnje kročele za to bychu byli, cofnyć rozšěrjenje wuhlowych jamow. Tele žadanje chcedźa wobdźělnicy campa zwuraznić. Klimowy camp žada sej energijowu změnu na demokratiske wašnje.
Do přihotow campa přewjedu sobotu, 20. junija, protestnu akciju w Prožymje. Tam chcedźa z wobdźělnikami zestajeć wulke žołte X, znamjo spřećiwjenja přećiwo brunicy.
Bjerwałdski jězor dale wutwarja
Hamor (SN/JaW). Gmejna Hamor chce Bjerwałdski jězor dale na maritimnu turistisku přestrjeń wutwarić. Za to je komuna njedawno dóstała přizwolenje spěchowanskich srědkow nimale 1,4 milionow eurow. To zdźěli zamołwity za turizm w Hamorskej gmejnje Roman Krautz. Pjenjezy pochadźeja z programa k polěpšenju regionalneje hospodarskeje struktury Swobodneho stata Sakskeje. Wo tym bu Hamorska gmejnska rada na zašłym posedźenju informowana.
Nastać maja z pomocu spěchowanja předewšěm dróhi, chódniki, schody kaž tež připrawy k zastaranju z wodu. Zdobom chcedźa pućowansku šćežku wokoło jězora wutwarić. Prěni twarski wotrězk naprawy hižo zwoprawdźeja. „Za Hamorsku gmejnu je přizwolenje srědkow wažna kročel, zo so regionalne hospdarstwo a komuna na energijowu a turistisku gmejnu wuwije“, Krautz hódnoći.
Spominaja na 17. junij 1953
Dobruša-Huska / Mały Wjelkow / Běła Hora (SN/CoR). Sakski statny minister za wobswět a ratarstwo Thomas Schmidt (CDU) je so dźensa na městnje wo stawje wjesneho wuwića w Hornjej Łužicy wobhonił. Mjez druhim wopyta minister zawod w Dobruši-Husce, hdźež plahuje Rene Löhnert wódne buwoły, a wobhlada sej zhromadnje z wjesnjanostu Michaelom Schulzu (CDU) w gmejnje wot wulkeje wody wobškodźene hrjebje a rěčki. W Małym Wjelkowje steješe žonopowy zawod Develey na programje. Přizamkny so nutrnosć při rownišću na Nuklacej hórce, hdźež wopominachu wopory składnostnje dźensnišeje róčnicy zběžka 17. junija 1953.
Wo aktualnych wužadanjach na polu wobswěta a ratarstwa chce so Thomas Schmidt wječor zjawnje ze zapósłancom krajneho sejma Markom Šimanom (CDU) w Škodźic zawodźe na Běłej Horje rozmołwjeć. Rěčeć chcedźa wo naprawach, z kotrymiž hodźi so wotchadej młodych ludźi ze wsow zadźěwać a jim zaso žiwjensku perspektiwu dać.
Wobswětleja mjezsobnosć generacijow w firmje
Budyšin (SN/at). Kak zaruču personalny přichod swojeho předewzaća? To móhło jedne prašenje być, kotrež firmownikow a zamołwitych za personalne naležnosće wabi, wobdźělić so na 15. srjedźostawskim dnju 30. junija w Budyskim Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle. Z hesłomaj „Miks generacijow wuhotować město zarjadować“ a „Miks generacijow stanje so nawodnistwu z wužadanjom“ stej tam hłownaj přednoškaj na palace nadawki wusměrjenej. Kak generacija Y mysli a što su wužadanja na demografiju orientowacemu so personalnemu managementej, to móža wobdźělnicy wot prof. dr. Jutty Rump z Ludwigshafenskeho Instituta za dźěło a dźěłakmanosć (employability) zhonić. Prof. Rump poda dohlady do zawodneje woprawdźitosće nastupajo mjezsobnosć młódšeje, srěnjeje a staršeje generacije a z tym zwisowace konkluzije. Wulke rozdźěle wědy a nazhonjenjow mjez generacijemi a kak z nimi wobchadźeć, to tematizuje prof. dr. Bernd Okun z Lipšćanskeje akademije De Vacto.
Brunicy bórze božemje rjec
Choćebuz (SN). Bjezposrědnje po tym, zo su wodźace staty G 7 wažny klimoškitny signal do swěta dali, wopyta delegacija ameriskich politikarjow na přeprošenje zapósłancow Zelenych Braniborskeho krajneho sejma Łužicu. Hosćo z USA chcychu so wo wužadanjach energijoweje změny wobhonić.
Heide Schinowsky z frakcije Zelenych, kotraž delegaciju witaše, wupraji so za daloko sahace wobzamknjenja wjerška G 7. „Prěni raz so sydom wodźacych industrijowych krajow wuznawa, so dalšeho wupruženja klimje škodźacych płunow wzdać. W tutym lětstotku budźe swětowe hospodarstwo klimoneutralne“, wona zwurazni. Samsneho nahlada su ameriscy hosćo, wšako je tež w USA kónc wužiwanja brunicy wotwidźomny a je trjeba so na čas po wuhlu přihotować. „Mamy w přehladnym času wuměnjenja za energijowu změnu wutworić“, rěkaše ze stron Američanow. Nimo wuskutkow brunicoweho hórnistwa na klimu běchu temy kaž stupaca dnowna woda a wliw hórnistwa na strowotu wobydlerjow wobsahi rozmołwow.
Drohe za stat a tola trěbne
Małe lětanišća su najebać wysoke kóšty hospodarsce wažne
Zapósłanča Zelenych w Sakskim krajnym sejmje Eva Jähnigen čuje so w swojich začućach z wuprajenjow hospodarskeho ministra Martina Duliga (SPD) wobkrućena.
Loni w decembru je sakski zličbowanski zarjad deficitarne hospodarjenje lětanišćow kritizował. Žadyn z wobhospodarjerjow nima ani přibližnje kmane popłatki, kóšty wurunać. Wobličenje popłatkow stawaše so přeco bjez někotrychžkuli kalkulacijow“, zarjad tehdy kritizowaše. Deficity mějachu komunalni hospodarjo zas a zaso wurunać. K tomu přińdźechu inwesticiske přiražki wjacorych milionow eurow ze stron Swobodneho stata Sakskeje.
„Za čo trjebaja komuny tajke lětanišća? Sakske gmejny a města njemóža lěto wot lěta dawkowe dochody za hobby někotrych jednotliwcow z woknom won mjetać“, měni Eva Jähnigen.
Po wuhlu zaso žito rosće
Na płoninach, přez lětstotki wot hórnistwa wužiwanych, je móžno, w zhromadnym napinanju ratarjow a wědomostnikow zaso ratarsce wuspěšnje hospodarić. Fachowcy su překwapjeni.
Wot brunicoweho nasypnišća k płódnej roli, to bě tema njedawneho pólneho dnja koncerna Vattenfall na kromje Wjelčanskeje jamy.
Přez lětstotki hižo bjeru so łužiskim ratarjam a buram płódne pola wudobywanja brunicy dla. Na něhdyšich nasypnišćach pak w zhromadnym dźěle ratarjow, wědomostnikow a hórnikow zaso wužiwajomne ratarske płoniny nastawaju. Dźensniše wědomostne dopóznaća złožuja so na slědźenja, sahace hač do 60tych lět minjeneho lětstotka. Při tajkej płoninje na kromje Wjelčanskeje jamy zetkachu so nětko ratarjo, politikarjo, wědomostnicy a hórnicy k pólnemu dnjej, zo bychu sej nazhonjenja wuměnjeli. W srjedźišću zajima stejachu tajke ze sydomlětneho płodoslěda, złoženeho na wědomostne poručenja a ratarske nazhonjenja z wjele lubjacymi wuslědkami.
Do łužiskeje jězoriny zaměrnje inwestuja
Kamjenc (AK/SN). Nowa pasažěrska łódź za łužisku jězorinu ma so hišće lětsa wo zwisk po wodźe mjez Braniborskej a Sakskej starać. To potwjerdźi jednaćel braniborskeho zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Volker Mielchen na njedawnym posedźenju w Kamjencu hladajo na bórzomnu liniju wot Złokomorowskeho hač do Lejnjanskeho jězora a wróćo. „Po tym zo je łódź dojěła budu ju wězo najprjedy raz na někotrych jězbach po Złokomorowskim jězorje wupruwować“, Mielchen rozjasni. Potom ma łódź wot něhdźe 25. junija turistow po wódnych pućach po jězorinje wozyć.
Dale derje wuwiwaja so mjeńše inwesticije w braniborskim dźělu jězoriny. Tak su při Kóšynskim a podłu Ilsyneho kanala informaciski a wodźenski system instalowali. Nastajichu přewažnje za kolesowarjow znamjenja a informaciske tafle. W swójbnym parku při Złokomorowskim jězorje blisko Kóšyny (Großkoschen) je hrajna zahroda nastała.
Znamjo pokuty
Budyšin (SN). W Budyskim wopomnišću wobdźěla so wot minjeneje wutory dźewjeć abiturientow na akciji pod znamjenjom pokuty (Aktion Sühnezeichen).
Šulerjo gymnazija ewangelskeho šulskeho srjedźišća w Lipsku su hakle minjeny tydźeń poslednje abiturne pruwowanja złožili. Nětko staraja so wo wonkowne ležownosće Budyskeho wopomnišća a pomhaja składy rumować a přerjadować. Nimo toho naprašuja so hosći a Budyšanow k wopomnišću. Ideju akcije w Budyšinje běchu Lipšćanscy gymnaziasća sami zrodźili. K zakónčenju šulskeho wukubłanja nochcychu jenož dźěła we wopomnišću podpěrać a čas bjez wučby do kónca šulskeho lěta přeprěčić, ale chcedźa so zdobom z Budyšinom a łužiskim krajom zeznajomić.
Budyske wopomnišćo zarjaduje lětsa prěni raz lětnje lěhwo akcije pod znamjenjom pokuty a je čestnohamtskim pomocnikam za to jara dźakowne. Lipšćanske ewangelske šulske srjedźišćo dobrowólny projekt koordinuje, a ewangelsko-lutherska wosada Budyšin-Strowotna studnja jón podpěruje. W rumnosćach wosady abiturienća derje přenocuja.
