Kórki lětsa prjedy žnjeć započeli
Kórki a len słušeja k najznaćišim wudźěłkam w Błótach. Zašły tydźeń su zamołwići kołowokoło Błótowskeho towarstwa žně kórkow oficialnje zahajili. Len pak hišće chwilku trjeba. Tuchwilu rostlina kćěje a kuzła cunju lila barbu na zahonach.
Błóta (SN/BŠe). Na něhdźe 50 hektarach plahuje biozawod Frehn w błótowskim Schöneiche kórki. W aprylu běchu tam symjo wusyli, nětko su woblubowanu zeleninu hižo žnjeć započeli. Wuskutkowała je zažne žně změna wjedra kónc apryla, hdźež dóńdźe ke konstantnje ćopłym temperaturam wodnjo a w nocy. Lětuši měsac meja słuša k najćoplišim wot časa zapisowanjow wjedra. Sylne zliwki a krupy su na někotrych polach k tomu wjedli, zo su so rostliny pomałšo wuwili, štož pak bě jenož krótkodobny zjaw. Přiwšěm kórki w Błótach hižo wot kónca meje domchowaja.
Spěchuja strukturnu změnu
Iniciatiwa CLEANTECH na fachowu konferencu přeprosyła
Čorna Pumpa (JoS/SN). Přichod Łužicy po wudobywanju brunicy žada sej wuske splećenje hospodarstwa z politiku a wědomosću. Runje tak su wutworjenje nowych rjećazow, zwoprawdźenje inowatiwnych projektnych idejow a eficientne wužiwanje wobstejacych resursow trěbne. Wo tym wuradźowachu njedawno wobdźělnicy fachoweje konferency CLEANTECH w Čornej Pumpje, kotrejež hesło bě, łužiske inowacije zwoprawdźić.
Na derje wopytanym zarjadowanju informowachu tohorunja wo aktualnym stawje spěchowanskich programow.
Ministerski prezident spěšnu pomoc přilubił
Konjecy/Ralbicy (SN/BŠe). Plahowanje wowcow słuša k łužiskej kulturje. Wo tym přeswědči so minjeny pjatk sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) w Konjecach. Na łuce jemu Konječanski plahowar wowcow Měrćin Just rysowaše, zo ma so Róžeńčanskeje wjelčeje črjódy dla dale a ćešo. Wón dźě měješe zašły čas wosebje wjele stratow rubježneho zwěrjeća dla. Zas a zaso dóstawaše nadawk, swoju pastwu hišće bóle zawěsćić. Nazornje je Just pjatk přitomnym politikarjam wšelake etapy na přikładźe płota demonstrował a jim tak tuchwilne poćežowanja wuwědomił. Dale wobžarowaše wowčer wobšěrne dlijace so financne wotrunanje. ,,To njemóže hižo tak dale hić. Trjebamy nuzne rozrisanje“, Just wuzběhny. To wšak je nětko tež ministerskemu prezidentej jasne, kiž zwurazni, zo měli wotškódnjenje nanajspěšnišo wolóžić. ,,Mamy ćišć na knježerstwo w Berlinje přiwótřić.“ Wjelk pak ma škitny status, kotryž njehodźi so zakonsce tak lochko wobeńć.
„Namrěwstwo nana njepředam“
Mandźelskaj Else a Günter Zech z Miłoraza wojujetaj wo zdźerženje swojeje ródneje wsy
Po planach předewzaća Łužiska energija a milinarnje (LEAG) ma so Miłoraz rozšěrjenja Wochožanskeje brunicoweje jamy dla wotbagrować. Kaž we wšelakich žórłach rěka, je wjetšina wobydlerjow za přesydlenje, dokelž hižo proch a haru njeznjesu. Přiwšěm pak so někotři tež spjećuja.
Hans Rulka bě z dowěru do Boha žiwy. Kóždu njedźelu chodźeše w Slepom kemši, a mandźelska jeho přewodźeše. „To běše jimaj wažne“, dopomina so Günter Zech na staršeju jeho maćerje. W lěće 1910 natwarištaj sej w Miłorazu štyristronski statok. Hans Rulka dźěłaše jako muler. Připódla reparowaše kachle cyhelnicy w Nowym měsće nad Sprjewju. Mandźelska pak staraše so wo domjacnosć. „Sprócniwje je wona kóždu hriwnu za chěžu a dwór lutowała“, wnučk rozkładuje.
Klewerne rozrisanja trěbne
Lětuše předewzaćelske myto za Hornju Łužicu wupisali
Lubij (UM/SN). Kaž nimale wšitke na technologiju orientowace so předewzaća steji tež zawod ULT AG před wužadanjom, kwalifikowanych a motiwowanych sobudźěłaćerjow zdobyć. W Lubiju zaměstnjena firma, hdźež twarja připrawy, kotrež zamóža powětr čisćić a sušić, kroči po nowych pućach a wužiwa poskitk eksterneje poradźowarnje, nańć trěbny personal. „Nimo nutřkowneho wida, kotrež jako nawodnistwo předewzaća mamy, sadźamy tež na specializowanu eksternu wěcywustojnosć“, rozłožuje jednaćel ULT AG Alexander Jakschik za kónčinu njewšědne postupowanje. A społno- mócnjena poradźowarka Anke Baron hódnoći: „K tomu słuša tójšto zmužitosće, cuzym tajki hłuboki dohlad do zawoda zmóžnić.“ Dotal, toho staj sej Alexander Jakschik a Anke Baron přezjednaj, je so zhromadne dźěło wudaniło.
Prěnja „pózdnja změna“ jara derje zaběžała
Budyšin (CS/SN). Regionalne hospodarstwo cyle blisko dožiwić móžachu Budyšenjo na nowym zarjadowanju z mjenom „pózdnja změna“. Tak je minjeny pjatk zajimcam na pózdnim popołdnju 24 předewzaćow swoje wrota wotewrěło. Cyłkownje tři móžachu sej wobdźělnicy na jednej turje wobhladać.
Zarjadowanje, organizowane wot Budyskeho měšćanskeho zarjadnistwa, žněješe jara wulki wothłós. Kaž jednaćelka Budyskeho wokrjesneho rjemjeslnistwa Sabine Gotscha-Schock zdźěli, bě so za turu k Budyskemu stejnišću Bombardier, k předewzaću za transportnu a składowansku techniku AFT a k pišćeletwarcej Eule samo 100 ludźi přizjewiło, tak zo zarjadowachu tam skónčnje dwě turje.
Změnu klimy dołhodobnje jako wužadanje přiwzać
Ratarjo měli so ze zaměrnymi strategijemi za škit rostlin, skotu a wobswěta na změnu klimy nastajić. To podšmórny dr. Walter Schmidt, nawoda referata plahowanje rostlin Sakskeho krajneho zarjada za wobswět, ratarstwo a geologiju minjeny štwórtk na pólnym dnju w Pomorcach.
Pomorcy (AK/SN). Mnozy ratarjo z Budyskeho wokrjesa su so w Pomorcach wobhonili a sej nazhonjenja wuměnjeli. Fachowe informacije pólneho dnja su na hłowne kultury, kaž su to ječmjeń, pšeńca, rožka, rěpik a kukurica, runje tak kaž na hroch, buny a len wusměrjene.
W Pomorčanskim pospytowanišću plahuja, pruwuja, dokumentuja a přirunuja nowe družiny. Čuja so kaž załožba za testowanje tworow. „Pruwujemy družiny jara dokładnje. Přinjesu-li wone tři lěta dołho nadpřerězne wunoški, móžemy je oficialnje poručić“, rozłoži nawoda zarjadnišća Pierre Seiboldt. Nazymski ječmjeń, nazymsku pšeńcu, triticale a nalětni ječmjeń pruwuja zaměrnje na proteiny, wunošnosć, rezistencu pře chorosće a na spřećiwjenjakmanu móc.
Wothłós na powołanu wuhlowu komisiju rozdźělny
Budyšin (SN/at). Zwjazkowy kabinet je zawčerawšim 31 čłonow wopřijacy gremij „rozrost, strukturna změna a dźěło“ za planowanje kónca wudobywanja brunicy powołał. Tam zastupjeni su tež zastupjerjo wobswětowych zwjazkow, dźěłarnistwow, hospodarstwa a wědomosće. Mjez třomi parlamentownikami je sakski čłon zwjazkoweho sejma Andreas Lämmel (CDU), z opozicije nichtó pódla njeje. Grodkowska měšćanostka Christine Herntier (njestronjanka) a Hannelore Wodtke z Wjelceje stej dalšej čłonce. Po wěstym dlijenju zasadźena wuhlowa komisija, kotraž ma so 26. junija prěni raz schadźować, je we Łužicy rozdźělny wothłós zbudźiła.
Zelena liga Braniborskeje wočakuje spěšne postupowanje. „Za Łužicu su prěnje kroki centralne: Bjez bórzomneho wotpinjenja starych a za klimu wosebje škódnych milinarnjowych blokow w Janšojcach a Hamorje njemóžeš škit klimy w Němskej zwoprawdźić“, podšmórny Renej Šuster. „Wuměnjenja, kónc wudobywanja brunicy strukturelnje znjesć, njejsu we Łužicy ženje lěpše byli hač dźensa.“
Wšě móžnosće, kedźbnosć budźić, měli wučerpać
Wojerecy (SN/BŠe). Mišterske dźěła rjemjeslnikow Budyskeho wokrjesa su nětko we Wojerecach wustajene. Móžno je to dźakowano projektej Sakskeje aliancy fachowych mocow we wobłuku „Rjemjesło mobilnje“. „Chcemy pokazać, zo je rjemjesło moderne a móže młodych ludźi narěčeć“, rozłoži wokrjesny rjemjeslniski mišter Frank Scholze wčera na wotewrjenju wukładneho wokna na Brjedrichowej we Wojerowskim starym měsće. Přišli su někotři z rjemjeslnikow, kotřiž běchu swoje mišterske dźěła za projekt nachwilnje přewostajili. Mjez nimi bě serbska šwalča Petra Kupcyna. W lěće 2012 je wona mišterske pruwowanje złožiła a za to kostim zhotowiła, za kotryž bě dźowka Sandra model. „Z mišterskim wukubłanjom mam wjele wjace dźěła. Runje tak je mi wone pomhało so syći přizamknyć, z kotrejež nětko čerpam“, Worklečanka wuswětli.
„Rjemjesło w regionje pokazać a młodostnym wuwědomić, kotre šansy wušiknej ruce matej, je nuznje trjeba“, podšmórny pjekarski mišter Roland Ermer (CDU), kiž je zdobom prezident sakskeho rjemjeslnistwa.
Dwórnišćo elektrifikować
Zhromadna namołwa fachowcow zwjazkowemu knježerstwu
Zhorjelc (AK/SN). Zhorjelske dwórnišćo měło so jako mjezy přesahowace křižnišćo za wobchad zesylnjeć. Runje tak kaž zwiskaj Drježdźany–Zhorjelc a Choćebuz–Zhorjelc měło so dwórnišćo modernje elektrifikować. To podšmórnychu wobdźělnicy fachoweho zeńdźenja w Zhorjelcu. Zastupjerjo komunow, minister- stwow a dalšich zwjazkow kaž tež busowych předewzaćow z Pólskeje a Němskeje běchu temu elektrifikacije dwórnišća rozjimali. Na zarjadowanje přeprosyłoj běštaj Zhorjelski wyši měšćanosta Siegfried Deinege (njestronjan) a zapósłanc zwjazkoweho sejma Stephan Kühn (Zeleni), kiž je rěčnik frakcije za wobchadnu politiku. „Zakłady za elektrifikaciju na němskej stronje mjez Zhorjelcom a Drježdźanami kaž tež Choćebuzom a Zgorzelecom měli nětko zdźěłać. Město Zhorjelc, Sakska a wójwodstwo Delnja Šleska wočakuja jasne znamjo zwjazkoweho knježerstwa, chcyć wuchodnu Saksku elektriskej železniskej syći přiwjazać“, rěka w zhromadnej zdźělence wobdźělnikow, kotruž 11.
