Swinjarnju před wodu škitać

štwórtk, 05. oktobera 2017 spisane wot:

Idyliska wjes hotuje so z gmejnu na wulke wužadanje wosebje wjedra dla

Swinjarnja je idyliski blečk a jónkrótny pod pomnikoškitom stejacy kulowc na kromje klóšterskeho Lipja, za Kanecami a njedaloko statneje dróhi mjez Kamjencom a Budyšinom. Wjes ma 72 wobydlerjow. Tam, hdźež přijěchaja jutrowničku sta křižerjow klóšterskeho a Chróšćanskeho křižerskeho procesiona na kofej, maja starosće, a to wosebje wjedrowych wobstejnosćow dla. Loni bě so tam hnydom dwójce – 23. meje a 26. junija – tak sylnje dešćowało, zo wulka woda po wobkruhu wjes zapławi. Wudrě plestrowanu dróhu a přepławi pincy. Na statokach wupadaše kaž po ćežkim njewje­drje. Wjesnjanosta gmejny Pančicy-Kukow Markus Kreuz (CDU) a pomocnicy tehdy dołho njewahachu a zestorkachu ze Zejičanskeho směra z wulkeho pola prowizoriski škitny nasyp. A tón Swinjarčanow hač do dźensnišeho mjenje abo bóle před wulkej wodu škita.

Policija (05.10.17)

štwórtk, 05. oktobera 2017 spisane wot:

Pod wliwom alkohola do tafle zajěł

Hodźij. Při wjesnej tafli w Hodźiju je so zawčerawšim wječor jězba młodeho muža z jeho wosobowym awtom typa Škoda skónčiła. 26lětny bě ze Žičenja přijěł, je kontrolu nad wodźidłom zhubił a zrazy do tafle, kotraž so při tym skóncowa. Při wobdźěłanju njezboža policisća zwěsćichu, zo měješe šofer 2,66 promilow alkohola w kreji. Jeho dowjezechu z wuchowanskim awtom do chorownje. Jězbnu dowolnosć sej policija wobchowa.

Wobornicy so wubědźuja

štwórtk, 05. oktobera 2017 spisane wot:
Chróst. Wšitkich zajimowanych wohnjowych wobornikow a wćipnych přihladowarjow přeproša Chróstowske wohnjowoborne sportowe towarstwo sobotu, 7. oktobra, na wohnjowoborne wubědźowanje do Chrósta pola Wulkeje Dubrawy. Wot 15.30 hodź. wubědźuja so kameradojo na sportnišću wo 5. pokal Módreje adrije. Při gratowni budźe wo ćělne derjeměće wopytowarjow postarane. Wječor přeproša na reje w gratowni.

Wulke mnóstwo hribow zajimowało

štwórtk, 05. oktobera 2017 spisane wot:
Tradicionalny žnjowy dźakny swjedźeń je minjenu njedźelu tójšto ludźi na Ladušec ratarski statok w Chrjebi přiwabił. K rańšemu piwku zahudźichu tam Rychwałdscy muzikanća. Mjeztym zo dźěći w synje za pokładom pytachu abo sej z konjacym zapřahom­ na pastwu ke gallowayskim howjadam dojědźechu, so dorosćeni pola hriboweho poradźowarja Bernharda Saßa wobhonichu, kotre hriby směš jěsć a kotre radšo nic. Hladajo na lětuše hribjate wjedro njeměješe Bernhard Saß žane problemy,­ dosć hribow sobu přinjesć. Foto: Jost Schmidtchen

Wuspěšny zawod z jubilejom

štwórtk, 05. oktobera 2017 spisane wot:

Na Helmec burskim statoku dworowy swjedźeń wuhotowali

Jitk (aha/SN). Mjeztym 25. raz pospochi swjećachu na Helmec burskim statoku w Jitku na Dnju němskeje jednoty dworowy swjedźeń. Na jubilej, kotryž běštaj Kornelia a Sven Helm z tójšto kreatiwnymi idejemi přihotowałoj, je tež wjele hosći ze zdalenišich kónčin přijěło. Woni zhonichu něštožkuli wo stawiznach Jitkowskeho kubła. Wot lěta 1952 bě wone we wobsydstwje Hansa-Alberta Granzina, wobhospodariło je je wjele lět Ra­kečanske ludowe kubło. Po přewróće statok Granzinej wróćo přenjesechu. Jeho dźowka Hella, wukubłana agrarna inženjerka, ratarski zawod dale wjedźeše, spočatnje jeno z drobnym skotom.

Tež z konjomaj rune brózdy ćahali

štwórtk, 05. oktobera 2017 spisane wot:

Jědnaty raz su zawčerawšim w Kamjenej pola Radworja wubědźowanje we woranju přewjedli. Při tym njeńdźeše wo to, prawje spěšnje, ale po móžnosći runje a akuratnje worać.

Kamjenej (BHR/SN). Wutoru popołdnju je so w Kamjenej pola Radworja njeda­loko puća do směra na Wulku Dubrawu z ludźimi jenož tak mjerwiło. Na kromje jězdnje steješe wjele awtow. Mnozy tych něhdźe dwěsćě wopytowarjow jědnateho wubědźowanja we woranju běchu sej tež z kolesom do małeje wsy dojěli. To běchu wonkowne znamjenja nětko hižo tradicionalneho zarjadowanja na Dnju němskeje jednoty.

Mjez hosćimi njeběchu jenož woby­dlerjo Radworskeje gmejny, ale tež ze zdalenišich wsow. Wšitko za přewjedźenje wurisanja bě wot organizatorow pod nawodom Měrćina Bohota perfektnje přihotowane. Frank Lehder, moderator pozdźišeho mytowanja, hódnoćeše wobstejnosće skoro profesionalne. Tak mó­žeše so cyłkownje 13 wobdźělnikow do dźěła dać.

Derje wopytany bě spočatk tydźenja korčmowy swjedźeń w Budyšinje. Z live-hudźbu a spodobnej zabawu dźakowachu so korčmarjo­ swojemu publikumej za wopokazanu swěru w běhu lěta. W „Culinariumje“ zaklinča předewšěm serbska popowa hudźba, wo kotruž su so Syman Handrik, Christoph Cyž, Julian Bulank a Dawid Cyž (wotlěwa) postarali. Foto: SN/Maćij Bulank

Wróćo k přirodźe

štwórtk, 05. oktobera 2017 spisane wot:
Runje w času, hdyž so žně nachileja, je w blišej a dalšej wokolinje z domchowankami, žnjowymi dźaknymi swjedźenjemi abo z dnjom wotewrjenych durjow na burskich statokach wulka ličba poskitkow, hdźež ratarske dźěła a wudźěłki w srjedźišću steja. Mi so zda, zo zajim za nje kóžde lěto přiběra. Hinak njemóžeš sej rozjasnić wulku ličbu wopytowarjow pola Helmec w Jitku, pola Ladušec w Chrjebi a druhdźe. Tež při dźěłanju kisykała w Jaseńcy abo na rybarskim swjedźenju w Nowych Bóšicach je kóždy raz wjace ludźi. To wotbłyšćuje trend, zo sej woni strowe ratarske wudźěłki přiběrajcy waža, dokelž nochcedźa z chemiju poćežene a kumštnje zhotowjene produkty z wulkich kupnicow na blidźe měć. Wjetšina je tež zwól­niwa, za to trochu hłubšo do móšnje přimnyć. Na te wašnje potom tež ratar z toho profituje, tak zo kóždy něšto z toho ma. Marian Wjeńka

Krótkopowěsće (05.10.17)

štwórtk, 05. oktobera 2017 spisane wot:

Přećiwo wotbagrowanju

Dubojce. Wobydlerjo a wobswětowi aktiwisća sćahnu 8. oktobra symbolisku liniju před priwatnej lěsnej ležownosću w Dubojcach (Taubendorf). Ležownosć ma so rosćaceje jamy Janšojce dla zhubić, a wobsedźerjam hrozy wuswojenje. Ma to symboliski wobraz być, nic pak masowa akcija. Tohodla wočakuja iniciatorojo jeno dźesać do dwaceći aktiwistow.

Naprašowanje rědke

Lipsk. Sakske stawnistwa su po swójskim posudku derje na „mandźelstwo za wšěch“ přihotowane. Dotal pak su naprašowanja a přizjewjenja wuwzaće. Prěnje stawniske wěrowanja jenakosplažnych porow wotměwaja so tónle tydźeń w Drježdźanach a Lipsku. Zakoń je wot 1. oktobra płaćiwy.

285 hektarow lěsa zničenych

Podstupim. W braniborskich lěsach je so­ zańdźenu sezonu 137 króć paliło. Dohromady bě 285 hektarow lěsa po­trjechenych. Najwjetši woheń wudyri kónc meje na 250 hektarach něhdyšeho wo­jerskeho zwučowanišća na mjezy wokrjesow­ Sprjewja-Nysa a Dubja-Błóta. 29 a zdobom najwjace wohenjow re­gistrowachu we wokrjesu Hornja Ha­bola.

Terminaj za turněraj jasnej

Jaseńca (LZ/SN). Na rybarskim swjedźenju při haće blisko Nowych Bóšic su tele dny Florian Rynč, jeho bratr a swak zajimcam zhotowjenje kisykała demonstrowali a jón bosy we wulkim sudźe teptali. Wčera su so přiwuzni, znaći a přećeljo w Jaseńcy pola Rynčec w něhdyšej bróžni zetkali, zo bychu sej tam za swójsku potrjebu hornc kisykała spřihotowali. Dopołdnja woni swoje prózdne sudobja do bróžnje nošachu. Tam stejachu hižo mnohe kašćiki połne kałowych hłójčkow, kotrež bě Jurij Rynč z bliskosće Budyšina na připowěšaku sobu přiwjezł. Mjeztym bě tež truhanska mašinka spřihotowana a procedura móžeše so započeć. Wotměnjejo mužojo nastroj wjerćachu a kał padaše w šlebjerdkach do dóńcy. Florianowa sotra Lejna Herbergowa přida kałej sól a kimjelčku, a kóždy sej kał po horšćach do swojeho hornca tykaše, a na to z ruku tołkaše a tołkaše, doniž juška nad kałom njesteješe. Tołkanje je drje tróšku napinace, wobradźa pak wulke wjeselo, předewšěm hdyž móžeš so při tym ze susodom rozmołwjeć a sej k tomu blešku piwa abo škelńčku sekta popřeć.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND