18 družin ptačkow zličili

srjeda, 17. meje 2017 spisane wot:
Wojerowska dźěćaca a młodźinska farma, kotraž je w nošerstwje Křesćansko­socialneho kubłanskeho skutka, je so minjeny pjatk prěni raz na cyłoněmskim ­ličenju ptačkow wobdźěliła. Wuhotowani z dalokowidom su holcy a hólcy jednu ­hodźinu ptački ličili a z pomocu kartow zwěsćili, wo kotru družinu so jedna. Při tym registrowachu 18 rozdźělnych družin. Najčasćišo zjewichu so jim sykorka, sroka, kós a wurla. Dźěći a młodostni so dźiwachu, kelko ptačkow su w jeničkej hodźinje zličili. Foto: Ute Große

Na torhošću elektroawto nabiwać

srjeda, 17. meje 2017 spisane wot:

Biskopicy (SN). Elektroawta drje na hornjołužiskich pućach lědma wuhladaš, štóž pak tajke wobsedźi, móže je nětko mjez druhim w Biskopicach „natankować“. Na staroměšćanskim torhošću steji direktnje při busće Friedricha Augusta sprawneho nabiwanska připrawa. Wona je dźěl syće „StromTicket“, kotraž ma tajke stacije tež w Lipsku a Drježdźanach.

Baterije elektroawta z milinu nabiwać móžeš tam bjez pjenjez, darmotne to přiwšěm njeje. Wužiwana milina so internetnje wotliča. Za to so zajimc pod www.stromticket.de jónu přizjewi a trjeba po puću potom jenož hišće swój smartphone a přizjewjenske daty, rozłoži wčera Gunnar Schneider z předewzaća ENSO. Wosebitosć nabiwanskich staci­jow ENSO je, zo wužiwaja za nje jeničce milinu z wobnowjomnych energijowych žórłow, mjez druhim z wodomi­linarnjow.

Gmejnska rada Łaz hospodarski plan schwaliła

Łaz (AK/SN). Něhdźe 5,6 milionow eurow chce Łazowska gmejna lětsa inwestować. „Ličimy ze štyrjomi milionami eurow spěchowanja, naš podźěl wučinja 1,6 milionow eurow“, rozłoži komornica Mandy Liepert na wčerawšim posedźenju gmejnskeje rady. Z jednym napřećiwnym hłosom a štyrjomi wzdatymi radźićeljo hospodarski plan 2017 schwalichu. Ćežišći stej ponowjenje Wulkoždźarowskeje zakładneje šule a twar wopłóčkoweje syće we Wulkich Ždźarach a Koblicach.

W zakładnej šuli chce gmejna awlu wutwarić a před woknami škit před słóncom připrawić. Za to ma dohromady 444 000 eurow k dispoziciji. Za energetiske saněrowanje fasady Wulkoždźarowskeje sportownje chcedźa 262 000 eurow wudać. Wopłóčkowa syć we Wulkich Ždźarach ma 1,18 milionow eurow płaćić, ta w Koblicach 268 000 eurow. We wjesnymaj towarstwowymaj domomaj w Šćeńcy a Bjedrichecach matej nowej zachodaj bjez zadźěwkow nastać, štož płaći cyłkownje 3 000 eurow.

Nowa „generacija přěhračkow“

srjeda, 17. meje 2017 spisane wot:

Budyšin (SN/MWj). Za 68 100 bydlenjow a domow w Budyskim wokrjesu nje­trjeba so žana podruž płaćić, dokelž je wobsedźerjo sami wužiwaja. Kwota swójskich bydlenjow wučinja 47 procentow, w Budyšinje samym 20 procentow. Tole wuchadźa z aktualneho regionalneho přepytowanja Hannoverskeho instituta Pestel. Byrnjež kwota swójskich bydlenjow w cyłoněmskim přerězku nimale 45 procentow była, leži Němska w europskim přirunowanju na třećim městnje wot­zady.

W přepytowanju instituta Pestel rěči so wo nowej „generaciji přěhračkow“. „Wosebje ći w starobje 25 do 40 lět móža sej dźeń a mjenje swójski dom abo swójske bydlenje twarić abo kupić a su tuž nuzowani podruž płaćić. Ale runje tale starobna skupina ludźi, kotřiž steja na spočatku powołanskeho žiwjenja abo sej swójbu załožeja, je poprawom ta, kotraž sej bydlenje kupi abo dom twari“, wuswětla nawoda instituta Matthias Gün­ther. Mjenowanej starobnej skupinje přisłuša w Budyskim wokrjesu 55 500 ludźi. 7 600 z nich bydli w sprjewinym měsće. Jich šansa na swójske bydlenje je sylnje woteběrała.

Wo gmejnskim zwjazku rěčeli

srjeda, 17. meje 2017 spisane wot:

Z kim chce Radworska gmejna na komunalnej runinje přichodnje wušo hromadźe dźěłać a tak mjenowany zakładny­ centralny gmejnski zwjazk wutworić. Tole bě jedna z temow wčerawšeho posedźenja gmejnskeje rady.

Radwor (SN/MkWj). Na spočatku posedźenja měješe wjesnjanosta Wincenc Baberška­ (CDU) skerje administratiwny nadawk. Wón powoła dotalneho nawodu gmejnskeje wohnjoweje wobory Rüdi­gera Schmidta hač do 31. julija za komisariskeho nawodu. Naměstnik wostanje Thomas Scheffel z Minakała. Pozadk njewšědneho rjadowanja su diferency mjez nawodnistwom wobory a gmejnskim zarjadnistwom­. Z teje přičiny njebě nawoda wobornikow na minjenej hłownej zhromadźiznje hižo kandidował.

Tež w Smjerdźacej wotmě so minjenu njedźelu mejemjetanje. Šěsć porow je sej tam zarejwało. Do rejki Šewca přeprosychu sej młodostni tež přihladowarjow. Napřemoběh pachołow wo wjeršk meje doby Martin Schöne (3. wotlěwa), kiž wuzwoli sej Vanessu Bulankec za swoju kralownu. Po ćahu po wsy na čole z mejskim porom na konju su mnozy wobydlerjo hišće při grilowanju zabawny wječor dožiwili. Foto: Fabian Hejduška / Tekst: Judith Wićazec

Krótkopowěsće (17.05.17)

srjeda, 17. meje 2017 spisane wot:

Sudnicy wuzwoleni

Drježdźany. Sakski krajny sejm je na swojim dźensnišim posedźenju štyrjoch čłonow sakskeho wustawoweho sudnistwa wuzwolił. Jürgena Rühmanna, prezidenta financneho sudnistwa, su w zastojnstwje wiceprezidenta wobkrućili. Wólby běchu trěbne, dokelž podadźa so někotři na wuměnk abo dźewjećlětna wólbna doba so kónči.

Planuja trasu spěšnoćaha

Praha. Čěscy kaž tež sakscy geologojo su w sewjernej Čěskej z prěnimi přepytowanjemi terena w zwisku z planowanym natwarom spěšnoćahoweje čary Praha–Drježdźany započeli. 123kilometrowsku trasu chcedźa w lěće 2028 twarić započeć. Wobstatk budźetej mjez druhim tež 16 a 26 kilometrow dołhej tunlej. Zasadnje wažne tuž je dno geologisce dokładnje přepytować.

Dźěłać kaž na zapadźe

Berlin. Wuchodoněmscy metalownicy nochcedźa dlěje hač 38 hodźin wob tydźeń dźěłać. Tole je 86 procentow přistajenych w Berlinje, Braniborskej a Sakskej při woprašowanju dźěłarnistwa IG metal zwurazniło. 38hodźinske rjadowanje płaći jenož we wuchodoněmskich krajach. Na zapadźe dźěłaja po tarifje 35 hodźin.

Wochozy (JoS/SN). Towaršnosć Łužiska energija a milinarnje (LEAG) pěstuje tradiciju a je wčera zaso štom lěta sadźiła. Wu­zwoliła je sej kromu Wochožanskeje brunicoweje jamy při wuhladnišću Ćežka hora, hdźež běchu nowe terasy wutworili. Poprawom bu šmrěk za štom lěta 2017 wuzwoleny, LEAG pak rozsudźi so za łužiski nižinowy šmrěk. Tale družina so za Mužakowsku­ holu a lěsnu kónčinu derje hodźi, ale njebu we wobłuku rekultiwowanja často wužiwana. Jeno štyri procenty su tuchwilny podźěl, wopřijacy 20 hektarow, połsta hektarow pak ma jich raz być. Poćahujo so na rekultiwowanje płonin Wochožanskeje jamy je Zhorjelski krajnoradny zarjad postajił, wotpowědne za Łužicu typiske družiny štomow wužiwać, a k nim tónle wosebity nižinowy šmrěk słuša. Mjeztym je so partneram pora­dźiło něhdźe 80 000 štomikow plahować, z kotrychž nažnjachu 167 kilogramow hablow. Z płodow ćahnu dalše štomiki.

Hnydom tři łužiske nižinowe šmrěki su zastupjerjej regiona a čłon koncerna LEAG wčera­ sadźili. Tajki šmrěk prěnje tři lěta hišće tak prawje njerosće a so hakle po tym porjadnje do wysokosće wuwiwa.

Krótkopowěsće (16.05.17)

wutora, 16. meje 2017 spisane wot:

Najrjeńšu meju zwěsćili

Wotrow. Wubědźowanje Kamjenskeje župy „Michał Hórnik“ wo najrjeńšu meju su Wotrowscy młodostni dobyli. Jich wobraz je so na Facebookowej stronje ze 641 hłosami před fotom Radworskeje meje přesadźił. Třeće městno doby Smječkečanska meja před tej Chróšćanskeje starownje. 15 młodźinskich cyłkow a wjesnych towarstwow bě wobraz zapodało. 2 000 ludźi je sobu wothłosowało.

Wurjadne posedźenje

Choćebuz. Brunicowy wuběrk Braniborskeje je so dźensa w Choćebuzu wurjadnje schadźował. Hłowna přičina běchu njedawno předstajene plany energijoweho koncerna LEAG. Předewzaće bě dotalne plany Vattenfalla za wutwar brunicowych jamow raznje redukowało. W tym zwisku wočakowachu dźensa stejišćo braniborskeho knježerstwa.

Sćelu pjenjezy do domizny

Berlin. Migranća z afriskimi korjenjemi sćelu po trochowanjach kóždolětnje něhdźe 1,2 miliardźe eurow swojim swójbnym do Afriki. Po nowym woprašowanju 90 procentow migrantow prawidłownje pjenjezy do stareje domizny sćele, hač do 10 000 eurow. Z pjenjezami financuja přiwuznym wšědnu potrjebu.

Znataj dźiwadźelnikaj čitałoj

wutora, 16. meje 2017 spisane wot:
Kriminalne stawiznički wosebiteho razu dožiwichu wopytowarjo sobotu w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje. Na połnej žurli předstajištaj dźiwadźelnikaj Franziska Troegner a Jaecki Schwarz wurězki ze zběrki britiskeho spisowaćela Roalda Dahla „Lammkeule“. W dźesać rozdźělnych rólach zaběraštaj so wonaj z prašenjom, hač chce sej čłowjek přichilnosć lubowaneho stworjenja wěčnje wobchować abo nic a wobradźištaj připosłucharjam rjany krimijowy wječor. Foto: Joachim Rjela

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND