Je ćežko so dojednać

srjeda, 06. julija 2016 spisane wot:
Zaměry a starosće pjeć gmejnow zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe su zwjetša podobne, kaž móžeš na pose­dźenjach gmejnskich radow abo zarjadniskeho zwjazka wobkedźbować. W padźe zhromadneje přemysłoweje přestrjenje pak tomu tak njeje. Njebjelčanska gmejna chce tajku płoninu pola Miłoćic wutworić a widźi w njej lěpšiny za wšitke pjeć komunow. Druhdźe wšak tak euforiscy njejsu. Ralbičansko­-Róžeńčanska gmejnska rada je zhromadnu přestrjeń wotpoka­zała, dokelž w tym žane lěpšiny njewidźi. W Pančicach-Kukowje a we Worklecach steji tale tema na dnjowym porjedźe jutřišeho posedźenja, w Chrósćicach na přichodnym zetkanju radźićelow. Nadźijomnje potom jenož wo tym njerozmysluja, kelko to gmejny płaći a kelko dobytka z toho změja. Rozsudne dźě tež je, kak móh­li komuny swoje hospodarske wuwiće sobu­ wobwliwować. Marian Wjeńka

Krótkopowěsće (06.07.16)

srjeda, 06. julija 2016 spisane wot:

Chcedźa Myto Kaeublera spožčić

Budyšin. Budyski Lionowy klub chce přichodnje kóždej dwě lěće Myto Kaeublera spožčić. Nowy předsyda kluba Axel Pröhl namjetuje wuznamjenić ludźi, kotřiž su so kaž něhdy Budyski wyši měšćanosta dr. Johannes Kaeubler (1849–1924) na dobro města angažowali. Myto je z 5 000 eurami dotěrowane. Pjenjezy měli słužić powšitkownowužitnemu za­měrej, kotryž postaji lawreat.

Mobilnje přećiwo prawicarjam

Drježdźany. W Sakskej su po informacijach nowin wot spočatka tydźenja mobilne policajske skupiny přećiwo prawicarjam po puću. Wone maja na zetkawanišćach a regionalnych ćežišćach prawicarskoekstremistiskeje sceny prezentne być. Tež kontrole, zajeća a zběranje informacijow słuša k jich nadawkam. Zaměstnjene su skupiny w Kamjenicy, Drježdźanach, Zhorjelcu, Lipsku a Zwickauwje.

Atrakciju wotpokazuja

Dobre ideje trěbne

wutora, 05. julija 2016 spisane wot:
Wobsydstwo zawjazuje. Stara wěrnosć, kotruž doma kóždy sam wobkedźbuje, płaći runje tak za města a gmejny. A tuž je prawje, zo w Chrósćicach wo tym rozmysluja, kak twarjenje bywšeje srjedźneje šule najlěpje wužiwać. Zakładna šula chce tam přidatnej rumnosći wužiwać. Čehodla tuž nic tež gmejnski zarjad a snano hnydom k tomu běrowaj regionalneje rěčnicy Domowiny a Załožby za serbski lud sobu zaměstnić. Přiwšěm pak móhł to jenož prěni krok być, kak hodźeli so we wsy komunalne twarjenja wužiwać. To tež wjacori gmejnscy radźićeljo tak widźa. Tak na zašłym posedźenju gmejnskeje rady namjetowachu, zdźěłać cyłkowny koncept wo wužiwanju gmejnskich twarjenjow. Jenož tak móhli na dlěši čas zawěsćić, zo so twarjenja zmysłapołnje wužiwaja. Zo njeje lochko tajki koncept zdźěłać a zo trjebaš za njón dobre ideje, je jasne, ale po zdaću jenički prawy puć. Marian Wjeńka

Krótkopowěsće (05.07.16)

wutora, 05. julija 2016 spisane wot:

Za jednoriše spěchowanje

Drježdźany. Na swojej jězbje do Madźarskeje a Słowjenskeje chce so sakski ratarski minister Thomas Schmidt (CDU) za zhromadne postupowanje krajow na dobro­ jednorišeje spěchowanskeje politiki EU zasadźeć. Hač do 10. julija je wón w naležnosći po puću, ministerstwo zdźěla. Narěčeć chce płaćizny kaž tež dalekubłanje ratarjow.

Twar hakle klětu hotowy

Mały Wjelkow. Nowe zachodne twarjenje Małowjelkowskeho prazwěrjenca ma k sezonje 2017 hotowe być, pozdźišo hač planowane. Prěnjej poschodaj stej hotowej, zdźěli Kerstin Träger z Budyskeje wobhospodarjenskeje towaršnosće. „Hižo nětko pak su impozantne rozměry a njewšědna forma domu derje widźomne“, wona wuzběhny. Twar płaći nimale dwaj milionaj eurow.

Runoprawni před zakonjom

Dźěžnikecy (CS/SN). 247 truckow a tak telko kaž hišće ženje je minjeny kónc tydźenja na lětuše zetkanje nakładnych awtow do Dźěžnikec přijěło. Městno, hdźež běchu něhdy nowonatwarjene syčomłóćawy wotstajeli, so runjewon pukaše.

Předewšěm swójbna atmosfera tru­ckerow z cyłeje Němskeje a Awstriskeje do Dźěžnikec wabi. Lubowarjam wulkich pomolowanych nakładnych awtow z wjele chromom a lakom je tele zetkanje kaž paradiz. Widźeć běštej samo drje­wjany domčk na kolesach a jězdźaca piwowa stwa Zhorjelskeje piwarnje. Naj­dlěši puć z něhdźe 700 kilometrami měješe­ nakładne awto z Ötztala w Tirolu.

Tež wobłukowy program móžeše so widźeć dać. Hižo pjatk wječor postara so countryjowa legenda Tom Astor wo kopaty połny swjedźenski stan. Sobotu zahorichu rejwarjo Budyskeje skupiny Exit ze swojimi poskićenjemi. Jedna z wobdźělenych spedicijow měješe ješćowu kanonu sobu a pryskaše ješć.

Policija (05.07.16)

wutora, 05. julija 2016 spisane wot:

Bus do kolesowarja zrazył

Budyšin. Linijowy bus je wčera krótko po 7 hodź. w Budyšinje do kolesowarja zrazył. Njezbožo sta so na křižowanišću Stieberowa/Liebknechtowa, jako jězdźi­dło nalěwo wotboči. 57lětny kolesowar padny a so snadnje zrani. Tež 55lětna žona w busu skoržeše, zo bě so zraniła, jako 61lětny wodźer nahle spinaše. Ju a kolesowarja su lěkarsce zastarali.

Nowe plany na kromje wsy

wutora, 05. julija 2016 spisane wot:

Z pěstowarnju a šulu wuwija zarjadniski centrum

Chrósćicy (SN/MWj). Ze swojeho ­tuchwilneho městna w sydarni „Łužica“ wosrjedź wsy móhło Chróšćanske gmejn­ske zarjadnistwo do bywšeje srjedźneje šule přećahnyć. Tam móhłoj tohorunja běrowaj regionalneje rěčnicy Domowiny a sobudźěłaćerki Załožby za serbski­ lud nastać. Před tymle ­po­zadkom chce gmejna wohnjoškitny plan za bywše kubłanišćo přiměrić. Kaž wjesnjanosta Marko Kliman (CDU) na ­zašłym posedźenju gmejnskeje rady ­rozłoži, wuchadźa dotalny wohnjoškitny plan z toho, zo dwě rjadowniskej rum­nosći na hornim poschodźe šule zaměstnja. Chcedźa-li pak dalše rumnosće wu­žiwać, dyrbja plan wotpowědnje změnić. ­A potom móhli na kromje wsy takrjec Chróšćanski zarjadniski centrum z pěstowarnju, kubłanišćom a běrowami wutworić.

Rozhladujo so po našich wsach a zaběrajo so ze šulskimi stawiznami je hustodosć tak, zo prěnju něhdyšu staru šulu hižo njenańdźeš. Hinak je to w delanskimaj wsomaj Šunowje a Konjecach, hdźež mjenujcy su hišće tři něhdyše šule.

Spočatki šulstwa sahaja tam do 19. lětstotka. Hižo 1821 wučeše chěžkar a wuměnkar Hójbik dźěći w Fabrice čitać, pisać a ličić. Dokelž bě k njemu bliže dyžli do Ralbic, někotři starši swoje dźěći k njemu sćelechu. 1857 zaměstnichu šulu­ na hornim poschodźe Šunowskeho hrodu. Wučer bě tam nimale dwaj lětdźesatkaj wěsty Franc Klajber, pochadźacy z Mnišonca a w Róžeńće bydlacy. Jako tam 1894 Ralbičanski wučer Jurij Weclich słužbu nastupi, bě šula w Konjecach na dźensnišej Wjesnej runje dotwarjena. Tak so tež rumnostne prašenja rozrisachu, wšako běštej na hrodźe jenož dwě rjadowni. W lěće 1922 přistajichu w Konjecach pomocneho wučerja. Hišće dźensa Konječenjo tónle dom, hdźež bě pozdźišo wjele lět pěstowarnja a kotryž je mjeztym w priwatnym wobsydstwje, staru šulu mjenuja.

13. bróžnjowy swjedźeń w Rudeji, organizowany wot wohnjoweje wobory Manjow-Rudej, je minjenu sobotu kaž kóžde lěto wjele­ ludźi přiwabił. Wo hudźbne wobrubjenje starachu so tónraz Bošečanscy dujerscy muzikanća. Jedna z kulinariskich wosebitosćow­ běchu tam na róženi pražene truty. Tři tajke eksemplary běchu jara spěšnje zjědźene. Foto: Jost Schmidtchen

Krótkopowěsće (04.07.16)

póndźela, 04. julija 2016 spisane wot:

Nigel Farage wotstupił

London. Předsyda prawicarskopopulistiskeje britiskeje strony Ukip Nigel Farage je dospołnje njewočakowano wotstupił. „Chcu swoje žiwjenje wróćo měć“, rjekny wojowar za wustup kraja z EU dźensa w Londonje. Farage bě sobu najwuznamniši zastupnik přećiwnikow EU do referenduma 23. junija. Swoju stronu chcył přiwšěm dale podpěrać.

Myto Bachmann spožčene

Celovec. Spisowaćelka Sharon Dodua Otoo je dobyćerka mjeztym 40. myta Ingeborg Bachmann. W Berlinje rodźena Wulkobritančanka z ghanaskimi korjenjemi dósta myto wčera w awstriskim Celovecu (Klagenfurt) za swój satiriski tekst wo wšědnym žiwjenju w Němskej. 25 000 eurow hódne myto je sobu najwuznamniše literarne počesćenje po wšěm němskorěčnym rumje.

Chcedźa litium wudobywać

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND