Zběrać a darić

štwórtk, 15. decembera 2016 spisane wot:
Budyšin. Nowu wustajeńcu „Wuměłstwo zběrać a darić“ wotewru jutře, pjatk, w 19 hodź. w Galeriji Budissin na Hrodowskej 19. Zastupjeni su mjez druhim Iris Brankačkowa, Isa Bryccyna, Jürgen Maćij a Borbora Wiesnerec.

Strachi a předsudki wottwarić

štwórtk, 15. decembera 2016 spisane wot:

Zamołwity za serbske naležnosće města radźićelam rozprawjał

Kulow (AK/SN). Dwurěčne kubłanje poskićuja w Kulowje wot lěta 2009 bjez přetorhnjenja wot pěstowarnje hač k wyšej šuli. Pěstowarnje, zakładna a wyša šula, cyrkej, město a towarstwa so wo serbsku rěč na mnohostronske wašnje prócuja. Tole podšmórny zamołwity za serbske naležnosće města Stephen Rachel, zdobom nawoda twarskeho zarjada města, w swojej lětnej rozprawje na wčerawšim posedźenju měšćanskeje rady. „Je wažne, so wobstajnje a konsekwentnje wo serbšćinu prócować. Wjele lět tomu tak njeběše“, rjekny Rachel.

Tele prócowanje widźi wón w pěstowarni Jakubecowy wustaw, kotrejež nošer je katolska wosada, kaž tež w pěstowarnjomaj w nošerstwje CSB w Kulowje a Sulšecach. W Krabatowej zakładnej šuli wuknje z 217 šulerjow 116 serbsce, z toho 40 po koncepće 2plus. „Nimo wučby serbšćiny wuwučuja w dalšich předmjetach dwurěčnje“, rěka w rozprawje. Tež šulske žiwjenje wusměrjeja dwurěčnje.

Policija (15.12.16)

štwórtk, 15. decembera 2016 spisane wot:

Psa dračowali

Bórk. Z padom přeńdźenja na zakonju wo škiće zwěrjatow so policija w Bórku zaběra. Tam bě žona srjedź nowembra swojeho psa ke skótnemu lěkarjej donjesła. Tón namaka w črjewje štyrinohača připinawki (Reiß­zwecke), dźěle wótreho brjenka (Messerklinge) a jěd pře wulke myše. Po wšěm zdaću běchu njeznaći wokoło domu žony w Bórku abo w lěsku sewjernje Sprjewineho hotela zajědojćene wabjenki wupołožili. Pos ćežko zranjeny přežiwi. Nětko pytaja swědkow, kotřiž su něšto podhladne wobkedźbowali, abo wobsedźerjow psow, kotrychž lubuški běchu potrjechene. Pokiwy přijimuja pod telefonowym čisłom 03591/ 35 60.

Zawinowarja wuslědźili

Hamor. Ćeknjeneho zawinowarja wobchadneho njezboža w Hamorje je policija zawčerawšim rano spěšnje wuslědźiła. Muž bě ze swojim Mitsubishijom blisko milinarnje po puću. Byrnjež to tam zakazane było, wón wodźerja mopeda přesćahny a jemu puć wotrězny. 16lětny na to kontrolu nad mopedom zhubi, padny a so snadnje zrani. Wodźer awta ćekny. Zastojnicy Běłowodźanskeho policajskeho rewěra pak 28lětneho wuslědźichu.

Směrnicy integrowanja schwalene

štwórtk, 15. decembera 2016 spisane wot:

Budyšin (UM/SN). Jako prěni wokrjes Swobodneho stata Sakskeje ma Budyski wot zašłeho posedźenja wokrjesneho sejmika integraciske směrnicy. „Integracija je dobrowólny a zakonsce njedefinowany nadawk“, rjekny nawoda tudyšeho zarjada za wukrajnikow Lars Eibisch. Tohodla dyrbi sej wokrjes sam wotpowědne směrnicy po­dać.

W směrnicach mjez druhim steji, zo je integracija prěnjorjadny nadawk tych, kotřiž chcedźa integrowani być. „My rukujemy za wotpowědne poskitki, iniciatiwu pokazać pak maja ći, kotřiž chcedźa je wužiwać“, zarjadniski nawoda rozłoži. Cyle jasnje je tohorunja zapisana zasada, zo su integraciske poskitki jeno za tych, „kotřiž dołhodobnje a prawnisce w Němskej bydla“. Kataloga naprawow móhli so po słowach Eibischa wzdać. „Smy we wokrjesu hižo telko poskitkow etablěrowali, zo mamy tajki katalog za zbytny.“ Poskitki koncentruja so na wobłuki rěč, kubłanje, dźěło a wobdźělenje na towaršnostnym žiwjenju, to rěka sobuskutkowanje w towarstwach a čestnohamtske dźěło.

Budyšin šulsku jědź znowa wupisa

štwórtk, 15. decembera 2016 spisane wot:

Kriterije wupytanja su starši a měšćanska swójbna rada sobu postajili. Za dźěćace dnjowe přebywanišća budu jednotliwe losy, zo bychu tež mjeńši poskićerjo šansu měli.

Budyšin (CK/SN). Wot awgusta 2017 rjaduja dodawanje šulskeje jědźe w Budyšinje znowa. W januarje zarjadnistwo zastaranje wupisa. Měšćanska rada sprjewineho města tole wčera jednohłósnje wobzamkny. Wjace hač 2 000 dźěćom a młodostnym chcedźa tak ćopły wobjed zmóžnić. Zastaranje pjeć dźěćacych dnjowych přebywanišćow w nošerstwje města a štyrjoch zakładnych šulow wupisaja w jednotliwych losach. Po słowach Thomasa Großa maja z tym mjeńši poskićerjo šansu, so wo jednotliwe zarjadnišća požadać. Zhromadny los płaći za tři wyše šule, zo bychu wěste minimalne wote­wzaće zaručili. Zastaranje Schilleroweho a Melanchthonoweho gymnazija tohorunja w jednym losu zjimaja. Z organizatoriskich přičin je ćežko, tónle wukon rozdźělnym poskićerjam rozdać, rjekny nawoda zarjada za kubłanje a socialne.

Wjace muzejam

štwórtk, 15. decembera 2016 spisane wot:
Baršć (SN). Wokrjes Sprjewja-Nysa chce klětu wjace pjenjez muzejam, burskim a domizniskim stwam přewostajić. Kaž delnjoserbski rozhłós RBB zdźěli, zwyši wokrjes swój budget za muzeje na cyłkownje 355 000 eurow. To je stopnjowanje wo 150 000 eurow porno lětušemu planej. Namjet přiražki muzejam zwyšić je zapodała frakcija SPD. Wokrjesny sejmik wobzamkny jón z wjetšinu na swojim poslednim lětušim wuradźowanju minjeny tydźeń w Baršću. Najwjetši dźěl planowaneje wokrjesneje přiražki, něhdźe 100 000 eurow, dóstanu wjetše muzeje mjez druhim w Dešnje, Baršću, Wjelceji a Błobošojcach. Wobzamknyli su zdobom hospodarski plan za lěto 2017, po kotrymž chcedźa něhdźe 278 milionow eurow wudać.

Krótkopowěsće (15.12.16)

štwórtk, 15. decembera 2016 spisane wot:

Wjace njeskutkow na šulach

Drježdźany. Na sakskich šulach ličba chłostajomnych njeskutkow přiběra. Tole wuchadźa z wotmołwy kultusoweje ministerki Brunhildy Kurth (CDU) na naprašowanje zapósłanče Zelenych Petry Zais. Šulske lěto 2015/16 běchu 3 010 deliktow zličili, 300 wjace hač lěto do toho. Při tym jedna so zwjetša wo padustwa, ranjenje ćěła a wobškodźenja.

Dulig z kritiskim posudkom

Drježdźany. Naměstnik ministerskeho prezidenta Sakskeje Martin Dulig (SPD) posudźuje kritisce wšelake wuwića w swobodnym staće. „Je so tak dołho lutowało, doniž njeje stat hranicu swojeje jednanjakmanosće docpěł. Kraj je přemało wučerjow přistajił a přemało policistow wukubłał“, rjekny Dulig na etatowej debaće w krajnym sejmje.

1,5 milionow wopytowarjow

Drježdźany. Tež mjeztym 582. dohodowne wiki w Drježdźanach wopokazuja so jako wulki magnet. Po trochowanju měšćanskeho zarjadnistwa je dotal ně­hdźe 1,5 milionow wopytowarjow přišło. Při tym knježeše předewšěm kónc tydźenja wulka tołkańca. Hišće hač do patoržicy tam 233 wikowarjow swoje twory a posłužby poskićuje.

Twarja dalšu wodočisćernju

srjeda, 14. decembera 2016 spisane wot:
W Bórkhamorje su započeli modularnu wodočisćernju twarić. Prjedy hač móža module nastajeć, pak su wotpowědne přihoty trěbne. Tak su na přikład staw dnowneje wody na pjeć metrow znižili. Tuchwilu dźěłaja tam fachowcy Grodkowskeho předewzaća Primm w nadawku wodo- a hłubokotwarskeje firmy z błótowskich Bobolc. Mjeztym hižo přihotowana je roła, po kotrejž ma woda ze Sprjejčanskeje ryny do připrawy běžeć. Foto: Jost Schmidtchen

„To je cyłostatny nadawk“

srjeda, 14. decembera 2016 spisane wot:

Potrjechene komuny maja so na strukturnej změnje we Łužicy wobdźělić

Budyšin (SN/at). Łužica steji před wulkim přełamom. Wokrjesy Sprjewja-Nysa, Dubja-Błóta, Hornje Błóta-Łužica, Łobjo-Halštrow a bjezwokrjesne město Choćebuz w Braniborskej kaž tež wokrjesaj Budyšin a Zhorjelc w Sakskej chcedźa towaršnosć Hospodarski region Łužica zwr wutworić, zo bychu trěbnu strukturnu změnu srjedź lěta 2017 zmištrowali. Nastać ma wona z dotalneje towaršnosće Energijowy region Łužica-Błóta ze sy­dłom w Choćebuzu.

Budyski wokrjesny sejmik je na posedźenju minjenu póndźelu z třomi hłosa­wzdaćemi wobzamknył, zo so Budyski wokrjes z podźělom 5 000 eurow na nowej towaršnosći bjezpo­srědnje wobdźěli a jej přistupi. Wuměnjenje je, zo Braniborska a Sakska hoberske předewzaće dlěšodobnje podpěrujetej. „Produkcija miliny je w narodnym zajimje, tohodla měła so tudyša strukturna změna w narodnej zamołwitosći přewjesć“, podšmórny krajny rada Michael Harig (CDU).

Krótkopowěsće (14.12.16)

srjeda, 14. decembera 2016 spisane wot:

Pjenjezy za sakske šule

Berlin/Drježdźany. Zwjazkowe knježerstwo je so dźensa w Berlinje na změnu financneho zrěčenja mjez krajemi a Zwjazkom dojednało. Zapřijaty do toho je tež program wo modernizowanju šulow. Tak móže Zwjazk přichodnje do kubłanišćow w gmejnach inwestować, kotrež nimaja trěbne pjenjezy. Dóńdźe-li k doskónčnemu rozsudej wo změnje, móže Sakska hižo klětu wot lěća 175 milionow eurow za šule nałožić.

Swobodny stat dale inwestuje

Drježdźany. Swobodny stat Sakska chce saněrowanje třoch šulow w Budyskim wokrjesu z cyłkownje 454 000 eurami podpěrać. Wjeselić móža so we Łutach, Zemicach-Tumicach a Radebergu. Tole zdźěli dźensa socialne ministerstwo w Drježdźanach. Pjenjezy su z inwesticiskeho programa „Mosty do přichoda“, z kotrymž hižo wot lěta 1990 infrastrukturne projekty spěchuja.

Dwórnišćowy mision 25 lět

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND