Sakska na wikach CES zastupjena
Drježdźany. Wšo dohromady pjeć sakskich předewzaćow reprezentuje Hospodarske spěchowanje Saksa GmbH wot 5. do 8. januara 2023 na ameriskich technologiskich wikach CES w Las Vegasu. Z wjace hač 3 000 wustajerjemi ze 173 krajow je CES jedna z najwjetšich technologiskich wikow swěta.
Žarowanske chorhoje za bamža
Drježdźany. Štwórtk, na dnju pohrjeba emeritowaneho bamža Benedikta XVI., budźe Sakske knježerstwo na słužbnych twarjenjach w Drježdźanskej knježerstwowej štwórći ze žarowanskimi chorhojemi na njeho spominać. Němski teologa – z byrgarskim mjenom Joseph Ratzinger – běše loni silwester w Romje 95- lětny zemrěł.
Na Hašeka spominali
Lipnice. Na stote posmjertniny čěskeho spisowaćela Jaroslava Hašeka su wutoru w městačku Lipnice, hdźež bě wón kónc swojeho žiwjenja žiwy, z pietnym ćahom a kulturnym programom dopominali. Na podawk chcedźa tule w aprylu z woswjećenjom 140. róčnicy Hašekoweho narodźenja nawjazać. Najznačiše dźěło awtora, „Dobry wojak Šwejk“ z lěta 1921, ma w Čěskej kultowy status a bě do 60 rěčow přełožene.
Prěni dźeń lěta so rozestajiłoj
Nowa Łuka. Wšo druhe hač dobre přeća do noweho lěta wuměništaj sej předwčerawšim popołdnju mužej w starobje 21 a 40 lět w Nowej Łuce w gmejnje Halštrowska Hola. Njeznateje přičiny dla so wonaj najprjedy werbalnje rozestajištaj, pozdźišo so tež ćělnje do so daštaj. Při tym bu młódši z njeju zranjeny, tak zo dyrbješe so lěkarsce zastarać dać. Nimo toho bu jeho awto trochu wobškodźene, jako 40lětny z wotmachom do prawych prědnich duri kopny.
Stróža (UM/SN). W biosferowym rezerwaće Hornjołužiska hola a haty je tuchwilu hara twarskich mašinow słyšeć. „W zwisku z ponowjenjom přirodoweje dožiwjenskeje šćežki Hućinjanske haty wutwarimy tam tuchwilu pućiki“, rozłoži Susanne Bärisch, kotraž je w zarjadnistwje rezerwata za kubłanje a turizm zamołwita. Šćežka je před wjace hač 20 lětami nastała. Předewšěm drjewjane elementy su mjeztym dodźeržane a dyrbja so wuměnić. Ale tež didaktisce pućik dźensnišemu časej hižo cyle njewotpowěduje. Wón je jara na bywši rybarski muzej w Hućinje wusměrjeny. Dom tysac hatow w Stróži tehdy ani hišće njewobsteješe. Nětko chcedźa šćežku z nowymi elementami wuhotować, tak zo budźe wopytowar přirodu ze wšitkimi zmysłami dožiwić móc. Mjez druhim maja nastać městna ze stopami domjaceje zwěriny. Na bronzowych blidach budźe wopytowar z rukami začuć móc, kak woda z hrjebjow swój puć do hatow namaka.
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (7).
Wić njeje zhromadnje z diabetesom jenož jedna z najrozšěrjenišich chorosćow přeměny maćizny, ale tohorunja jedna z hłownych přičinow za bolosće w zhibadłach. W industrijnych krajach ćerpi něhdźe jedyn procent ludnosće pod wiću, w Němskej mamy samo přez milion schorjenych. Při tym su něhdźe dźewjećdźesat procentow potrjechenych mužojo. Estrogeny, hormony, kotrež so pola žony we wulkich a pola muža w mjeńšich mnóstwach produkuja, spěchuja wuměsowanje močoweje kisaliny. Tuta wić zawinuje.
Budyšin. Wosebita wustajeńca „Wuměłstwo za zběranje a darowanje“ w Galeriji Budissin je hišće hač do pjatka, 6. januara, přistupna. Přehladka Budyskeho wuměłstwoweho towarstwa prezentuje na přikład fotografije, skulptury, mólby a asemblaže mjez druhim Iris Brankačkoweje, Isy Bryccyneje, Andreasa Henniga, Eberharda Petersa a Ingi A. Seidel. Galerija je wot wutory do soboty wot 14 do 18 hodź. wotewrjena.
ZSW pokročuje z rjadom
Budyšin. We wobłuku swojeho literarneho rjadu „tracTare“ wěnuje so Zwjazk serbskich wuměłcow pjatk, 6. januara, we 18 hodź. tekstam młodych awtorow z najnowšeho zešiwka „Paternoster 9“. Zešiwk je loni w LND wušoł. Prof. Dietrich Šołta poda z recensiju zawod do bjesadneho koła wo twórbach w Budyskej Röhrscheidtowej bašće. Wšitcy zajimcy kaž tež awtorki a awtorojo su wutrobnje přeprošeni.
Proša wo podpěru
Slepo (JoS/SN). Serbski kulturny centrum w Slepom (SKC) smědźeše so minjenej lěće nad skutkownej podpěru wjeselić, kotruž dóstachu z třoch spěchowanskich horncow. Kaž nawodnica Silwija Panošina zdźěli, jednaše so w jednym padźe wo spěchowanski projekt kulturneje załožby Swobodneho stata Sakskeje z programom „Kulturny kraj Sakska 2022“. Próstwu wo spěchowanske srědki zapodała je Slepjanska gmejna. Wužiwali su pjenjezy za najwšelakoriše zarjadowanja w běhu lěta.
Dźakowano załožbje „Doma w Slepom, Rownom a Mułkecach“ móžeše SKC klankodźiwadłowe jewišćo kupić, kotrež steji w dźěłarni. Tam móža dźěći same klankodźiwadło hrać, mjeztym zo sej jich starši woměrje wustajeńcu wobhladaja. Ručne klanki je Regina Herrmann z Wermsdorfa pola Drježdźan zhotowiła. Financowała je klanki Domowinska župa „Jakub Lorenc Zalěski“.