Nopawy Wojerowskeho zwěrjenca su wčera do swojeho ponowjeneho domicila přećahnyli. W domje hnydom při zachodźe zatwarichu­­ nowu přewětrjensku připrawu a někotre nowe wokna. Dohromady inwestowachu něhdźe 40 000 eurow. Zo maja nopawy nětko lěpše wuměnjenja, wo tym přeswědčištaj so šef zwěrjenca Eugène Bruins a Carolin Adler. Foto: Stefanie Jürß

Što je słowo hódne?

pjatk, 18. januara 2019 spisane wot:
Wobydlerjo gmejny Ralbicy-Róžant drje budu přichodny čas někotrym politikarjam jara dokładnje na porsty hladać a słuchać, što woni praja. Z rjanymi słowami dźě běchu ministerski prezident Michael­ Kretschmer, krajny rada Michael Harig a jeho zastupjer Udo Wićaz (wšitcy CDU) připowědźili, zo chcedźa gmejnu w prócowanju podpěrać, w Ralbicach nowu pěstowarnju natwarić. Hižo nětko pak jewi so wulki problem, zo dyrbja planowanje a twarske dźěła po wšej Europje wupisać. To stej komuna kaž tež zarjadniski zwjazk Při Klóšterskej wodźe prosće přećeženej. Nětko budźe tuž zajimawe wobkedźbować, hač woprawdźe něchtó komunje pomha. Tak so potom tež pokaza, kelko hódne słowo politikarjow je. Runočasnje wšak so trochu dźiwam, zo je europske wupisanje nadobo tajke proble­ma­tiske. Hižo loni 30. awgusta dźě su to na posedźenju delanskeje gmejnskeje rady zdźělili. Marian Wjeńka

Krótkopowěsće (18.01.19)

pjatk, 18. januara 2019 spisane wot:

„Rewolucija a demokratija“

Drježdźany. Před pozadkom 30. róčnicy měrniweje rewolucije a prěnjeho załoženja swobodneho stata před sto lětami je sakska statna kenclija spěchowanski program „Rewolucija a demokratija“ wuwołała. Lětsa a klětu hodźa so z nim projek­ty spěchować, kotrež na historiske podawki a na natwar demokratije dopominaja a swoju hódnotu do fokusa zjawnosće stajeja. Próstwy přijimać budźe wot 31. januara Sakska natwarna banka.

Změna w zastojnstwje

Lipsk. Sakski justicny minister Sebastian Gemkow (CDU) je wčera Martinu Gerhardt jako nowu prezidentku Sak­skeho financneho sudnistwa zapokazał a jeje předchadnika dr. Jürgena Rühmanna ze zastojnstwa rozžohnował. Rühmann dźakowaše so sudnicam, sudnikam a předewšěm njesudniskemu personalej, kotryž ze swojim dźěłom skutkowanje sudnikow hakle zmóžnja.

Dwě jězbje do Ruskeje

Lětsa sej tójšto předewzali

štwórtk, 17. januara 2019 spisane wot:

Rakečanska gmejna hospodari dale z wurunanym etatom

Rakecy (JK/SN). Swoje lětuše wulke předewzaća móže Rakečanska gmejna wotnětka na wobkrućeny hospodarski plan złožować. Na wčerawšim posedźenju je wjetšina gmejnskich radźićelow lětušemu etatej přihłosowała. Z jenož dwěmaj napřećiwnymaj hłosomaj je wón tuž płaćiwy. Hižo loni w nowembru běchu prěni naćisk rozjimali a jón spočatk lěta zjawnje wupołožili. Hač do wčerawšeho njeje žanych dodawkow abo namjetow ke korekturam abo wudospołnjenjam dóšło.

Policija (17.01.19)

štwórtk, 17. januara 2019 spisane wot:

Wječor so zamknyć dał

Kamjenc. Za wosebje klewerneho drje měješe so zawčerawšim, wutoru, młody muž, kiž je so wječor po wotewrjenskim času na Kamjenskej Měrowej do twaršći­znowych wikow zamknyć dał. Jako běchu předawarki a wšitcy dalši sobudźěłaćerjo wotešli, so wón ze swojeho schowa wudrapa. W tym wokomiku pak w twarjenju instalowane alarmowe systemy a pohibowanske přizjewjaki signalizowachu, zo tam něšto w porjadku njeje. Zasadźeni policisća 23lětneho muža we wikowanišću lepichu a wzachu jeho hnydom sobu na rewěr. Skućićel, kiž chcyše po wšěm zdaću wšelki grat pokradnyć, změje so nětko padustwa we wosebje ćežkim padźe dla zamołwić.

Wo „Warnočanskim času“ rěčał

štwórtk, 17. januara 2019 spisane wot:

Z tołstej mapu dokumentow wo po­wójnskich lětach w sewjernych Čechach, hdźež přebywaše tehdy něhdźe 2 000 Serbowkow a Serbow, přińdźe něhdyši wučer a wědomostny sobudźěłaćer Mikławš­ Krawc minjenu wutoru na zetkanje Budyskich serbskich katolskich seniorow.­ W lěće 1936 w Sernjanach narodźeny słušeše wón 1947 do najmłódšich serbskich chowancow gymnazija we Varnsdorfje-Warnoćicach. Za swój přednošk pak njetrjebaše w swojej dokumentaciskej mapje listować. Wažne fakty a wjele wosobinskich dopomnjenkow wón čile z pomjatka powědaše.

W rostlinarni Hamorskeho zahrodniskeho předewzaća GBT su minjene dny prěnje kórkowe rostliny sadźili. Na bujnej zeleni łopjenow­ je widźeć, zo klima pod škleńcu rostlinam tyje. Dohromady plahuja tam 14 000 zelenych kórkow a 17 000 tak mje­nowanych minikórkow. Prěnje płody chcedźa hižo za měsac žnjeć. Foto: Joachim Rjela

Ruce do klina złožić njeje Gretel, kaž ju ludźo mjenowachu, zamóhła. Nětko je Margarethe Johanna Nowak z koła aktiwistow na prawdu Božu wotešła: w starobje 92 lět je Budyšanka zemrěła.

Zeznach ju po lěće 1990, jako so tež w sprjewinym měsće Budyšinje skupinka Černobylskeje iniciatiwy za to zasadźowaše, wot atomoweje hawarije strowotnje škodźenym dźěćom přebytk we łužiskej přirodźe zmóžnić. Wot toho časa je kóžde lěto skupina běłoruskich dźěći tež nam do Stróže na zahrodowy swjedźeń přijěła, a přeco bě Gretel Nowakowa jedna z prěnich a přeco zaso słyšach jeje prašenje: Móžu wam pomhać?

Hamor (AK/SN). Statna zakładna šula a Swobodna wyša šula w Hamorje zaměrnje wažne kubłanske dźěło wuko­njatej. Na to skedźbništej na njedawnej gmejnskej radźe rozprawje wobeju šulskeju nawodow. „Štož našej šuli zdokonjatej, je wšeje česće hódne a zasłuža sej połnu podpěru“, podšmórny gmejnski radźićel Horst Jannack.

Zakładna šula Hamor w nošerstwje gmejny ma tuchwilu 138 wuknjacych we wosom rjadownjach. Kubłanišćo je zdobom šula z rěčnej inkluziju, štož wo­znamjenja, zo integruja zaměrnje dźěći, kotrež rěčnje a socialnje napadnu. Wulku wažnosć kładu tam na tradicije. Tak tež kóžde lěto campruja. W Swobodnej šuli Hamor, kotraž je w zamołwitosći šulskeho nošerskeho towarstwa, wuknu 103 dźěći. Najwjetša starosć, kotruž tam maja,­ je, zo njemóža „pobrachowacych financow dla žanoho šulskeh­o social­neho dźěła­ćerja přistajić“, wuswětli direktor Ralph Berthold w swojej rozprawje. „Swobodny stat nam při tym njepomha“, rjekny wón gmejnskej radźe. Wažnosć kładźe kubłanišćo na to, přihotować šulerjow na powołanje, čehoždla z domoródnymi za­wo­dami wusko hromadźe dźěła.

Krótkopowěsće (17.01.19)

štwórtk, 17. januara 2019 spisane wot:

Memoary serbskeho basnika

Budyšin. Prěni dźěl awtobiografiskeje zběrki Benedikta Dyrlicha „Doma we wućekach“ je pod titulom „Leben im Zwiespalt I“ nětko tež w němčinje w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Tekst je awtor sam přenjesł. Dźenikowe zapiski a listy kaž tež dokumenty, kotrež bě Dyrlich přewažnje w swojej maćer­šćinje spisał resp. składował, je Dietrich Šołta přełožił. Druhi dźěl memoarow ma kónc lěta wuńć.

Terminologija wušła

Budyšin. Wobdźěłana terminologija za předmjet stawizny je wušła. Němsko-serbski a serbsko-němski słowničk bě­štaj Ludwig Zahrodnik a Lubina Hajduk-Veljkovićowa zestajałoj. Sobudźěłaćerki lektorata Rěčneho centruma WITAJ su na zakładźe aktualnych stawizniskich wučbnicow dalše fachowe wopřijeća ze­zběrali a je do přiručki zapisali.

Za „nócneho měšćanostu“

nowostki LND